1 ἀπό 12Ἐν Ἁγίῳ Ὄρει τῇ 26.4/9.5.2022
Ἁγίου Βασιλέως Ἀμασείας ἱερομάρτυρος
Αναγγελία επερχομένων δεινών εν Αγίω Όρει
Υπό Αγιορειτών Πατέρων
Με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, “ως εκ θαύματος”, άπαντα τα συστημικά ΜΜΕ
αναπροσανατολίστηκαν σ΄ αυτόν, με αποτέλεσμα να διακοπεί απότομα κάθε αναφορά
στον Covid–19, και αντ΄ αυτού να βρεθεί στο επίκεντρο ο πόλεμος, και να προβάλλεται ο
επαναπροσδιορισμός της σχέσης Δύσης–Ρωσίας, σύμφωνα με το νέο “αφήγημα”.
Ο πόλεμος όμως –όπως ήταν αναμενόμενο– επηρέασε άμεσα και τα εκκλησιαστικά
πράγματα, καθώς ήδη από το 2018 έχει διαμορφωθεί νέα εκκλησιαστική κατάσταση στην
Ουκρανία, μετά την –λεγομένη– "Ενωτική Σύνοδο" και την παροχή “Αυτοκεφαλίας” σε
καθηρημένους/αχειροτόνητους “κληρικούς” και τις ομάδες τους. Αυτή, αποτέλεσε την
απαρχή μεγάλων εξελίξεων στον ενδοορθόδοξο χώρο, σημειώνοντας μια ιστορικών
διαστάσεων ρήξη μεταξύ Φαναρίου και Μόσχας, η οποία και εντείνεται.
Δυστυχώς, εκών–άκων το Άγιον Όρος, σύρεται σε μια ιδιότυπη διελκυστίνδα η οποία
επηρεάζει και –κατόπιν των εξελίξεων που θα αναλύσουμε– θα επηρεάσει εισέτι, την
εσωτερική του ζωή και τον ησυχαστικό του τρόπο. Οι καταιγιστικές εξελίξεις της διεθνούς
πολιτικής –ως μη ώφειλαν– φαίνεται ότι οδηγούν στην επιλογή της άμεσης
εργαλειοποίησης αυτού του προπυργίου του Ορθοδόξου Μοναχισμού, υπό κύκλων που
δεν ενδιαφέρονται για την πνευματική ακτινοβολία του Ιερού ημών χώρου, αλλά, την
μονοδιάστατη στοίχισή του σε γεωπολιτικούς σχεδιασμούς και πολιτικές στοχεύσεις,
επιφέροντας αλλαγές έως και σε θεσμούς αιωνόβιους…
Στα πλαίσια λοιπόν των νέων απαιτήσεων και της εργαλειοποίησης του Αγίου Όρους,
εμφανίζεται ως “μοχλός” το Προεδρικό Διάταγμα 22/23.03.2022, το οποίο επιφέρει ριζικές
αλλαγές στην παρουσία της Ελληνικής Αστυνομίας στο ΑΟ, η σημασία των οποίων δεν
έγκειται απλώς στις νέες –πρωτόφαντες– αρμοδιότητες που της ανατίθενται, αλλά, στην
εξώφθαλμη κατάργηση κρίσιμων άρθρων του Αγιορειτικού νομοθετικού πλαισίου
συνεπάγονται την κατάφωρη καταπάτηση του Συντάγματος, ειδικώς του άρθρου 105, το
οποίο αναφέρεται στο Αγιορειτικό Αυτοδιοίκητο Καθεστώς.
2 ἀπό 12
Το Αυτοδιοίκητο του Αγίου Όρους
Αυτοδιοίκητο Καθεστώς του Αγίου Όρους (στο εξής, ΑΟ) σημαίνει, τη πλήρη και
ανεμπόδιστη άσκηση εξουσίας στο ΑΟ υπό της Ιεράς Κοινότητος των 20 Κυριάρχων Ιερών
Μονών, βάσει του Καταστατικού Χάρτου του Αγίου Όρους (στο εξής, ΚΧΑΟ) και του
Νομοθετικού Διατάγματος (στο εξής, ΝΔ) του 1926, που αναγνωρίζονται από το άρθρο
105 του Ελληνικού Συντάγματος. Ως προς την ειδική σχέση του Ελληνικού Κράτους (στο
εξής, ΕΚ) και του ΑΟ, το δεύτερο σχετίζεται προς το πρώτο αποκλειστικώς μέσω του
Υπουργείου των Εξωτερικών, στο οποίο βεβαίως δεν υπάγεται (και πώς θα μπορούσε
άλλωστε;) παρά μόνον ο Πολιτικός Διοικητής (στο εξής, ΠΔ) του Αγίου Όρους. Το ότι το ΑΟ
σχετίζεται με το ΕΚ μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών, αποτελεί απόρροια Διεθνών
Συνθηκών (Βερολίνου 1878, Βουκουρεστίου 1913, Λονδίνου 1913, Σεβρών 1920, Λωζάνης
1923), που υποχρεώνουν το ΕΚ όπως αναγνωρίσει το αιωνόβιο Αγιορειτικό Καθεστώς,
ως προϋπάρχον αυτού και αυθυπόστατον.1 Πράγματι, το Αυτοδιοίκητο δεν
παραχωρήθηκε υπό ουδενός μετα–Βυζαντινού Κράτους (Οθωμανικού πάλαι ποτέ, ή του
Ελληνικού κατόπιν), αλλά απλώς αναγνωρίστηκε διατηρούμενο. Όπως άλλωστε
χαρακτηριστικά σημειώνει ο καθ. Τ. Φιλιππίδης, εξ απόψεως σχέσεως Εθνικού προς το
Διεθνές Δικαίο, ισχύει ότι:
[…] αἱ διατάξεις τῶν Διεθνῶν Συνθηκῶν, τάς ὁποίας προσυπέγραψεν ἡ Ἑλλάς,
ἔχουν ηὐξημένην τυπικήν ἰσχύν, ὑπερισχύουν δηλαδή τῶν διατάξεων τοῦ
«ἐσωτερικοῦ»2
Όπως επίσης ξεκαθαρίζει το ζήτημα, ο επονομαζόμενος “πατριάρχης των Ελλήνων
Συνταγματολόγων”, καθ. Γ. Κασιμάτης, προλογίζοντας το βιβλίο του Α. Νικόπουλου3, Τὸ
εἰδικὸ καθεστὼς τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ ἡ ἔννοια τῶν «Ἁγιορειτικῶν Καθεστώτων» (2017),
αυτό που ισχύει είναι ότι:
[…] τὸ ἐν λόγῳ «καθεστώς» ἀναγνωρίστηκε, συγκροτήθηκε καὶ κατέστη νομικὴ
ὀντότητα καὶ ὑποκείμενο δικαίου ἀπὸ τὴ διεθνῆ κοινότητα μὲ διεθνεῖς
συνθῆκες καὶ ὑφίσταται νομικὰ ἰσχυρὸ μὲ βάση τὸ διεθνὲς δίκαιο. Σκοπὸς
τῆς διεθνοῦς νομικῆς ἀναγνώρισης, σύστασης καὶ συγκρότησης τοῦ εἰδικοῦ
αὐτοῦ καθεστῶτος ἦταν καὶ εἶναι ἡ προστασία του ἀπὸ κάθε ἀπειλὴ καὶ
προσβολὴ καταστροφῆς, κατάλυσης καὶ ἀλλοίωσής του, ὥστε νὰ παραμένει
διαχρονικὰ ζωντανό4
Επίσης, όπως αναγκάστηκε να παραδεχθεί το 1975 ο τότε υφυπουργός Παιδείας, στην
σχετική συζήτηση περί των εκκλησιαστικών ζητημάτων της αρμόδιας υποεπιτροπής, στα
πλαίσια αναθεωρήσεως του Συντάγματος, ο ΚΧΑΟ (όχι μόνον είναι πλήρης), μα ούτε
προβλέπεται, ούτε και δύναται να αναθεωρηθεί, άνευ κατάργησης του
1 Πρβλ. Ἱερά Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους (1996) σ.95
2 Ἱερά Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους (1996) σ.93
3 Διετέλεσε Βουλευτής και Νομικός Σύμβουλος της ΙΚ.
4 Νικόπουλος (2017) σ.13
3 ἀπό 12
Αυτοδιοικήτου.5 Όπως σωστά άλλωστε τονίζεται υπό του επιστημονικού επιμελητή της
εκδόσεως της ΙΚ, “Αἱ Κανονιστικαὶ Διατάξεις τοῦ Ἁγίου Ὄρους” (2018), καθ. Δ. Νικολακάκη:
Ὡς πρός τό περιεχόμενον αὐτῶν (σημ. ημ. των Κανονιστικών Διατάξεων), δέν
εἶναι ἐπιτρεπτή ἡ ἀντίθεσίς των πρός τάς διατάξεις τοῦ Κ.Χ.Α.Ο., ὑπό τήν
προϋπόθεσιν ὅτι καί διά ταύτας δέν εἶναι ἐπιτρεπτή ἡ ἀντίθεσίς των πρός τό
ἀρχαῖον προνομιακόν καθεστώς τοῦ Ἁγίου Ὄρους, καθ ̓ὅν τρόπον τοῦτο
κατοχυροῦται ὑπό τοῦ ἑλληνικοῦ Συντάγματος.6
Με άλλα λόγια η απόλυτη βάση του ΚΧΑΟ και φυσικά του συμπληρωματικού Αγιορειτικού
Δικαίου των Κανονιστικών Διατάξεων, είναι το αρχαίο προνομιακό καθεστώς του ΑΟ, και
ουδεμία άλλη νομοθετική ρύθμιση εθνική ή διεθνής (έως και σύγχρονη αγιορειτική) δεν
δύναται να το ανατρέψει. Αυτή είναι άλλωστε η σημασία του αυτοδιοικήτου: να παραμένει
το ΑΟ παντελώς ασχέτιστο και ασυνδύαστο προς ο,τιδήποτε κοσμικό.
Γιατί όμως υφίσταται το Αυτοδιοίκητο, και ποια η σημασία του; Διότι αποτελεί την
απαράβατη προϋπόθεση διασφάλισης του ιερού ησυχαστικού χαρακτήρα του
Αγιορειτικού Μοναχισμού, ενάντια σε κάθε έξωθεν ή έσωθεν απόπειρα εκκοσμικεύσεως,
λαϊκοποιήσεως ή πολιτικοποιήσεως της Μοναστικής Πολιτείας, της οποίας το
Αυτοδιοίκητο Καθεστώς αποτελεί θεσμικά την νομική έκφραση.
Απώλεια, μερική ή ολική, του Αυτοδιοικήτου σημαίνει την οριστική αλλοίωση του
αρχέγονου πνευματικού χαρακτήρα του ΑΟ, την καθυπόταξη και την σιωπή του, με
τελικό ορίζοντα την μετατροπή του σε ένα μουσειακό έκθεμα… Επομένως, η διατήρηση
του Αυτοδιοικήτου αποτελεί την μόνη ασφαλιστική δικλείδα, ώστε ο Άθωνας να
παραμείνει Ιερός Τόπος ασκήσεως και Ορθοδόξου ομολογίας.
Πλην όμως, ενώ το Αγιορειτικό Καθεστώς είναι καλώς ορισμένο και κατοχυρωμένο, το ΕΚ
δεν έπαυσε αόκνως να επιχειρεί την σταδιακή ανατροπή του, προκειμένου ν΄ αποκτήσει
τον “έλεγχο” επί των “απείθαρχων” Μοναχών. Για να δοθούν οι αληθινές διαστάσεις του
προβλήματος, αρκεί να παρατεθεί δήλωση του Προέδρου της Συνταγματικής Επιτροπής
επί της αναθεωρήσεως του Συντάγματος του 1975, Κωσταντίνου Τσάτσου (μετέπειτα και
Προέδρου της Δημοκρατίας 1975-1980), κατά την ΠΕ΄ συνεδρίαση της ολομέλειας της
Βουλής (14/5/1975), όπου συμπύκνωσε τον προβληματισμό από πλευράς ΕΚ έναντι του
αγιορειτικού “προβλήματος”, στη σχετική συζήτηση για το άρθρο του Συντάγµατος που
αναφερόταν στο νομικό καθεστώς του ΑΟ (που έμελλε, μετά την ψήφιση της
αναθεώρησης, να αποτελέσει το άρθρο 105). Η δήλωση παρουσιάζεται εδώ, καθώς
παριστά το τι πραγματικά ισχύει στις σχέσεις ΕΚ–ΑΟ:
Ἐπέμβασις τοῦ Κράτους (σημ. ημ. στο ΑΟ), εὐκταία θὰ ἦτο, ἂν ἧτο δυνατὸν νὰ
γίνῃ ἐμμέσως. Ἄμεσος ἀποκλείεται, διότι τὰ ὅσα ἐδῶ ψηφίζομεν δὲν εἶναι ἁπλῆ
συνταγματικὴ διάταξις, ἔχομεν διεθνεῖς συνθήκας αἱ ὁποῖαι τὰς
5 Βλ. απόσπασμα εκ των πρακτικών συνεδριάσεως της Β΄ Υποεπιτροπής, παρά
Νικόπουλος (2017) σσ.210-211 και 213
6 Νικολακάκη (2018) σ.20
4 ἀπό 12
καθιερώνουν […] Εἶναι ἡ συνθήκη τῆς Λωζάνης καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ
ἀλλάξῃ.7
Μεταπολιτευτικά ακολούθησε σωρεία Νομοθετικών και Προεδρικών Διαταγμάτων, που
δεν κάνουν τίποτε άλλο παρά να παρακάμπτουν και εμμέσως να ακυρώνουν την ισχύ του
ΝΔ του 1926 και του ΚΧΑΟ (όπως γινόταν βεβαίως και πριν της Δικτατορίας). Τελικώς, το
“εμμέσως” εφαρμόζεται με το να επιδιώκει το ΕΚ να “θεσπίσῃ νέους κανόνας δικαίου εἰς
τροποποίησιν ἤ ἀντικατάστασιν τῶν ἤδη παλαιόθεν ἰσχυουσῶν διατάξεων”,8
διαμορφώνοντας πολλαπλά ρήγματα στο Αυτοδιοίκητο Καθεστώς του ΑΟ, που πλέον
εμφανίζει εικόνα κατάρρευσης από τις συντονισμένες επιθέσεις που δέχεται.
Η παρούσα προβληματική Πολιτική Διοίκησις
Στα πλαίσια των πάγιων επιδιώξεων του ΕΚ κατά του Αυτοδιοικήτου, ήλθε να προστεθεί η
τοποθέτηση στην θέση του ΠΔ του Εφοπλιστή κ. Αθ. Μαρτίνου, όπου κατά το παρελθόν
χρονικό διάστημα, όπου το ζήτημα του Covid–19 μονοπωλούσε το ενδιαφέρον, προχώρησε
σε σωρεία παρανόμων, αντιθεσμικών, κατ΄ απόλυτη υπέρβασιν διακαιοδοσίας και
καθήκοντος, έπομένως και αντισυνταγματικών (σε αναφορά προς το άρθρο 105 του
Συντάγματος), δράσεων–αποφάσεων, η φρασεολογία των οποίων παρέπεμπε σε
πρωτόγνωρου ύφους και περιεχομένου υπερπήδηση των εποπτικών αρμοδιοτήτων του
ΠΔ, σε διοικητικές, οι οποίες μάλιστα εκδίδονταν και ως υποχρεωτικές. Αυτές έχουν
καλώς και επαρκώς περιγραφεί και κριθεί ποικίλα Αγιορειτικά άρθρα, τα οποία και έχουν
δημοσιευθεί.
Αναφορικά προς την δικαιοδοσία του ΠΔ, ας υπενθυμισθεί, ότι όπως σημείωνε εμφατικά
Ιεροκοινοτική Επιτροπή, απαρτιζομένη από 4 Ηγουμένους, το 1991:
Εἶναι δέ γνωστόν, ὅτι ὁ Πολιτικός Διοικητής Ἁγίου Ὄρους καί ὁ Ὑπουργός
Ἐξωτερικῶν δέν δύνανται νά ἐκδώσουν ὑποχρεωτικάς ἀποφάσεις διά τήν
Ἱεράν Κοινότητα9
Η υπέρβαση όμως αρμοδιοτήτων από πλευράς ΠΔ, ενέχει μια παράμετρο η οποία είναι
καταλυτική για την συνέχιση της συγκεκριμένης ιδιοτυπίας του αιωνόβιου Αγιορειτικού
Καθεστώτος. Συγκεκριμένα, όπως τονίζει ο καθ. Χ. Παπαστάθης το 1994, η οιανδήποτε
διάταξη, προερχόμενη εκτός των αρμοδίων οργάνων του ΑΟ (ΙΚ, ΙΕ και τις Ιερές Μονές)
που επιβάλλει κάτι σε αυτά,
[…] θά παραβίαζε τήν ἀπό τὸ Σύνταγμα 105 τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας καί τό
Διεθνές Δίκαιο κατοχυρουμένη αὐτοδιοίκηση, ἐπειδή ἔτσι ἡ ἐν λόγω, ἑκτός
αὐτοδιοικήτου καθεστῶτος, ἀρχή θά ἤλεγχε τά πρόσωπα πού ἀσκοῦν
7 Νικόπουλος (2017) σ.217
8 Πρβλ. Ἱερά Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους (1996) σ.86
9 Ἱερά Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους (1996) σ.33
5 ἀπό 12
αὐτήν τήν αὐτοδιοίκηση (δηλαδή την ΙΚ και τις Διοικήσεις των Ιερών
Μονών).10
Στην σειρά των θεσμικών υπερβάσεων από πλευράς της νυν Πολιτικής Διοικήσεως,11
έρχεται να προστεθεί και ένα χρονίζον ατόπημα (το οποίο είναι απορίας άξιον το πώς τόσο
καιρό διέλαθε της προσοχής της ΙΚ), που εμπερικλείει συνέπειες ομοίως καταστροφικές
για τον νομικό χαρακτήρα του Αγιορειτικού Αυτοδιοίκητου. Πρόκειται για την ανηρτημένη
πινακίδα έξω του κτιρίου της Πολιτικής Διοικήσεως στις Καρυές, όπου ενώ θα ώφειλε να
αναγράφει “Πολιτική Διοίκησις του Αγίου Όρους”, αναγράφει σκέτα “Διοίκησις του Αγίου
Όρους”.
Και μόνον το ζήτημα της επιγραφής, θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα ωμής
επέμβασης της Πολιτικής Διοικήσεως στα ζητήματα νομικής του Ιερού ημών Τόπου, και
στοιχειοθετεί το μέγεθος του προβλήματος που προκαλεί, σε συνεργασία βεβαίως με την
σημερινή Κυβέρνηση της Ελλάδος.
Η προκλητική αυτή επιγραφή αποτελεί την ύπατη προσβολή προς την ΙΚ και τις Ιερές
Μονές του Ιερού ημών Τόπου, τοποθετώντας την Πολιτική Διοίκηση υπεράνω πάσης
αρχής και εξουσίας του ΑΟ, υπονοώντας ότι τα όργανα εξουσίας του υφίστανται υπ΄
αυτήν, ειδικώς δε υπό του προσώπου του εκάστοτε ΠΔ!
Υπάρχει όμως και το χειρότερο: είναι η Αγγλική “μετάφραση” της επιγραφής, η οποία έχει
ως εξής: “Administration of Mt. Athos”, το οποίο μεταφράζεται ως “Διοίκησις του Όρους
Άθως”! Τούτο σημειώνεται, διότι το βάρος της Αγγλικής επιγραφής είναι μεγαλύτερο απ΄
αυτό της Ελληνικής, καθώς η Αγγλική είναι διεθνής γλώσσα, και κατ΄ ουσίαν
αναφέρεται στο επίσημο όνομα με το οποίο αναγνωρίζεται το Άγιον Όρος διεθνώς
και ειδικότερα στην ΕΕ. Βάσει όμως του άρθρου 105 του Ελληνικού Συντάγµατος (το
οποίο θεωρητικά σέβεται η ΕΕ, και βάσει του οποίου συμμετέχει η Ελλάδα σε αυτήν), που
επιγράφεται “Καθεστώς του Αγίου Όρους”, θα ώφειλε και αντιστοίχως να μεταφράζεται…
Επομένως, μπροστά στα μάτια της ΙΚ, αλλά και του συνόλου των Αγιορειτών Μοναχών, το
ΕΚ και η εξαρτώμενη απ΄ αυτό ΠΔ, απεμπολεί όχι μόνον το ιστορικό όνομα του Ιερού
ημών Τόπου, αλλά κυριολεκτικά αίρει την αναγνώριση αυτού ως νομική οντότητα
(Άγιον Όρος), κι αντ΄ αυτού αναφέρεται σ΄ αυτό αποκλειστικώς ως γεωγραφική
περιοχή (Όρος Άθως), με συνέπεια την έμμεση πλην σαφή απεμπόλιση του πάγιου και
αιωνόβιου Καθεστώτος του.
Συνεπώς, αυτό που συμπεραίνεται απ΄ όλα τα έως τώρα σημεία γραφής της παρούσης
Πολιτικής Διοικήσεως (και κατ΄ επέκτασιν της Κυβερνήσεως που στηρίζει και ενθαρρύνει
τις συγκεκριμένες κινήσεις), δεν είναι άλλα από την κλιμάκωση των προσπαθειών
κατάλυσης του Αγιορειτικού Αυτοδιοίκητου, στον ορίζοντα ευρύτερων επιδιώξεων
συνολικά για την Ορθοδοξία.
10 Ἱερά Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους (1996) ο.π.
11 Οι έχοντες άριστη γνώση, διαβεβαιώνουν ότι τίποτε από όσα έχει επιχειρήσει κατά
του Αγιορειτικού Αυτοδιοικήτου ο κ. Μαρτίνος, δεν θα μπορούσαν να συμβούν, εάν
δεν τα συνόδευε η τεραστίων διαστάσεων οικονομική του επιφάνεια και η ευρεία
χρήση αυτής εντός του ΑΟ.
6 ἀπό 12
Πολιτική εργαλειοποίηση του Αγίου Όρους
Βεβαίως, οι κινήσεις της νυν Πολιτικής Διοικήσεως, ούτε μεμονωμένες μπορούν να
θεωρηθούν, ούτε τυχαίες. Εντάσσουν την δυναμική τους στην συνολικότερη
εργαλειοποίηση του ΑΟ, η οποία είχε ήδη προαναγγελθεί στο “3ο Συνέδριο Θρησκευτικής
Διπλωματίας” (Ιανουάριος 2022, έναν μόλις μήνα πριν την Έναρξη του πολέμου στην
Ουκρανία), του οποίου το κεντρικό μήνυμα δεν ήταν άλλο από αυτό που
επαναλαμβανόταν σταθερά ότι: “το ΑΟ αποτελεί έναν πολύ ισχυρό πόλο της ήπιας
ισχύος (soft power)”.
Το συνέδριο διοργάνωσαν: το Ινστιτούτο Εξωτερικών Υποθέσεων, η Γενική Γραμματεία
Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών και το
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Εργαστήριο «Εκκλησία και Πολιτισμός»
Θεολογικής Σχολής). Το συνέδριο υποστήριξαν το περιοδικό Foreign Affairs The Hellenic
Edition και η Αιγέας ΑΜΚΕ (η ΜΚΟ του κ. Μαρτίνου).
Ως μικρό σχόλιο σε αυτές τις ανησυχητικές εξελίξεις αξίζει να τονισθεί ότι ήδη από τις
αρχές του 2000, στο πεδίο μελέτης των Διεθνών Σχέσεων και της Διπλωματίας, πρόβαλλε
ως πυλώνας ισχύος η εργαλειοποίηση της Θρησκείας, καθώς είχε θεωρηθεί ότι
αναπλήρωνε την έκλειψη της πολιτικής ιδεολογίας, που συνέβη (κατ΄ αυτή τη σχολή
ανάλυσης των Διεθνών Σχέσεων) μετά το πέρας του Ψυχρού Πολέμου. Τότε γεννήθηκε και
ο όρος “ήπια δύναμη” (soft power), θέλοντας να δηλώσει έναν πραγματικό πυλώνα
επιβολής ισχύος, πλην, όχι στο πεδίο της ωμής δύναμης (βίας), που το απαρτίζουν οι
στρατιωτικές δυνάμεις και τα κάθε λογής πολιτικά μέτρα επιβολής αυτής της ισχύος, αλλά,
στο πεδίο της πειθούς, οπότε και σχετίζεται αμεσότερα με την “ηπιότερη” προώθηση
θέσεων, καθώς και την προπαγάνδα, με κύριο αντικείμενο–στόχο την διαμόρφωση της
κοινωνικής συνείδησης προς την επιδιωκόμενη κατεύθυνση.
Σε αυτό το πλαίσιο καλείται να λειτουργήσει και η διαφαινόμενη εργαλειοποίηση του
Αγίου Όρους, σε άμεση αναφορά μάλιστα προς τα εσχάτως γεωπολιτικά τεκταινόμενα, και
τον νέο Ψυχρό Πόλεμο που διαμορφώνεται.
Ανάμεσα στα πρόσωπα που έλαβαν μέρος και που έδωσαν τον κυρίαρχο τόνο, ήταν η
γνωστή από την καθοριστικής σημασίας παρουσία της στο Κολυμπάρι, Δρ. Ελισάβετ
Προδρόμου (που υπήρξε –ανάμεσα στα άλλα– μέλος της αρμόδιας ομάδας εργασίας του
Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών με αντικείμενο «Θρησκεία και Εξωτερική
Πολιτική», έχει συνεργασθεί επίσης ως σύμβουλος στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας των
ΗΠΑ, στο Υπουργείο Αμύνης των ΗΠΑ, στην Αμυντική Υπηρεσία Πληροφοριών (DIA), στην
Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών (CIA), στο NATO κλπ) καθώς και ο Αμερικανός Πρέσβυς
στην Ελλάδα Πάϊατ. Βέβαια αυτό που εντυπωσίασε ήταν η παρουσία του Ουκρανού
Πρέσβη…
Εδώ αρκούμαστε να σημειώσουμε (οι λεπτομέρειες αποτελούν αντικείμενο ετέρου
άρθρου) ότι στις ομιλίες κυρίως αυτών των δύο, διεφάνη η πορεία που θα έπαιρνε το
Αγιορειτικό ζήτημα, δηλαδή η άμεση εργαλειοποίησή του στο πλαίσιο της Ουκρανικής
κρίσης (στην γραμμή των οποίων κινήθηκαν και πολλοί από τους Έλληνες
συμμετέχοντες).
7 ἀπό 12
Άγιον Όρος και η νέα στρατηγική “ασφάλειας”
Υπάρχει όμως και ένα άλλο σημείο ενδιαφέροντος που προέκυψε από το εν λόγω
συνέδριο. O Ελευθέριος Οικονόμου, Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη, στην ομιλία του
«Φυσική και πνευματική ασφάλεια του Αγίου Όρους» ανακοίνωσε τις νέες πολιτικές
αποφάσεις της Κυβέρνησης για μια βαθιά αναπροσαρμογή της αστυνομικής παρουσίας
στο ΑΟ, και συνακόλουθα στα ζητήματα που –δήθεν– την επιβάλλουν.
Οι εν λόγω αποφάσεις τελικά μορφοποιήθηκαν στο Προεδρικό Διάταγμα 22 (στο εξής,
ΠρΔ) της 23ης Μαρτίου 2022, το οποίο τροποποιεί τον νόμο 4249/2014 με τίτλο:
“Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας”, και εκδόθηκε στο ΦΕΚ Τεύχος
Α΄62/23.03.2022, τα προβληματικά στοιχεία του οποίου θα παρουσιασθούν κατωτέρω.
Δεν πρόλαβε να περάσει ένας μήνας από της εκδόσεως του ΦΕΚ, και ξέσπασε κυριολεκτικά
μια θύελλα δημοσιευμάτων στον ηλεκτρονικό και έντυπο Τύπο, όπου έθεταν το ΑΟ στο
επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Αυτό που ουσιαστικά συνέβαινε, ήταν η έναρξη της
εργαλειοποίησης του ΑΟ, κάτι που είχε άλλωστε προαναγγελθεί. Επί παραδείγματι,
στην ιστοσελίδα In.gr, εμφανίστηκε δημοσίευμα υπό τον τίτλο “Παιχνίδια συμφερόντων
στο Αγιον Ορος, στη σκιά του ουκρανικού πολέμου”12
Το άρθρο επικαλούμενο πληροφορίες από το Αρχηγείο της Αστυνομίας, ουσιαστικά
αναφερόταν στο νόημα των αλλαγών που έφερνε το νέο ΠρΔ, ξεκαθαρίζοντας πέραν
πάσης αμφιβολίας τους λόγους που τις προκάλεσαν. Εξ αρχής εντυπωσιάζει το σχεδόν
πολεμικό σκηνικό που παρουσιάζεται, ως αποτέλεσμα των “απειλών” που αντιμετωπίζει
το ΑΟ:
[…] αποφυγή λεηλασιών στις 20 μονές και στις σκήτες … [επισκέπτες που]
μεταφέρουν όπλα, ναρκωτικά και άλλα παράνομα αντικείμενα ή επιδίδονται σε
άλλες ύποπτες ενέργειες, ιδίως εν μέσω της συνεχιζόμενης κρίσης στις σχέσεις
Ελλάδας (και γενικότερα Δύσης) – Ρωσίας … πιθανών διασυνδέσεών [Μοναχών]
με πολιτικά πρόσωπα ή τυχόν επιδιώξεις άλλων χωρών … αναφορές για
απόπειρες εμπλοκής συγκεκριμένων μοναστηριών σε γεωπολιτικά
παιχνίδια και ασκήσεις επιρροής … διερεύνηση του ρόλου μεμονωμένων
προσώπων σε «ξέπλυμα χρήματος» για λογαριασμό διεθνών κυκλωμάτων
… [τέλος] «η Διεύθυνση Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, μετά από έγκριση ή διαταγή
του αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, δύναται να επιλαμβάνεται της
διερεύνησης αδικημάτων σε περιπτώσεις που, λόγω της βαρύτητας, του τρόπου,
των μέσων και των ειδικών συνθηκών τέλεσής τους, συγκινούν ιδιαίτερα την
κοινή γνώμη ή είναι δυνατόν να επηρεάσουν δυσμενώς το αίσθημα
ασφάλειας των πολιτών … »
Σε αυτό το κλίμα λοιπόν, καλείται πλέον ο Αγιορειτικός Κόσμος (ΙΚ, Ιερές Μονές, απλοί
Μοναχοί) να λειτουργήσει, έχοντας να αντιμετωπίσει από πλευράς ΕΚ την καχυποψία, τον
συνωμοτισμό και την δίκην δαμοκλείου σπάθης επικρεμάμενη απειλή ότι αποτελεί
“εγκληματία πρόθεσης”, σε αδίκηματα που –δήθεν– σχεδιάζει να πράξει.
8 ἀπό 12
Η απλή απαρίθμηση των απειλών που ονομάζει το ΕΚ, τονίζει την επιδιωκόμενη
κατεύθυνση της εργαλειοποίησης του ΑΟ: αυτήν της απόλυτης ένταξής του στο τρέχον
Δυτικό πολιτικό αφήγημα, όπου με το βάρος του κύρους του, καλείται να το υποστηρίξει,
ειδάλλως, προεξοφλούνται πάσης φύσεως διώξεις έναντι τόσο οργανωμένων συνόλων
(Ιερές Μονές), όσο και προσώπων (μεμονωμένοι Μοναχοί).
Κατόπιν τούτων, καιρός είναι να στραφούμε στο καθαυτό ΠρΔ 22, αναλύοντας κάποιες
από τις κρυφές πτυχές του, που ελπίζουμε ότι θα καταδείξουν τον δόλιο σκοπό του.
Κατ΄ αρχάς το ΠρΔ 22 τροποποιεί τον νόμο 4249/2014, αναβαθμίζοντας την παρουσία της
Ελληνικής Αστυνομίας εντός του ΑΟ, από Αστυνομικό τμήμα σε πλήρη Διεύθυνση, υπό
την ονομασία “Διεύθυνση Αστυνόμευσης Αγίου Όρους”, στην οποία πλέον υπάγονται το
υπάρχον Αστυνομικό Τμήμα Καρυών, όσο και οι ήδη υπάρχοντες Αστυνομικοί Σταθμοί,
έχοντας απ΄ ευθείας υπαγωγή στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας (άρθρο 2 του ΠρΔ
22, σ.2268).
Το πρώτο σημείο που χρήζει αναφοράς έχει να κάνει με τον νέο τίτλο που δίνεται στην
παρουσία της Ελληνικής Αστυνομίας στο ΑΟ. Ενώ λοιπόν στις λοιπές περιπτώσεις των
περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων, αυτές περιγράφονται ως “Γενικές
Αστυνομικές Διευθύνσεις” ή ως “Γενικές Περιφερειακές Αστυνομικές Διευθύνσεις”, στην
ειδική περίπτωση του ΑΟ, αυτή διαμορφώνεται σε “Διεύθυνση Αστυνόμευσης Αγίου
Όρους”. Το μυστήριο της ειδικής ονομασίας λύνεται εάν αναλογισθεί κανείς το ύφος και το
περιεχόμενο των απειλών που εκτοξεύονται κατά της Αγιορειτικής Αδελφότητας:
συντείνουν στην περαιτέρω κατατρομοκράτηση Αρχών και προσώπων στο ΑΟ,
προκειμένου να επιφέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, που δεν είναι άλλο από την
ενσωμάτωσή τους στο τρέχον κυρίαρχο (Δυτικό) αφήγημα, καθώς και την αναστολή
των όποιων αντιρρήσεων στους επερχόμενους σχεδιασμούς για το ΑΟ και ευρύτερα
την Ορθοδοξία. Η επερχόμενη Ένωση Βατικανού και Φαναρίου (που συχνά–πυκνά κύκλοι
και των δύο το αναφέρουν ως στόχο, με ορίζοντα υλοποίησης το 2025) αφ΄ ενός, και η
επικείμενη παρουσία Ουκρανών “μοναχών” στο ΑΟ, στόχος της παρουσίας των οποίων –
ανάμεσα στα άλλα– είναι η εξομάλυνση του δρόμου προς την Ένωση (γνωστό τυγχάνει
ότι είτε είναι φιλο–ουνίτες, είτε καθεαυτό Ουνίτες) αφ΄ ετέρου, οφείλει να περάσει μέσα
από την ισοπέδωση αντιστάσεων και διαφωνιών. Αυτά εν συνόλω, μορφοποιούν τον
χαρακτήρα της εργαλειοποίησης του ΑΟ.
Ως γνωστόν, στον ΚΧΑΟ η λειτουργία της Αστυνομικής παρουσίας στο ΑΟ, καθορίζεται
από τα άρθρα 4 και 5 του ΝΔ του 1926, δια του οποίου αναγνώρισε (και όχι
παραχώρησε) το ΕΚ το Αυτοδιοίκητο Καθεστώς του ΑΟ, το οποίο και ανέλαβε να
προστατεύσει. Παρενθετικά, τα αναφερόμενα στο άρθρο 3 του ΝΔ του 1926, περί του ΠΔ
ότι “ἐποπτεύει, πλὴν τῶν ζητημάτων δημοσίας τάξεως καὶ ἀσφαλείας, καὶ τὴν τήρησιν τοῦ
Καταστατικοῦ Χάρτου”, αναφέρονται κατ΄ ουσίαν σε αυτήν ταύτην την προστασία του
Αγιορειτικού Καθεστώτος, από επιβουλές που προσβλέπουν στην παντοίου είδους
εκκοσμίκευση,13 που σημαίνει ουσιαστική κατάργηση του μοναστικού χαρακτήρος του ΑΟ
και του Καθεστώτος του, και όχι, στην διαμόρφωση όρων και προϋποθέσεων που την
επιταχύνουν …
Το ΠρΔ 22 εμποδίζει ή επιταχύνει την εκκοσμίκευση του ΑΟ;
13 Υπό την έννοια της μετατροπής του μοναστικού χαρακτήρα του σε πολιτικό
9 ἀπό 12
Δυστυχώς ισχύει το δεύτερο, και ο λόγος είναι ο εξής· ενώ η Αστυνομική παρουσία στο ΑΟ,
καθορίζεται από το ΝΔ του 1926, που μαζί με τον ΚΧΑΟ αναγνωρίζονται ως “O λεπτομερής
καθορισμός των αγιορειτικών καθεστώτων και του τρόπου της λειτουργίας τους”, στην
παράγραφο 3 του άρθρου 105 του Ελληνικού Συντάγματος, η παράλειψη της αναφοράς
στο άρθρο 105, στο εισαγωγικό τμήμα του ΠρΔ 22, που ρητώς αναφέρεται στα σχετικά
άρθρα βάσει των οποίων (ή επί των οποίων), στηρίζονται οι νομοθετικές τροποποιήσεις
που εισηγείται, σημαίνει ότι όχι μόνον απαλείφονται–ακυρώνονται τα σχετικά άρθρα
του ΝΔ του 1926, αλλά ότι εκμηδενίζεται σύνολος ο ΚΧΑΟ, και μαζί του και το ειδικό
καθεστώς το οποίο νομικά περιγράφει και το οποίο εξασφαλίζει τον μοναστικό χαρακτήρα
του ΑΟ. Ενδεικτικά, στο συμπληρωματικό Αγιορειτικό Δίκαιο, αυτό των Κανονιστικών
Διατάξεων, πάντοτε, αυτές εκκινούν με αναφορές στο ΝΔ του 1926 ή του ΚΧΑΟ (ανάλογα
την περίπτωση) και πάντοτε στο άρθρο 105 του Συντάγματος!
Επιπλέον, ο ειδικός χαρακτήρας της Αστυνομικής παρουσίας στο ΑΟ, αναγνωριζόταν
σιωπηλώς –πλήν σαφώς– στο άρθρο 36 του ΠρΔ 178 του 2014 (άρθρα του οποίου επίσης
τροποποιεί το ΠρΔ 22), καθώς, πουθενά δεν υπάρχει μνεία περί του ΑΟ, όσον
αναφορά την Γενική Περιφερειακή Διεύθυνση Κεντρικής Μακεδονίας (παράγ.4
περ.δ), στην οποία υπάγεται η Διεύθυνση Χαλκιδικής, στην οποία ανεπίσημα –έως
των τροποποιήσεων που επιφέρει το ΠρΔ 22– υπαγόταν το Αστυνομικό Τμήμα Καρυών.
Ομοίως, στο άρθρο 11 του ν.4249/2014, όπου καθορίζεται η Αποστολή της Ελληνικής
Αστυνομίας, “με τοπική αρμοδιότητα σε όλη την επικράτεια, εκτός από τους χώρους
αρμοδιότητας του Λιμενικού Σώματος − Ελληνικής Ακτοφυλακής, σύμφωνα με το άρθρο 5
του ν. 4150/2013 (Α ́102)”, ομοίως ουδαμού αναφερόταν το ΑΟ, καθώς η έννοια
“επικράτεια” στην οποία αναφερόταν το άρθρο, σχετίζεται με το πώς διαιρείται και
ελέγχεται από το Υπουργείο Εσωτερικών η Ελληνική Επικράτεια (Περιφέρειες, Νομοί κλπ),
ενώ το ΑΟ –ως γνωστόν– σχετίζεται (και όχι υπάγεται) με το Υπουργείο Εξωτερικών!
Τελικά, στην νέα αντισυνταγματική διευθέτηση, η παρουσία της Ελληνικής Αστυνομίας
στο ΑΟ, εξομοιώνεται με αυτήν της λοιπής Ελληνικής Επικράτειας, και αυτός είναι ο
λόγος που δεν υπάρχει ουδεμία αναφορά στον ΚΧΑΟ, ή στο άρθρο 105 του
Συντάγματος!
Επιπλέον, ανάμεσα στις νέες δυνατότητες που παρέχονται στην Αστυνομία του ΑΟ,
προβλέπεται η εγκατάσταση “συστημάτων επιτήρησης”14 που απορρέουν από:
τον ορισμό της Ελληνικής Αστυνομίας ως υπευθύνου επεξεργασίας
δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα κατά το άρθρο 4 του π.δ. 75/2020
(Α ́173) και ειδικότερα για τη διασφάλιση εφαρμογής των ειδικότερων κανόνων
εγκατάστασης και λειτουργίας των συστημάτων επιτήρησης σε δημόσιους
χώρους
Εδώ όντως επιτυγχάνεται ο απόλυτος εκτροχιασμός! Η εξίσωση των αρμοδιοτήτων και
λειτουργιών της Αστυνομίας του ΑΟ, με τις λοιπές της Ελληνικής Επικράτειας, επιφέρει
την ευθεία κατάλυση του αυτοδιοικήτου, καθώς η Αστυνομία, όχι μόνο δεν έχει απολύτως
κανένα δικαίωμα να ελέγχει ή να διώκει αυτοβούλως Μοναχούς, αλλά, βάσει του άρθρου 4
του ΝΔ του 1926, μόνον κατόπιν εντολής από τον ΠΔ δύναται να δράσει, ο οποίος και
αυτός με την σειρά του έχει ενταλθεί υπό της ΙΚ, εφ΄ όσον συντρέχει λόγος δίωξης
14 Πρβλ. Άρθρο 2 παράγρ. 6 σ.2268
10 ἀπό 12
Μοναχού: “Ὅ Διοικητὴς ἐντέλλεται τὰ πρὸς ὑπ' αὐτὸν ὄργανα τὴν ἐκτέλεσιν τῶν
ἀποφάσεων τῆς Ἱ. Κοινότητος καὶ τῶν Μοναχικῶν ἀρχῶν. Ἡ ἐκτέλεσις γίνεται πάντοτε ἐπὶ
παρουσίᾳ ἑνὸς ἐπιστάτου.”
Το επόμενο σκοτεινό σημείο του ΠρΔ, ουσιαστικά αποτελεί την επιτομή της καταδρομής
του ΕΚ στο Αυτοδιοίκητο του ΑΟ:
1. Η παρ.2 του άρθρου 36 του π.δ. 178/2014 αντικαθίσταται, ως εξής:
«2. Οι Γενικές Αστυνομικές Διευθύνσεις, οι Γενικές Περιφερειακές Αστυνομικές
Διευθύνσεις και η Διεύθυνση Αστυνόμευσης Αγίου Όρους έχουν ως
αποστολή την άσκηση, μέσα στα όρια της τοπικής τους δικαιοδοσίας, του
συνόλου των αστυνομικών αρμοδιοτήτων, όπως αυτές καθορίζονται με τις
διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 4249/2014 […]
1. Στην παρ. 4 του άρθρου 36 του π.δ. 178/2014 προστίθεται περ.ιε ́, ως εξής:
«ιε. Η Διεύθυνση Αστυνόμευσης Αγίου Όρους έχει τοπική αρμοδιότητα εκείνη
των Υπηρεσιών από τις οποίες συγκροτείται.»15
Η έννοια “τοπική αρμοδιότητα” καθορίζεται ως προς το περιεχόμενο από το άρθρο 11 του
ν.4249/2014 και ως προς τον τομέα ευθύνης από την παρ.3 του άρθρου 36 του ΠρΔ
178/2014, τα οποία και τροποποιεί το ΠρΔ 22, εξισώνοντας την Αστυνομία του ΑΟ με τις
λοιπές της Επικράτειας· πλέον αυτή αποκτά το σύνολο των αρμοδιοτήτων που παρέχει ο
Νόμος στις Γενικές Αστυνομικές Διευθύνσεις, εγκαταλείποντας οριστικά τις
αρμοδιότητες που της ορίζει το ΝΔ του 1926.
Επιπλέον, στο άρθρο 2 παρ. 9, ορίζεται ως έδρα της Διευθύνσεως Αστυνόμευσης Αγίου
Όρους, “ο οικισμός Καρυές” (ας σημειωθεί ο υποτιμητικός λεκτικός υποβιβασμός της
Πρωτεύουσας του παγκοσμίου ακτινοβολίας Αγίου Όρους, σε “οικισμό” –ασχέτως
πληθυσμού–), πλην το άρθρο στο οποίο προστίθεται η έδρα της νέας Διευθύνσεως, είναι
το 36 παρ. 3 του ΠρΔ 178/2014, όπου αναφέρεται:
Η έδρα των Γενικών Περιφερειακών Αστυνομικών Διευθύνσεων ταυτίζεται με
την έδρα των αντίστοιχων διοικητικών περιφερειών16
Πλην, το ΑΟ δεν αποτελεί “διοικητική περιφέρεια”, καθώς αυτές ορίζονται από το
Υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο δεν υπάγεται το ΑΟ (εφ΄ όσον σχετίζεται με το Υπ.
Εξωτερικών). Αντιστοίχως, οι έδρες των “διοικητικών περιφερειών”, ορίζονται ως τέτοιες
από το Υπουργείο Εσωτερικών, ενώ το ΑΟ όχι. Επομένως, η όλη νομική συγκρότηση της
νέας Διευθύνσεως, είναι αίολη και αντισυνταγματική, σε πολλαπλά νομικά επίπεδα.
Κλείνοντας και δίκην υποσημειώσεως υπενθυμίζεται ότι η ΙΚ τον Αύγουστο του 1933
συνέταξε Κανονιστική Διάταξη, υπό τον τίτλο, Περί Ὀργανισμοῦ τοῦ Ἁγιορειτικοῦ
Ἀστυνομικοῦ Σώματος περιέχουσα 12 άρθρα, όπου αποφάσιζε την επανίδρυση του
Αγιορειτικού Αστυνομικού Σερδαρικού Σώματος, προς αποκατάσταση της πληρότητας της
εξουσίας της.17 Πλην, το ΕΚ –παρανόμως– δεν επικύρωσε την Κανονιστική Διάταξη,
15 ΠρΔ 22 ΦΕΚ Τεύχος Α΄62/23.03.2022, σ.2270
16 ΦΕΚ ΤεύχοςΑ΄281/31.12.2014, σ.8420
17 Νικολακάκη (2018) σσ.343-5
11 ἀπό 12
αφήνοντας μόνη ένοπλη δύναμη διαφύλαξης της τάξης, την Ελληνική Αστυνομία,
αποδεικνύοντας την πάγια καχυποψία του έναντι του ΑΟ. Εδώ δεν μπορεί παρά να τεθεί
και το ρητορικό ερώτημα: άραγε οι παλαιοί Πατέρες του 1933 δεν διέθεταν αρκετό
“εθνικό αίσθημα”, ώστε να αμφισβητούν τις μονοσήμαντα ληφθείσες βουλές του ΕΚ;
Συμπερασματικά, οποιαδήποτε “επιπρόσθετη” αρμοδιότητα της Ελληνικής Αστυνομίας,
πέραν των ρητά διατυπωμένων αρμοδιοτήτων της υπό του ΝΔ του 1926, αποτελεί
υπέρβαση των καθηκόντων της και καταστρατήγηση της αποστολής της στο ΑΟ.
Αντί Επιλόγου
Στο άρθρο τονίστηκε η γενικότερη επιχείρηση εργαλειοποίησης του ΑΟ και εμπλοκής του
σε πολιτικές διενέξεις και “παιγνίδια”. Αυτό ενισχύεται και από την τελευταία κίνηση του
Ουκρανού Πρέσβη, ο οποίος ζήτησε από την ΙΚ “μήνυμα συμπαράστασης προς την
Ουκρανία”. Η συγκεκριμένη κίνηση που δεν αποτελεί πρωτοβουλία μόνον της
Ουκρανικής Πρεσβείας, αλλά εκείνων των πολιτικο–εκκλησιαστικών κύκλων που
επιχειρούν την σύνδεση του ΑΟ με ευρύτερους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς, έρχεται
να πολώσει την ήδη επιβαρυμένη ατμόσφαιρα εντός της ΙΚ και του ΑΟ γενικά, και είναι
σαφές ότι μέσω αυτής επιχειρείται η δημιουργία τετελεσμένων και αρνητικού κλίματος.
Πλην, η επιχείρηση πολιτικοποίησης και περαιτέρω εμπλοκής του ΑΟ σε πολιτικούς και
γεωπολιτικούς σχεδιασμούς συνιστά την ύπατη προδοσία της αποστολής του. Το ΕΚ και
οι συναφείς κύκλοι, το μόνο που δικαιούται να ζητήσει από το ΑΟ είναι η προσευχή “υπέρ
του σύμπαντος κόσμου” και όχι “πολιτικάντικου” τύπου δηλώσεις…
Άλλωστε, ο ειρηνικός και ησυχαστικός χαρακτήρας του ΑΟ, μοναδικός στο είδος του, δεν
χρειάζεται ουδεμία “ασφάλεια”, έναντι ουδενός. Ουδείς απειλεί ή απειλείται εντός ΑΟ,
όπου κυριαρχεί –και οφείλει να κυριαρχεί– το Ευαγγέλιο της εν Χριστώ ειρήνης. Το
οιανδήποτε πταίσμα ανθρώπου προς άνθρωπο, συγχωρείται στο πνεύμα της εν
ταπεινώσει φιλάδελφης αγάπης. Οι εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις που ανήκουν στο
ποινικό Δίκαιο (σχεδόν ουδεμία προερχόμενη από Μοναχό, εξαιρέσει σπανιότατων
περιπτώσεων έκδηλα ψυχιατρικής φύσεως), αντιμετωπίζονται θεσμικώς και δεόντως, από
τα οριζόμενα εντός του ΝΔ του 1926 και του ΚΧΑΟ.
Πλέον είναι γεγονός ότι οι συνεχείς –άμεσες και έμμεσες– παρεμβάσεις του ΕΚ στα του ΑΟ,
έφεραν και φέρνουν “συγκρούσεις, φιλονικίες και έριδες”, ενώ σκοπός του ΑΟ είναι οι εν
αυτώ μονάζοντες να παραμένουν μακράν των εγκοσμίων φροντίδων και μερίμνων,
ιδιαιτέρως δε των εγκοσμίων ταραχών και διαιρέσεων.
Πόσο μάλλον, όταν παντελώς απουσιάζει μεταξύ των Αγιορειτών Μοναχών, –δεν
υφίστανται ούτε καν ως σκέψη– η υποστήριξη αυτονομιστικών ή λοιπών πολιτικού
χαρακτήρα κινήσεων, πόσο μάλλον οργανωμένων… Η άκρως επικίνδυνη ατραπός, μιας
αόριστης κινδυνολογίας, που κατευθυνόμενα τροφοδοτεί υπόνοιες, που φθάνουν έως και
το σημείο απόδοσης ευθυνών (επί ουδόλως υπαρκτών ή κατονομαζομένων “απειλών”),
ενέχει τον κίνδυνο μιας πραγματικής σχάσης των σχέσεων ΕΚ και ΑΟ, ιδιαιτέρως στην
συνείδηση του μέσου Αγιορείτη Μοναχού… Το λιγότερο που μπορεί να λεχθεί, είναι ότι
αποτελεί εξαιρετικά ύποπτη κίνηση η πρακτική της παρούσης Κυβερνήσεως μέσω των
φίλιων ΜΜΕ που διαθέτει, να στοχοποιεί αδιακρίτως, σπερμολογώντας, τον Αγιορειτικό
Κόσμο, κατασκευάζοντας αόρατους εχθρούς.
12 ἀπό 12
Τέλος, άμεσα και πιεστικά τίθενται τα επόμενα ερωτήματα:
Πώς θα αποδεχθεί η ΙΚ τον εκβιαστικό–διωκτικό χαρακτήρα των νέων “μέτρων”, έναντι
Ιερών Μονών ή Αγιορειτών Μοναχών –ανεξαρτήτου εθνικότητας– όταν αυτοί θα μπορούν
να συλλαμβάνονται ή να προσάγονται στην Ουρανούπολη ή εντός του Αγίου Όρους; Η
μετατροπή Μοναχών σε πολιτικούς στόχους και η ιδιότυπη ομηρία τους, δεν καταργεί τον
μη κοσμικό χαρακτήρα του ΑΟ, επιταχύνοντας έτσι την ταχεία εκκοσμίκευσή του;
Επίσης, δεν επιχειρείται η ένεκα της δημιουργηθείσης κατάστασης, η εθνοφυλετικού
χαρακτήρα απομόνωση των Ρώσων Μοναχών (αύριο δε, ποιών;) κάτι που σημαίνει τον de
facto διαχωρισμό μεταξύ “μιασμάτων” και μη;
Όποιος φαντάζεται ότι οι μοναχοί του ΑΟ θα παραμείνουν αμέτοχοι, παρακολουθώντας
απλώς τις εξελίξεις να τους προσπερνούν, έχουν κάνει ένα πολύ μεγάλο λάθος. Το ΑΟ
αποτελεί υποκείμενο του Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου. Απλά.
Ουδεμίαν απειλήν εκτοξεύομεν, αλλά και ουδεμίαν τοιαύτην θα δεχθώμεν.
Και ο νοών νοείτω…
Μετά τιμῆς
ΑΓΙΟΡΕΙΤΕΣ ΠΑΤΕΡΕΣ
Βιβλιογραφία
Ἱερά Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους. 1996. Τό Καθεστώς τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἀθωνική
Νομοκανονική Βιβλιοθήκη 1. Ἱερά Κοινότης τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Νικολακάκη, Δ. 2018. Αἱ Κανονιστικαῖ Διατάξεις τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἱερά Κοινότης Ἁγίου
Ὄρους Ἄθω.
Νικόπουλος, Ἀ. 2017. Τό Εἰδικό Καθεστώς τοῦ Ἁγίου Ὄρους καί ἡ Συνταγματική ἔννοια τῶν
«Ἁγιορειτικῶν Καθεστώτων». τ. 35. Νομοκανονική Βιβλιοθήκη. Ἐπέκταση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου