Ο ελληνικός πολιτισμός δια μέσου των αιώνων – Εμμανουήλ Δαυΐδ, 1902
To κείμενο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «ΑΡΜΟΝΙΑ» (τ. 4) λέει σε γενικές γραμμές:
Από την εποχή του Ηρακλή, του Θησέα και της Αργοναυτικής εκστρατείας, λόγω της γεωγραφικής θέσης, της φύσης του εδάφους και του καθαρού ουρανού, οι Έλληνες δεν έμειναν μόνο στην υλική ανάπτυξη όπως οι Ασσύριοι, Αιγύπτιοι, Λυδοί, Πέρσες… αλλά ανέπτυξαν την τάση προς το «ειδέναι, ήτοι την φιλοσοφικήν έρευναν». Αυτό «ενέβαλεν αυτοίς την ιδέαν του καλού και την λατρείαν των Μουσών».
Ως κομβικό σημείο του ελληνισμού αναφέρεται ο Ξενοφάνης ο Κολοφώνιος, που κηρύσσει τον μονοθεϊσμό (Εις θεός εν τε θεοίσι και ανθρώποισι μέγιστος…). Ο Αναξαγόρας διεκήρυξε ότι τον κόσμο διέπει «ουχί ύλη και τύχη τυφλή, αλλά νους». Ο Σωκράτης μελέτησε και δίδαξε τον εσωτερικό άνθρωπο. Οι Περσικοί πόλεμοι απέδειξαν την ανωτερότητα της ηθικής δύναμης έναντι της υλικής. Έτσι έφτασε ο ελληνικός πολιτισμός στην κορύφωση της εποχής του Περικλή.
Αμέσως μετά την τεράστια καταστροφή που επιφέρει ο Πελοποννησιακός πόλεμος, ο Αλέξανδρος οδηγεί τον ελληνικό πολιτισμό από την απειλή της εξαφάνισης στην απογείωση και στη διάδοση της ελευθερίας του ανθρώπου. Πάνω στο έδαφος αυτό καρποφόρησε ο σπόρος του χριστιανισμού. Ο Ρωμαϊκός πολιτισμός καταβάλλει τον Ελληνικό ως προς το υλικόν, αλλά ηττάται πνευματικά απ’ αυτόν μέσω του χριστιανισμού. Ως «Ρώμη» νοείται πλέον ο «χριστιανικός κόσμος». Το δυτικό τμήμα της αυτοκρατορίας καταλαμβάνεται από νέες δυνάμεις. Αυτές κρατούν τον τύπο αλλά μεταβάλλουν την ουσία, με αποτέλεσμα την εχθρότητα μεταξύ Ρωμαϊκής Δύσης και Ρωμαϊκής Ανατολής.
Χρυσολωράς, Γαζής, Βησσαρίων, Αργυρόπουλος, Λάσκαρις και λοιποί ουμανιστές αναλαμβάνουν να επαναφέρουν τη Δύση στο ελληνικό πνεύμα. Τον 18ο αιώνα οπότε η Αναγέννηση πλησιάζει τον στόχο της, αναβιώνει η εχθροπάθεια κατά του Ελληνισμού. Η αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης μετά τον 8ο αιώνα βαφτίζεται «Γραικορωμαϊκή» και στιγματίζεται αρνητικά ως «φρικαλέα και αηδής» υπό τους όρους «Ύστερη αυτοκρατορία» (Bas Empire) ή «Βυζαντινή».
Ο Εμμανουήλ Δαυίδ καταλήγει: «Ο αιών ημών είναι της ύλης και των θετικών επιστημών. Αλλ’ όσον και αν προσκολληθή ο άνθρωπος εις την ύλην, ουδέποτε θα παύση του να έχη ιδεώδη τινά ανώτερα και ευγενέστερα αυτής. Εν όσω δε το αίσθημα του καλού δονεί τας χορδάς της ανθρωπίνης καρδίας, ουδέποε θα παύση αύτη του να επιδιώκει αυτό. Αλλ’ ουδαμού αλλαχού δύναται να το εύρη, ει μη εν τη ελληνική αρχαιότητι.»
Το επιστημονικό περιοδικό «ΑΡΜΟΝΙΑ» εξέδιδε ο Γουλιέλμος Μπαρτ. Πρώτιστος σκοπός του ήταν «η διάδοσις της αληθείας, διά πρωτοτύπων επιστημονικών μελετών, αναγομένων ιδία εις την φιλοσοφίαν και θεολογίαν, την ιστορίαν και γεωγραφίαν, την εθνικήν και χριστιανικήν αρχαιολογίαν, τα ελληνικά γράμματα εν γένει, ως και τάς φυσικάς έπιστήμας.» Στο περιοδικό τυπώνονταν και μεταφράσεις αντίστοιχων ξένων άρθρων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου