Σάββατο 20 Απριλίου 2024

Believe me my Lord (Μαυροκορδάτος προς Byron, 5.4.1824)

 

Believe me my Lord (Μαυροκορδάτος προς Byron, 5.4.1824)

Σύμφωνα με τον κόμη Gamba, στις 5 Απριλίου [24 Μαρτίου με το παλ. ημερολ.] 1824 ο λόρδος Byron λαμβάνει σύντομο γράμμα [1] του Διευθυντή Δ. Ελλάδος Μαυροκοδράτου. Με το γράμμα αυτό ο Byron ειδοποιείται να οδηγήσει φρουρούμενο έξω από το σπίτι του και να παραδώσει στην αστυνομία έναν βάσιμα ύποπτο εσχάτης προδοσίας: τον Κωνσταντίνο Βουλπιώτη. Ο Μαυροκορδάτος ενημερώνει τον Byron ότι όσα δεν μπορεί να του γράψει, θα του τα πει προφορικά ο έμπιστος γραμματέας του, Γεώργιος Πραΐδης.

Δεν γνωρίζουμε την γλώσσα του πρωτοτύπου (πιθανώς ιταλική). Ωστόσο, το δραματικό -προς τον λόρδο- ύφος βγαίνει από τις μαυροκορδατικές διατυπώσεις: «I pray you / under charge of your own guards» σε συνδυασμό με την έξαψη της περιέργειας «Praidi will inform you more minutely» και την κατάληξη «Believe me» (this time? ή because I am) «Your most devoted».

Την 13η/1η Απριλίου γίνεται η δίκη-κωμωδία του Καραϊσκάκη, καθώς ο βασικός ύποπτος είχε εν τω μεταξύ γίνει μοναδικός μάρτυρας. Στις 15/3 Απριλίου, ενώ ο Βουλπιώτης θα συντρώγει με τον Μαυροκορδάτο, ο «καταδικασθείς σε φυγή», απερχόμενος Καραϊσκάκης τους χαιρετά, λέγοντας:

Φάγε Βουλπιώτη και συ, φάγε μαζί με τον Πρίντζιπα και με τους στρατηγούς για να θανατώσεις τον Καραϊσκάκη. Κι εσύ Πρίντζιπα δεν εντρέπεσαι να έχης στο τραπέζι σου έναν ψεύστη και προδότη;

Στο μεταξύ, στις 9 Απριλίου [28 Μαρτίου] ο Byron είχε πέσει στο κρεβάτι. Στις 19/7 Απριλίου ξεψύχησε από φλεγμονώδη πυρετό σύμφωνα με την Προκήρυξη που εξέδωσε ο Μαυροκορδάτος την ίδια μέρα.

Ο λόρδος Νοέλ Μπάιρον έφυγε απ’ αυτή τη ζωή στις 6 μ.μ. ύστερα από αρρώστια δέκα ημερών· ο θάνατός του προκλήθηκε από φλεγμονώδη / φλογιστικό πυρετό. – Προσωρινή Κυβέρνηση Δ. Ελλάδος, 19.4.1824

Στις 26/14 Απριλίου 4 γιατροί υπέγραψαν την Έκθεση νεκροτομής του. Ο Μαυροκορδάτος βεβαίωσε το γνήσιο των 4 υπογραφών.

Η Ιατροδικαστική Έκθεση αναφέρει μόνον ευρήματα, όχι αιτία θανάτου. Εκτός από την Έκθεση, συντάχθηκε από τον Dr Bruno και ένα ημερολόγιο της ασθένειας. Υπογράφηκαν δυο αντίτυπα που περιείχαν την παρούσα Έκθεση και παραδόθηκαν στον Hobhouse στο Λονδίνο. Ο Hobhouse ήταν υπεύθυνος για την αναγνώριση του σώματος ώστε να γίνει η κηδεία του Byron. Στο ημερολόγιο ο Bruno έκλεισε λίγο διαφορετικά: And to the truth of this statement and of this account of Lord Byron’s illness the undersigned have affixed their signatures.

Μια μέρα πριν, 25/13 Απριλίου 1824 υπογράφηκε από τους Καψάλη, Ραζή και Λανιώτη ένα πρακτικό που βεβαίωνε ότι μέσα σ’ ένα μεγάλο κιβώτιο είχε κλειστεί ερμητικά το σώμα του Μπάιρον, ενώ σ’ ένα μικρό κιβώτιο τοποθετήθηκαν τα ζωτικά όργανα πλην των πνευμόνων. Δυο φορές αναφέρεται ότι το μεγάλο κιβώτιο σφραγίστηκε με τις σφραγίδες της Προσωρινής Κυβέρνησης, ενώ το γνήσιο των τριών υπογραφών βεβαίωσε και πάλι ο Διευθυντής της Δυτικής Ελλάδας Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος.

Το πλοίο με το οποίο επέστρεψε το σώμα του Byron στην Αγγλία λεγόταν Florida. Ήταν εκείνο που είχε μόλις φέρει στη Ζάκυνθο την α΄ δόση του δανείου, μαζί και την απόφαση που όριζε τον Byron ως πρόεδρο της διαχειριστικής επιτροπής.

Πρώτα ερωτήματα:

  • Ήταν κατασκευασμένο το γράμμα της 5ης Απριλίου/24ης Μαρτίου 1824; Αν ναι, για ποιον λόγο;
  • Ήταν εκείνη τη στιγμή βασικός πολιτικός στόχος του Μαυροκορδάτου ο Καραϊσκάκης;
  • Είχε κάποια σχέση ο θάνατος του Byron με τις κατευθύνσεις που προωθούσε από το 1823 η London Greek Committee;
  • Ποιον ήθελε να χρηματοδοτήσει ο Bentham, την Επανάσταση ή τη νεωτερική της πλευρά;
  • Πού βρίσκονται τα προσωπικά έγγραφα του Byron;

Με την συμπλήρωση 200 ετών από τον χαμό του Μπάιρον, οφείλουμε ν’ αναφερθούμε στο κεφάλαιο «Λόρδος Byron».

Λίγα μόνον θα αναφέρουμε από αυτά που η ιστορία έχει παραλείψει. Αυτό που κυρίως λείπει είναι η τριγωνική σχέση Δάνειο-Μπάιρον-Εμφύλιος και ο ακριβής ορισμός κάθε μιας γωνίας του τριγώνου.

[1] Το γράμμα περιέχεται στο βιβλίο του A narrative of Lord Byron’s last journey to Greece. Κυκλοφορεί και σε ελληνική μετάφραση του Χαραλάμπη Άννινου. Ο κόμης Pietro Gamba ήταν αδελφός της Teresa Guiccioli, ερωμένης του Byron όσο βρισκόταν στη Ραβένα και στη Γένοβα. Οι Gamba & Byron ταξίδεψαν μαζί από την Γένοβα στην Κεφαλονιά και από εκεί στο Μεσολόγγι. O Gamba ήταν ένας από τους αυτόπτες μάρτυρες. Για λόγους που θα δούμε στη συνέχεια, η αξιοπιστία του ως προς τα ιστορικά γεγονότα είναι μηδαμινή. Τον καθιστά αυτό αναξιόπιστο και ως προς τις συνθήκες θανάτου του Byron; Όχι de jure, αλλά το αυστηρά αστυνομικό τμήμα της υπόθεσης δεν το εξετάζουμε.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ

Δεν υπάρχουν σχόλια: