Βιογραφία Το όνομα Γαβριήλ σημαίνει «άνθρωπος του Θεού». Στην Αγία Γραφή, τον Αρχάγγελο Γαβριήλ τον συναντάμε μία φορά στην Παλαιά Διαθήκη και δύο φορές στην Καινή.
Στην Παλαιά Διαθήκη, μας τον παρουσιάζει ο Δανιήλ σε μια όραση του (Η' 16-17), όταν ζητάει απ' αυτόν την εξήγηση της. Εκεί παρουσιάζεται μπροστά του κάποιος άνθρωπος, που είναι ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, και του εξηγεί ότι το κριάρι με τα δύο κέρατα σήμαινε τους βασιλείς της Μηδίας και της Περσίας, ο δε τριχωτός τράγος, το βασιλιά της Ελλάδας.
Στην Καινή Διαθήκη, ο αρχάγγελος Γαβριήλ στέλνεται στο Ζαχαρία (Λουκ. Α' 11 - 19) και του αναγγέλλει ότι η γυναίκα του Ελισάβετ θα συλλάβει και θα γεννήσει τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, επίσης, είναι αυτός που ευαγγελίζεται στην Παρθένο Μαρία την άσπορη σύλληψη και γέννηση του Σωτήρα Χριστού (βλέπε 25 Μαρτίου).
Δεν βρέθηκε αγιογραφία. Παρακαλούμε επικοινωνήστεμαζί μας, αν έχετε να μας προτείνετε κάποια.
Τύπος εορτής:
Σταθερή. Εορτάζει στις 26 Μαρτίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Αγιος Γεωργιος Απο Τη Σοφια Της Βουλγαριας (; - 1437)
Βιογραφία Ο Άγιος Γεώργιος καταγόταν από τη Σόφια της Βουλγαρίας και κάποτε ευρέθη στην Αδριανούπολη της Θράκης. Εκεί επισκέφθηκε κάποιο τούρκο τοξοποιό για να διορθώσει το τόξο του. Όταν κάποια στιγμή ο τούρκος εξύβρισε το Χριστό, ο Γεώργιος αντέδρασε και ομολόγησε τη πίστη του. Τότε οι παριστάμενοι τούρκοι τον συνέλαβαν και αφού τον έδειραν αλύπητα, τον οδήγησαν στον ηγεμόνα. Και εκεί ο Γεώργιος ομολόγησε με θάρρος ότι πιστεύει στο Χριστό. Ακολούθησε μία σειρά φρικτών βασανιστηρίων και απομόνωσης. Τελικά τη Μεγάλη Τρίτη στις 26 Μαρτίου 1437 μ.Χ., τον έκαψαν ζωντανό σε ηλικία 30 ετών.
Βρισκόμαστε στο έτος 1825. Τέσσερα χρόνια μετά την κήρυξη του ελληνικού αγώνα για ανεξαρτησία, ύστερα από μεγάλες νίκες και ποταμούς αίματος, η επανάσταση κινδυνεύει. Ενώ κάθε αντίσταση στην Πελοπόννησο καταρρέει κάτω από τα χτυπήματα του Αιγυπτιακού στρατού που οδηγεί ο Ιμπραΐμ πασάς, μια χούφτα Ελλήνων δίνει την ύστατη μάχη σε ένα μικρό χωριό της Αργολίδας…
Η απόβαση των Αιγυπτίων στην Πελοπόννησο αποτέλεσε τρομακτική απειλή για τους Έλληνες επαναστάτες, ήδη αποδυναμωμένους από τον εμφύλιο πόλεμο. Με διαδοχικές επιτυχίες στο Κρεμμύδι, το Μανιάκι, το Νιόκαστρο και την Τραμπάλα, ο τακτικός στρατός του Ιμπραΐμ, άριστα εξοπλισμένος και εκπαιδευμένος από Ευρωπαίους αξιωματικούς, φαινόταν ανίκητος, τουλάχιστον σε ανοικτές συγκρούσεις. Με την ταχεία κατάληψη της Τριπολιτσάς η ελληνική άμυνα θα παραλύσει, με τους οπλαρχηγούς να διασκορπίζονται για τα χωριά τους. Επόμενος στόχος των Αιγυπτίων είναιτο Ναύπλιο, έδρα της Ελληνικής κυβέρνησης.
«Όταν αποφασίσαμε να κάμομε την Επανάσταση», ανακαλούσε ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στην Πνύκα στις 7 Οκτωβρίου 1838, «δεν εσυλλογισθήκαμε ούτε πόσοι είμεθα ούτε πώς δεν έχομε άρματα ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με σιταροκάραβα βατσέλα;», αλλά ως μία βροχή έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της ελευθερίας μας, και όλοι, και ο κλήρος μας και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι, εσυμφωνήσαμε εις αυτό το σκοπό και εκάμαμε την Επανάσταση».
Η εξέχουσα στρατιωτική και πολιτική φυσιογνωμία του 1821, ο πιο αγαπητός αντάρτης, δεν αμφέβαλε ποτέ για τη νικηφόρα έκβαση του εθνικού ξεσηκωμού.
Ένα πράγμα φοβόταν μόνο: τους Έλληνες, τους «προσκυνημένους» όπως τους αποκαλούσε, οι οποίοι σε συνάρτηση και με την επέλαση του Ιμπραήμ έθεταν σε άμεσο κίνδυνο τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα: «Μόνον εις τον καιρόν του προσκυνήματος εφοβήθηκα διά την πατρίδα μου», έλεγε στα απομνημονεύματά του.
Η γέννηση του εθνικού μας ήρωα και η «προφητεία» του παππού του που δεν επιβεβαιώθηκε
Όταν απέτυχε η επανάσταση του 1770, τα λεγόμενα Ορλωφικά, οι Τούρκοι ανελέητα έσφαζαν στο πέρασμά τους τον άμαχο πληθυσμό. Ανάμεσα σε όσους έφευγαν για να γλιτώσουν από το μίσος του κατακτητή ήταν και η μάνα του Θόδωρου Κολοκοτρώνη. Αν και ετοιμόγεννη πήρε το δρόμο προς τη Μεσσηνία μαζί με το υπόλοιπο πλήθος και από εκεί προς το Ραμαβούνι, για να γλυτώσει και εκείνη αλλά και το παιδί που κουβαλούσε στην κοιλιά της.
Στις 3 Απριλίου 1770 την έπιασαν οι πόνοι. Ξάπλωσε κάτω από ένα δέντρο και έφερε στον κόσμο ένα υγιέστατο αγόρι, τον πρωτότοκο γιο του περίφημου αρματολού Κωνσταντή Κολοκοτρώνη, που είχε πρωτοστατήσει στην υποκινούμενη από τους Ρώσους ένοπλη εξέγερση της Πελοποννήσου το 1770.
Αυτό το αγόρι έμελλε να γίνει ο πιο διάσημος Έλληνας, ο πολέμαρχος Θόδωρος Κολοκοτρώνης. Κάτω από ένα δέντρο φτελιάς είδε για πρώτη φορά το φως του ήλιου και εκείνη ακριβώς τη στιγμή λες κι έκανε μια «μυστική συμφωνία» με το Θεό να «καθαρίσει» τον ελληνικό αέρα.
Ο παππούς του, όταν του έδιναν τα συχαρίκια για τον ερχομό του αρσενικού εγγονού, κουνούσε θλιβερά το κεφάλι του μονολογώντας: «Εάν τύχει και γλυτώσουμε τώρα από το τουρκικό μαχαίρι, αυτό το παιδί θα μεγαλώσει, θα παντρευτεί, θα κάνει παιδιά, αλλά ποτέ ούτε εκείνος ούτε εκείνα δεν θα δουν τη λευτεριά μας». Πόσο έξω έπεσε…
Το παιδί που γεννήθηκε την ώρα της φυγής και της μεγάλης σφαγής, έγινε στρατάρχης του ’21 και πολέμησε για το ύψιστο αγαθό που απολαμβάνουμε εμείς σήμερα: Την ελευθερία!
Γνώρισε νωρίς την ορφάνια. Σε ηλικία 10 ετών, έχασε τον πατέρα του όταν εκείνος σκοτώθηκε από τον κατακτητή, έπειτα από προδοσία τούρκου φίλου του. Μπορεί η μητέρα του, ο ίδιος και τα τέσσερα αδέλφια του να γλίτωσαν τη σφαγή και να κατέφυγαν στη Μάνη αλλά δεν ήταν λίγες οι φορές που αναγκάστηκαν να ξενιτευτούν για να γλυτώσουν από τους Τούρκους.
Τα χαστούκια που τον πείσμωσαν και η υπόσχεση που έδωσε στον εαυτό του
Μια μέρα που είχε βρέξει πολύ, έμπαινε με το γαϊδουράκι του φορτωμένο ξύλα στη Τρίπολη. Το ζώο γλίστρησε, παραπάτησε σε μια λακκούβα με νερά και πιτσίλισε τα ρούχα διερχόμενων Τούρκων. Ένας από αυτούς αγριεμένος του έδωσε δύο χαστούκια. Ο Κολοκοτρώνης, 13 ετών τότε, τον κοίταξε με βουρκωμένα μάτια και ορκίστηκε μέσα του: αυτό το χαστούκι θα το γυρνούσε. Στην Τρίπολη δεν θα γυρνούσε παρά το 1821, ως στρατηγός των Ελλήνων πια, πορθητής και εκδικητής.
Αν και σχεδόν αγράμματος γνώριζε αρκετά καλά την ιστορία του γένους του. Στα 15 του εισχώρησε στα σώματα των κλεφτών της Πελοποννήσου και λίγο αργότερα, το 1787, οι κάτοικοι του Ακόβου τον διόρισαν οπλαρχηγό της περιοχής.
Σε ηλικία 20 χρονών, παντρεύτηκε τη μικρότερη κόρη του προεστού του Ακόβου, Κατερίνα Καρούσου, και απέκτησε 6 παιδιά (3 γιους και 3 κόρες, ενώ αργότερα φέρεται να απέκτησε άλλον έναν γιο, καρπό της σχέσης του με μια Υδραία). Αγρότης, κτηνοτρόφος και μυλωνάς, ζούσε μία ήρεμη ζωή.
Διακρίθηκε για τη γενναιότητά του και έγινε πρωτοπαλίκαρο, πριν συγκροτήσει δικό του σώμα και αναπτύξει πλούσια δράση. Από το 1797, οι Τούρκοι τον βάζουν στο μάτι και τα επόμενα χρόνια επιδόθηκε σε σφοδρό ανταρτοπόλεμο με τα 60 παλικάρια του. Αποτέλεσμα; Το 1802 εκδόθηκε φιρμάνι από την Υψηλή Πύλη εναντίον του, να σκοτώσουν δηλαδή με κάθε τρόπο τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη!
Οι Τούρκοι τον καταδιώκουν και πάντα βρίσκονται καλοθελητές που τον προδίδουν.
Τον Απρίλιο του 1806 φτάνει τελικά στη Ζάκυνθο όπου θα περάσει 15 ολόκληρα χρόνια. Κατατάχθηκε στον αγγλικό στρατό κι έφθασε μέχρι το βαθμό του ταγματάρχη. Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και το 1819 έχασε τη γυναίκα του. Επόμενος σταθμός ήταν η Μάνη.
Στις 23 Μαρτίου 1821 ύψωσε μαζί με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη το λάβαρο της ελληνικής επανάστασης στην Καλαμάτα και τέθηκε επικεφαλής πολλών ακόμα αγωνιστών, απελευθερώνοντας την πόλη.
Αμέσως μετά έβαλε σκοπό να καταλάβει την Τριπολιτσά. Η νίκη των Ελλήνων στο Βαλτέτσι (13 Μαΐου 1821) και η άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821), συμβάλλουν στην ανάδειξή του σε αρχιστράτηγο των επαναστατικών δυνάμεων. Η Τριπολιτσά είναι και πάλι ελεύθερη, χάρη στις μάχες των Ελλήνων παλικαριών που στάθηκαν σαν δέντρα αγέρωχα μπροστά στον τούρκο εισβολέα.
Αξιοσημείωτη είναι η αναφορά του Κολοκοτρώνη στα «Απομνημονεύματά» του για την κατάληψη της Τριπολιτσάς:
«Όταν έμβηκα εις την Τριπολιτσά, με έδειξαν τον Πλάτανο εις το παζάρι όπου εκρέμαγαν τους Έλληνας. Αναστέναξα και είπα: «Άιντε, πόσοι από το σόγι μου και από το έθνος μου εκρεμάσθηκαν εκεί», και διέταξα και το έκοψαν».
Στη μάχη των Δερβενακίων (26-28 Ιουλίου 1822), όπου καταστράφηκε ο στρατός του Δράμαλη, αναδείχθηκε η στρατηγική του ιδιοφυΐα. Η κυβέρνηση Κουντουριώτη τον διόρισε αρχιστράτηγο των επαναστατικών δυνάμεων.
Την ίδια στιγμή βέβαια που ο Κολοκοτρώνης και οι άλλοι αγωνιστές δοξάζονταν στα πεδία των μαχών, οι πολιτικοί άντρες θέλησαν να αμφισβητήσουν την εξουσία του. Κάπως έτσι ξεσπά η πρώτη εμφύλια διαμάχη μεταξύ στρατιωτικών και πολιτικών.
Στις 13 Νοεμβρίου 1824, οι πολιτικοί αντίπαλοι του Κολοκοτρώνη σκότωσαν τον γιο του Πάνο. Ο θάνατος του πρωτότοκου γιου του τον καταρράκωσε. Ο Κολοκοτρώνης παραδόθηκε στις αρχές Δεκεμβρίου του 1824 για να τερματιστεί ο εμφύλιος. Στις 6 Φεβρουαρίου 1825 φυλακίστηκε στο μοναστήρι του Προφήτη Ηλία της Ύδρας, αν και τον αποφυλάκισαν άρον-άρον το 1825 καθώς ήταν ο μόνος που θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τον Ιμπραήμ.
Στο Ναύπλιο, μετά την αποφυλάκισή του, μίλησε ανεβασμένος σε μια πέτρα στο πλήθος που παραληρούσε: «Έλληνες! Πριν βγω στ’ Ανάπλι, έριξα στη θάλασσα τα πικρά τα περασμένα. Κάντε και σεις το ίδιο. Στο δρόμο που περνάγαμε για να ρθούμε στην εκκλησιά, είδα να σκάβουν κάποιοι άνθρωποι. Ρώτησα και μου είπαν πως σκάβουν να βρούνε κρυμμένο θησαυρό. Εκεί στο λάκκο μέσα ρίξτε και τα μίση τα δικά σας. Έτσι θα βρεθεί κι ο χαμένος θησαυρός».
Την ίδια στιγμή, εκτόξευε φοβέρες στον Ιμπραήμ: «Όχι τα κλαριά να μας κόψεις, όχι τα δένδρα, όχι τα σπίτια που μας έκαψες, μήτε πέτρα απάνω στην πέτρα να μη μείνει, εμείς δεν προσκυνάμε. Μόνο ένας Έλληνας να μείνει, πάντα θα πολεμούμε. Και μην ελπίζεις πως τη γη μας θα την κάνεις δική σου, βγάλ’ το από το νου σου».
«Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους»
Την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1827, η Πελοπόννησος εξακολουθούσε να υφίσταται λεηλασίες και καταστροφές από τα στρατεύματα του Ιμπραήμ. Οι Έλληνες κατέφευγαν πάντα σε ανταρτοπόλεμο, για τον οποίο παρατηρεί ο Κολοκοτρώνης στα «Απομνημονεύματά» του: «O Ιμπραΐμης μου επαράγγειλε μια φορά διατί δεν στέκω να πολεμήσωμεν (κατά μέτωπον). Εγώ του αποκρίθηκα, ας πάρη πεντακόσιους, χίλιους, και παίρνω και εγώ άλλους τόσους, και τότε πολεμούμε, ή αν θέλη ας έλθη και να μονομαχήσωμεν οι δύο. Αυτός δεν με αποκρίθηκε εις κανένα. Και αν ήθελε το δεχθή το έκαμνα με όλην την καρδιάν, διότι έλεγα αν χανόμουν, ας πήγαινα, αν τον χαλούσα, εγλύτωνα το έθνος μου».
Οι εξαντλημένοι Πελοποννήσιοι συνέχιζαν την αντίσταση όπως μπορούσαν και τότε ο Ιμπραήμ εφάρμοσε τη μέθοδο του μαζικού προσκυνήματος. «Προσκύνημα» ονομαζόταν στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η δήλωση υποταγής μεμονωμένων ατόμων ή ολόκληρων ομάδων (ή ακόμα και περιοχών) προς τον κατακτητή, εναντίον του οποίου είχαν προηγουμένως εξεγερθεί. Η αποδοχή της υποταγής εκφραζόταν έμπρακτα από τους Τούρκους με χορήγηση στους προσκυνημένους ειδικού πιστοποιητικού, γνωστού ως «προσκυνοχάρτι». Έτσι οι επαναστατημένοι επανέρχονταν στην κατάσταση του νομιμόφρονα υπηκόου.
Σε αυτές τις αντίξοες συνθήκες, ο Κολοκοτρώνης με το σύνθημα «Φωτιά στα σπίτια και τσεκούρι στην περιουσία και το λαιμό εκείνων που κάνουν τα χατίρια των Τούρκων. Φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους!», εξαπέλυσε φόβο και τρόμο στους προσκυνημένους και αναζωπύρωσε τη σπίθα μίας επανάστασης που έδειχνε ετοιμοθάνατη.
Η δίκη και φυλάκιση
Ο Κολοκοτρώνης δεν σταμάτησε να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στα στρατιωτικά και πολιτικά πράγματα της εποχής έως και το τέλος της Επανάστασης.
Ένθερμος οπαδός της πολιτικής του Καποδίστρια, πρωτοστάτησε στα γεγονότα για την ενθρόνιση του Όθωνα αν και με την έλευση του τελευταίου, στις 30 Ιανουαρίου 1832, έγινε στόχος συκοφαντιών και ραδιουργιών εκ μέρους των πολιτικών του αντιπάλων.
Η σκευωρία που στήθηκε εναντίον του κατέληξε τελικά στο να κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία και να συλληφθεί στις 6 Σεπτεμβρίου 1833 από κοινού με τους Πλαπούτα, Τζαβέλα, Νικηταρά και άλλους στρατιωτικούς ηγέτες με την κατηγορία ότι προετοίμαζαν συνομωσία εναντίον του ανήλικου βασιλιά και της κυβέρνησής του.
Η διαβόητη δίκη άρχισε στο Ναύπλιο στις 30 Απριλίου 1834 και διήρκησε μέχρι τις 26 Μαΐου. Όσον αφορά στις βαρύτατες κατηγορίες επρόκειτο περισσότερο για αοριστίες που δεν θεμελίωναν νομικά την παραπομπή των Κολοκοτρώνη και Πλαπούτα, πόσο μάλιστα για εσχάτη προδοσία.
Η εμφάνιση του Κολοκοτρώνη στο εδώλιο του κατηγορουμένου συγκλόνισε το ακροατήριο. Ερωτηθείς ο Γέρος του Μοριά «τι επάγγελμα έχεις;», έδωσε την ιστορική απάντηση: «Στρατιωτικός. Κρατάω σαράντα εννιά χρόνους στο χέρι το ντουφέκι και πολεμώ για την πατρίδα». Το δέος απαθανατίστηκε ακόμα και στο πρόσωπο των εχθρών του οπλαρχηγού.
Ο Κολοκοτρώνης και ο Πλαπούτας καταδικάστηκαν σε θάνατο και φυλακίστηκαν στο Παλαμήδι. Ο Γέρος ήταν 64 ετών. Λίγο αργότερα η ποινή του μετατράπηκε σε εικοσαετή κάθειρξη από τον βασιλιά, με τον Κολοκοτρώνη να υποδέχεται τα νέα της μετατροπής της ποινής του ως εξής: «Θα γελάσω τον βασιλιά! Δεν θα ζήσω τόσους (χρόνους)!»…
Το τέλος ενός Μεγάλου άντρα
Τον Μάιο του 1835, μετά την ενηλικίωση του Όθωνα, ο Κολοκοτρώνης έλαβε βασιλική χάρη και αποφυλακίστηκε. Αποκαμωμένος και εξουθενωμένος από τις άθλιες συνθήκες κράτησης αλλά και την ταπείνωση κατέφυγε στην Αθήνα. Τιμήθηκε με τον βαθμό του στρατηγού, διορίστηκε σύμβουλος Επικρατείας, βραβεύτηκε με τον Μεγαλόσταυρο του Σωτήρος, ορίστηκε μέλος της επιτροπής για την ανέγερση του Πανεπιστημίου Αθηνών και στάθηκε πιστός σύμβουλος του Όθωνα.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης άφησε την τελευταία του πνοή στις 4 Φεβρουαρίου 1843, σε ηλικία 73 ετών από εγκεφαλικό επεισόδιο. Αφού στεφάνωσε τον γιο του και ευθύμησε στον γάμο του, πήγε στις 3 Φεβρουαρίου, στον βασιλικό χορό, φανερά ευδιάθετος, όπου και αστειεύτηκε με τους παλιούς του συντρόφους, συνομίλησε με τον Όθωνα και ήπιε άφθονο κρασί. Κάποια στιγμή παρακάλεσε τον βασιλιά να διατάξει τους μουσικούς να παίξουν ελληνικούς χορούς. Τα δημοτικά τραγούδια αντήχησαν στα σαλόνια του παλατιού. Γύρω στα μεσάνυχτα «επέστρεψεν χαίρων εις την οικίαν του, κατεκλίθη εις την στρώμνην του, όπου κοιμόμενον τον προσέβαλεν η αποπληξία» (εφημερίδα «Αιών»).
Ήταν ένας από τους λίγους Κολοκοτρωναίους που πέθανε στο κρεβάτι και όχι στη μάχη. Ίσως γιατί γεννήθηκε πάνω σε μάχη.
Πριν «φύγει» υπαγόρευσε τα απομνημονεύματά του στον Γεώργιο Τερτσέτη τα οποία εκδόθηκαν το 1846 με τον τίτλο «Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836» και είναι μια ανεκτίμητη πηγή της Εθνικής μας Ιστορίας, που φωτίζει γεγονότα της επανάστασης του 1821.
«Είδα τότε ότι, ό,τι κάμομε, θα το κάμομε μοναχοί και δεν έχομε ελπίδα καμμία από τους ξένους»
Ο Κολοκοτρώνης θεωρούσε πάντα πως οι Έλληνες έχουν χρέος να πολεμήσουν μόνοι τους για την ανεξαρτησία τους. Εξάλλου αντιμετώπιζε με δυσπιστία την ανάμειξη των ξένων δυνάμεων στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας, πιστεύοντας πως αυτή γινόταν πρωτίστως για την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων.
«Ό,τι κάμομε θα το κάμομε μοναχοί και δεν έχομε ελπίδα καμμία από τους ξένους» έλεγε και ξαναέλεγε κρατώντας έτσι υψηλό το σθένος και το φρόνημα των Ελλήνων. Για αυτό και πάντα τους αποκαλούσε Έλληνες, θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να τους κάνει να συνειδητοποιήσουν την ιστορία τους αλλά και την υψηλή αποστολή που έχουν για τη σωτηρία ολόκληρου του ελληνικού έθνους.
Ποιος να φανταζόταν ότι η φράση του αυτή θα ακουγόταν τόσο -δραματικά- προφητική σήμερα…
8 Μαΐου 1821. 120 Έλληνες με αρχηγό των Οδυσσέα Ανδρούτσο ορθώνουν το ανάστημά τους, ταμπουρωμένοι μέσα στο Χάνι της Γραβίας, απέναντι σε 8.000 Τούρκους του Ομέρ Βρυώνη και καταφέρνουν να τους σταματήσουν, σκοτώνοντας και τραυματίζονται περί τους 1.000 Τούρκους.
Είχε προηγηθεί η μάχη στην Αλαμάνα με τη συντριπτική ήττα των Ελλήνων που έθετε σε κίνδυνο την επανάσταση σε Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο. Μετά τη νίκη του, ο Ομέρ Βρυώνης είχε σκοπό να κατέβει στην Πελοπόννησο για να πλήξει τον πυρήνα της ελληνικής επανάστασης, εκκαθαρίζοντας όμως πρώτα τις επαναστατημένες περιοχές.
Ο μαρτυρικός θάνατος του Αθανάσιου Διάκου είχε αφήσει χωρίς ικανό αρχηγό τους εξεγερμένους ραγιάδες. Ο φόβος κυρίευσε τα ήδη επαναστατημένα κέντρα (Λιβαδιά, Σάλωνα και Αττική), όπου είχε χυθεί αίμα ντόπιων Τούρκων. Όλοι ανέμεναν να ξεσπάσει η χωρίς οίκτο οργή των δύο πασάδων. Η Επανάσταση κινδύνευε σοβαρά ένα μήνα μετά την εκδήλωσή της και σώθηκε χάρη στις στρατιωτικές ικανότητες του Οδυσσέα Ανδρούτσου και τους κακούς υπολογισμούς του Ομέρ Βρυώνη.
Τα γεγονότα Πριν ξεκινήσει από τα Τρίκαλα ο Ομέρ Βρυώνης για την εκστρατεία του κατά της Πελοποννήσου, διέταξε τους πιστούς του καπεταναίους της Δυτικής Ελλάδας να μαζευτούν στη Γραβιά Φωκίδος, απ’ όπου περνώντας θα τους έπαιρνε μαζί του. Στον Οδυσσέα Ανδρούτσο, έστειλε ιδιαίτερο αγγελιοφόρο για να του αναγγείλει το τέλος του Αθανασίου Διάκου και να του δηλώσει ότι αν ερχόταν στη Γραβιά μαζί με τους άλλους καπετάνιους όχι μόνο θα τον συγχωρούσε για το φόνο του Χασάν μπέη Γκέκα, αλλά θα του έδινε και το αρματολίκι της Λιάκουρας.
Στις 3 Μαΐου του 1821, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος έφθασε στη Γραβιά με τον Κοσμά Σουλιώτη, τον Ευστάθιο Κατσικογιάννη και μία ομάδα από 100 περίπου άνδρες. Κατάλαβε αμέσως καλά ποια ήταν η κατάσταση και υπέδειξε στους επαναστάτες ότι έπρεπε με κάθε θυσία να σταματήσουν εκεί την πορεία του εχθρού.
Αφού μαζεύτηκαν εκεί ύστερα από πρόσκληση του Ανδρούτσου και άλλοι καπεταναίοι, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος τούς πρότεινε να κλειστούν στο Χάνι, ώστε μη μπορώντας να υποχωρήσουν, να αναγκαστούν να πολεμήσουν πάση θυσία για να ανακόψουν την πορεία του Ομέρ Βρυώνη.
Όμως ούτε ο Πανουργιάς, ούτε ο Γιάννης Δυοβουνιώτης δέχτηκαν. Τελικά, χωρίστηκαν σε τρία τμήματα. Το ένα, με τον Πανουργιά και τον Δυοβουνιώτη, έπιασε τα υψώματα του Χλωμού, αριστερά από το δρόμο. Το άλλο με τον Κοσμά Σουλιώτη και τον Κατσικογιάννη, τα υψώματα δεξιά από το δρόμο. Όσοι ήθελαν θα κλείνονταν μαζί με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο μέσα στο Χάνι. Μάλιστα, για να τους ενθαρρύνει περισσότερο, ο Ανδρούτσος κάλεσε τους άνδρες του να χορέψουν και έσυρε το τσάμικο. Πρώτος άρπαξε το μαντήλι ο Γιάννης Γκούρας, ύστερα ο Παπανδριάς, ο Κομνάς Τράκας, ο Αγγελής Γοβιός, οι Καπογιωργαίοι κ.ά. Συνολικά εκατόν είκοσι άνδρες πιάστηκαν στο χορό και μέσα σε λίγα λεπτά, είχαν μετατρέψει το Χάνι σε φρούριο. Έφραξαν τα ανοίγματα και άνοιξαν πολεμίστρες.
Η μάχη Μόλις έφτασε ο Ομέρ Βρυώνης, αφού εκτόπισε τα τμήματα του Πανουργιά, του Δυοβουνιώτη, του Σουλιώτη και του Κατσικογιάννη, αντιλήφθηκε όσα συνέβαιναν μέσα στο Χάνι και θύμωσε πολύ. Αφού οι Τούρκοι περικύκλωσαν την περιοχή και το Χάνι, έστειλε τον Χασάν-δερβίση για να πει στον Ανδρούτσο να παραδοθεί. Όμως ο Ανδρούτσος δεν δέχτηκε και η διαπραγμάτευση έγινε υβριστική, με αποτέλεσμα ο δερβίσης να πέσει νεκρός από σφαίρα του Ανδρούτσου. Αυτό έδωσε το σύνθημα της μάχης.
Οι Τούρκοι επιτέθηκαν στο πανδοχείο, αλλά αποκρούσθηκαν με μεγάλες απώλειες και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Έτσι η πρώτη έφοδος αποκρούσθηκε, το ίδιο και η δεύτερη και η τρίτη. Ο Βρυώνης βλέποντας τους άνδρες του να πέφτουν από τα πυρά των Ελλήνων, διέταξε να φέρουν κανόνια για να ανατινάξει το κτίριο. Οι Τούρκοι σταμάτησαν την επίθεση μέχρι να έρθουν τα κανόνια, ενώ οι Έλληνες, που κατάλαβαν τις προθέσεις τους, τη νύχτα, αργά προς τα ξημερώματα, αφού είχαν πετύχει να προβάλλουν γενναία αντίσταση και να σκοτώσουν πάνω από 300 Τούρκους, καθυστερώντας ταυτόχρονα την πορεία του εχθρού, κατάφεραν να εγκαταλείψουν κρυφά το Χάνι περνώντας ανάμεσα από τις εχθρικές τουρκικές γραμμές. Η παράτολμη έξοδος τους στοίχισε μόνο 6 νεκρούς.
Συνέπειες της μάχης Τα θύματα των Τούρκων ήταν πολυάριθμα. Πάνω από 300 είχαν σκοτωθεί και 600 είχαν τραυματιστεί μέσα σε λίγες ώρες. Οι Έλληνες έχασαν μόνο 6 πολεμιστές. Η στρατηγική επιτυχία της μάχης αυτής ήταν μεγάλη. Εμπόδισε την κάθοδο του Ομέρ Βρυώνη στην Πελοπόννησο και διευκόλυνε τη νίκη στο Βαλτέτσι που εμψύχωσε την επανάσταση. Συγκεκριμένα, μετά τη μάχη στη Γραβιά, ο Βρυώνης συγκλονίστηκε τόσο πολύ που αποφάσισε να σταματήσει προσωρινά την εκστρατεία του και να υποχωρήσει στην Εύβοια, για να συναντήσει αργότερα τις δυνάμεις του Κιοσέ Μεχμέτ.
Έτσι παρεμποδίστηκε η κάθοδος ενός τόσο ισχυρού στρατού στην Πελοπόννησο, όπου η επανάσταση ακόμα δεν είχε εδραιωθεί, ενώ συνέβαλε στην έναρξη του αγώνα και στη δυτική Ελλάδα.
Εκατόν ενενήντα οκτώ χρόνια μετά τον γενικό ξεσηκωμό κατά της οθωμανικής τυραννίας, το σημερινό Ελληνικό κράτος παρουσιάζει συμπτώματα ιστορικής αμνησίας.
Από το έτος 1838, η έναρξη της Ελληνικής επανάστασης γιορτάζεται την 25η Μαρτίου κάθε χρόνου, ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, συμβολίζοντας την αναγέννηση του Ελληνικού έθνους.
Από την κατάρρευση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και την άλωση της Κωνσταντινούπολης (29 Μαΐου 1453), μέχρι τον γενικό ξεσηκωμό του 1821, μεσολάβησαν 368 ολόκληρα χρόνια σκλαβιάς. Σε αυτά τα χρόνια της σκλαβιάς, οι Έλληνες κράτησαν την σπίθα της ορθόδοξης ρωμιοσύνης ολοζώντανη. Πάλεψαν, έδωσαν μάχες, έκαναν επαναστάσεις και τοπικές εξεγέρσεις κατά του οθωμανού δυνάστη - άσχετα αν όλες πνίγηκαν στο αίμα.
Τελευταία και πιο αιματηρή, η επανάσταση του 1821 η οποία ωρίμασε από την αυτοθυσία των αγωνιστών του 1770 (Ορλοφικά), την μεγάλη θυσία του Ρήγα Φεραίου (1798), την δημιουργία της Φιλικής Εταιρίας (1814) αλλά και την άνθηση του Φιλελληνισμού που ξεχύθηκε ορμητικά και εκδηλώθηκε έμπρακτα με πολλές πράξεις ηρωισμού και συμπαράστασης:
«Υπερασπιστείτε την Ελλάδα, διότι σε αυτούς οφείλουμε τα φώτα μας, τις επιστήμες και όλες μας τις αρετές» διακήρυττε ο Γάλλος ιστορικός, συγγραφέας και φιλόσοφος Φρανσουά Μαρί Αρουέ, ευρύτερα γνωστός με το ψευδώνυμο Βολταίρος (1694 – 1778). Πολιτικοί, τραπεζίτες, στρατιωτικοί, ιστορικοί και πολλοί άλλοι συνθέτουν ένα ατέλειωτο κατάλογο προσωπικοτήτων που συμπαραστάθηκαν στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων θυσιάζοντας ακόμα και την ζωή τους, όπως ο Άγγλος ποιητής Λόρδος Βύρωνας και ο Γερμανός αξιωματικός Κάρολος Νόρμαν στο Μεσολόγγι, οι Ιταλοί Φρανσουά Μπρούνο (γιατρός), Τζουζέππε Ροσαρόλλ (στρατηγός) στο Ναύπλιο, ο επίσης Ιταλός Κόμης Σαντόρε ντι Σανταρόζα στην βραχονησίδα Σφακτηρία της Μεσσηνίας και πολλοί άλλοι.
Αμέτρητοι, διάσημοι ξένοι διανοούμενοι και άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών, όπως οι Γάλλοι Φρανσουά ντε Σατωμπριάν (1768-1848), Βίκτωρας Ουγκό (1802-1885) και Μαξίμ Ρεμπώ (1795-1894), ο Ρώσος Αλεξάντρ Πούσκιν (1799-1837), ο Γερμανός Φρίντριχ Σίλερ (1759-1805), ο Βρετανός Πέρσι Σέλλεϋ (1792-1822) αλλά και πάρα πολλοί άλλοι, εμπνεύστηκαν από την Ελληνική επανάσταση, κάνοντας ευρύτατα γνωστό σε ολόκληρο τον πολιτισμένο κόσμο, τον τιτάνιο αγώνα των Ελλήνων.
Ο αιματηρός Γολγοθάς των Ελλήνων αγωνιστών του 1821, ξεκίνησε από την Μολδοβλαχία και στην συνέχεια απλώθηκε στην Πελοπόννησο, την Στερεά Ελλάδα, την θάλασσα και την υπόλοιπη Ελλάδα σε μια μακρά διαδρομή με ασήκωτο βάρος αίματος, διαρκή αντίποινα κατά αμάχων, αλλεπάλληλες ανατροπές και μεγάλες διακυμάνσεις.
Διήρκησε -σε πρώτο στάδιο- μέχρι τις 22 Ιανουαρίου 1830 όταν υπεγράφη το «Πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας» (μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ρωσίας), με το οποίο αναγνωρίστηκε η Ελληνική ανεξαρτησία, δηλαδή διακηρύχτηκε η Ελληνική πολιτική ανεξαρτησία και η διπλωματική πράξη ίδρυσης του ελληνικού κράτους με πρωτεύουσα την Αίγινα, σε μια αρχική, περιορισμένη εδαφική έκταση μεταξύ των ποταμών Ασπροπόταμος (Αχελώος) στα δυτικά και Σπερχειός στα βόρεια.
Η ολοκλήρωση όμως της εδαφικής έκτασης της σημερινής Ελλάδος έγινε με ένα ακόμα πιο πολύχρονο, αιματηρό και βασανιστικό Γολγοθά, με πολλές μάχες και αυτοθυσία που θεωρούσε ελάχιστο και αυτονόητο τίμημα τον θάνατο για την πατρίδα.
Κάθε νέα σπιθαμή εθνικού χώρου απαίτησε πάρα πολλά χρόνια αιματηρών αγώνων, απερίγραπτων δυσκολιών και τραγικών θυσιών – Βαλκανικοί πόλεμοι, Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος και Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Η Θεσσαλία π.χ. ενσωματώθηκε στην Ελλάδα το 1881, η Σάμος το 1912, η Μακεδονία με τους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913, η Κρήτη το 1913, η Λέσβος το 1914, η Θράκη το 1920, η Χίος το 1923, τα Δωδεκάνησα το 1948 κ.ο.κ.ε.
Η 25η Μαρτίου λοιπόν συμβολίζει την μέγιστη τιμή προς τους αγωνιστές που ξεπήδησαν από τα σπλάχνα ενός ανυπόταχτου λαού, κρατώντας αναμμένη και ζωντανή την φλόγα της λευτεριάς, παρά τις σκληρές δοκιμασίες και την σκλαβιά για ολόκληρους αιώνες.
Η σύγχρονη Ελλάδα με πολύ κόπο και μεγάλους αγώνες, ξεπερνώντας Παγκόσμιους Πολέμους και εμφύλιο σπαραγμό, κατάφερε να κάνει άλματα σημαντικής ανάπτυξης σε πάρα πολλούς τομείς. Ανέπτυξε σχέσεις με όλα σχεδόν τα κράτη του κόσμου, δημιούργησε γέφυρες με τον απανταχού Ελληνισμό αλλά ξέχασε να καλλιεργήσει θεσμούς και νοοτροπίες που θα θωράκιζαν τον τεράστιο πολιτισμό που κληρονόμησε, το πνεύμα, την πίστη και τις ιδέες που οδήγησαν στην αναγέννηση της.
Εκατόν ενενήντα οκτώ χρόνια μετά τον γενικό ξεσηκωμό κατά της οθωμανικής τυραννίας, το σημερινό Ελληνικό κράτος παρουσιάζει συμπτώματα παρακμής και ιστορικής αμνησίας.
Η παιδεία υποβαθμίζεται συστηματικά και αφελληνίζεται. Παρουσιάζεται μια υπαρξιακή κρίση στην διάκριση των εξουσιών και σε όσες άλλες αξίες και θεσμούς αντέχουν ακόμα. Τα φαινόμενα πολιτικής διαφθοράς αντί να περιορίζονται, αποκαλύπτονται σε όλη τους την μεγαλοπρέπεια χωρίς καν ένα φύλλο συκής. Ο εύκολος πλουτισμός, η δανεική ευημερία και η καλοπέραση αποτελούν πλέον ύψιστους στόχους που επιβλήθηκαν από ξενόφερτες τάσεις και ρεύματα. Στην Ελλάδα εισρέουν ανεξέλεκτα αλλοδαποί από την Ανατολή, την Ασία και την Αφρική με τις επίσημες, κρατικές ευλογίες αλλοιώνοντας ραγδαία την Ελληνική κοινωνία, την ασφάλεια, τα ήθη, τα έθιμα και την πίστη μας, με κατακόρυφη αύξηση της παραβατικότητας.
Στις διεθνείς σχέσεις, ο ενδοτισμός και ο ακρωτηριασμός της ιστορίας τείνει να καθιερωθεί σαν μια μόνιμη συνήθεια. Τα Σκόπια δημιούργησαν μόνα τους ένα πρόβλημα το οποίο «λύσαμε» μοιράζοντας απλόχερα σε Σλάβους, Αλβανούς, Ρομά, Τούρκους κ.α. ανύπαρκτη «μακεδονική γλώσσα», ανύπαρκτη «μακεδονική εθνότητα» και ένα σύνθετο όνομα με την λέξη «Μακεδονία» που αποτελεί μοναδική στον κόσμο Ελληνική πολιτιστική κληρονομιά ολόκληρων χιλιετηρίδων!
Την 198η επέτειο της έναρξης του απελευθερωτικού αγώνα από την οθωμανική τυραννία επιδεικνύουμε ένα δουλικό «κατευνασμό» μιας αλαζονικής, επιθετικής αλλά και παραπαίουσας Τουρκίας. Δείχνουμε να μην γνωρίζουμε πως αμέσως μόλις πάρουν «κάτι» από αυτά που ζητούν, θα επανέλθουν απαιτώντας τουλάχιστον τα διπλάσια.
Μιας Τουρκίας που μας λέει κατάμουτρα πως της «ανήκει» η θάλασσα και ο βυθός στην Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο – της Κύπρου συμπεριλαμβανομένης, αλλά εμείς κάνουμε πως δεν ακούμε και ζητάμε να μας φωνάζουν «καρντάσι και όχι γκιαβούρ»!
Μιας Τουρκίας που γεμάτη υπεροψία απαιτεί προστασία των «Τούρκων» στην Θράκη, την Κω και την Ρόδο (είναι οι πρώτοι στρατηγικοί στόχοι της), χωρίς να της θυμίζει κανείς την «μεταχείριση» που επεφύλαξε και επιφυλάσσει η ίδια στον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου. Την συστηματική αρπαγή της αμύθητης περιουσίας του, την μεθοδική και απάνθρωπη εκδίωξη του από τις πατρογονικές εστίες, την φίμωση της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης και το άρθρο 45 της Συνθήκης της Λωζάνηςπερί «αμοιβαιότητας» στην μεταχείριση των εν Ελλάδι μουσουλμανικών πληθυσμών με τους εν Τουρκία Έλληνες χριστιανούς!
Δηλαδή αντί να συζητήσουμε την «προσαρμογή» του αριθμού των εν Ελλάδι μουσουλμάνων στον αριθμό των εν Τουρκία Ελλήνων, ορθόδοξων χριστιανών (είναι πολλαπλάσιος από αυτόν που έχει συμφωνηθεί με το άρθρο 45 της Συνθήκης της Λωζάνης) ακούμε τα κροκοδείλια δάκρυα των Τούρκων για δήθεν «καταπίεση» μουσουλμάνων μέσα στην Ελλάδα, χωρίς να βγάζουμε ούτε άχνα!
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ακούμε και συστάσεις από τον προηγούμενο, επί τριετία Υπουργό των Εξωτερικών της Ελλάδος, να «μην είμαστε μονοφαγάδες»!!!
Κατάντια και παρακμή είναι λέξεις φτωχές για να εκφράσουν τον κατήφορο της σημερινής Ελλάδας, που προδίδει ξεδιάντροπα το όραμα και την θυσία των αγωνιστών του 1821.
Και φέρνει στο νου τα λόγια του ποιητή Γεωργίου Σουρή (1853-1919): «Ω Ελλάς ηρώων χώρα, τι γα@@@@ρους βγάζεις τώρα;»
.jpg)
