Παρασκευή 11 Απριλίου 2025

Παύση λειτουργίας αιολικού σταθμού λόγω θανάτωσης Χρυσαετού: Νέα καταδίκη στη Γαλλία για ζημία στη βιοποικιλότητα

 

 on 11/04/2025

Photo Credit: M.-A. Chavanis | sitesetmonuments.org

Σε μια ακόμη ιστορική απόφαση για την προστασία της άγριας ζωής, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο του Μονπελιέ (Montpellier) αποφάσισε στις 9 Απριλίου 2025 την παύση λειτουργίας για ένα έτος του αιολικού σταθμού στο Bernagues, στην περιοχή Hérault, κρίνοντας πως ευθύνεται για τον θάνατο ενός χρυσαετού (Aquila chrysaetos), ενός προστατευόμενου αρπακτικού πουλιού.

Η απόφαση αυτή έρχεται μόλις λίγες ημέρες μετά την καταδίκη της EDF για το αιολικό πάρκο στο Aumelas, και επιβεβαιώνει μια νέα, σταθερή προσέγγιση των γαλλικών ποινικών δικαστηρίων σε ζητήματα βιοποικιλότητας. Το δικαστήριο καταδίκασε την εταιρεία Energie Renouvelable du Languedoc (ERL), η οποία διαχειρίζεται τον σταθμό, καθώς και τον νόμιμο εκπρόσωπό της, ενώ διέταξε την άμεση παύση της λειτουργίας του έργου, με προσωρινή εκτέλεση της απόφασης.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Libération, ο χρυσαετός προσέκρουσε σε μία από τις ανεμογεννήτριες στις 10 Ιανουαρίου 2023, και βρέθηκε νεκρός λίγες ημέρες αργότερα. Το πουλί παρακολουθούνταν με συσκευή GPS, ενώ σχετική έκθεση του Office français de la biodiversité (OFB) ανέδειξε δυσλειτουργία του συστήματος ανίχνευσης πτηνών κατά τη στιγμή της πρόσκρουσης. Ο αετός ήταν το αναπαραγωγικό αρσενικό ενός ζευγαριού με φωλιά σε μικρή απόσταση από τον σταθμό, η οποία προϋπήρχε της εγκατάστασης των ανεμογεννητριών.

Όπως σημειώνει ο καθηγητής, Γιώργος Μπαλιάς, το γαλλικό δικαστήριο οδηγήθηκε στην απόφαση έχοντας στη διάθεσή του σοβαρά αποδεικτικά στοιχεία που συγκέντρωσε ο OFB, ο αντίστοιχος φορέας με τον ΟΦΥΠΕΚΑ. Στην ανάρτησή του, επισημαίνει ότι η συλλογή τεκμηρίωσης από δημόσιες αρχές αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την επιβολή κυρώσεων:

«Η συλλογή των στοιχείων πρέπει να γίνεται από τον αρμόδιο δημόσιο φορέα, κάτι που συμβαίνει στη Γαλλία με τον OFB, ο οποίος διαθέτει σε όλη τη χώρα τοπικούς οργανισμούς πλήρως εξοπλισμένους και στελεχωμένους.»

Αντίθετα, ασκεί αυστηρή κριτική στον ελληνικό ΟΦΥΠΕΚΑ, αναφέροντας:

«Δυστυχώς, στην Ελλάδα ο αντίστοιχος οργανισμός (ΟΦΥΠΕΚΑ) βρίσκεται σε συνεχή νήδυμο ύπνο, δηλαδή αδιαφορεί για την προστασία της βιοποικιλότητας. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: Πρώτον, δομήθηκε στη βάση ενός συγκεντρωτικού-υδροκεφαλικού μοντέλου χωρίς να λειτουργούν εξοπλισμένοι και στελεχωμένοι αποκεντρωμένοι φορείς του που να είναι σε άμεση σχέση, επαφή και συνεργασία με τις τοπικές αυτοδιοικήσεις και τα τοπικά κοινωνικά συλλογικά όργανα. Δεύτερον, διοικείται από πρόσωπα που το κύριο προσόν τους είναι η πλήρης υποταγή τους στην κυβέρνηση και στα κελεύσματά της.
Υπό αυτά τα δεδομένα, ο ΟΦΥΠΕΚΑ, ως εντολοδόχος και εκτελεστής των αποφάσεων της κυβέρνησης, δεν εξέδωσε ΠΟΤΕ αρνητική γνώμη για την αδειοδότηση έργων ΑΠΕ ΜΕΓΑΛΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ.
Άλλωστε, δεν θα μπορούσε να συμβεί διαφορετικά γιατί αυτός ήταν ο λόγος που δημιουργήθηκε: Να διευκολύνει τη διάθεση εθνικών και ευρωπαϊκών πόρων δισεκατομμυρίων ευρώ σε εφτά-οχτώ μεγάλες εταιρείες ΑΠΕ για την κατασκευή, καταστροφικών για τη φύση, φαραωνικών έργων.»

Σύμφωνα με τη Libération, στην ίδια υπόθεση η εταιρεία υποχρεώθηκε και στην καταβολή αποζημιώσεων σε περιβαλλοντικές οργανώσεις για ηθική και οικολογική ζημία, ενώ βρίσκεται ήδη αντιμέτωπη με προηγούμενη απόφαση του Εφετείου Νιμ, που διατάσσει την κατεδάφιση του σταθμού λόγω έλλειψης έγκυρης οικοδομικής άδειας. Η εταιρεία έχει προσφύγει στον Άρειο Πάγο της Γαλλίας και αναμένεται απόφαση έως τα τέλη Απριλίου.

Η υπόθεση του Bernagues, όπως και αυτή του Aumelas, δείχνει ότι η δικαστική εξουσία στη Γαλλία θέτει σαφή όρια στη λειτουργία έργων ΑΠΕ όταν παραβιάζουν τη νομοθεσία προστασίας της φύσης. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την απουσία αντίστοιχης αποτελεσματικότητας στην ελληνική περίπτωση και επαναφέρει τη συζήτηση για τον ρόλο και τις ευθύνες των θεσμών προστασίας του περιβάλλοντος στη χώρα μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: