Παρασκευή 3 Ιανουαρίου 2025

Θα άντεχε τη σημερινή μάχη μια αρχαία μυκηναϊκή πανοπλία; -Το πείραμα που τους άφησε όλους άφωνους


 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΑΒΑΛΟΣ

03/01/2025  15:25

Η φημισμένη πανοπλία των Δενδρών, ηλικίας 3.500 ετών, χρησιμοποιήθηκε από έναν Έλληνα καθηγητή σε μια προσομοίωση σύγχρονης μάχης. Και πέρασε το τεστ αντοχής. Δείτε πώς.

Έχετε σκεφθεί ποτέ τη σημερινή χρησιμότητα και τη χρηστικότητα των αρχαίων όπλων; Θα άντεχε το σήμερα και το τώρα κάτι που είναι ηλικιακά... αρχαίο -εν προκειμένω μια μυκηναϊκή πανοπλία;

Πριν από λίγο καιρό, σε ένα πείραμα που άφησε άφωνους όλους τους συμμετέχοντες, ερευνητές και επιστήμονες εξόπλισαν κάποιους Έλληνες πεζοναύτες με αντίγραφα μιας μυκηναϊκής στολής. Στη συνέχεια, προσομοίωσαν μια σύγχρονη μάχη για να δουν αν η πανοπλία θα ήταν χρήσιμη... εντός αλλά και εκτός εποχής.

Η σκέψη δεν ήταν καινούργια: εδώ και δεκαετίες, οι αρχαιολόγοι αναρωτιόντουσαν αν μια πανοπλία της Εποχής του Χαλκού που βρέθηκε στην Ελλάδα -κράνος με χαυλιόδοντα αγριόχοιρου, χάλκινες πλάκες και όλα τα σχετικά- θα προστάτευε πραγματικά τον κάτοχό της στη μάχη.

Τώρα, αφού επέτρεψαν σε 13 σύγχρονους πεζοναύτες να πολεμήσουν με ένα αντίγραφο της στολής, οι ερευνητές δήλωσαν ότι η ηλικίας 3.500 ετών πανοπλία ήταν απολύτως κατάλληλη για μάχη.


Η ξακουστή πανοπλία των Δενδρών

Η πανοπλία των Δενδρών είναι πανοπλία της Μυκηναϊκής Εποχής από χάλκινες πλάκες που αποκαλύφθηκε στο χωριό Δενδρά στην Αργολίδα, Ελλάδα. Η πανοπλία ανακαλύφθηκε τον Μάιο του 1960 από Σουηδούς και Έλληνες αρχαιολόγους και αποτελεί το πιο παλιό δείγμα πανοπλίας από σφυρήλατο χαλκό, χρονολογούμενη στο τέλος του 15ου αιώνα π.Χ.

Η πανοπλία είναι ένα από τα παλαιότερα πλήρη κοστούμια ευρωπαϊκής πανοπλίας που υπάρχουν, γράφουν οι ερευνητές σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό PLOS ONE.

Οι Μυκηναίοι ήταν μηχανικοί, καλλιτέχνες και πολεμιστές που είχαν «ισχυρό αντίκτυπο» στην ανατολική Μεσόγειο, γράφουν οι ερευνητές. Η νέα αυτή μελέτη αποδεικνύει ότι ο αντίκτυπος αυτός προήλθε «τουλάχιστον εν μέρει ως αποτέλεσμα της τεχνολογίας των όπλων και των πανοπλιών τους».

Η πανοπλία αποτελείται από 15 φύλλα χαλκού που συγκρατούνται με δέρμα, τα οποία κάλυπταν τον χρήστη από το λαιμό μέχρι τα γόνατα. Η στολή είναι πλήρης, καθώς διαθέτει προστατευτικά για τα χέρια και τα πόδια καθώς και ένα κράνος διακοσμημένο με κομμάτια από χαυλιόδοντα αγριόχοιρου.

Όπως γράφει ο Tom Metcalfe του National Geographic, η πανοπλία «δεν είναι κομψή, αλλά μια ογκώδης και δυσκίνητη στολή». Και επειδή η στολή βρέθηκε σε τόσο καλή κατάσταση, κάποιοι αναρωτήθηκαν για τον πραγματικό της σκοπό.

«Από την ανακάλυψή της, το ερώτημα παρέμενε ως προς το αν η πανοπλία ήταν καθαρά για τελετουργικούς σκοπούς ή για χρήση στη μάχη» είπε ο ερευνητής Ανδρέας Φλουρής, καθηγητής φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

Άλλες μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η στολή ήταν άξια μάχης, σύμφωνα με το National Geographic, αλλά το πείραμα που θα δείτε και θα διαβάσετε παρακάτω είναι το πρώτο του είδους του.

                                Στρατιώτης φορώντας ένα πλήρες αντίγραφο της πανοπλίας / PLOS ONE

Ο Φλουρής και οι συνεργάτες του συγκέντρωσαν εθελοντές από την 32η Ταξιαρχία Πεζοναυτών του Ελληνικού Στρατού. Οι πεζοναύτες στη συνέχεια εξοπλίστηκαν με αντίγραφα της μυκηναϊκής στολής, ενώ τους δόθηκαν αντίγραφα μυκηναϊκών σπαθιών.

Μετά, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια 11ωρη προσομοίωση, αναπαριστώντας μάχες που θα μπορούσαν να έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα της Ύστερης Εποχής του Χαλκού.

Το «πρωτόκολλο προσομοίωσης μάχης» χορογραφήθηκε και εκτελέστηκε με βάση τις περιγραφές του Τρωικού Πολέμου από την Ιλιάδα του Ομήρου.


Eθελοντής από την 32η Ταξιαρχία Πεζοναυτών δοκιμάζει έναν στόχο φορώντας αντίγραφο της πανοπλίας / PLOS ONE

«Το να υποθέσουμε ότι τα έπη του Ομήρου ήταν ακριβείς περιγραφές γεγονότων που έλαβαν χώρα περίπου πεντακόσια χρόνια νωρίτερα... αυτό θα προκαλούσε δυσπιστία. Αλλά η Ιλιάδα περιγράφει πτυχές της μάχης που γνωρίζουμε ότι ήταν απολύτως αληθινές για τον μυκηναϊκό κόσμο» λέει στο National Geographic ο συν-συγγραφέας της μελέτης Ken Wardle, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ της Αγγλίας.

Οι εθελοντές προσομοίωσαν μονομαχίες μεταξύ πεζών στρατιωτών, καθώς και αναμετρήσεις στρατιώτη-άμαξας και άρματος-πλοίου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πανοπλία άντεχε σε αυτές τις προκλήσεις χωρίς να καταπονεί ή να περιορίζει τον χρήστη της.


Η πανοπλία άντεχε στις προκλήσεις χωρίς να καταπονεί ή να περιορίζει τον χρήστη της / [PLOS ONE

«Καταλαβαίνουμε τώρα, παρά τη δυσκίνητη εμφάνισή της με την πρώτη ματιά, ότι είναι όχι μόνον αρκετά εύκαμπτη ώστε να επιτρέπει σχεδόν κάθε κίνηση ενός πεζού πολεμιστή, αλλά και αρκετά ελαστική ώστε να προστατεύει τον κάτοχό της από τα περισσότερα χτυπήματα», γράφουν οι συγγραφείς στη μελέτη.

Στην ακμή της, η μυκηναϊκή πανοπλία ήταν εξαιρετικά προηγμένη και θα έδινε στους επίλεκτους πολεμιστές «σημαντικά πλεονεκτήματα» στη μάχη, λένε οι ερευνητές.

Και όπως καταλήγει εμφατικά στο National Geographic ο Barry Molloy, ένας αρχαιολόγος που έχει διεξάγει ξεχωριστή έρευνα σχετικά με την καταλληλότητα της πανοπλίας των Δένδρων για μάχη, «η σημασία της για την κατανόηση της μακράς ιστορίας της ανάπτυξης των όπλων και του πολέμου δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Στολές πανοπλίας όπως αυτή θα είχαν πραγματικά μεταμορφωτικό αποτέλεσμα στο πεδίο της μάχης».

https://www.iefimerida.gr/stories/mykinaiki-panoplia-tha-antehe-mahi-simera-peirama

Δεν υπάρχουν σχόλια: