Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2012

Από τις διδαχές του Αγίου Ιωάννη της Κροστάνδης.(Σούρα Ρωσίας 18/10/1829 – (Κρονστάνδη Ρωσίας 20/12/1908)


12

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κρονστάνδης
20 Δεκεμβρίου
    Ὁ Ἰβάν Ἴλιτς Σεργίεφ, ὁ μετέπειτα πασίγνωστος πρωθιερεὺς Ἰωάννης τῆςΚρονστάνδης (1829-1908), γεννήθηκε στὶς 19 Ὀκτωβρίου 1829 στὸ χωριὸ Σοῦρα τοῦνομοῦ Ἀρχάγγελσκ τῆς βορείου Ρωσίας, ἀπὸ εὐσεβέστατους γονεῖς φτωχοὺς καὶὀλιγογραμμάτους, τὸν Ἠλία Μιχαήλοβιτς ὁ ὁποῖος ἦταν ψάλτης τῆς ἐκκλησίας τοῦχωριοῦ καὶ τὴ Θεοδώρα Βασίλιεβνα.    Εἶχε μαθησιακὲς δυσκολίες ἀπὸ μικρὸς στὸ σχολεῖο, ὅμως μετὰ ἀπὸ πολλὴ προσευχὴἔγινε θαῦμα καὶ ξεπεράστηκε τὸ πρόβλημά του. Προβιβάστηκε στὸ Σεμινάριο τὸ ὁποῖο καὶ τελείωσε ἀριστοῦχος τὸ 1851. Τὸν ἔστειλαν μὲ κρατικὴ ὑποτροφία στὴ Θεολογικὴ Ἀκαδημία τῆς Πετρουπόλεως. Ὅταν ἐκοιμήθη ὁ πατέρας του, ἐργάσθηκε ὡς γραφεὺς στὴ Γραμματεία τῆς Ἀκαδημίας. Τελείωσε τὶς θεολογικὲς σπουδές του τὸ 1855. Ὁ Θεός, μὲ ἀποκαλυπτικὸ ὄνειρο τὸν ὁδήγησε στὸ νησὶ Κότλινε τοῦ Φιννικοῦ κόλπου. Πρὶν χειροτονηθῆ, νυμφεύθηκε τὴν Ἐλισάβετ Κωνσταντίνοβνα, κόρη τοῦ γέροντος ἐφημερίου τοῦ ναοῦ Κωνσταντίνου Νεσβίτσκυ. Οἱ δύο σύζυγοι συμφώνησαν νὰ ἀκολουθήσουν τὸν παρθενικὸ βίο μέχρι τέλους τῆς ζωῆς τους. Στὶς 11 Νοεμβρίου τοῦ 1855 ἔγινε ἡ χειροτονία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου σὲ διάκονο καὶ τὴν ἑπομένη σὲ πρεσβύτερο, στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Πέτρου καὶ Παύλου τῆς Πετρουπόλεως. Κατόπιν τοποθετήθηκε ἐπίσημα ἐφημέριος στὸν Ἅγιο Ἀνδρέα τῆς Κρονστάνδης. Ἀπὸ τότε μέχρι τὸν θάνατό του ἀφιερώθηκε ψυχῇ τε καὶ σώματι στὴν ὑπηρεσία τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, πραγματοποιῶντας, ἕνα τεράστιο ἔργο: λατρευτικό, ποιμαντικό, κοινωνικὸ καὶ φιλανθρωπικό, ἐμπνευσμένο ἀπὸ τὴν ἁγία Τράπεζα καὶ στεφανωμένο μὲ πλῆθος θαυμάτων.
Γιὰ τριάντα δύο χρόνια (1857-1889) ἐργάσθηκε καὶ ὡς ἐκπαιδευτικός, στὴν περιφερειακὴ σχολὴ καὶ στὸ γυμνάσιο τῆς Κρονστάνδης. Τὸ 1890 τοῦ ζητοῦσαν ἐξομολόγηση 150 ἕως 300 ἄτομα τὴν ἡμέρα, ἀριθμὸς ποὺ ἔφθανε τὶς 5 ἕως 6 χιλιάδες τή Μ. Τεσσαρακοστή! Οἱ ἐκκλησιαστικὲς ἀρχὲς τοῦ ἐπέτρεψαν, σὰν μιά ἐξαιρετικὴ περίπτωσι, τὴν κοινή, μαζικὴ ἐξομολόγησι.
Τὴν 20ή Δεκεμβρίου τοῦ 1908, μετὰ ἀπὸ μισὸν αἰῶνα ἐκπληκτικῆς σὲ ἔκτασι καὶ καρποφορία ἀποστολικῆς ἐργασίας, ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ.
Ἡ ἐπίσημη κατάταξις τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου στὴ χορεία τῶν Ἁγίων τῆς ὈρθοδόξουἘκκλησίας ἔγινε στὶς 8 Ἰουνίου 1990.
————————————————————————————————————————————
Αγίου Ιωάννου της Κρονστάνδης
Σούρα Ρωσίας 18/10/1829  -  Κρονστάνδη  Ρωσίας 20/12/1908
Η  ΕΝ  ΧΡΙΣΤΩ  ΖΩΗ  ΜΟΥ
Απολυτίκιο (ήχος πλ.α’)
«Φερωνύμως δοχείον της θείας χάριτος, από νεότητος ώφθης τη καθαρά σου ζωή,
Ιωάννη θαυμαστέ, Κρονστάνδης καύχημα.
Συ γαρ αγάπης θησαυρός και θαυμάτων αυτουργός,
εδείχθης Πνεύματι Θείω, Ευαγγελίου τον Λόγον,
ως φως εκλάμπων πάσιν Άγιε».
 
…Βαριά άρρωστος τον Δεκέμβρη του 1908, χωρίς να καταλύει την νηστεία των Χριστουγέννων, τέλεσε για τελευταία φορά τη θεία Λειτουργία στις 10-12-1908. Είχε μια εντελώς αδύνατη φωνή με βασανιστικούς πόνους και στο τέλος εν μέσω λυγμών των πιστών δίδαξε πάνω σε κάθισμα για τελευταία φορά.
…Στις 18 του μηνός είπε «δόξα τω Θεώ, ότι έχουμε δυο μέρες ακόμα για να τα κάνουμε όλα». Στις 19 έχασε τις αισθήσεις του, το βράδυ συνήλθε αλλά με πυρετό. Λειτούργησαν μεσάνυκτα για να προλάβουν να τον κοινωνήσουν με πολύ κόπο. Στις 6.00 του διάβασαν την ευχή «εις ψυχορραγούντα».
…Απεβίωσε, στην Κρονστάνδη, στις 07:40 της 20 Δεκεμβρίου 1908, σε ηλικία 80 ετών.
 
  • Στρέψε την καρδιά σου πάλι σ’ εμένα, που μου ανήκει. Οφείλεις εμένα ν’ αγαπάς πάνω από το κάθε τι, να τιμάς εμένα, να είσαι αφωσιωμένος σ’ εμένα. Εγώ έπλυνα με το αίμα μου τις αμαρτίες σου και τις έκαμα λευκότερες από το χιόνι. Έδωσα στην ψυχή σου ειρήνη και χαρά. Σε αγάπησα πιο πολύ απ’ ό,τι αγαπά μία μητέρα τα παιδιά της. Εγώ είμαι που σε έσωσα από τον αιώνιο θάνατο. Ποιος λοιπόν μπορεί να σφετερισθή τη δική μου δόξα; Είμαι ο Παντοκράτωρ
  • Σε όλα τα έργα σου, είτε στο σπίτι σου είτε στον τόπο της δουλειάς σου, μην ξεχνάς ότι όλη η δύναμις, το φως σου και η επιτυχία σου έγκεινται στον Χριστό και στον Σταυρό του. Ιησού, βοήθησέ με. Ιησού, φώτισέ με. Αυτού είναι η δύναμις και η δόξα εις τους αιώνας των αιώνων
  • Όπου και αν στραφώ, προς όποια κατεύθυνσι και αν κινηθώ, ο Θεός είναι μπροστά μου. Όλοι οι δρόμοι μου Αυτόν έχουν ως τέρμα τους. «Πού πορευθώ από του πνεύματός σου και από του προσώπου σου πού φύγω;» (Ψαλμ. ρλη΄ 7)
  • Διέπραξε κάποιος μία αμαρτία; Υπεχώρησε σε κάποιο πάθος; Τιμωρείται ήδη αρκετά από την ίδια την αμαρτία που διέπραξε, από το ίδιο το πάθος που τον παρέσυρε. Τιμωρείται όμως, προ παντός, με το ότι ξενώθηκε από τον Θεό και ο Θεός ξενώθηκε απ’ αυτόν. Είναι λοιπόν ανόητο και πολύ απάνθρωπο να τρέφουμε κακία εναντίον αυτού του ανθρώπου. Είναι το ίδιο σαν να ρίχνουμε στη φωτιά ένα σώμα που είναι ήδη καμμένο. Απέναντι σ’ ένα τέτοιο άνθρωπο, χρωστούμε διπλή αγάπη, θερμή προσευχή στον Θεό γι’ αυτόν. Να μην τον κρίνουμε, να μην επιχαίρουμε για το κατάντημά του.
  • Ας αγαπήσουμε Εκείνον που μόνος μπορεί να ειρηνεύση και να χαροποιήση αληθινά την ψυχή. Αν γυρίσουμε στον Θεό με όλο το είναι μας, καμμία απώλεια και καμμία διάψευσις γήινων ελπίδων δεν θα μπορέσουν να μας ταράξουν. Ας ζήσουμε μία εσωτερική ζωή. Ας στρέψουμε την καρδιά μας προς τα ουράνια, τα αθάνατα αγαθά. Αυτά και μόνον είναι ικανά, όταν τα αγαπήσουμε και τα επιδιώξουμε, να μας δώσουν την αληθινή χαρά
  • Τι θα γίνη μ’ εμάς στη μέλλουσα ζωή, όταν κάθε τι που μας αιχμαλώτισε σ’ αυτόν εδώ τον κόσμο – πλούτη, τιμές, φαγοπότι, πολυτελή ρούχα, φανταχτερά σπίτια- δεν θα τα έχουμε πλέον μαζί μας; Όταν τα έργα της πίστεως και της αρετής, της εγκράτειας, της αγνότητος, της καλωσύνης, της ταπεινοφρωσύνης, της υπομονής, της υπακοής θα μας ζητηθούν και δεν θα μπορούμε να τα παρουσιάσουμε στον Κριτή μας;
  • Νοιώθεις αποστροφή προς τον πλησίον σου; Λέγε: «Και είδεν ο Θεός τα πάντα όσα εποίησε και ιδού καλά λίαν» (Γεν. α΄ 31)
  • Ο Κύριος μού χάρισε τον μεγαλύτερο και άφθαρτο πλούτο: την «εικόνα και ομοίωσίν του». Πώς μπορώ λοιπόν, ύστερα απ’ αυτό, να συγκινούμαι από τα γήινα πλούτη; Τι άλλες τιμές να ζηλέψω; Δεν υπάρχει πλουσιώτερος από τον άνθρωπο που κατέχει τον Χριστό και τη χάρι του Χριστού μέσα του. Άνθρωπε, γίνε πλούσιος στα του Θεού. «Άνωθεν εστί καταβαίνον πάν δώρημα τέλειον»
  • Στην άλλη ζωή όμως, οι αμαρτίες μας θα ελεχθούν ενώπιον όλου του κόσμου. Ενθυμούμενοι αυτή τη φοβερή Κρίση, ας ταπεινωθούμε εδώ, ας μετανοήσουμε, ας διορθωθούμε
  • Ο Κύριος πράγματι, ακόμη και την αρρώστια, ακόμη και τον ίδιο τον θάνατο, όλα τα επιτρέπει στην κατάλληλη ώρα, για το καλό μας
  • Όπου και αν βρίσκεσαι, ό,τι και αν κάνης, μένε απολύτως βέβαιος ότι ο Θεός σε βλέπει από έξω και από μέσα, με όλους τους λογισμούς σου, με όλες τις επιθυμίες σου, με όλα τα έργα, σε όποια κατάστασι και αν είσαι, σε κάθε στιγμή της ζωής σου
  • Ολόκληρος ο κόσμος δεν είναι ισοστάσιος με την πιστή ψυχή του ανθρώπου. Τι είναι ο υλικός κόσμος; Ένα σύνολο από αβεβαιότητες και φθορά. Δεν μπορούμε να τον εμπιστευτούμε σε τίποτε. Όλα είναι εύθραυστα και παροδικά. Όπου αλλού και αν στηριχθής, εκτός του Θεού, θα νοιώσης τον θάνατο μέσα στην καρδιά σου. Ενώ η ολοκληρωτική προσκόλλησις στον Θεό είναι ζωή.
  •  

     
    Δῶρα Θεοῦ
    Ἡ ζωή μας
            Νὰ περνᾶς τὴ ζωή σου ἐδῶ ἔτσι, ὥστε κάθε στιγμὴ νὰ εἶσαι ἕτοιμος νὰ τὴν ἀφήσεις.Ποτέ σου νὰ μὴν ἐπιτρέψεις οἱ ἀπολαύσεις νὰ σὲ κάνουν νὰ ξεχάσεις τὸν ἑαυτό σου καὶ τὸ Θεό. Νὰ θυμᾶσαι πάντα ὅτι ἡ ζωή σου καὶ ἡ εὐτυχία εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ, δῶρα ποὺ δέ σοῦ ἀξίζουν. Ἁμαρτία εἶναι ὅταν δὲν ἀπολαμβάνουμε σωστὰ αὐτὰ τὰ δῶρα, ὅπως καὶ ὅταν ξεχνᾶμε ὅτι ὅλα ὅσα ἔχουμε στὴ ζωή μας εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ.
    Πάτερ Ἐπουράνιε! Ἂς μὴν ξεχνάω ποτὲ ὅτι ὅλα αὐτὰ ποὺ ἔχω εἶναι δικά Σου.
    Καὶ αὐτὰ τὰ δῶρα ποὺ συνεχῶς μοῦ χαρίζεις, ἂς μὲ κάνουν νὰ Σὲ ἀγαπήσω περισσότερο καὶ ὄχι νὰ ἀπομακρυνθῶ ἀπὸ Σένα. Ἂν κάποτε θὰ μὲ ἐπισκεφθεῖ ἡ δυστυχία δῶσε μου νὰ στραφῶ πάλι σὲ Σένα μὲ μετάνοια καὶ ἀγάπη.
    * * *
            Οἱ ἄνθρωποι κάνουν λάθος ὅταν νομίζουν ὅτι ἡ ζωὴ ποὺ ἔχουν ἀνήκει σ’ αὐτοὺς καὶ ὅτι μποροῦν νὰ κάνουν μ’ αὐτὴ ὅ,τι θέλουν. Ἡ ζωὴ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριος τὴν παίρνει ὅταν Ἐκεῖνος θέλει. Καὶ αὐτὸ τὸ βλέπουμε σχεδὸν σὲ κάθε βῆμα.
    * * *
            Εἶναι θαῦμα ὅτι εἶμαι αὐτὸς ποὺ εἶμαι σήμερα! Ὁ παπποῦς μου ἦταν ἀγράμματος, τὸ ἴδιο καὶ ὁ πατέρας μου. Ἐνῶ ἐγὼ ἔλαβα πλούσια τὸ φῶς τῆς γνώσεως. Πῶς ἔγινα αὐτὸ ποὺ δὲν ἦταν οἱ γονεῖς καὶ ὁ παπποῦς μου; Δὲν μποροῦσαν αὐτοὶ νὰ μοῦ δώσουν κάτι ποὺ δὲν εἶχαν οἱ ἴδιοι. Εὐεργέτη μου, Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ! Σὲ γνωρίζω. Δὲν κρύβω τὶς εὐεργεσίες Σου. Ἡ δική Σου χάρη μὲ ἔκανε νὰ εἶμαι αὐτὸς ποὺ εἶμαι. «Ὁ θησαυρὸς τῶν ἀγαθῶν! Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς Ἀληθείας!», μὲ δέος ἀσπάζομαι τὴ δεξιά Σου, ποὺ μὲ εὐεργετεῖ συνεχῶς.
    * * *
            «Πνοὴ δὲ τίνος ἐστὶν ἡ ἐξελθοῦσα ἔκ σοῦ;» (Ἰώβ 26, 4). Ὅλον σὲ τυλίγει τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ ἀτμόσφαιρα γύρω σου, ὁ ἀέρας τὸν ὁποῖο ἀναπνέεις, ἀκόμη καὶ ἡ ἴδια ἡ ἱκανότητα νὰ ἀναπνέεις, εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ. Κάθε στιγμὴ χρησιμοποιεῖς αὐτὰ τὰ δῶρα. Δὲν ἔχεις τίποτε δικό σου. Καὶ νὰ θυμᾶσαι: ὅπου εἶναι τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ἐκεῖ εἶναι καὶ ὁ ἴδιος ὁ Θεός· γιατί ὅπου εἶναι ἡ εὐεργεσία, ἐκεῖ καὶ ὁ Εὐεργέτης, δηλαδὴ ὅπου εἶναι ἡ δημιουργία, ἐκεῖ καὶ ὁ Δημιουργός.
    Ἀξιοποίηση τῶν δώρων τοῦ Θεοῦ
            Ὅπως ἕνας ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος προικίστηκε ἀπὸ τὸ Θεὸ μὲ πολλὰ χαρίσματα, διατρέχει τὸν κίνδυνο –ἐξαιτίας τῆς ἀδυναμίας καὶ τῆς ἀναισθησίας του –νὰ κορεσθεῖ, καὶ στὴ συνέχεια νὰ θεωρεῖ αὐτὰ τὰ χαρίσματα ἀσήμαντα καὶ νὰ ξεχάσει τὴν πραγματικὴ τους ἀξία, ἔτσι μπορεῖ νὰ συμβεῖ καὶ μὲ ἕναν ἄνθρωπο μορφωμένο, ποὺ διαβάζει πολὺ καὶ ἔχει καὶ αὐτὸς πολλὰ δῶρα ἀπὸ τὸ Θεό, τὰ βιβλία. Γι’αὐτὸν ἐπίσης ὑπάρχει κίνδυνος νὰ τὰ χορτάσει τόσο, ὥστε καὶ τὰ καλύτερα βιβλία νὰ τὰ θεωρεῖ ἀσήμαντα, νὰ ἀδιαφορεῖ γι’αὐτὰ ἢ νὰ τὰ διαβάζει βιαστικὰ καὶ χωρὶς προσοχή. Νά μᾶς φυλάξει ὁ Θεὸς ἀπὸ τέτοιο κορεσμό. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ περιφρονοῦν τὰ χαρίσματα τοῦ Θεοῦ, δὲν γνωρίζουν τὴν πραγματικὴ τους ἀξία καὶ δὲν παράγουν τοὺς καρποὺς τῆς ἀρετῆς· ὅμως γι’ αυτό ἀκριβῶς δίνει ὁ Θεός τά χαρίσματά Του στὸν ἄνθρωπο, γιά νά παράγει τούς καρπούς τῆς ἀρετῆς. Πάνω σ’αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους θὰ πέσει ἡ κατάρα τοῦ Θεοῦ, ὅπως στὴν ἄχρηστη γῆ «τὴν πιοῦσαν τὸν ἐπ’αὐτῆς πολλάκις ἐρχόμενον ὑετόν… ἐκφέρουσαν δὲ ἀκάνθας καὶ τριβόλους» (Ἑβρ. 6, 7-8).
    Εὐγνωμοσύνη γιὰ τὰ δῶρα τοῦ Θεοῦ
           Κάποτε ἤσουν ἀσήμαντος, δὲν εἶχες τίποτε καὶ δὲ γνώριζες τίποτε. Μετὰ ἔγινες γνωστός, μορφωμένος καὶ ἀπέκτησες κάποια περιουσία. Δοξάζεις καὶ εὐχαριστεῖς τὸ Θεό, ὁ ὁποῖος σοῦ ἔδωσε ὅλα αὐτά, μόνο γιὰ νὰ δείξει ἐπάνω σου τὴ δύναμη καὶ τὸ ἔλεός Του; Μόνο μὲ τοὺς δικούς σου κόπους δὲ θὰ μποροῦσες νὰ προχωρήσεις, ἀλλὰ θὰ ἔμενες ἐκεῖ ὅπου ἤσουν. Μπορεῖ νὰ κατέβαινες καὶ πιὸ χαμηλά.
    * * *
            Θυμήσου πῶς βαθμηδὸν ἀποκτοῦσες τὴν ἱκανότητα νὰ σκέφτεσαι καὶ νὰ μιλᾶς. Σκέψου πῶς χαιρόνταν οἱ γονεῖς σου, ὅταν ἄρχισες νὰ προφέρεις τὶς πρῶτες σου λέξεις καὶ πόσο εὐτυχισμένοι ἦταν! Τώρα ὅμως τὰ ἔχεις ξεχάσει καὶ θεωρεῖς δεδομένη τὴν ἱκανότητά σου νὰ σκέφτεσαι καὶ νὰ μιλᾶς, γιατί ὁ Κύριος σὲ προίκισε μὲ ὀξὺ νοῦ καί σοῦ ἔδωσε τὸ χάρισμα τοῦ λόγου. Γι’ αὐτὸ τὸ λόγο σὲ τιμωρεῖ, γιὰ νὰ σὲ διορθώσει. Νὰ εἶσαι εὐγνώμων πρὸς τὸ Θεὸ γιὰ τὶς εὐεργεσίες Του.
    Ἀπὸ τὸ βιβλίο :
    Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κρονστάνδης
    «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ».
    Ἐκδόσεις: Ὀρθόδοξος Κυψέλη, 2004.

    Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο:
    Ο ΟΥΡΑΝΟC CΤΗ ΓΗ
    Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κρονστάνδης
    Ἔκδοσις Ἑβδόμη
    Ἱερά Μονή Παρακλήτου
    Ὠρωπός Ἀττικῆς, 2001
    Τί σημαίνουν τ θαύματα π τς Εκόνες τς Παναγίας;
    Σημαίνουν τι  Δέσποινα Θεοτόκος,  Μητέρα το Σωτρα μας,
    πάντα 
    κούει τς προσευχς πο μ πίστη κα ταπειν καρδι,
    Τ
    ς πευθύνονται νώπιον τν Εκόνων της.
    Κα
     σ μερικς π’ ατς δείχνει φανερ σημάδια τς παρουσίας Της.Μετ π λα ατά, μ πόση ελάβεια πρέπει ν συμπεριφέρονται
    ο
     πιστο πρς τς Εκόνες τς Παναγίας!  όρατη Χάρη Της
    ε
    ναι παροσα σ κάθε Εκόνα Της, δίως ν ατ  Εκόναγιογραφήθηκε μ τ χέρι νς ελαβος νθρώπου.
     
    Παναγία Δέσποινα Θεοτόκε! Μ τς πρεσβεες Σου, τν εσπλαχνία Σου,χω ρεμία κα χαρ μέσα μου·  ψυχή μου εναι λεύθερη κα νάλαφρη,
    στ
    ν καρδιά μου χω ερήνη κα συχία.
    Μ
     περάσπισες, μένα τόν μετανοοντα θλιο καί τόν μαρτωλό,νώπιον τς δικαιοσύνης το Υο Σου κα το Θεο μας
    κα
     Τν κανες ν μ σπλαχνιστεμένα τν χειρότερο π’ λους.
    Φανερ
     εναι  Χάρη Σου γι τν ψυχή μου μετ τ δοξολογία
    πο
     ψάλλαμε μπροστ στν Εκόνα Σου,
    τ
    ν Εκόνα τς Παναγίας το Καζάν!

Δεν υπάρχουν σχόλια: