«Δεῦτε ὀπίσω μου…» (Ματθ. 4,19)
Μὲ τὰ φτερὰ τῆς φαντασίας, ἀγαπητοί μου, ἂς διασχίσουμε τοὺς αἰῶνες καὶ τὶς ἀποστάσεις καὶ ἂς πᾶμε στὴ χαριτωμένη λίμνη τῶν Ἁγίων Τόπων, τὴ λίμνη τῆς Γεννησαρὲτ ἢ τῆς Τιβεριάδος. Ἐκεῖ ἐργάζονταν μερικοὶ ψαρᾶδες. Τίμιοι ἄνθρωποι, προσπαθοῦσαν ἔτσι νὰ ζήσουν τὶς οἰκογένειές τους. Μεροδούλι – μεροφάι. Κανένα μεγάλο σχέδιο δὲν εἶχαν.
Καὶ νά ξαφνικὰ ἔρχεται μπροστά τους ἕνας. Ποιός ἦταν αὐτός; Μήπως ἦταν πλούσιος; Ἦταν φτωχὸς σὰν αὐτούς, ἢ μᾶλλον φτωχότερος κι ἀπ᾿ αὐτούς· διότι αὐτοὶ εἶχαν βάρκες, δίχτυα, κάποια μικρὴ περιουσία, ἐνῷ ἐκεῖνος ἦταν τελείως ἀκτήμων. Ἦταν ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Στάθηκε μπροστά τους καὶ εἶπε· «Δεῦτε ὀπίσω μου»· ἀφῆστε τὴ δουλειὰ αὐτή, ἐλᾶτε κοντά μου, κ᾿ ἐγὼ θὰ σᾶς κάνω διδασκάλους τῆς ἀνθρωπότητος – αὐτὸ σημαίνει τὸ «ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων» (Ματθ. 4,19).
Κ᾿ ἐκεῖνοι τί ἔκαναν; τοῦ ἔφεραν καμμιὰ ἀντίρρησι; Ὄχι. Φανταστῆτε ἕνας φτωχὸς ἐδῶ, ὁ πιὸ φτωχὸς τῆς πόλεως, νὰ πάῃ στὴν Πρέσπα, νὰ βρῇ ἐκεῖ τοὺς ψαρᾶδες καὶ νὰ τοὺς πῇ· Ἀφῆστε τὰ δίχτυα, τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιά σας, ἐλᾶτε μαζί μου, κ᾿ ἐγὼ θὰ σᾶς κάνω παγκόσμιους δασκάλους. Ποιός θὰ τὸν ἀκούσῃ; Κανείς. Τί μεγαλεῖο λοιπὸν ἔχουν οἱ ἀπόστολοι, τί θαῦμα εἶν᾿ αὐτό! Ἐὰν καθήσουμε νὰ τὸ σκεφτοῦμε, φτάνει καὶ μόνο αὐτὸ ν᾿ ἀποδείξῃ, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε Θεός· διότι εἶνε ὁ μαγνήτης ποὺ ἑλκύει τὶς ψυχές. «Δεῦτε ὀπίσω μου» εἶπε, κι αὐτοὶ ἀμέσως ἄφησαν τὰ πάντα καὶ τὸν ἀκολούθησαν. Καὶ ἔγιναν πράγματι οἱ παγκόσμιοι διδάσκαλοι τῆς ἀνθρωπότητος.
Τὸ «δεῦτε», ἀγαπητοί μου, ὁ Χριστὸς δὲν τὸ εἶπε μόνο στοὺς μαθητάς· τὸ εἶπε καὶ ἀλλοῦ. Τρία «δεῦτε» θὰ ὑπογραμμίσουμε ἐδῶ.
*Τὸ πρῶτο «δεῦτε» τὸ εἶπε ὄχι στοὺς τέσσερις μαθητὰς τοῦ σημερινοῦ εὐαγγελίου (Πέτρο, Ἀνδρέα, Ἰάκωβο, Ἰωάννη) οὔτε στὴν ὁμάδα τῶν δώδεκα ἀποστόλων, ἀλλὰ σὲ μεγάλο κύκλο. Σ᾿ αὐτοὺς λέει ὁ Κύριος· «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς» (Ματθ. 11,28). Ἐδῶ καλεῖ ὅλο τὸν κόσμο. Εἶνε προσκλητήριο παγκόσμιο.
«Δεῦτε πρός με πάντες…». «Πάντες» σημαίνει ὅλοι ἀνεξαιρέτως· οἱ ἰουδαῖοι καὶ οἱ εἰδωλολάτρες, οἱ ἄντρες ἀλλὰ καὶ οἱ γυναῖκες, οἱ γέροντες ἀλλὰ καὶ τὰ παιδιά, οἱ ἁπλοϊκοὶ καὶ ἀγράμματοι ἀλλὰ καὶ οἱ σοφοὶ καὶ ἐπιστήμονες, οἱ φτωχοὶ ἀλλὰ καὶ οἱ πλούσιοι, οἱ στρατιῶτες ἀλλὰ καὶ οἱ στρατηγοί, ὁ ἁπλὸς λαὸς ἀλλὰ καὶ οἱ μεγιστᾶνες καὶ βασιλιᾶδες τοῦ κόσμου· ἄσπροι, μαῦροι, κίτρινοι, ἐρυθρόδερμοι, οἱουδήποτε χρώματος καὶ ἂν εἶνε. Ὅλοι, κάθε τέκνο τοῦ Ἀδὰμ καὶ τῆς Εὔας, οἱ πάντες καλοῦνται νὰ ἔρθουν στὸ Χριστό.
Γιατί νὰ ἔρθουν, τί ἔχουν ν᾿ ἀπολαύσουν κοντὰ στὸ Χριστό; Ἐμένα ῥωτᾶτε; ρωτῆστε ὅσους τὸ δοκίμασαν, τὶς γενεὲς γενεῶν τῶν πιστῶν. Διαβάστε τοὺς βίους τῶν ἁγίων καὶ τὴν παγκόσμιο ἱστορία. Μία ἀπάντησι θὰ πάρετε· Νὰ πᾶμε στὸ Χριστό, γιατὶ «κοπιάζουμε καὶ εἴμαστε φορτωμένοι» (βλ. Ματθ. 11,28), γιατὶ εἴμαστε δυστυχισμένοι. Δυστυχισμένοι, ἔστω καὶ ἂν πλέουμε μέσα στὸ χρυσάφι ὅπως ὁ Μίδας, ἢ ἔχουμε τὶς δάφνες τοῦ Ναπολέοντος, ἢ φέρουμε στὸ κεφάλι στέμματα ἀδαμαντοκόλλητα, ἢ ταξιδεύουμε στοὺς πλανῆτες καὶ τοὺς γαλαξίες, ἢ κατέχουμε τὴ σοφία τοῦ Ἀϊνστάϊν. Δυστυχισμένοι, διότι μέσα στὴν καρδιά μας ὑπάρχει τὸ φοβερώτερο μικρόβιο, ποὺ λέγεται ἁμαρτία. Πόσο δυστυχισμένοι εἴμαστε; Δυστυχισμένοι ὅσο εἶνε ὁ ἰσοβίως φυλακισμένος, ὁ πεινασμένος ποὺ δὲν ἔχει ψωμὶ νὰ φάῃ, ὁ διψασμένος ποὺ δὲν ἔχει νερὸ νὰ πιῇ, ὁ ἄρρωστος ποὺ δὲν ἔχει φάρμακο, ὁ ναυαγὸς ποὺ δὲν ἔχει σωσίβιο, ὁ αἰχμάλωτος ποὺ δὲν βλέπει ἐλπίδα σωτηρίας. Δυστυχισμένοι εἶνε ὅλοι αὐτοί, ἀλλὰ ὁ ἁμαρτωλὸς εἶνε ἀκόμη πιὸ δυστυχισμένος. Ὁ Χριστὸς λοιπὸν εἶνε ὅ,τι τὸ φῶς γιὰ τὸν τυφλό, ὅ,τι τὸ ψωμὶ γιὰ τὸν πεινασμένο, ὅ,τι τὸ νερὸ γιὰ τὸν διψασμένο, ὅ,τι τὸ σωσίβιο γιὰ τὸ ναυαγό, ὅ,τι τὸ φάρμακο γιὰ τὸν ἀσθενῆ, ὅ,τι ἡ χάρις γιὰ τὸν κατάδικο. Ὅλα αὐτὰ μαζὶ εἶνε ὁ Χριστός. Ἂν ἀκούσουμε τὴ φωνή του ποὺ μᾶς καλεῖ, τότε θ᾿ ἀναπαυθῇ ἡ καρδιά μας. Ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος, μετὰ ἀπὸ ὅλες τὶς περιπλανήσεις του, εἶπε· «Ἡ ψυχή μας, Θεέ μου, εἶνε ἀνήσυχη, ἕως ὅτου ἀναπαυθῇ σ᾿ ἐσένα».
*Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὴ γενικὴ αὐτὴ κλῆσι ὑπάρχει, ὅπως εἴδαμε, καὶ ἡ εἰδικὴ κλῆσις. Εἶνε τὸ δεύτερο «δεῦτε», αὐτὸ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα (ἔ.ἀ. 4,19). Ὅπως ἐν καιρῷ πολέμου, ὅταν ἡ πατρίδα κινδυνεύῃ, στέλνει –πρὸ ἀκόμη τῆς γενικῆς ἐπιστρατεύσεως– εἰδικὲς κλήσεις σὲ ἐπίλεκτα παιδιά της, πεπειραμένους ἀξιωματικοὺς τοῦ πολέμου, νὰ σπεύσουν γιὰ νὰ ἐπανδρώσουν εἰδικὲς θέσεις τῶν ἐνόπλων δυνάμεων, ἔτσι ὑπάρχουν εἰδικὲς κλήσεις καὶ μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ποιές εἶνε αὐτές; Εἶνε οἱ κλήσεις ποὺ ἀπευθύνει ὁ Θεὸς σὲ ἐκλεκτοὺς δούλους του. Ἂν ἀνοίξουμε τὴν ἁγία Γραφή, βλέπουμε ὅτι καλεῖ τὸν Ἀβραάμ, νὰ βγῇ ἀπὸ τὴν πεδιάδα τοῦ Εὐφράτου καὶ νὰ ἔρθῃ στὴ γῆ Χαναάν, γιὰ νὰ γίνῃ ὁ γενάρχης ἑνὸς ἱστορικοῦ ἔθνους ποὺ μέχρι σήμερα ὑπάρχει. Ἐκλέγει τὸ Μωϋσῆ, τὸ βοσκὸ τῆς ἐρήμου, γιὰ νὰ τὸν ἀναδείξῃ νομοθέτη στὸ Σινά. Ἐκλέγει τὸ Δαυῒδ ἀπὸ τὰ ποίμνια, γιὰ νὰ τὸν κάνῃ ἔνδοξο βασιλέα τοῦ Ἰσραήλ. Καλεῖ τὸν προφήτη Ἠλία, ποὺ εἶχε μόνο μιὰ κάππα, γιὰ νὰ τὸν ἀναδείξῃ ἐλεγκτὴ τῆς βασιλίσσης Ἰεζάβελ. Καλεῖ ἄλλους ἄνδρες. Ὅπως καὶ μέσα ἀπὸ τὰ ἑκατομμύρια τῶν γυναικῶν ὅλου τοῦ κόσμου, καλεῖ μία καὶ μόνο, τὴν Παρθένο Μαρία, γιὰ νὰ γίνῃ Μήτηρ Θεοῦ. Ἔτσι καλεῖ καὶ τοὺς ἀποστόλους, αὐτοὺς τοὺς ψαρᾶδες, γιὰ νὰ νικήσουν τοὺς σοφούς. Καὶ πράγματι ἕνας Ἀνδρέας κ᾿ ἕνας Πέτρος, οἱ ἀγράμματοι αὐτοί, νίκησαν τοὺς φιλοσόφους· ὅ,τι δὲν κατώρθωσαν ὁ Πλάτων καὶ ὁ Ἀριστοτέλης –ποὺ δὲν εἶχαν οὔτε μία δεκάδα μαθητῶν–, τὸ κατώρθωσαν αὐτοὶ μὲ τὴ δύναμι τοῦ Κυρίου. Καλεῖ ὁ Κύριος καὶ τὸν Παῦλο, τὸν ἐχθρὸ καὶ διώκτη τῆς Ἐκκλησίας, γιὰ νὰ τὸν ἀναδείξῃ «σκεῦος ἐκλογῆς» (Πράξ. 9,15) καὶ διαπρύσιο κήρυκα τῶν ἀληθειῶν τοῦ εὐαγγελίου. Καλεῖ τὸν Μέγα Κωνσταντῖνο μὲ τὸ «Ἐν τούτῳ νίκᾳ», γιὰ νὰ τὸν ἀναδείξῃ πρῶτο Χριστιανὸ ἡγεμόνα. Καλεῖ…. Καλεῖ πρόσωπα, καλεῖ καὶ ἔθνη ὁλόκληρα.
Καὶ μέχρι σήμερα ὁ Χριστὸς ἐξακολουθεῖ νὰ καλῇ. Γιατὶ ζῇ! Στὶς κατακόμβες, ὅταν ἔθαβαν τοὺς ἁγίους μάρτυρες, Χριστιανοὶ ἔπαιρναν μὲ τὸ δάχτυλό τους ἀπὸ τὸ αἷμα τῶν μαρτύρων καὶ ἔγραφαν στὰ λατινικὰ τὴ λέξι Βίβιτ (Vivit), (Χρίστους βίβιτ) Christus vivit· δηλαδή, ὁ Χριστὸς ζῇ. Ζῇ, δὲν πέθανε· ζῇ καὶ βασιλεύει εἰς τοὺς αἰῶνας.
Ὑπάρχουν σήμερα εἰδικὲς κλήσεις; Μάλιστα. Νὰ σᾶς δείξω μερικές. Βλέπετε στὸ ἱερὸ βῆμα ἱερομονάχους; βλέπετε στὰ μοναστήρια μοναχοὺς καὶ μοναχές; Ἐγκατέλειψαν τὰ πάντα· μητέρα, πατέρα, θέλγητρα τῆς ζωῆς· τοὺς κάλεσε ὁ Κύριος, γιὰ νὰ τὸν ὑπηρετοῦν καὶ νὰ προσεύχωνται. Βλέπετε στὰ νοσοκομεῖα νοσοκόμες; τὶς κάλεσε ὁ Θεός, γιὰ νὰ μένουν σὰν ἄγγελοι μέρα καὶ τὴ νύχτα δίπλα στοὺς ἀσθενεῖς. Βλέπετε στὰ γηροκομεῖα καὶ τὰ ἄλλα εὐαγῆ ἰδρύματα δεσποινίδες καὶ κυρίες ἀφωσιωμένες στοὺς ἀδυνάτους; Αὐτὲς εἶνε εἰδικὲς κλήσεις. Βλέπετε καὶ στὴν Ἀφρική, στὴν Ἀσία καὶ ἀλλοῦ εὐγενεῖς ἱεραποστόλους, ποὺ ἐγκατέλειψαν πατρίδα, σπίτι, οἰκογένεια; τοὺς κάλεσε ὁ Χριστός, γιὰ νὰ κηρύξουν ἐκεῖ τὸ εὐαγγέλιο στὰ πλάσματά του.
Ὁ Χριστός, ἀγαπητοί μου, μᾶς καλεῖ σὲ γενναῖα ἅλματα· διότι δὲν ἔπλασε τὸν ἄνθρωπο γιὰ τὰ μικρὰ καὶ τιποτένια, τὸν ἔπλασε γιὰ τὰ μεγάλα καὶ ὑψηλά. Καὶ μακάριοι ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν ἀνοιχτὰ τ᾿ αὐτιά, γιὰ ν᾿ ἀκούσουν τόσο τὴ γενικὴ ὅσο καὶ τὴν εἰδικὴ πρόσκλησί του· «Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς» – «Δεῦτε ὀπίσω μου καὶ ποίησω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων».
Γιὰ τοὺς ἀξίους ὅμως τῶν δύο αὐτῶν κλήσεων ὑπάρχει κ᾽ ἕνα τρίτο «δεῦτε». Αὐτὸ δὲν θ᾿ ἀκουστῇ πλέον ἐδῶ στὴ γῆ· οὔτε ἀπὸ τοὺς ἄμβωνες τῶν ἐκκλησιῶν, οὔτε ἀπὸ τὶς ὄχθες τῆς Γαλιλαίας, οὔτε μέσα στὰ μοναστήρια καὶ τὰ εὐαγῆ ἱδρύματα. Θ᾿ ἀκουστῇ κάπου στοὺς αἰθέρες, ὑπεράνω τῶν γαλαξιῶν, στὸν κόσμο τῶν πνευμάτων, ἐν μέσῳ ἀγγέλων καὶ ἀρχαγγέλων, τὴν ἡμέρα τὴ φοβερά.
Εὐχηθῆτε, ἀδελφοί μου, σ᾿ ἐμένα τὸν ἁμαρτωλὸ καὶ ἐγὼ εὔχομαι σ᾿ ἐσᾶς, ν᾿ ἀκούσουμε αὐτὸ τὸ «δεῦτε» τὴν ἡμέρα τῆς κρίσεως. Μ᾿ αὐτὸ ἀνοίγει ὁ παράδεισος· «Δεῦτε οἱ εὐλογημένοι τοῦ πατρός μου, κληρονομήσατε τὴν ἡτοιμασμένην ὑμῖν βασιλείαν ἀπὸ καταβολῆς κόσμου» (Ματθ. 25,34). Τῆς ὁποίας οὐρανίου βασιλείας εἴθε ν᾿ ἀξιωθοῦμε κ᾿ ἐμεῖς ὅλοι διὰ πρεσβειῶν πάντων τῶν ἁγίων· ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
