Το περιεχόμενο της σημερινής ευαγγελικής περικοπής, με την αναφορά του στην σφαγή των νηπίων της Βηθλεέμ από τον Ηρώδη, αλλά και την φυγή και την επιστροφή από την Αίγυπτο, μας προσγειώνει σε μια σκληρή πραγματικότητα. Η γιορτή των Χριστουγέννων δεν είναι η «μαγεία» μιας ρομαντικής ιστορίας των παιδικών μας χρόνων, αλλά η φανέρωση της αντίφασης στην περιπετειώδη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Το μυστήριο και το θαύμα της ενανθρώπησης του Θεού συναντά πολύ σύντομα την τρομακτική αντίδραση των ανθρώπων. Εκεί που πάει να ανατείλει η ελπίδα, γρήγορα βυθίζεται μέσα στην απόγνωση της τραγωδίας. Το ξεχείλισμα της αγάπης του Θεού βρίσκεται αντιμέτωπο με την έκρηξη του μίσους και της μοχθηρίας του ανθρώπου. Αυτή η συνάντηση και η «πάλη» συνεχίζεται μέσα στην ιστορία και θα διαρκεί όσο θα διαρκεί και ο κόσμος μας.
Ο «πρό αιώνων Θεός ημών» μέσα στο σπήλαιο αποκαλύπτεται στην έσχατη αδυναμία και ταπείνωση. Αλλά, έστω και αν ο Χριστός «εν φάτνη κείται», «την οικουμένη σαλεύει» τότε και σήμερα. Η γέννησή Του ταράζει το κατεστημένο. Ο ακατάληπτος και αόρατος Θεός μπαίνει στην ανθρώπινη ιστορία με την μορφή ενός αδύναμου και απροστάτευτου βρέφους. Και όμως, από την πρώτη στιγμή βρίσκεται αντιμέτωπος με την ωμή βία, τον κίνδυνο και την απειλή. Ο διωγμός στο ξεκίνημα της ζωής Του προαναγγέλλει το σταυρικό Του πάθος. Ακούγεται παράλογο πώς η παρουσία ενός αβοήθητου παιδιού, για το οποίο δεν βρέθηκε κατάλυμα για να γεννηθεί, ενόχλησε και προκάλεσε τόσο πολύ τις φοβίες και την καχυποψία της ανθρώπινης εξουσίας.
Νήπιο, λοιπόν, ακόμη, φυγαδεύεται στην Αίγυπτο και ζεί ως ξένος σε ξένη χώρα, βιώνοντας την σκληρή και πικρή εμπειρία της ξενιτιάς. Ο Χριστός βιώνει την ανθρώπινη ύπαρξη και ζωή που πληγώνεται και ερημώνεται από το αβυσσαλέο μίσος, την θηριωδία, τα δάκρυα, τον πόνο, την εξορία, τον διωγμό, την εγκατάλειψη και την προσφυγιά. Ωστόσο, όλα τα υπομένει, για να φωτίσει και αυτές τις μορφές ζωής, για να αγιάσει και αυτές τις ανθρώπινες σχέσεις και καταστάσεις. Η γή της επαγγελίας, η χώρα του Ισραήλ, αποδεικνύεται αφιλόξενη για τον Χριστό. Όταν γεννιέται, ζητά να τον θανατώσει και, όταν επιστρέφει από την Αίγυπτο, δεν του προσφέρει ασφάλεια. Γι αυτό και ο Κύριος εγκαταστάθηκε στην ασήμαντη Ναζαρέτ, στα σύνορα των Ιουδαίων με τους εθνικούς. Ο Ισραήλ, με την στάση του, αρνείται πεισματικά να εκπληρώσει τις επαγγελίες του Θεού.
