Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ἐθνομάρτυρας, Ἐπίσκοπος Μεθώνης

Ημ. Εορτής: 22 Οκτωβρίου Ημ. Γέννησης: 1770 μ.Χ. Ημ. Κοιμήσεως: 22 / 10 / 1825 Ημ. Ανακομιδής Λειψάνων: Πολιούχος: Λοιπές πληροφορίες: Εορταζόμενο όνομα:

Γεννήθηκε τὸ 1770 στὸ χωριὸ Ἄλβαινα τῆς Ὀλυμπίας. Ἐπίσκοπος Μεθώνης Ναυαρίνου καὶ Νεοκάστρου χειροτονήθηκε ἐπὶ πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Κυρίλλου ΣΤ’ (1813 – 1818). Τὸ 1817 ταξίδεψε στὴν Ρωσία καὶ παρουσιάστηκε ἐνώπιον τοῦ τσάρου στὸν ὁποῖο, μὲ σπάνια εὐγλωττία, ἐξέθεσε τὶς κακουργίες τῶν Τούρκων κατακτητῶν καὶ τὴν οἰκτρὴ κατάσταση τῶν ὑπόδουλων Ἑλλήνων, καὶ ἀπὸ τὸν ὁποῖο ζήτησε συμπαράσταση καὶ βοήθεια γιὰ τὸ δοῦλο Γένος. Στὴν Μεθώνη ἐπέστρεψε τὸ 1818 μὲ ρωσικὸ πολεμικὸ πλοῖο. Τότε μυήθηκε στὴ Φιλικὴ Ἑταιρεία ἀπὸ τὸν Ἀναγνωσταρᾶ Παπαγεωργίου. Εἶναι ὁ πρῶτος ἀπὸ τοὺς ἀρχιερεῖς τῆς Πελοποννήσου ποὺ μυήθηκε σ’ αὐτήν, ἡ δὲ εἴσοδός του χαιρετίστηκε μὲ ἐνθουσιασμὸ ἀπὸ τὸν Ἀλέξανδρο Ὑψηλάντη. Ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821, ὁ Γρηγόριος ἀναπτύσσει πολεμικὴ δράση καὶ πρωτοστατεῖ, μαζὶ μὲ τοὺς ὁπλαρχηγοὺς Παπατσώρα, Γρηγοριάδη, Παπατσώνη, Ντούφα, Παπαζαφειρόπουλο, Κων. Πετρ. Μαυρομιχάλη κ.ἄ. στὴν πολιορκία τῶν κάστρων τῆς Μεθώνης καὶ τοῦ Νεοκάστρου. Μετὰ ἑξάμηνη πολιορκία τοῦ Νεοκάστρου οἱ Τοῦρκοι παραδόθηκαν καὶ τὴν συμφωνία παραδόσεως ὑπέγραψε ὁ Γρηγόριος (7 Αὐγούστου 1821). Ἡ ἀπόβαση τοῦ Ἰμπραὴμ στὴ Μεθώνη καὶ Κορώνη βρίσκει τὸν Γρηγόριο στὴν πρώτη γραμμὴ καὶ ὑπερασπίζεται τὸ Παλαιόκαστρο. Μετὰ τὴν πτώση τῆς Σφακτηρίας, τὰ χαράματα τῆς 30ης Ἀπριλίου 1825, ὁ Γρηγόριος καὶ οἱ ὑπερασπιστὲς τοῦ Παλαιοκάστρου ἀποφάσισαν ἡρωικὴ ἔξοδο. Ὁ Γρηγόριος τραυματίστηκε καὶ συνελήφθη αἰχμάλωτος. Ἀρνήθηκε νὰ ἐξισλαμιστεῖ καὶ νὰ «προσκυνήσει», φυλακίστηκε στὸ Μπούρτζι τῆς Μεθώνης ὅπου ὑποβλήθηκε σὲ φρικτὰ μαρτύρια μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πεθάνει στὶς 22 Ὀκτωβρίου 1825.