Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2010

Ο Απόστολος της Κυριακής ΙΓ΄Λουκά

“Ο καθείς και τα όπλα του”

Οδυσσέας Ελύτης

α) Εμπνεόμενος από το ιερό κείμενο της Γένεσης ο ποιητής Οδυσσέας Ελύτης κι αναφερόμενος στη δημιουργία, το φως, τη φωτιά, τον ουρανό και τα νέφη κάνει ιδιαίτερη αναφορά στη διαχρονική μνήμη και τον ανθρώπινο αγώνα. Σε κάποιο στίχο απαντά η φράση: “Ο καθείς και τα όπλα του”. Και πράγματι σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου, κοινωνικό, πολιτικό, επιχειρηματικό, επιστημονικό, συνδικαλιστικό, εκπαιδευτικό, πολιτιστικό, δικαστικό, κ.ά. ο καθένας χρησιμοποιεί τα δικά του όπλα. Νομίζεις συχνά, ότι εκεί έξω στον κοινωνικό στίβο διεξάγεται ένας διηνεκής πόλεμος: Πόλεμος εντυπώ-σεων, πόλεμος ιδεών, πόλεμος κερδοσκοπικός, πόλεμος πολιτικός, πόλεμος επιβολής και διαγκωνισμού, πόλεμος μέχρις εσχάτων!

β) Τα όπλα είναι πάσης φύσεως και εξαρτώνται από το σκοπό που κάθε φορά επιδιώκεται. Άλλοι για να πετύχουν τους στόχους τους επιστρατεύουν τη δύναμη, άλλοι το χρήμα, άλλοι τη φήμη, άλλοι τη κοινωνική και επαγγελματική θέση. Ενώ άλλοι, δε διστάζουν να επιλέξουν ακόμη και την οδό της συκοφαντίας και της διαστροφής, προκειμένου να χειραγωγήσουν την κοινή γνώμη και την κοινωνία. Ποια σχέση όμως μπορεί να έχει ο πόλεμος αυτός με τους ανθρώπους του Θεού; Νομιμοποιούνται οι χριστιανοί να μάχονται με αγοραίους όρους και κοσμικά όπλα; Ποια είναι η αποστολική παρακαταθήκη σχετικά με τον αδυσώπητο αγώνα της ζωής; Μπορεί κάποιος που στη σημερινή κοινωνία ζει “με το σταυρό στο χέρι” να επιβιώσει ή θεωρείται εκ των προτέρων κοινωνικά αποτυχημένος;

γ) Αυτές οι γραμμές γράφονται αγαπητέ αναγνώστη με αφορμή του σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα (Εφεσ. 6, 10-17). Εδώ ο Απόστολος Παύλος και ιδρυτής της εκκλησίας της Θεσσαλονίκης περιγράφει με γλαφυρότητα την πανοπλία του χριστιανού. Όμως, η πανοπλία αυτή δεν έχει καμιά σχέση με τον κοσμικό οπλισμό, αφού ο αγώνας είναι εντελώς διαφορετικός. “Γιατί δεν έχουμε να παλέψουμε με ανθρώπους αλλά με αρχές και εξουσίες, δηλαδή με τους κυρίαρχους του σκοτεινού τούτου κόσμου, τα πονηρά πνεύματα που βρίσκονται ανάμεσα στη γη και τον ουρανό”.

δ) Η νέα εν Χριστώ ζωή εντός της εκκλησίας είναι δεδομένη, αλλά ταυτόχρονα και ζητούμενη. Η χάρη δίδεται ως δωρεά, αλλά για τη διατήρησή της απαιτείται κόπος, άσκηση και δραματική πορεία αγώνος και διαρκούς επαγρύπνησης. Σύμφωνα με τον Απόστολο Παύλο, ο αγώνας του χριστιανού μπορεί να μοιάζει εξωτερικά με τους πολεμικούς, κοινωνικούς, δικαστικούς και αθλητικούς αγώνες, αλλά διαφέρει ποιοτικά από αυτούς. Η δύναμη του χριστιανού αθλητή δεν προέρχεται τόσο από την ατομική άσκηση και τα κατορθώματά του όσο από την ένωσή του και την κοινωνία του με τον Χριστό. Και μπορεί να έχασαν τη δύναμή τους οι σατανικές δυνάμεις με το σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού, αλλά ο αγώνας του χριστιανού συνεχίζεται, αφού υποδηλώνει την εθελούσια συμμετοχή στον πνευματικό στίβο.

ε) Αν μελετήσουμε προσεκτικά κάποιους από τους αποστολικούς στίχους, θα διαπιστώσουμε ότι η πνευματική ισορροπία και σταθερότητα προϋποθέτουν και ανάλογη πανοπλία: “Φορέστε την πα-νοπλία του Θεού, ώστε να μπορέσετε να προβάλετε αντίσταση, όταν έρθει η ώρα της σατανικής επίθεσης. Λάβετε κάθε απαραίτητο μέτρο για να μείνετε ως το τέλος σταθεροί στη θέση σας”. Η πνευματική θωράκιση του χριστιανού με την ευαγγελική αλήθεια είναι εντελώς απαραίτητη. Διότι με αυτή διαμορφώνονται κριτήρια ζωής, λαμβάνονται αποφάσεις και νοηματοδοτείται ο ανθρώπινος βίος. Εκείνος που γίνεται μαθητής του Χριστού, γνωρίζει και λαμβάνει σοβαρά υπόψη την αλήθεια του ευαγγελίου και έτσι ελευθερώνεται από κάθε δουλική εξάρτηση: “Γνώσεσθε την αλήθειαν, και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς” (Ιωάν. 8,32).

στ) Η αλήθεια σαν ζώνη κρατά σε ισορροπία και ευκινησία τον όλο άνθρωπο, διαγράφει τα όρια της ελευθερίας του, ενώ η δικαιοσύνη τοποθετείται ως θώρακας απέναντι στις διάφορες προσβολές. Η έννοια της δικαιοσύνης δεν πρέπει να εκλαμβάνεται απλώς διανεμητικά, αλλά έχει ευρύτερο περιεχόμενο και αφορά όλες τις αρετές και τον ενάρετο ανθρώπινο βίο. Κατά την υμνολογία της εκκλησίας “δίκαιος” είναι ο “ανήρ ο ελεών όλην την ημέραν, ο κατατρυφών τω Κυρίω και τω φωτί περιπατών”.

ζ) Η θεϊκή πανοπλία συμπληρώνεται από την ετοιμότητα ευαγγελισμού των ανθρώπων, την πίστη, τη σωτηρία και το λόγο του Θεού. Στον αγωνιστικό εξοπλισμό περιλαμβάνονται όπλα αμυντικά αλλά και επιθετικά. Όλα όμως έχουν πνευματικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό, όταν στην βυζαντινή αγιογραφία ιστορούνται στρατιωτικοί άγιοι με πλούσια πανοπλία, αυτοί δεν παραπέμπουν σε κάποιο είδος βίας, όπως νομίζουν ορισμένοι. Εισάγουν και μυσταγωγούν τον χριστιανό στον πνευματικό αγώνα, που χρειάζεται τα δικά του όπλα. Κι ο αγώνας αυτός δεν είναι ατομικός, αλλά κοινός και διεξάγεται στο στάδιο της εκκλησίας με τη συμπαράσταση των αδελφών χριστιανών και τη συνεργία της χάριτος του Θεού.

 π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης

http://www.makthes.gr/news/opinions/65877/

Δεν υπάρχουν σχόλια: