ΓΙΑΤΙ ΤΙΜΑΜΕ ΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ;

            Τιμώντας την μνήμη ενός μεγάλου Πατρός, τού αγίου Γρηγορίου τού Θεολόγου, η Εκκλησία προσφέρει ένα απόσπασμα από τήν προς Εβραίους επιστολή τού αποστόλου Παύλου, όπου περιγράφεται η απόλυτη αγιότητα τού Μεγάλου Αρχιερέα, τού Χριστού μας. Και τό κάνει αυτό θέλοντας βεβαίως, ν’ αναδείξει το γεγονός ότι κατά μίμηση τού Χριστού μας, αν και σε μικρότερο βαθμό, ο μεγάλος αυτός πατέρας και διδάσκαλος τής Εκκλησίας μας κατόρθωσε ν’ αναδειχθεί και αυτός όσιος, άκακος, αμίαντος, κεχωρισμένος από τών αμαρτωλών, και υψηλότερος τών ουρανών. Το κάνει όμως, αυτό η Εκκλησία μας και για έναν ακόμη λόγο: γιατί θέλει να δείξει ποιο είναι το αιώνιο πρότυπό της, το διαρκές παράδειγμα που προβάλλεται ώστε να καταστεί αφορμή αντιγραφής και μέτρο έμπνευσης στην ζωή τού κάθε ανθρώπου. Αλλά το κάνει και για να πιστοποιήσει πώς με αφορμή αυτό το παράδειγμα, θα υπάρχουν πάντα στην ζωή τής Εκκλησίας οι Άγιοι.

            Γιατί υπάρχουν οι Άγιοι στήν ζωή τής Εκκλησίας; Πρώτον, υπάρχουν για ν’ αποδεικνύουν σε κάθε εποχή, σε κάθε τόπο, σε όλες τίς συνθήκες, κατορθωτό και εφαρμόσιμο τό Ευαγγέλιο τού Χριστού. Πολλοί είναι εκείνοι που διαβάζοντας απλώς και όχι μελετώντας, τό Ευαγγέλιο δυσκολεύονται, αισθάνονται ελεγχόμενοι για πολλές πονηρές τους συνήθειες και βρίσκουν ως εύκολη λύση να θεωρήσουν πως τα όσα γράφει το Ευαγγέλιο είναι ωραία ως θεωρίες, αλλά στήν πράξη δεν εφαρμόζονται. Τούς βολεύει να ισχυρισθούν πως κανείς δεν μπορεί να κατορθώσει τον ευαγγελικό τρόπο ζωής. Επικαλούνται δε για να ενισχύσουν τίς θέσεις τους, περιπτώσεις ανθρώπων τής Εκκλησίας που προφανώς αστόχησαν και δίνουν δικαίωμα για σχετικά σχόλια.

            Σε όλα αυτά η Εκκλησία μας απαντά προβάλλοντας διαρκώς το παράδειγμα τού Χριστού μας, αλλά και τών Αγίων μας, οι οποίοι δεν προέρχονται από μία τάξη ή κατηγορία ανθρώπων, αλλά συνθέτουν έναν πολύχρωμο καμβά όπου εκπροσωπούνται και τα δύο φύλα, όλες οι ηλικίες, όλες οι τάξεις τών ανθρώπων, όλα τα έθνη, όλες οι εποχές,, όλες οι ιστορικές συγκυρίες, όλα τα επαγγέλματα, όλες οι καταστάσεις, όλοι οι τρόποι ζωής. Και το κάνει αυτό ενσυνείδητα, καθώς στα πλαίσια τής ποιμαντικής της δεν επιτρέπει ούτε στούς λειτουργούς της να αυτοπροβληθούν ως πρότυπα ζωής. Κανείς κληρικός, όσο υψηλά ιστάμενος και αν είναι, δεν έχει το δικαίωμα να προβάλλει τον εαυτό του ως πρότυπο προς μίμηση. Αντίθετα, με την αρετή τής αυτομεμψίας, αλλά και τήν γνήσια ταπείνωση, όλοι οδηγούμαστε στό να κατανοούμε και να βιώνουμε τήν ανθρώπινη αδυναμία μας στο φώς τής θείας αγιότητας. Από αυτό το φώς φωτίζονται και αναδεικνύονται οι άνθρωποι εκείνοι που έγιναν μικροί Χριστοί, και μαζί με τον Μεγάλο Αρχιποίμενα, μας καλούν στήν ζωή τής αγιότητας παρέχοντας οικείο και προσιτό παράδειγμα. Και αυτούς προβάλλει η Εκκλησία ως πρότυπα!

            Για ποιόν άλλο λόγο υπάρχουν οι Άγιοί μας; Για να προσεύχονται και να μεσιτεύουν για μας! Το διαβάζουμε και στο σημερινό ανάγνωσμα όπου τονίζεται ότι έχομεν αρχιερέα, ός εκάθισεν εν δεξιά τού θρόνου τής μεγαλωσύνης εν τοις ουρανοίς. Μόνος μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπου καθίσταται ο Χριστός μας, αλλά προσευχητικοί πρεσβευτές με μεγάλη παρρησία είναι οι Άγιοί μας! Γι αυτό και η Εκκλησία τούς τιμά με ειδικές Ακολουθίες και θεσπίζει Πανηγύρεις στις μνήμες τους, ώστε οι χριστιανοί να συγκεντρωθούν για να διδαχθούν από τον βίο, αλλά και να προσευχηθούν και να παρακαλέσουν τον Άγιο για το όποιο πρόβλημα ή αίτημά τους. Εξ αιτίας δε τής προσευχητικής αυτής σχέσης και τής οικειότητας που αναπτύσσεται μεταξύ πιστού χριστιανού και προστάτη Αγίου, έχουν καθιερωθεί στήν ζωή τής Εκκλησίας μας τα τάματα, τα οποία δεν τοποθετούνται σε μια εμπορική αντίληψη δούναι και λαβείν, αλλά αποτελούν στιγμιαίες ή διαρκείς, εκούσιες δεσμεύσεις τού χριστιανού για αυτοπαραίτηση από κάποιο δικαίωμα ή απόλαυσή του, ως απόδειξη ότι δεν συναρτά τήν ζωή του με τα υλικά ή τα πρόσκαιρα, αλλά τήν εξαρτά από τό θέλημα τού Θεού και τήν βοήθεια τών Αγίων.

            Για ποιόν άλλο λόγο υπάρχουν τέλος, οι Άγιοι; Υπάρχουν γιατί αυτοί αποτελούν το μέτρο με το οποίο θα κριθούμε. Θα ήταν φοβερά άδικος ο Θεός εάν έκρινε τον οποιονδήποτε από εμάς με μέτρο τήν απόλυτη αγιότητά του. Γι αυτό και τήν κρίσιν πάσαν έδωκεν τώ Υιώ, έτσι ώστε η σαρκωμένη αγάπη τού Χριστού μας να είναι ο κριτής μας. Κι εκεί προκύπτουν και οι Άγιοι. Όπως στό σημερινό ανάγνωσμα προβάλλεται ο Μεγάλος Αρχιερέας Ιησούς Χριστός, ως το τέλειο πρότυπο, αλλά και το μέτρο κρίσης τού εορταζομένου αγίου Αρχιερέα Γρηγορίου τού Θεολόγου, κατά όμοιο τρόπο ως μέτρο σύγκρισης τον όποιο Άγιο έχει βίο παραπλήσιο με τήν δική μας ζωή, θα χρησιμοποιήσει ο Μεγάλος Κριτής για να εξαφανίσει τήν όποια δικαιολογία και πρόφασή μας στήν προσπάθειά μας να αιτιολογήσουμε τήν τυχόν αποτυχία μας στην πνευματική ζωή. Και θα είμαστε αναπολόγητοι γιατί θα έχουμε μπροστά μας ολοζώντανη τήν απόδειξη τής επιτυχίας, εκεί όπου εμείς αποτύχαμε.

            Αδελφοί, οι Άγιοι είναι τα υποδείγματά μας στήν ζωή αυτή, είναι οι πρεσβευτές στόν θρόνο τού Θεού, είναι και τα μέτρα κρίσης μας. Ας αγαπήσουμε τούς Αγίους μας, ώστε να μας γίνουν οικείοι, πρεσβύτεροι αδελφοί, συμπολίτες μας στήν Βασιλεία τών Ουρανών.

Αρχιμ. Ι.Ν.