Αυτό σημαίνει ότι, μέσα από τον Ισραήλ, ο κόσμος υποδέχθηκε με δραματικά τραγικές συνθήκες την είσοδο του Θεού στην ιστορία. Οι άνθρωποι δεν προσπάθησαν απλώς και μόνο να εξοντώσουν τον Θεό, αλλά να σβήσουν κυριολεκτικά κάθε ίχνος της παρουσίας Του. Και όμως, ο Θεός είναι ο κυρίαρχος της ιστορίας και την κατευθύνει «κρίμασιν οίς μόνον Εκείνος οίδεν» στον τελικό της σκοπό. Αυτό μας αποκρυπτογραφεί η χριστιανική πίστη για τον χρόνο που τελειώνει, αλλά και για όλα τα χρόνια που έφυγαν και για όσα άλλα θα έρθουν ακόμη. Βέβαια, κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει το σύνορο της ανθρώπινης ελευθερίας και του σχεδίου και του θελήματος του Θεού. κανείς δεν μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα πού σταματά ο άνθρωπος και πού αρχίζει ο Θεός. ωστόσο, ο Θεός εκπληρώνει τα σχέδιά Του μέσα από τις δυσκολίες, τα εμπόδια, τις συμφορές και, κάποτε, και αυτές ακόμη τις ανθρώπινες αποτυχίες.
Η ιστορία του κόσμου και η ζωή του κάθε ανθρώπου πορεύονται παράλληλα και έχουν αναλογίες στην σχέση τους με τον Θεό. Εδώ φαίνεται καθαρά ότι αυτό που θεωρείται ολέθριο κακό ο Θεός το μεταβάλλει σε ευκαιρία πνευματικής ανάπτυξης, καλλιέργειας και ωρίμανσης. Γιατί Εκείνος ενεργεί πάντοτε πάνω από τις ανθρώπινες μικρότητες και κακίες. Στις περιπέτειες και τα αδιέξοδα της ιστορίας και της ζωή μας είναι παρών και εργάζεται σιωπηλά, έστω και αν φαίνεται πως δεν υπάρχει πουθενά.
Αγαπητοί αδελφοί, σε λίγο ο γιορτινός απόηχος των Χριστουγέννων θα σβήσει, όχι όμως και η αλήθεια του νοήματός τους. Γιατί «ζή Κύριος ο Θεός» και εργάζεται αθόρυβα στις καρδιές μας και στην ιστορία του κόσμου. Βρίσκεται κρυμμένος στην άσβεστη ανθρώπινη δίψα για αλήθεια και αγάπη και θριαμβεύει ακόμη και μέσα από τις στάχτες του ψέματος και του μίσους. Αμήν.
Αρχιμ. Ν.Κ.
Ο «πρό αιώνων Θεός ημών» μέσα στο σπήλαιο αποκαλύπτεται στην έσχατη αδυναμία και ταπείνωση. Αλλά, έστω και αν ο Χριστός «εν φάτνη κείται», «την οικουμένη σαλεύει» τότε και σήμερα. Η γέννησή Του ταράζει το κατεστημένο. Ο ακατάληπτος και αόρατος Θεός μπαίνει στην ανθρώπινη ιστορία με την μορφή ενός αδύναμου και απροστάτευτου βρέφους. Και όμως, από την πρώτη στιγμή βρίσκεται αντιμέτωπος με την ωμή βία, τον κίνδυνο και την απειλή. Ο διωγμός στο ξεκίνημα της ζωής Του προαναγγέλλει το σταυρικό Του πάθος. Ακούγεται παράλογο πώς η παρουσία ενός αβοήθητου παιδιού, για το οποίο δεν βρέθηκε κατάλυμα για να γεννηθεί, ενόχλησε και προκάλεσε τόσο πολύ τις φοβίες και την καχυποψία της ανθρώπινης εξουσίας.
Νήπιο, λοιπόν, ακόμη, φυγαδεύεται στην Αίγυπτο και ζεί ως ξένος σε ξένη χώρα, βιώνοντας την σκληρή και πικρή εμπειρία της ξενιτιάς. Ο Χριστός βιώνει την ανθρώπινη ύπαρξη και ζωή που πληγώνεται και ερημώνεται από το αβυσσαλέο μίσος, την θηριωδία, τα δάκρυα, τον πόνο, την εξορία, τον διωγμό, την εγκατάλειψη και την προσφυγιά. Ωστόσο, όλα τα υπομένει, για να φωτίσει και αυτές τις μορφές ζωής, για να αγιάσει και αυτές τις ανθρώπινες σχέσεις και καταστάσεις. Η γή της επαγγελίας, η χώρα του Ισραήλ, αποδεικνύεται αφιλόξενη για τον Χριστό. Όταν γεννιέται, ζητά να τον θανατώσει και, όταν επιστρέφει από την Αίγυπτο, δεν του προσφέρει ασφάλεια. Γι αυτό και ο Κύριος εγκαταστάθηκε στην ασήμαντη Ναζαρέτ, στα σύνορα των Ιουδαίων με τους εθνικούς. Ο Ισραήλ, με την στάση του, αρνείται πεισματικά να εκπληρώσει τις επαγγελίες του Θεού.
Αυτό σημαίνει ότι, μέσα από τον Ισραήλ, ο κόσμος υποδέχθηκε με δραματικά τραγικές συνθήκες την είσοδο του Θεού στην ιστορία. Οι άνθρωποι δεν προσπάθησαν απλώς και μόνο να εξοντώσουν τον Θεό, αλλά να σβήσουν κυριολεκτικά κάθε ίχνος της παρουσίας Του. Και όμως, ο Θεός είναι ο κυρίαρχος της ιστορίας και την κατευθύνει «κρίμασιν οίς μόνον Εκείνος οίδεν» στον τελικό της σκοπό. Αυτό μας αποκρυπτογραφεί η χριστιανική πίστη για τον χρόνο που τελειώνει, αλλά και για όλα τα χρόνια που έφυγαν και για όσα άλλα θα έρθουν ακόμη. Βέβαια, κανείς δεν μπορεί να προσδιορίσει το σύνορο της ανθρώπινης ελευθερίας και του σχεδίου και του θελήματος του Θεού. κανείς δεν μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα πού σταματά ο άνθρωπος και πού αρχίζει ο Θεός. ωστόσο, ο Θεός εκπληρώνει τα σχέδιά Του μέσα από τις δυσκολίες, τα εμπόδια, τις συμφορές και, κάποτε, και αυτές ακόμη τις ανθρώπινες αποτυχίες.
Η ιστορία του κόσμου και η ζωή του κάθε ανθρώπου πορεύονται παράλληλα και έχουν αναλογίες στην σχέση τους με τον Θεό. Εδώ φαίνεται καθαρά ότι αυτό που θεωρείται ολέθριο κακό ο Θεός το μεταβάλλει σε ευκαιρία πνευματικής ανάπτυξης, καλλιέργειας και ωρίμανσης. Γιατί Εκείνος ενεργεί πάντοτε πάνω από τις ανθρώπινες μικρότητες και κακίες. Στις περιπέτειες και τα αδιέξοδα της ιστορίας και της ζωή μας είναι παρών και εργάζεται σιωπηλά, έστω και αν φαίνεται πως δεν υπάρχει πουθενά.
Αγαπητοί αδελφοί, σε λίγο ο γιορτινός απόηχος των Χριστουγέννων θα σβήσει, όχι όμως και η αλήθεια του νοήματός τους. Γιατί «ζή Κύριος ο Θεός» και εργάζεται αθόρυβα στις καρδιές μας και στην ιστορία του κόσμου. Βρίσκεται κρυμμένος στην άσβεστη ανθρώπινη δίψα για αλήθεια και αγάπη και θριαμβεύει ακόμη και μέσα από τις στάχτες του ψέματος και του μίσους. Αμήν.
Αρχιμ. Ν.Κ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου