ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ. ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ -αυστηρώς ακατάλληλο για ελληνόφοβους και αχρίστους. Για του Χριστού την πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία. ΠΑΛΙ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΚΑΙΡΟΥΣ ΠΑΛΙ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΘΑΝΑΙ
Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2023
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
| Ημερομηνία Εορτής: | 01/02/2023 |
| Τύπος εορτής: | Σταθερή. Εορτάζει στις 1 Φεβρουαρίου εκάστου έτους. |
| Άγιοι που εορτάζουν: | Αγιος Τρυφων ο Μαρτυρας (; - 250) |
| Ιερά Λείψανα: | Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Ξενοφώντος Αγίου Όρους. Μέρη της Κάρας του Αγίου βρίσκονται στη Μητρόπολη Άρτης και τις Μονές Μεγ. Σπηλαίου Καλαβρύτων και Ζωοδόχου Πηγής Άνδρου. Η δεξιά (πλήν της παλάμης) του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Κωνσταμονίτου Αγίου Όρους. Μέρος της δεξιάς του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Βατοπεδίου Αγίου Όρους. Η δεξιά παλάμη του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Προυσού Εὐρυτανίας. Τεμάχια της δεξιάς και 9 άλλα τεμάχια του Αγίου βρίσκονται στη Μονή Παντοκράτορος Αγίου Όρους. Ένας βραχίονας του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Φρασινέϊ Ρουμανίας. Μέρος χειρός του Αγίου βρίσκεται στη Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδείας. Μία πτέρνα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους. Μέρος του αριστερού ποδός του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Παντελεήμονος Αγίου Όρους. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Κορνοφωλιάς Έβρου, Γουμένισσας Κιλκίς, Οσίου Διονυσίου Λιτοχώρου, Θεοτοκιού Άρτης, Κορώνας Καρδίτσας, Κοιμ. Θεοτόκου Λιγοβιτσίου Αιτωλοακαρνανίας, Αμπελακιώτισσας Ναυπακτίας, Σαγματά Βοιωτίας, Πεντέλης Αττικής, Νταού Πεντέλης, Οσίου Θεοδοσίου Άργους, Χρυσοπηγής Δίβρης Ηλείας, Βουλκάνου Μεσσηνίας, καθώς και Κουτλουμουσίου, Καρακάλου και Δοχειαρίου Αγίου Όρους. |
| Τελευταία ενημέρωση: | 19/12/2014 00:00 |
| Περιεχόμενα: | |
  | |
Βιογραφία
Σὺ δὲ Τρύφων τὶ; τὸ ξίφος θνῄσκω φθάσας.
Καιρὸς δὲ τίς σου τοῦ τέλους; Νουμηνία.
Ἐν Φεβρουαρίοιο Τρύφων πρὸ τομῆς θάνε πρώτῃ.
Τρύφων ἀληθοῦς ἀξίωσον τρυφῆς με,
Γεράσιμον μέλψαντα σὰς ἀριστείας.
O Άγιος Τρύφων καταγόταν από τη Λάμψακο της Φρυγίας και έζησε στα χρόνια των αυτοκρατόρων Γορδιανού (238-244), Φιλίππου (244-249) και Δεκίου (249-251). Προερχόταν από φτωχή οικογένεια και στη παιδική του ηλικία, έβοσκε χήνες για να ζήσει. Συγχρόνως όμως μελετούσε με ζήλο την Αγία Γραφή και εκτελούσε με ευλάβεια τα θρησκευτικά του καθήκοντα. Έτσι, σιγά-σιγά ο Τρύφων με την ευσεβή φιλομάθεια του, κατόρθωσε όχι μόνο να διδαχθεί ο ίδιος, αλλά και να διδάσκει τις αιώνιες αλήθειες της πίστεως του. Γρήγορα η ευσεβής ψυχή του δέχθηκε τη χάρη του Αγίου Πνεύματος και ο Θεός αξίωσε τον Τρύφωνα να θαυματουργεί.
Όμως ο Άγιος θεράπευε όχι μόνο κάθε ασθένεια, αλλά και εξάγνιζε τις μολυσμένες από τα δαιμόνια ψυχές. Όταν ο αυτοκράτορας Γορδιανός, πληροφορήθηκε για τις θαυματουργικές ικανότητες τού Τρύφωνα, τον παρακάλεσε να θεραπεύσει την άρρωστη κόρη του. O αυτοκράτορας προσπάθησε να εκφράσει την ευγνωμοσύνη του, προσφέροντας στον Άγιο αξιώματα και χρήματα, τα οποία όμως ο Τρύφων ευγενικά αρνήθηκε.
Όταν αυτοκράτορας έγινε ο Δέκιος, εξαπέλυσε άγριο διωγμό κατά των Χριστιανών. Το 250 μ.Χ. ο Άγιος, επειδή δεν λάτρευε τους θεούς της ειδωλολατρικής θρησκείας και ήταν Χριστιανός, συνελήφθη από κάποιον στρατιωτικό που ονομαζόταν Φρόντων (ή Φόρτων) και οδηγήθηκε ενώπιον των επάρχων της Ανατολής, Τιβέριου Γράγχου και Κλαυδίου Ακυλίνου στη Νίκαια της Βιθυνίας. Ο μάντης Πομπηϊανός τον παρουσίασε στους ηγεμόνες. Ο Άγιος Τρύφων ομολόγησε με θάρρος την πίστη του. Τότε υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια. Του κατατρύπησαν με σπαθιά όλο του το σώμα, έπειτα τον έδεσαν από τα πόδια σε άλογα και τον έσυραν, σε ώρες φοβερού ψύχους, σε δύσβατες και πετρώδεις τοποθεσίες. Εκείνος προσευχόταν και έλεγε: «Κύριε, μην τους καταλογίσεις αυτή την αμαρτία». Μετά το φρικτό μαρτύριο τον ρώτησαν αν σωφρονίσθηκε και ήθελε να θυσιάσει στα είδωλα. Ο Μάρτυρας του Χριστού απάντησε τότε στον έπαρχο Ακυλίνο: «Ανόσιε και κακών αρχηγέ, είναι δυνατόν να είσαι σωφρονισμένος, όταν είσαι μεθυσμένος από τον διάβολο; Εγώ πάντοτε περνάω τον βίο μου με σωφροσύνη, γιατί έχω τον Χριστό βοηθό της ελπίδας μου». Ύστερα από αυτό τον έκλεισαν στο δεσμωτήριο με σκοπό να του δώσουν διορία, για να απαλλαγεί από την «άνοια» αυτού και να αρνηθεί την πίστη του στον Χριστό. Λίγες ημέρες μετά ο έπαρχος κάλεσε τον Άγιο και τον ρώτησε εάν το διάστημα του χρόνου και τα βασανιστήρια τον έπεισαν να θυσιάσει στους θεούς. Ο Άγιος και πάλι ομολόγησε με πνευματική ανδρεία το Όνομα του Θεού. Τον έσυραν τότε γυμνό πάνω σε σιδερένια καρφιά, κατόπιν τον μαστίγωσαν και στη συνέχεια του έκαψαν με λαμπάδες τα πλευρά. Στο τέλος, μόλις ο Μάρτυρας παρέδωσε την ψυχή του στον Θεό λέγοντας το «Κύριε Ιησού Χριστέ, δέξαι το πνεύμα μου», απέκοψαν την τίμια κεφαλή αυτού.
Οι Χριστιανοί παρέλαβαν το τίμιο λείψανο του Μάρτυρος και αφού το έχρισαν με πολύτιμα μύρα και το τύλιξαν σε σινδόνα, το κατέθεσαν σε λάρνακα και το απέστειλαν στην πόλη της Λαμψάκου κατά την επιθυμία του.
Η Σύναξη του Αγίου Μάρτυρος Τρύφωνος ετελείτο στο Μαρτύριό του, το οποίο βρισκόταν μέσα στο σεπτό Αποστολείο του Ιωάννου του Θεολόγου, πλησίον της Μεγάλης Εκκλησίας.
Ναό αφιερωμένο στον Άγιο Τρύφωνα έκτισε ο μέγας Ιουστινιανός (527-565 μ.Χ.) στην τοποθεσία του Πελαργού Κωνσταντινουπόλεως. Μονή του Αγίου Τρύφωνος αναφέρεται και μετά τα μέσα του 9ου αιώνος μ.Χ., παρακείμενη στη Μητρόπολη Χαλκηδόνος, στην οποία εκάρη μοναχός ο μετέπειτα Πατριάρχης Νικόλαος ο Μυστικός (901-907, 912-925 μ.Χ.).
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τρυφὴν τὴν ἀκήρατον, ἰχνηλατῶν ἐκ παιδός, βασάνους ὑπήνεγκας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, καὶ ἤθλησας ἄριστα ὅθεν τὴν τῶν θαυμάτων, κομισάμενος χάριν, λύτρωσαι πάσης βλάβης, καὶ παντοίας ἀνάγκης, Τρύφων Μεγαλομάρτυς, τοὺς σὲ μακαρίζοντας.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε ἐν τὴ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν, ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν, ἔθραυσε καὶ δαιμόνων,...
Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
/02%20%CE%A6%CE%B5%CE%B2%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%82/01%20%CE%A4%CF%81%CF%8D%CF%86%CF%89%CE%BD%20%CE%9C%CE%AC%CF%81%CF%84%CF%85%CF%82%202.jpg)
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας - Ο άγιος Τρύφων εικον....
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας - Ταπεινός αγρότης κα....
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας - ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΕΩΡΓΙΟ....
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας - Στην Ρωσία ο Άγιος ....
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας
Άγιος Τρύφων ο Μάρτυρας - Μιχαήλ Χατζημιχαή....
Οπτικοακουστικό Υλικό
Ακούστε το απολυτίκιο!
Άγιος Αναστάσιος ο Νεομάρτυρας εκ Ναυπλίου
Άγιος Αναστάσιος ο Νεομάρτυρας εκ Ναυπλίου
| Ημερομηνία Εορτής: | 01/02/2023 |
| Τύπος εορτής: | Σταθερή. Εορτάζει στις 1 Φεβρουαρίου εκάστου έτους. |
| Άγιοι που εορτάζουν: | Αγιος Αναστασιος ο Νεομαρτυρας Εκ Ναυπλιου (; - 1655) |
| Πολιούχος: | Ναύπλιο |
| Τελευταία ενημέρωση: | 31/07/2012 23:56 |
| Περιεχόμενα: | |
| | |
Βιογραφία
Aναστάσιος συγκοπείς σαρκός μέλη,
Άρτιος έσται εσχάτη Aναστάσει.
Ο Άγιος Αναστάσιος ήταν γέννημα θρέμμα του Ναυπλίου και ζωγράφος επιδέξιος ως προς το επάγγελμα. Αρραβωνιάστηκε εκεί την κόρη ενός χριστιανού και σε λίγες μέρες άκουσε κάποια σφάλματα για την αρραβωνιαστικιά του και την άφησε. Οι συγγενείς της κόρης, του έκαναν μαγικά, για να την αγαπήσει και να την πάρει. Έτσι σε λίγο καιρό υπό την επήρεια των μαγικών, έχασε ο νέος τα λογικά του και γυρνούσε από δω κι από κει.
Όταν τον είδαν οι Τούρκοι, έτσι αλλόκοτο, τον έκαναν να αλλαξοπιστήσει. Ο Θεός όμως τον λυπήθηκε και σε λίγες μέρες του έδωσε την υγεία του. Και ερχόμενος στα συγκαλά του, κατανοεί ότι είναι Τούρκος και ότι φορούσε στο κεφάλι άσπρο σαρίκι. Αμέσως το πετάει στο χώμα και αρχίζει να φωνάζει με δυνατή φωνή και με τόλμη μέσα στο πλήθος των Τούρκων ότι ήταν, είναι και θα είναι για πάντα χριστιανός.
Οι Τούρκοι μόλις είδαν ότι μετάνιωσε, έτρεξαν καταπάνω του και δέρνοντας και σπρώχνοντας τον έφεραν στον κριτή. Ο κριτής επιχειρούσε με διάφορες πλεκτάνες, πότε κολακεύοντας και πότε φοβερίζοντας, να τον κάνει να αρνηθεί την Χριστιανική πίστη. Αλλά ο Μάρτυρας δεν τα λογάριαζε όλα αυτά και ακλόνητος έλεγε με τόλμη ότι δεν αρνείται τον Κύριο Ιησού Χριστό, τον αληθινό Θεό, αλλά πιστεύει και Τον προσκυνά ως δημιουργό και σωτήρα του ενώ την πίστη στον Αλλάχ δεν την χρειάζεται και την αποστρέφεται. Όταν άκουσε αυτά ο κριτής έδωσε εντολή να τον αποκεφαλίσουν.
Αλλά οι Τούρκοι δεν τον άκουσαν και με το που τον έβγαλαν από το κριτήριο όρμισαν πάνω του όπως παλιά οι Ιουδαίοι στον πρωτομάρτυρα Στέφανο και άλλοι με ξύλα, άλλοι με σπαθιά, άλλοι με μαχαίρια κατατρυπούσαν το κορμί του Μάρτυρα μέχρι που το κατέκοψαν σε μικρά κομμάτια.
Έτσι ετελειώθη την 1η Φεβρουαρόυ 1655 μ.Χ. (κατά άλλους το 1654 μ.Χ.) ο ευλογημένος Αναστάσιος και έλαβε του μαρτυρίου το στεφάνι και τώρα ευφραίνεται στο χορό των Μαρτύρων εις δόξαν του Τριαδικού Θεού. Με Βασιλικό διάταγμα της 14ης Νοεμβρίου 1935 μ.Χ. καθιερώθηκε η 1η Φεβρουαρίου ως ημέρα ολοκληρωτικής αργίας των καταστημάτων Ναυπλίου.
Ακολουθίες συνέθεσαν ο Μητροπολίτης πρώην Καρπάθιου και Κάσου Νείλος Σμυρνιωτόπουλος και ο Υμνογράφος Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Άγιος Αναστάσιος ο Νεομάρτυρας εκ Ναυπλίου
Άγιος Αναστάσιος ο Νεομάρτυρας εκ Ναυπλ....
Άγιος Ηλίας ο Μεγαλομάρτυρας
Άγιος Ηλίας ο Μεγαλομάρτυρας
| Ημερομηνία Εορτής: | 01/02/2023 |
| Τύπος εορτής: | Σταθερή. Εορτάζει στις 1 Φεβρουαρίου εκάστου έτους. |
| Άγιοι που εορτάζουν: | Αγιος Ηλιας ο Μεγαλομαρτυρας (; - 799) |
| Περιεχόμενα: | |
| | |
Βιογραφία
Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Ηλίας, μαρτύρησε στην Ηλιούπολη του Λιβάνου το έτος 799 μ.Χ.
Άγιος Πέτρος ο Ιερομάρτυρας
Άγιος Πέτρος ο Ιερομάρτυρας
| Ημερομηνία Εορτής: | 01/02/2023 |
| Τύπος εορτής: | Σταθερή. Εορτάζει στις 1 Φεβρουαρίου εκάστου έτους. |
| Άγιοι που εορτάζουν: | Αγιος Πετρος ο Ιερομαρτυρας (; - 1918) |
| Περιεχόμενα: | |
| | |
Βιογραφία
Ο Άγιος Πέτρος (Σκιπετρώφ) ήταν Πρεσβύτερος και μαρτύρησε το έτος 1918 μ.Χ.
Πιο μπροστά από τις ... φεμινίστριες. Ποιό μπροστά από τους ... οικολόγους. Ποιό μπροστά από τους ... παιδαγωγούς. Οι τρείς Ιεράρχες φωτίζουν και σήμερα τον κόσμο.
Η επικαιρότητα των Τριών Ιεραρχών
Δεκαεπτά αιώνες πριν την εμφάνιση του φεμινισμού, σε λόγο που εκφώνησε μπροστά στον αυτοκράτορα, ο Γρηγόριος καυτηριάζει την ανισότητα ανδρών και γυναικών και τους τότε νόμους που προκλητικά ευνοούσαν τους άνδρες. Στην «ελαστική» και «επιλεκτική» ηθική της κοινωνίας σε σχέση με τους άνδρες, αναφωνεί με πάθος. «Αρνούμαι τη νομοθεσία. Άνδρες ήσαν οι νομοθετούντες γι’ αυτό και κατά των γυναικών οι νόμοι». Είναι αναμενόμενη μία τέτοια στάση απέναντι στο γυναικείο φύλο από τους Τρεις Ιεράρχες, αν λάβουμε υπόψη τον σεβασμό που επιδείκνυαν προς τις μητέρες τους, Εμμέλεια, Νόνα και Ανθούσα. Σεβασμός ο οποίος τους καθιστά πρότυπα συμπεριφοράς ακόμα και στην εποχή μας που η γυναίκα εύκολα επιτιμάται, ταπεινώνεται, γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης, λιθοβολείται από «αναμάρτητους», φονεύεται.
Αν στις μέρες μας η οικολογική καταστροφή και η κλιματική αλλαγή θέτουν τον άνθρωπο προ των ευθυνών του, ο Μέγας Βασίλειος δεκαεπτά αιώνες πριν στην ομιλία του «εις την εξαήμερον» υμνεί τη φύση ως δημιούργημα του Θεού και επιδεικνύει αξιοθαύμαστη οικολογική ευαισθησία. Καταδεικνύει ότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να είναι ευτυχισμένος, αν είναι αποξενωμένος από τον Δημιουργό, τον συνάνθρωπο και το φυσικό περιβάλλον. Προτρέπει τους ανθρώπους να παρατηρούν τους θησαυρούς της φύσης, για να διαπιστώσουν την ποικιλία και την αρμονία χρωμάτων, σχημάτων, γεύσεων… αυτό που η επιστήμη χαρακτηρίζει ως «βιοποικιλότητα». Έτσι, θα ανακαλύψουν ότι όλα έχουν τη χρησιμότητά τους και τίποτα δεν έγινε τυχαία. Όλα έχουν ένα «σοφό μυστικό», έναν λόγο ύπαρξης. Η φύση, λοιπόν, για τον Μέγα Βασίλειο αποτελεί την καλύτερη πηγή, προκειμένου ο άνθρωπος να αντλήσει χρήσιμα συμπεράσματα για την πνευματική, κοινωνική και ηθική ζωή. Αποτελεί ένα «ανοικτό πανεπιστήμιο» στο οποίο μπορεί ο καθένας να σπουδάσει δωρεάν και να γίνει σοφότερος. Έτσι θα πάψει να είναι αλαζόνας και να αποποιείται τις ευθύνες του αποκαλώντας «θεομηνίες» τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που ο ίδιος προκάλεσε. Γράφει ο Άγιος πως τα δικά μας λάθη «άλλαξαν και τη φύση, ακόμα και το κλίμα αλλόκοτα τροποποιήθηκε. Ο χειμώνας είναι γεμάτος παγωνιά και χωρίς χιόνια και βροχές. Η άνοιξη έχει ζέστη, όχι όμως και τις απαραίτητες βροχές .Ο καύσωνας και το κρύο ξεπέρασαν τα φυσικά όρια, βλάπτοντας και θανατώνοντας ανθρώπους και ζώα. Ποια λοιπόν είναι η αιτία της αταξίας και της σύγχυσης; […] Αν και εμείς κερδίζουμε δε δίνουμε σε κανένα. Είμαστε σφιχτοχέρηδες και αδιάφοροι στις ανάγκες των φτωχών. Τα πρόβατά μας είναι παχιά και γόνιμα, αλλά οι γυμνοί γύρω μας περισσότεροι απ’ αυτά. […] Αποκλείσαμε τη φιλαδελφία. Γι’ αυτό και τα χωράφια είναι ξερά. Γιατί η αγάπη πάγωσε.». Άραγε, οι ρίζες της καταστροφής του περιβάλλοντος δεν εντοπίζονται στην κερδοσκοπία του ανθρώπου, στον ατομικισμό, στην αδιαφορία για τον συνάνθρωπο και τις μελλοντικές γενιές;
Εξίσου «σύγχρονους» καθιστούν τους Τρεις Ιεράρχες και οι παιδαγωγικές τους αντιλήψεις. Ως βαθείς γνώστες και «ανατόμοι» της ανθρώπινης ψυχής διατύπωσαν θέσεις που αντέχουν στο χρόνο και συνάδουν με πολλές παιδαγωγικές θεωρίες της εποχής μας. Τα βασικά στοιχεία της αληθινής παιδείας, κατά τη γνώμη τους, είναι η αγάπη, η ελευθερία και ο σεβασμός του ανθρωπίνου προσώπου. Η παιδεία, ο «δεύτερος ήλιος» κατά τον Πλάτωνα, είναι «μετάληψις αγιότητας» κατά τον Χρυσόστομο. Αυτή αναμορφώνει την ψυχή και την καθιστά με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος «αγία» με «λειτουργό» τον δάσκαλο. Τονίζουν ότι πρωταρχικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία διαδραματίζει η προσωπικότητα του δασκάλου και η σχέση του με τους μαθητές. « Ο δάσκαλος δε δίνει αυτό που έχει, αλλά αυτό που είναι», τονίζει ο Μέγας Βασίλειος, ενώ ο Γρηγόριος συμπληρώνει: «Ή μη δίδασκε ή δίδασκε δια του παραδείγματος», αναδεικνύοντας τον δάσκαλο σε πρότυπο αρχών και αξιών. Την ιερότητα του έργου του δασκάλου, ο οποίος απευθύνεται στο παιδί, «το μόνον των ζώων θεόπλαστον», αντανακλά η επισήμανση του Χρυσοστόμου: «Τι γαρ ίσον του ρυθμίσαι ψυχήν και διαπλάσαι νέου διάνοιαν;». Συνιστά, μάλιστα, σε όποιον θέλει να αναλάβει το έργο του παιδαγωγού να έχει φιλοστοργία, αυταπάρνηση, διάθεση θυσίας και να είναι απαλλαγμένος από την υπερηφάνεια και την αλαζονεία. Ο Γρηγόριος ονομάζει «τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών» την τέχνη του δασκάλου, ανάγοντας την σε «λειτούργημα» και όχι σε απλή επαγγελματική αποκατάσταση, αποτέλεσμα συχνά μίας τυχαίας επιλογής στις πανελλαδικές εξετάσεις.
Πόσο απέχουν οι απόψεις του Μεγάλου Βασιλείου από τις σύγχρονες παιδαγωγικές προτάσεις, όταν συμβουλεύει ότι «η διδασκαλία πρέπει να γίνεται ευχάριστα, γιατί τότε μόνο η γνώση παραμένει μόνιμα.»; Ή όταν τονίζει πως «ο δάσκαλος δεν πρέπει να διατάζει όταν είναι ανάγκη να συμβουλεύει, ούτε να συμβουλεύει όταν είναι ανάγκη να διατάζει», αναζητώντας την αρμονία στις σχέσεις δασκάλου και μαθητή. Όταν σήμερα γίνεται λόγος για «κριτική σκέψη» και «πολύπλευρη μόρφωση», «διεπιστημονικότητα» και «διαθεματικότητα», ας ανατρέξουμε στην ομιλία του «Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφέλοιντο λόγων», για να επιβεβαιώσουμε τον σοφό τρόπο με τον οποίο «γεφυρώνει» τη χριστιανική και αρχαιοελληνική παιδεία, ενώ παράλληλα καθοδηγεί τους νέους στην κριτική στάση. «Όπως οι μέλισσες διαλέγουν το νέκταρ από τα λουλούδια, έτσι κι εσείς να διαλέγετε αυτά που διαβάζετε. Να κρατάτε τα καλά και τα ωφέλιμα». «Όπως ακριβώς στην τριανταφυλλιά, όταν κόψουμε τα άνθη, θα αποφύγουμε τα αγκάθια, έτσι ακριβώς και από τη σοφία του κόσμου θα αποφύγουμε το βλαβερό». Και όταν η σύγχρονη εκπαίδευση και κατάρτιση ακροβατεί μεταξύ «επιτυχίας» και «σίγουρης επαγγελματικής αποκατάστασης», ο Χρυσόστομος συμβουλεύει τους δασκάλους να σέβονται και να αναγνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του κάθε μαθητή.
Οι Τρείς Ιεράρχες αναμφισβήτητα τάραξαν τα νερά της εποχής τους και άφησαν αιώνια κληρονομιά τη ζωή και το έργο τους. Έργο πολυδιάστατο και πολύπλευρο, όπως υπήρξαν και οι ίδιοι. Ασχολήθηκαν τόσο με το μυαλό όσο και την ψυχή του ανθρώπου. Έστησαν γέφυρες ανάμεσα στο παλιό και το σύγχρονο, τη γνώση και την αρετή, ανάμεσα στην αναζήτηση της επιστημονικής αλήθειας και την αλήθεια της αγάπης. Νοημάτισαν τον αρχαίο κλασσικό κόσμο και διέσωσαν αξίες με πανανθρώπινο περιεχόμενο. Απέρριψαν τον μονοδιάστατο άνθρωπο που μισεί ό,τι νομίζει ότι αντιπαλεύει την πίστη και την ιδεολογία του. Δεν ηθικολογούσαν ούτε λιθοβολούσαν. Πίστευαν, εβίωναν, λάτρευαν, κήρυτταν «Χριστόν εσταυρωμένον και αναστημένον».
Ως Χριστοφόροι και Χριστοκήρυκες αναμόρφωσαν την Οικουμένη. Έδειξαν με τη ζωή και το έργο τους ότι η πίστη προς τον Θεό και η αγάπη προς τον συνάνθρωπο συμβαδίζουν. Απέδειξαν ότι η αλήθεια του Χριστού μπορεί σε κάθε εποχή να γίνει τρόπος ζωής. Και αυτός για τους τρεις είναι ο ύψιστος σκοπός, καθώς η ανθρωπολογία τους είναι θεοκεντρική: Ο «καλός καγαθός» άνθρωπος να γίνει όχι απλώς καλός χριστιανός και καλός άνθρωπος, αλλά να γίνει «άγιος» άνθρωπος. Οραματίστηκαν και κατέδειξαν τον «πολιτικό» και «εκκλησιαστικό» άνθρωπο, όχι τον «θρήσκο, θρησκευτικό και θρησκευόμενο». Τον άνθρωπο που νοιάζεται για το σύνολο και όχι για το άτομο. Δεν αρνήθηκαν τον άνθρωπο ως «ζώον πολιτικόν», κατά τον Αριστοτέλη, αλλά επιδίωξαν να τον αναγάγουν σε «ζώον θεούμενον», κατά τον Γρηγόριο τον Θεολόγο, άνθρωπο «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν» του Θεού, ούτε θηρίο ούτε Θεό. Είδαν τον άνθρωπο ως «πρόσωπο» κι όχι ως «άτομο». Τον κάλεσαν με την προσευχή να γίνει μέτοχος θείας ζωή, «να φορέσει την εικόνα του επουρανίου ανθρώπου». Γιατί τα «πρόσωπα» δεν πεθαίνουν, όπως τα άτομα. Μετέχουν σε διαρκή άχρονη, αγαπητική «ευχαριστιακή» συνύπαρξη με τους άλλους. Αυτή τη βασική περί θεώσεως διδασκαλία των Τριών Ιεραρχών ίσως κατανοούν κι εκφράζουν οι νέοι επαναλαμβάνοντας ως σύνθημα το «Δε θα πεθάνουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη»!
Για το θράσος μου να γράψω για του υψιπετείς Ιεράρχες ζητώ ταπεινά τη συγγνώμη σας.
Για την υπομονή και την καλοσύνη σας να διαβάσετε το μακροσκελές κείμενό μου ακόμη μία φορά σας ευχαριστώ.
Χρόνια πολλά σε όλους και ιδιαίτερα στην εκπαιδευτική κοινότητα.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)