Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2023

ΣΤΟ ΠΡΟΠΥΛΑΙΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

 Τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τῆς σημερινῆς Κυριακῆς ἐπιδιώκει νά βοηθήσει τούς πιστούς νά κατανοήσουν τήν σημασία πού ἔχει ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστή γιά τήν πνευματική τους ζωή. Ἀπό αὔριο, Καθαρά Δευτέρα, ἀρχίζει ἡ καθιερωμένη ἀπό αἰώνων νηστεία, τήν ὁποία κάθε χριστιανός ὀφείλει νά φυλάττει μέ εὐλάβεια. 

Οἱ ἡμέρες πού διαρκεῖ ἔχουν καθορισθεῖ κατά μίμηση βιβλικῶν προτύπων. Τόσο ὁ προφήτης Μωυσῆς στό ὄρος Σινᾶ, ὅσο καί ὁ προφήτης Ἠλίας στήν ἔρημο τοῦ Χωρήβ νήστευσαν σαράντα ἡμέρες πρίν νά συναντηθοῦν μέ τόν Θεό. Καί ὁ Κύριος, μετά τήν βάπτισή Του, νήστευσε «ἡμέρας τεσσαράκοντα καί νύκτας τεσσαράκοντα» (Ματθ. 4,2). Γι’ αὐτό ἡ νηστεία τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς εἶναι, κατά τούς Πατέρες, «ἡ νηστεία τοῦ Κυρίου», πού καθιερώθηκε «κατά τόν τύπον τῆς σωτηρίου νηστείας» τοῦ Χριστοῦ. 

Ἡ περίοδος τῆς Ἁγίας Τεσσαρακοστῆς προβάλλεται ἀπό τήν Ἐκκλησία ὡς εἰκόνα τοῦ παρόντος βίου καί ἑπομένως ὡς διαρκής εὐκαιρία μετανοίας, ἐπανακατηχήσεως, συγχωρητικότητας, ἐγκρατείας, ἀγάπης, ἀλλοτριώσεως ἀπό τήν ἁμαρτία, προσευχῆς, ταπεινώσεως καί, ἐν γένει, ἀγώνων πνευματικῶν γιά νά βαδίσουμε πρός τό Πάσχα· νά συσταυρωθοῦμε καί νά συναναστηθοῦμε μέ τόν Χριστό καί νά μετάσχουμε «ἐκτυπώτερον» στήν Βασιλεία Του. 

Ἡ ἐγγύτητα τῆς μέλλουσας ζωῆς 

Ὁ Ἀπόστολος στήν περικοπή μας ἐπισημαίνει τήν ἐγγύτητα τοῦ μέλλοντος αἰῶνος καί τῆς ἐρχομένης Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἡ νύκτα πέρασε καί ἡ ἡμέρα ἔφθασε, λέγει στούς Ρωμαίους. Ὡς «νύκτα» θεωρεῖται ὁ παρών βίος, διότι ὑπόκειται στήν ἐπήρεια τοῦ σκότους τῆς ἁμαρτίας. «Ἡμέρα» ὀνομάζεται ἡ μέλλουσα ζωή, καθότι φωτίζεται ἀπό τήν ἁγιότητα καί λαμπρότητα τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ. Ὡς ἐκ τούτου, ὁ Παῦλος ζητεῖ νά πετάξουμε ἀπό πάνω μας τά σκοτεινά ἔργα τῆς ἁμαρτίας καί νά ἐνδυθοῦμε σάν ὅπλα πνευματικά τά φωτεινά ἔργα τῆς ἡμέρας. 

Μέ τήν ἁμαρτία ὁ ἄνθρωπος περιπατεῖ στό σκοτάδι τῆς νύκτας, γι’ αὐτό καί χάνει ἀπό μπροστά του τήν πραγματικότητα. Ἡ ὑπέρβαση τοῦ σκότους γίνεται μόνο μέ τήν παρουσία καί ἐπενέργεια τοῦ φωτός. Αὐτήν τήν ἀλήθεια περιγράφει ἕνας ὕμνος τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας, τόν ὁποῖο διασώζει ὁ Ἀπόστολος στήν πρός Ἐφεσίους Ἐπιστολή του: «Ἔγειρε ὁ καθεύδων καί ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν (θάνατος τῆς ἁμαρτίας) καί ἐπιφαύσει σοι (θά σέ φωτίσει) ὁ Χριστός» (Ἐφεσ. 5,14). Σέ αὐτόν τόν βίο δίνεται σέ κάθε ἄνθρωπο ἡ δυνατότητα νά ἀποβάλλει διά τῆς μετανοίας τά ἔργα τοῦ σκότους καί νά ζεῖ «εὐσχημόνως», ὅπως ὑπογραμμίζει ὁ Ἀπόστολος.

«Εὐσχημόνως περιπατήσωμεν» 

Ἡ προτροπή τοῦ Παύλου νά ζοῦμε «εὐσχημόνως» δέν ἀφορᾶ μόνον σέ ἠθικές παραμέτρους τοῦ χριστιανικοῦ βίου. Ὁ πιστός ὀφείλει πρώτιστα νά ζεῖ σύμφωνα μέ τό σχῆμα τῆς δημιουργίας του ἀπό τόν Θεό, δηλαδή «κατ’ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν» (Κολ. 4,11). Τό «εὐσχημόνως» ὑποδεικνύει τό σωστό σχῆμα πού καλεῖται ὁ ἄνθρωπος νά ὁλοκληρώσει κατά τήν ἐπί γῆς πορεία του, τήν ἀπόκτηση «ὁμοηθείας Θεοῦ» γιά νά θυμηθοῦμε τόν ἅγιο Ἰγνάτιο Ἀντιοχείας. Ἀντιθέτως, τά ἔργα τοῦ σκότους, τά ὁποῖα συνοπτικά περιγράφει ὁ Παῦλος, ὁδηγοῦν στήν «ἀσχημοσύνη», τήν παραμόρφωση καί ἀλλοίωση τῆς εἰκόνας τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο. 

«Ἐνδύσασθε τόν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν» 

Ὁ Χριστός εἶναι τό ἔνδυμα τοῦ πιστοῦ ἀπό τήν ὥρα τοῦ βαπτίσματός του (Γαλ. 3,27), ὁ «φωτεινός χιτών» καί τό «ἔνδυμα ἀφθαρσίας». Καί ὅπως λέγει ὁ ἱερός Φώτιος, «τόν Χριστόν οὐχ ὡς ἱμάτιον ἔξωθεν περικείμενον περιβαλλόμεθα, ἀλλ’ ὡς τήν καρδίαν καί τούς λογισμούς πληρούμενοί τε φωτός καί τό πρόσωπον χάριτος». Ἡ ἀνθρωπολογία τοῦ Παύλου, καθώς καί τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, θεμελιώνεται στήν ἐσώτατη σχέση, ἀναγωγή καί ἀναφορά τοῦ ἀνθρώπου στό Πρόσωπο τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Λόγου. 

Ὁ πιστός μπορεῖ νά ζήσει «εὐσχημόνως» καί νά ὑπερβεῖ τήν ἁμαρτωλότητα καί θνητότητά του μόνον μέ τήν ἐκ νέου ἔνδυση τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή τήν κατά Χριστόν ζωή, καί τήν συνέργειά του στό θέμα τῆς σωτηρίας του. 

Αὐτές τίς ἀλήθειες ὑπενθυμίζει ἡ Ἐκκλησία στόν ἄνθρωπο, ἰδιαίτερα στόν ἀγώνα τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Κίνητρο καί κριτήριο τοῦ πνευματικοῦ μας ἀγώνα εἶναι ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, τήν ὁποία ὀφείλουμε, ἀδιακρίτως, νά προσφέρουμε σέ ὅλους, φίλους καί ἐχθρούς. 

Ἀρχιμ. Ν. Κ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: