Ἀπευθυνόμενος στούς Ρωμαίους, ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει σέ νέους χριστιανούς πού, πρίν γνωρίσουν τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, ζοῦσαν στό σκο τάδι τῆς εἰδωλολατρίας. Εἰδωλολατρία εἶναι ἡ θεοποίηση τῆς ἀν θρώπινης ἀδυναμίας, ἡ εἰδωλοποίηση τῆς ἁμαρτίας καί ἡ ἀποδοχή της ὡς φυσικοῦ τρόπου ζωῆς. Λίγο πρίν, ὁ Παῦλος ἐπισημαίνει ὅτι δέν εἶναι δυνατόν νά ἑνωθεῖ ὁ ἄνθρωπος μέ τόν Χριστό καί νά ζήσει στήν Ἐκκλησία, ἐφόσον εἶναι συμβιβασμένος μέ τήν ἁμαρτία καί ἔχει παραδοθεῖ σ’ αὐτήν, ὅπως οἱ εἰδωλολάτρες. Γι’ αὐτό, διδάσκει ὅτι ὁ χριστιανός, μέ τό βάπτισμά του, ἔχει παραδοθεῖ πλέον στή δικαιοσύνη τοῦ Χριστοῦ, ἔχοντας ἀπελευθε ρωθεῖ ἀπό τή σκλαβιά τῆς ἁμαρτίας. Καταλήγει δέ, λέγοντας ὅτι ἡ μοίρα ἐκείνου πού, ἄν καί χριστιανός, ἐπιλέγει τήν αὐτοπαράδοση στήν ἁμαρ τία, εἶναι ὁ θάνατος τῆς ψυχῆς.
Ἡ ἁμαρτία ὡς ψυχική ἀσθένεια
Μπορεῖ νά γίνει εὐκολότερα ἀντιληπτή ἡ θέση αὐτή τοῦ Παύλου, ἄν τήν φέρουμε στά μέτρα τῆς βιολογικῆς ζωῆς. Σέ ἀντιστοιχία πρός τήν ἁμαρτία, ὡς ψυχική ἀσθένεια, μποροῦμε νά τοποθετήσουμε τήν ἀσθένεια τοῦ σώματος, ἡ ὁποία συχνά ὁδηγεῖ στόν βιολογικό θάνατο. Κάθε πολύ σοβαρή ἀσθένεια τοῦ σώματος ὁδηγεῖ στόν βιολογικό θάνατο. Ὡς ψυχική ἀσθένεια ἡ ἁμαρτία ὁδηγεῖ στόν θάνατο τῆς ψυχῆς καί στή στέρηση τῆς αἰώνιας ζωῆς.
Ἡ ἀντίληψη αὐτή τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας ἔρχεται σέ ἀντίθε ση πρός τή Δυτική ἄποψη, ἡ ὁποία δίνει στήν ἁμαρτία ἠθική μορφή καί νομική διάσταση. Σύμφωνα μέ λόγιο ἱεράρχη, «στούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἡ ἁμαρτία ἔχει μιά μορφή ἀρρώστιας καί ἐμφανίζεται ἡ ἐξάλειψή της μέ μορφή θεραπείας. Ὁπότε, ἔχουμε ἀρρώστια καί θεραπεία. Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ ἀρρώστια τοῦ ἀνθρώπου καί δέν εἶναι ἁπλῶς ἡ ἀταξία τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος δέν ὑπακούει στόν Θεό, σάν ἕνας ὑποτακτικός. Διότι, ἡ ἁμαρτία δέν εἶναι πράξη καί παράβαση τῶν νόμων τοῦ Κράτους. Ὑπάρχουν νόμοι, ἕνας παραβάτης παραβαίνει τόν νόμο καί πρέπει νά τι μωρηθεῖ ἀπό τόν νόμο. Ὁ Αὐγουστίνος –ἡ Δυτική Ἐκκλησία– κατάλαβε τήν ἁμαρτία κατ’ αὐτόν τόν τρόπο, δηλαδή ὅτι ὁ Θεός ἔδωσε ἐντολές, ὁ ἄνθρωπος παραβίασε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί ἀνάλογα τιμωρήθηκε. Ἡ διάγνωση εἶναι ὅτι ὁ ἄνθρωπος ὑποφέρει ἀπ’ αὐτή τήν ἀρρώστια, πού λέγεται ἁμαρτία, πού εἶναι ὁ σκοτασμός. Καί πόσες φορές βρίσκει κα νείς στούς Πατέρες αὐτόν τόν ὅρο “σκοτασμός τοῦ νοῦ...”. Ὁ σκοτα σμός τοῦ νοῦ εἶναι ἡ διάγνωση τῆς ἁμαρτίας. Ἡ θεραπεία τί εἶναι; Ὁ φωτισμός τοῦ νοῦ. Ἔχουμε σκοτασμό καί φωτισμό. Σκότος καί φῶς».
Ἡ μετάνοια θεραπεύει
Εἶναι σημαντικό νά κρατήσουμε μέσα μας αὐτές τίς εἰκόνες: Ἡ ἁμαρ τία εἶναι τό σκοτάδι καί τό σκοτάδι διαλύεται μέ τό φῶς. Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀρρώστια, πού θεραπεύεται μέ συγκεκριμένο φάρμακο, σέ συγκε κριμένο θεραπευτήριο· διαφορετικά, ὁδηγεῖ στόν θάνατο τῆς ψυχῆς. Τό θεραπευτήριο εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Ὅπως ἀναφέρει πολιός ἱεράρχης, «τό βασικότερο ἔργο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ λύτρωση τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τή δυναστεία τῆς ἁμαρτίας, ἡ πνευματική του ἀφύπνιση, ὁ σωφρονισμός τῆς καρδιᾶς του, ἡ καθοδήγησή του στόν δρόμο τῆς ἀρετῆς καί τῆς πραγματικῆς ἀνθρωπιᾶς. Ἡ ἀνάπτυξη ἐντός του συνειδήσεως φωτεινῆς καί λεπτῆς, ἡ καλλιέργεια τοῦ ψυχικοῦ του κόσμου, ἡ ἀπαλλαγή τῆς καρδιᾶς ἀπό τά ἄγρια πάθη τοῦ ἐγωισμοῦ, τῆς κακίας καί τῆς χρηματο λατρίας, ὁ ἐμπλουτισμός τῆς καρδιᾶς μέ τό πνεῦμα τῆς γνήσιας ἀγάπης, μέ πνεῦμα θυσίας πρός τόν συνάνθρωπο, ὁ ἐξανθρωπισμός τοῦ ἀνθρώ που καί ἡ μεταμόρφωσή του σέ καινή κτίση».
Τό φάρμακο, γιά νά ἰαθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπό τήν ἀρρώστια τῆς ἁμαρ τίας, εἶναι ἡ μετάνοια. Ἄς ἀκούσουμε πῶς τήν περιγράφει ὁ ἅγιος Ἰω άννης ὁ Χρυσόστομος: «Μετάνοια εἶναι τό ἰατρεῖο πού θεραπεύει τήν ἁμαρτία. Εἶναι δῶρο οὐράνιο, δύναμη θαυμαστή, χάρη πού νικᾶ τίς συ νέπειες τῶν νόμων. Γι’ αὐτό δέν ἀπορρίπτει τόν πόρνο, δέν ἐμποδίζει τόν μοιχό, δέν ἀποστρέφεται τόν μέθυσο, δέν σιχαίνεται τόν εἰδωλολά τρη, δέν ἀπομακρύνει τόν κακολόγο, δέν διώχνει τόν βλάσφημο, οὔτε τόν ἀλαζόνα, ἀλλά ὅλους τούς μεταμορφώνει... Αὐτή μᾶς ἀνοίγει τόν οὐρανό, αὐτή μᾶς εἰσάγει στόν παράδεισο». Ἀμήν!
Ἀρχιμ. Ἐ. Οἰκ.
https://apostoliki-diakonia.gr/gr_main/fk/2025/27_2025(3762).pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου