Κυριακή 10 Μαρτίου 2024

ΤΟ «ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ»

 Ἡ εὐαγγελική περικοπή τῆς Κυριακῆς τῆς Ἀπόκρεω ἀναφέρεται περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη σάν εἰκόνα τῆς κρίσεως. Παρ᾿ ὅλα αὐτά μᾶς λέει κάτι οὐσιαστικό· ὄχι γιά τόν θάνατο, τήν καταδίκη ἤ τήν σωτηρία, ἀλλά γιά τήν ζωή. Ὁ Θεός δέν ρωτάει οὔτε τούς ἁμαρτωλούς οὔτε τούς δίκαιους τίποτε σχετικά μέ τίς πεποιθήσεις τους ἤ μέ τίς λατρευτικές τους συνήθειες· αὐτό πού μετράει ὁ Κύριος εἶναι ὁ βαθμός τῆς ἀνθρωπιᾶς τους· «ἐπείνασα γάρ, καί ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα καί ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καί συνηγάγετέ με, γυμνός καί περιεβάλετέ με, ἠσθένησα καί ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην, καί ἤλθετε πρός με». 

Ἡ παραβολή τῆς κρίσεως θέτει σαφέστατα τό ὅτι θά κριθοῦμε γιά τήν «πολιτεία» μας, γιά τό πῶς δηλαδή ζήσαμε ἀνάμεσα στούς ἀδελφούς μας. 

Ποιός εἶναι ὁ πλησίον; 

Μέσα στήν εὐαγγελική περικοπή τοῦ κατά Ματθαῖον Εὐαγγελίου ἀναπτύσσεται ἡ γνωστή καινοδιαθηκική κοινωνική κατηγορία τοῦ πλησίον. Μέσα στήν Ἐκκλησία ἡ ἔννοια αὐτή δέν γνωρίζει φραγμούς καί ὅρια. Πλησίον εἶναι ὁ κάθε ἄνθρωπος. Ἐκφράζει τήν καθολική συναδέλφωση ἐν Χριστῷ. Στόν συνάνθρωπό μας διακρίνουμε τόν ἴδιο τόν Χριστό. Ἀγαπώντας τόν πλησίον μας, ἀγαπᾶμε τόν Χριστό, τοῦ Ὁποίου κάθε ἄνθρωπος εἶναι εἰκόνα. Μέσα στήν Ἐκκλησία ὁ πλησίον μᾶς δίνει τήν δυνατότητα νά ξεδιπλωθοῦμε καί νά βγοῦμε ἀπό τόν ἑαυτό μας, νά δραστηριοποιηθοῦμε στήν ἀγάπη καί νά ξεπεράσουμε τόν φόβο, πού ἔχει μέσα του τήν κόλαση, καί μετά νά περάσουμε στόν χῶρο τῆς παραδείσιας κοινωνίας. Στό πρόσωπο τοῦ ἄλλου, ὁ Χριστιανός δέν βλέπει τό κακό καί τό δαιμονικό πού μετατρέπει τήν ζωή καί τόν κόσμο σέ θάνατο, ἀλλά στό πρόσωπο τοῦ πλησίον καί μάλιστα τοῦ «ἐλάχιστου ἀδελφοῦ» βλέπει τήν ἀληθινή ζωή, τόν Χριστό καί τήν Ἀνάσταση. 

Ἡ ἀγάπη 

Σ᾿ αὐτή τήν ἔννοια τοῦ πλησίον κρύβεται καί ἡ βαθύτερη σημασία τῆς χριστιανικῆς ἀγάπης. Δέν ἀγαπᾶμε κατά καθῆκον, ὅπως συνήθως λέμε. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ ἀναπνοή τοῦ Χριστιανισμοῦ, ὁ φυσικός τρόπος τῆς ὑπάρξεώς του. Ἡ ἀγάπη δίνει τήν ἀληθινή ἐπίγνωση τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἀγαπητική δύναμη τῆς ψυχῆς, εἶναι ἡ κύρια δύναμη γιά τήν θεογνωσία. Ἡ ἀγάπη προέρχεται ἀπό τόν Θεό, «ὅτι ὁ Θεός ἀγάπη ἐστίν» (Α΄ Ἰωάν. 4,8). Ὁ Θεός δέν ἔχει ὅρια, γι᾿ αὐτό καί ἡ ἀγάπη εἶναι ἄπειρη καί δέν γνωρίζει μέτρο. Ἡ ἀγάπη εἶναι ἐκπλήρωση ὅλου τοῦ νόμου (ἅγιος Διάδοχος Φωτικῆς).

 Ἡ ἀγάπη σήμερα

 Ἡ ἀλλοτρίωση πού σήμερα πραγματοποιεῖται σ᾿ ὅλες τίς μορφές τῆς ζωῆς εἶναι ἐνδεικτική τοῦ κόσμου πού ἔρχεται. Ἀλλά καί ἀποκαλυπτική τῆς ταυτότητας τοῦ ἀνθρώπου τοῦ αὔριο, πού ἀπό σήμερα δημιουργεῖ μιά αὐτοσυνειδησία χωρίς Θεό, χωρίς ἀγάπη καί ἐνάντια σέ κάθε ἔννοια κοινότητας καί κοινωνίας προσώπων.

Ἡ μόνη διέξοδος εἶναι ἡ ἐκκλησιαστική ζωή καί πράξη, ἡ μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Γιατί ἡ ζωή μας στόν ὀρθόδοξο χῶρο εἶναι προέκταση τῆς λατρείας. Εἶναι «λειτουργία μετά τήν Λειτουργία». Ἄν ἡ ζωή μας δέν εἶναι ἄμεσα καί ὀργανικά συνδεδεμένη μέ τήν λατρεία, ἄν δέν εἶναι εὐχαριστία καί δοξολογία, δέν μπορεῖ νά ὀνομάζεται ὀρθόδοξη ζωή. Τότε ἀποδεικνύεται ὅτι καί ἡ κοινωνική μας ζωή δέν εἶναι παρά ἐξωτερική συμβατικότητα, τυπική καί ἀνούσια, πού ἀποβαίνει «εἰς κρῖμα καί κατάκριμα καί ὄχι εἰς σωτηρίαν». 

Σ᾿ ἕνα ἀρχαῖο ἐκκλησιαστικό κείμενο διαβάζουμε ὅτι «ἐκεῖνος πού ἐξαρπάζει μιά ψυχή ἀπό τήν ἀνάγκη καί τά δεινά, τήν στέρηση καί τά βάσανα, στά ὁποῖα βρίσκεται, αὐτός προορίζει στόν ἑαυτό του μεγάλη χαρά. Ὅπως καί ἀντίθετα, ἐκεῖνος πού γνωρίζει τήν συμφορά τοῦ ἀνθρώπου πού βρίσκεται σέ κάθε εἴδους ἀνάγκη καί δέν τόν ἐξαρπάζει ἀπ᾿ αὐτήν τήν κατάσταση, αὐτός διαπράττει μεγάλη ἁμαρτία καί γίνεται ἔνοχος γιά τήν ἀπώλειά του. Μιά ἄρνηση ἤ ἀναβολή αὐτῆς τῆς στάσης μας, στό νά πράττουμε δηλαδή τό ἀγαθό στούς ἀδελφούς μας, ἔχει σάν συνέπεια νά παραμείνουμε ἔξω ἀπό τήν Βασιλεία». 

Εἴθε ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ νά αἰχμαλωτίζει τόν νοῦ μας «εἰς ἀγάπην Θεοῦ» καί τό Πανάγιο Πνεῦμα νά μᾶς χαρίζει καί νά μᾶς διδάσκει τήν ἀληθινή ἀγάπη. 

† Ὁ Φ. Ἀ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: