Άρθρο του Βαγγέλη Αποστόλου, βουλευτή ,Εύβοιας & πρώην Υπουργού
Παρότι οι περσινές πυρκαγιές απανθράκωσαν το μοντέλο δασοπυρόσβεσης της χώρας μας, δυστυχώς η ίδια λογική ακολουθείται και τη φετινή χρονιά, πράγμα που δείχνει ότι και φέτος μας περιμένουν πολύ δύσκολες μέρες. Πυρκαγιές είχαμε και θα έχουμε γιατί στο μεσογειακό δασικό οικοσύστημα της χώρας μας κυριαρχούν τα πυρόφιλα είδη, με βασικότερο τη χαλέπιο πεύκη.
Κι αυτή η βλάστηση αν συνδυαστεί με τα μελτέμια, τις υψηλές θερμοκρασίες και το δύσκολο ανάγλυφο δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα που περιμένει τον εμπρηστή του. Και εμπρηστής του δεν είναι η κλιματική αλλαγή. Είναι κάποιο ανθρώπινο χέρι, από τον εγκληματικά αμελή πολίτη που βάζει φωτιές για να κάψει κλαδιά, μέχρι το δημοτικό άρχοντα που παίρνουν φωτιά οι χωματερές του Δήμου του, τη ΔΕΗ και την πολιτεία που την επόμενη ημέρα σκέπτεται πως θα τακτοποιήσει τους καταπατητές. Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει και μεγεθύνει τις επιπτώσεις.
Στη χώρα μας κυριαρχούν δύο είδη πυρκαγιών, οι αγροτοδασικές, που αφορούν σε αγροτικού και δασικού χαρακτήρα εδάφη και οι περιαστικές, που αφορούν σε ένα ανθρωπογενές σύμπλεγμα δόμησης και βλάστησης. Και στις δύο χρειάζεται μια άλλη προσέγγιση. Θα σταθώ ιδιαίτερα στις αγροτοδασικές, δηλαδή τις πυρκαγιές της επαρχίας.
Όταν έγινε η μεταφορά της ευθύνης της δασοπυρόσβεσης από τη Δασική στη Πυροσβεστική Υπηρεσία το 1998 είχαμε και τότε πολλές φωτιές, αλλά ένα ελάχιστο ποσοστό εξελίσσονταν σε μεγάλες, γιατί υπήρχε έγκαιρη επέμβαση. Κι αυτή γινόταν βασικά από τους κατοίκους των πληττόμενων περιοχών, που ήταν κυρίως αγρότες.
Δυστυχώς, με την κίνηση αυτή άρχισε να βιώνει ο δασικός χώρος το παράδοξο, οι δασικοί να μη συμμετέχουν, όταν καιγόταν η περιοχή που διαχειρίζονταν, ενώ ταυτόχρονα απομακρύνθηκαν και οι κάτοικοι που ζούσαν από και μέσα στο δάσος.
Η απουσία όμως αυτή όχι μόνο επέτρεψε στη πλειοψηφία των πυρκαγιών να γίνονται μεγάλες, αλλά και έφερε κι ένα άλλο αποτέλεσμα, την εξαφάνιση της πρόληψης και τη θεοποίηση της εναέριας καταστολής. Είναι αναμφισβήτητο ότι η ύπαρξη αρκετών εναέριων μέσων καταστολής αποτελεί πλέον αναγκαιότητα. Δεν μπορεί όμως αυτή η προσέγγιση να αναιρεί την πρόληψη ως το βασικότερο εργαλείο υπεράσπισής της. Παράλληλα όμως πρέπει να δούμε και μια άλλη καταστροφική οπτική.
Οι πυρκαγιές αυτές αφορούν σε σημαντικό βαθμό τον αγροτικό χώρο που συμβάλλει καθοριστικά στη διαβίωση των κατοίκων σε αυτές τις περιοχές. Περί τους 580.000 πολίτες σε όλη τη χώρα έχουν κύριο ή συμπληρωματικό εισόδημα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. Ειδικά η γεωργία από τις πυρκαγιές αυτές χάνει κάθε χρόνο περισσότερα από 50.000 στρ. καλλιεργειών, αλλά και άλλες υποδομές. Επίσης το 50% των εκτάσεων δασικού χαρακτήρα χρησιμοποιούνται πλέον και από τους κτηνοτρόφους είτε για βόσκηση, είτε για δήλωση ως επιλέξιμες στον ΟΣΔΕ για τις ενισχύσεις.
Όμως όταν οι εκτάσεις αυτές καίγονται κηρύσσονται υποχρεωτικά αναδασωτέες και χάνουν τις δυνατότητες αυτές. Γι’ αυτό και μακροπρόθεσμα πρέπει να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις εκείνες που θα επιτρέψουν στους κατοίκους των περιοχών που πλήττονται από πυρκαγιές, δηλαδή τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους, τους δασεργάτες, τους μελισσοκόμους, να ασχολούνται ενεργά και με την αποκατάσταση και την προστασία των δασών.
Το πρώτο όμως που πρέπει να συμβεί για να είναι αποτελεσματική μια δασοπυρόσβεση είναι η διαχείριση των δασών να γίνεται με προσανατολισμό την αντιπυρική τους προστασία, που σημαίνει και μια χρηματοδότηση της πρόληψης τέτοια που τουλάχιστον θα εξισορροπεί την αντίστοιχη της καταστολής.
Όλοι όσοι ασχολούνται σήμερα με την δασοπυρόσβεση χρειάζονται, αρκεί να έχουν συγκεκριμένους ρόλους στη συνεργασία. Μια τέτοια πορεία στο μέλλον θα δημιουργήσει και τις προϋποθέσεις ενός ορθού συντονισμού από αυτούς που θα γνωρίζουν καλύτερα όλες τις παραμέτρους που επηρεάζουν την πορεία κάθε επεισοδίου αρκεί προηγούμενα να έχει στελεχωθεί με το απαραίτητο προσωπικό και τους απαιτούμενους πόρους.
Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ την Τετάρτη 13/7/2022
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου