Ἀπόσπασμα ἀπό τήν πρός Τίτον ἐπιστολή τοῦ ἀποστόλου Παύλου ἀκού σαμε σήμερα. Ὁ διδάσκαλος συμβουλεύει τόν νέο ποιμένα τῆς Ἐκκλη σίας γιά τό ὑπόδειγμα τοῦ βίου, πού πρέπει νά ἐπιδεικνύει στούς πι στούς. Τοῦ ὑποδεικνύει τά καλά καί ὠφέλιμα γιά τά μέλη τῆς Ἐκκλη σίας, πού εἶναι ἡ ἀποφυγή τῶν ἀνόητων καί περιττῶν συζητήσεων, τῶν φιλονικιῶν γιά τά θέματα τοῦ Νόμου, ἡ ἀποφυγή τῶν αἱρετικῶν, μετά τίς πρῶτες προσπάθειες γιά τή διόρθωσή τους, καί τόν καλεῖ νά διδάξει στούς χριστιανούς νά εἶναι πρωτοπόροι στά καλά ἔργα.
Σ’ αὐτό τό τελευταῖο σημεῖο τῶν Παύλειων συμβουλῶν θά σταθοῦμε, ἐπισημαίνοντας μερικά στοιχεῖα γιά τό μεγάλο κεφάλαιο τῆς πνευμα τικῆς μας ζωῆς, πού εἶναι ἡ ἐφαρμογή τῶν καλῶν ἔργων τῆς ἀγάπης.
Ἡ ὀρθόδοξη πνευματικότητα
Συχνά, ἐπισημαίνεται στούς ἐκκλησιαστικούς κύκλους ὁ ὑπερτονι σμός τῆς λεγόμενης «πνευματικότητας» καί ἡ μονοδιάστατη ἀντίληψη τῆς πίστεως. Θεωρεῖται δηλαδή ἀπό πολλούς, ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη πίστη ἔχει ὑψηλό περιεχόμενο καί ἐπικεντρώνεται μόνο στά ἀνώτερα ἐπίπεδα τῆς ἀνθρώπινης σκέψης καί ζωῆς. Κατά τήν ἄποψη αὐτή, ἡ πνευματική ζωή ἀποκτᾶ ὑποκειμενικό-ἀτομικό χαρακτήρα, περιορίζεται σέ προσωπι κό ἐπίπεδο καί δέν ἀντιλαμβάνεται τίποτα ἄλλο πέρα ἀπό τήν προσωπική σχέση μέ τόν Θεό. Ἡ ἐνασχόληση, μάλιστα, μέ τίς βιοτικές ἀνάγκες καί τά προβλήματα τῶν ἄλλων θεωρεῖται ἄνευ ἀξίας ἤ καί ἐμπόδιο γιά τήν κατάκτηση τῆς σωτηρίας. Γιά τήν Ἐκκλησία μας, ὅμως, μιά τέτοια ἀντίληψη τῆς Ὀρθόδοξης πνευματικότητας εἶναι ἐλλιπής. Ἡ ἐφαρμογή τῆς πίστεως ἔχει διττό χα ρακτήρα. Ἀσφαλῶς, ὁ πιστός ὀφείλει νά καλλιεργεῖ τόν ἔσω ἄνθρωπο, νά βιώνει τή ζωή τῆς ἀρετῆς, νά ἐπιδιώκει τή μυστηριακή ἕνωση μέ τόν Θεό. Ταυτόχρονα, ὅμως, ὀφείλει νά βγαίνει ἀπό τόν ἑαυτό του καί νά ἐφαρμόζει τήν πίστη του στό πρόσωπο τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Διαφορετικά, ὁ χριστιανός μένει ἄκαρπος, εἶναι δηλαδή ἕνα δένδρο, μέ ἐντυπωσιακή ἐξωτερική ἐμφάνιση, χωρίς ὅμως καρπούς.
Τά ἔργα τῆς ἀγάπης
Τήν ἀντίληψη τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τόν συνδυασμό πίστης καί ἔργων ἀγάπης ἀναλύει θαυμάσια ὁ ἀδελφόθεος Ἰάκωβος. «Ποιό τό ὄφελος», μᾶς λέει, «ἐάν ἔχει κάποιος πίστη, δέν ἔχει ὅμως ἔργα; Μήπως μπορεῖ ἡ πίστη του ἀπό μόνη της νά τόν σώσει; Ἐάν οἱ ἀδελφοί μας δέν ἔχουν ἐπαρκῆ ἐνδύματα καί στεροῦνται τῆς καθημερινῆς τους τροφῆς καί τούς πεῖ ὁ πιστός “πηγαίνετε στό καλό, ζεσταθεῖτε καί χορτᾶστε” καί δέν τούς δώσει τά ἀναγκαῖα γιά τό σῶμα, ποιά ἡ ὠφέλεια; Ἔτσι καί ἡ πί στη, ἐάν δέν ἔχει ἔργα, εἶναι νεκρή στήν οὐσία της...». Καί συνεχίζει: «Προσέξτε, ὁ ἄνθρωπος δικαιώνεται ἀπό τά ἔργα καί ὄχι μόνον ἀπό τήν πίστη» (Ἰακ. 2,14-24).
Στό σημεῖο αὐτό, ὅμως, ἐλλοχεύει καί ἕνας ἄλλος πειρασμός. Νά νομίσει κανείς ὅτι ἀπό μόνα τους τά ἔργα τῆς ἀγάπης καί τῆς ἀλληλεγγύης μποροῦν νά ἐξασφαλίσουν τή σωτηρία, ἔστω κι ἄν ἡ πίστη εἶναι χα λαρή, ἐπιπόλαιη καί ἐπιδερμική. Τέτοια ἔργα συχνά ἐπιτελοῦν καί ἄνθρω ποι ἄθεοι, ἀκόμα καί πολέμιοι τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι νιώθουν μιά ἔμ φυτη κλίση πρός τά προβλήματα καί τίς ἀνάγκες τῶν συνανθρώπων τους. Ἡ ὀρθόδοξη ἀντίληψη, ὅμως, καλεῖ τόν κάθε χριστιανό νά συν δυάσει τήν πίστη μέ τά ἔργα τῆς ἀγάπης. Νά ἐφαρμόσει αὐτό πού πι στεύει στά πρόσωπα πού βρίσκονται σέ κάθε εἴδους βιοτική ἀνάγκη, στό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καί γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Αὐτή εἶναι ἡ ἐντολή τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου· νά Τόν ἀναζητήσουμε καί νά Τοῦ συμπαραστα θοῦμε στό πρόσωπο τοῦ κάθε ἐμπερίστατου ἀδελφοῦ. Σ’ αὐτή τή λογική κινεῖται καί τό πολυδιάστατο κοινωνικό καί φιλανθρωπικό ἔργο τῆς Ἐκκλησίας.
Γι’ αὐτό, ἄς μήν παρασυρθοῦμε οὔτε ἀπό τόν πειρασμό τῆς ἀφ’ ὑψη λοῦ θεώρησης τῆς πίστεως, ἀπό τήν ὁποία ἀπουσιάζει ἡ μέριμνα γιά τούς ἀνθρώπους, οὔτε ἀπό τόν πειρασμό τῆς ἀλληλεγγύης χωρίς Χρι στό. Ὁ συνδυασμός τῆς πίστεως καί τῶν ἔργων τῆς ἀγάπης εἶναι ὁ ἐνδε δειγμένος, πού καί ἀποτελέσματα ἁπτά ἔχει καί τήν ψυχή μας καλλιερ γεῖ καί προωθεῖ πρός σωτηρία. Ἀμήν!
Ἀρχιμ. Ἐ. Οἰκ
https://apostoliki-diakonia.gr/gr_main/fk/2025/28_2025(3763).pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου