Εάν έπεσε ποτέ στα χέρια σας το τετράδιο με τις συνταγές της γιαγιά, της προ-γιαγιά ή της προ-προ-γιαγιάς, ίσως και να σας προκάλεσε κάποια έκπληξη. Αν και πολλοί σύγχρονοι σεφ πιστεύουν ότι η γαστρονομική δημιουργικότητα είναι κάτι νέο, η μαγειρική πάντοτε έκρυβε εκπλήξεις. Στο βάθος των αιώνων οι άνθρωποι έχουν φάει ό,τι μπορείτε να φανταστείτε από ξηρά, θάλασσα και αέρα.

Αφού το ψάξαμε, σας παρουσιάζουμε τις δέκα πιο παράξενες τροφές που εντοπίσαμε στην ιστορία του ανθρώπου.

10. Ζελέ από την ουροδόχο κύστη ψαριών

Η έμπνευση ανήκει τους κατοίκους της Βικτοριανής Αγγλίας, που ανακάλυψαν ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ουροδόχο κύστη του ψαριού οξύρρυγχος για να παρασκευάσουν ένα γλυκό γελώδες επιδόρπιο.

Η διαδικασία απαιτεί την απομόνωση μίας ουσίας, που ονομάζεται ψαρόκολλα, η οποία αρχικά χρησιμοποιόταν ως συστατικό κόλλας, αλλά στα τέλη του 18ου αιώνα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής ως τρόφιμο. Στις μέρες μας, εξακολουθεί να χρησιμοποιείται στην παρασκευή κάποιων κρασιών και μπυρών, συμπεριλαμβανομένης της μπύρας Guinness.

Οι Βικτοριανοί έβραζαν την ουροδόχο κύστη και στη συνέχεια πρόσθεταν στο φιλτραρισμένο ζωμό, νερό, ζάχαρη, χυμό λεμονιού και φρούτα. Η ψαρόκολλα λειτουργούσε ως ζελατίνη ή πηκτίνη για να πήξει το μείγμα. Η όλη διαδικασία ήταν χρονοβόρα, αλλά μάλλον θεωρούσαν ότι άξιζε τον κόπο…

9. Μουκτουκ

Για τους ανθρώπους που ζουν στην Αρκτική, ο ωκεανός είναι η βασική πηγή της τροφής τους. Παραδοσιακά, ψαρεύουν όλο το χρόνο, ενώ εποχικά βγαίνουν για κυνήγι φάλαινας και φώκιας. Το Μουκτουκ είναι ένα πιάτο, που αποτελείται από δέρμα φάλαινας, μαζί με το λίπος που το συνοδεύει. Το δέρμα της φάλαινας της Γροιλανδίας θεωρείται το πιο νόστιμο και μπορεί να καταναλωθεί με διάφορους τρόπους: φρέσκο, τηγανητό ή παστό. Η γεύση του λίπους λέγεται ότι θυμίζει καρύδι, ενώ το δέρμα είναι λίγο ελαστικό.

Το φαγητό αυτό κατέχει σημαντική θέση στην παραδοσιακή διατροφή των αρκτικών πολιτισμών, καθώς περιέχει τεράστιες ποσότητες βιταμίνης C, η οποία αποτρέπει ασθένειες όπως το σκορβούτο. Ωστόσο, τείνει να εγκαταλειφθεί, καθώς οι γευστικές προτιμήσεις των νεώτερων γενιών αλλάζουν, ενώ αυξάνονται και οι φόβοι για τις τοξικές ουσίες που συσσωρεύονται στους ωκεανούς και κατ’ επέκταση στις φάλαινες…

8. Ξυδόπιττα

Τη λεμονόπιττα τη γνωρίζετε, την ξυδόπιττα όμως; Κανείς δεν ξέρει ποιος την παρασκεύασε πρώτος, αλλά χρονολογείται τουλάχιστον από τα μέσα του 18ου αιώνα. Πιστεύεται ότι ο εμπνευστής της κατέφυγε στον μηλίτη, επειδή ήταν πολύ πιο φθηνός από τον χυμό του λεμονιού ή των φρούτων, γι’ αυτό και αποκαλείται «η λεμονόπιττα του φτωχού». Η συνταγή είχε διάφορες παραλλαγές, αλμυρές και γλυκές.

Τα τελευταία χρόνια, η ξυδόπιττα έχει αρχίσει να επιστρέφει στη μόδα. Ορισμένα εστιατόρια προσφέρουν μία «αναβαθμισμένη» εκδοχή της, με αρωματικό μπαλσάμικο.

7. Ζελέ Σαλάτα

Η τρέλα της δεκαετίας του ‘50 με τα συσκευασμένα τρόφιμα οδήγησε στη δημοφιλή σαλάτα-ζελέ, η οποία συχνά σερβιριζόταν σε μία ελκυστική φόρμα. Αν και οι άνθρωποι είχαν υιοθετήσει ζελατινοειδείς τροφές από το 1600, τις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 η τρέλα του ζελέ έφτασε στο αποκορύφωμά της. Τα περιοδικά δημοσίευαν συνταγές και ιδέες για «πηκτές σαλάτες», με την προσθήκη γαρίδων, κρεατικών και λαχανικών.

Οι συσκευασμένες και κονσερβοποιημένες τροφές έδιναν για πρώτη φορά στους ανθρώπους τη δυνατότητα να κάνουν μίξεις και γευστικούς πειραματισμούς που μέχρι τότε ήταν αδύνατοι. Και οι σαλάτες σε μορφή ζελέ ήταν ένας νέος και διασκεδαστικός τρόπος για να απολαύσουν οι οικογένειες τα λαχανικά τους.

Κάποια στιγμή έκαναν την εμφάνισή τους στα ράφια των καταστημάτων και μίξεις με γεύση ντομάτας και αγγουριού, αλλά δεν κράτησαν για πολύ…

6. Γεμιστός Τυφλοπόντικας

Μπορεί να έχετε στο μυαλό σας τον τυφλοπόντικας ως ένα νυσταλέο μικρό χάμστερ ή ένα χαρακτήρα από την «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων», αλλά για κάποιους ανθρώπους ήταν πραγματική τροφή. Στην αρχαία Ρώμη, ο ψητός τυφλοπόντικας αποτελούσε εξαιρετικό έδεσμα!

Στην άγρια φύση, οι τυφλοπόντικες αδρανοποιούνται όλο το χειμώνα. Οι Ρωμαίοι τούς εξέθρεφαν μέσα σε ειδικά πήλινα δοχεία, τα οποία τα κρατούσαν σκοτεινά κι έτσι τα τρωκτικά παρέμεναν αδρανή όλο το χρόνο, για να παχύνουν. Τα δοχεία διέθεταν μικρές σκάλες, αποθηκευτικούς χώρους για την τροφή και μικρές οπές για να μπαίνει φρέσκος αέρας. Όταν οι τυφλοπόντικες έπαιρναν αρκετό βάρος, έμπαιναν στο φούρνο, γεμισμένοι με καρύδια, μέλι και μπαχαρικά. Συνήθως σερβίρονταν ως ορεκτικό, αλλά η εκτροφή τους τελικά απαγορεύτηκε. Ακόμα και σήμερα, όμως, σε ορισμένες περιοχές της Σλοβενίας και της Κροατίας θεωρούνται φοβερή λιχουδιά…

5. Ψητός Ερωδιός

Ένα από τα πρώτα βιβλία μαγειρικής που δημοσιεύτηκαν στην Αμερική γράφτηκε γύρω στο 1390 με τίτλο «The Forme of Cury». Οι 196 συνταγές της περιελάμβαναν ορισμένες συνηθισμένες γεύσεις, όπως κέικ και κοτόπουλο, ενώ κάποιες άλλες ήταν πιο εξεζητημένες, με οδηγίες για την παρασκευή γευμάτων από φώκιες, φάλαινες, γερανούς και… ερωδιούς.

Κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα ποιος έγραψε το βιβλίο. Ωστόσο, οι σπάνιες και ακριβές πρώτες ύλες παραπέμπουν στη βασιλική συνοδεία μαγείρων. Σαν διαγωνιζόμενοι σε κάποιο σύγχρονο τηλεπαιχνίδι, δούλευαν με ό,τι ψάρι ή πουλερικό τους έφερναν, προσπαθώντας να το κάνουν όσο πιο νόστιμο μπορούσαν για το βασιλικό τραπέζι.

Ένας ενήλικος ερωδιός ζυγίζει μόνο περίπου 2 κιλά, οπότε θα χρειαστείτε αρκετούς για να προετοιμάσετε μία ολόκληρη βασιλική γιορτή. Το βιβλίο προτείνει να ψήσετε τους ερωδιούς ολόκληρους, τυλιγμένους σε μπέικον και τζίντζερ. Εμείς, πάντως, σας αποτρέπουμε, καθώς ο ερωδιός στις μέρες μας αποτελεί προστατευόμενο είδος…

4. Αυγά Μαύρου Ιγκουάνα

Εκ πρώτης όψεως, τα αυγά του μαύρου ιγκουάνα δείχνουν να μην είναι βρώσιμα. Αυτή την αίσθηση δίνει το τραχύ δερματώδες περίβλημά τους. Όμως, οι Μάγια γνώριζαν ότι στο εσωτερικό κρύβεται ένας τεράστιος κρόκος, γι’ αυτό και είχαν αναπτύξει την εκτροφή αυτών των ερπετών. Είχαν ανάγκη την πρωτεΐνη τους, καθώς καλλιεργούσαν αρκετά φυτά, είχαν εξημερώσει μέλισσες και άλλα έντομα, αλλά όχι μεγάλα θηλαστικά.

Το μαύρο ιγκουάνα περνάει λιγότερο χρόνο στο νερό απ’ ό,τι το πράσινο και είναι ικανό να παραμείνει στη ζωή για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς τροφή ή νερό, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για μεγάλα ταξίδια. Σήμερα, το κυνήγι και η εκτροφή ιγκουάνα απαγορεύονται σε πολλές περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, συνεπώς η γεύση των αυγών του κατά πάσα πιθανότητα θα μείνει στο παρελθόν.

3. Το Τοστ-Σάντουιτς

Αν και δεν είναι μία από τις πιο εξόφθαλμες περιπτώσεις αυτής της λίστας, το τοστ-σάντουιτς αξίζει μία αναφορά λόγω της παραξενιάς του.

Ως γνωστόν, το πρώτο αυθεντικό σάντουιτς δημιουργήθηκε για χάρη του Κόμη του Σάντουιτς, προκειμένου να λύσει ένα πρακτικό πρόβλημα. Ως μανιώδης τζογαδόρος, ήθελε κάτι που να μπορεί να φαγωθεί με το ένα χέρι, ενώ με το άλλο θα μπορούσε να συνεχίζει να χαρτοπαίζει.

Το 1861 κυκλοφόρησε ένα βιβλίο της Μις Μπιτον με τίτλο «Book of Household Management», το οποίο περιείχε μία συνταγή για τοστ-σάντουιτς. Όπως υποδηλώνει το όνομά του, αποτελείται από μία βουτυρωμένη φέτα του τοστ, με αλάτι και πιπέρι, τοποθετημένη ανάμεσα σε δύο φέτες φρέσκου ψωμιού. Σε διάφορες παραλλαγές προστίθενται αυγά, φασόλια, σαρδέλες ή καρότα.

Το βιβλίο μαγειρικής εξακολουθεί να είναι ένα από τα δημοφιλέστερα και παραμένει στην κυκλοφορία έως σήμερα, συμπεριλαμβάνοντας στις σελίδες του το τοστ-σάντουιτς.

2. Άμβρα

Στην αρχαία Κίνα, όταν η θάλασσα ξέβραζε κομμάτια άμβρας στις ακτές, πίστευαν ότι ήταν σάλιο δράκων. Στην πραγματικότητα προέρχεται από τις φάλαινες. Είναι ένα μείγμα λίπους και χολής και εκκρίνεται όταν τα κήτη προσπαθούν να χωνέψουν κάτι σκληρό και δύσπεπτο. Όταν αποβάλλεται και καθώς επιπλέει στον ωκεανό γίνεται σκληρό και κηρώδες. Είναι εξαιρετικά αρωματικό, γι’ αυτό και χρησιμοποιείται ως βασικό συστατικό σε πολλά αρώματα, όπως το περίφημο Chanel Νο5.

Κατά το παρελθόν, πολλοί πολιτισμοί απολάμβαναν την άμβρα ως τρόφιμο. Στην αρχαία Περσία σερβιριζόταν με σορμπέ λεμονιού. Οι Γάλλοι την προτιμούσαν με ζεστή σοκολάτα και πολλοί πιστεύουν ότι ο Καζανόβα τη χρησιμοποιούσε ως αφροδισιακό. Καθώς μειώνεται ο πληθυσμός τον φαλαινών, η άμβρα γίνεται όλο και πιο δυσεύρετη, ενώ η κατανάλωσή της στην Αμερική είναι παράνομη. Πάντως, αν πέσει στα χέρια σας λίγη, μη χάσετε την ευκαιρία να τη δοκιμάσετε, καθώς οι θιασώτες λένε ότι η γεύση της είναι αξέχαστη.

1. Σο

Πρόκειται για ένα σπάνιο πιάτο από την ιαπωνική κουζίνα. Μία γαλακτοκομική σπεσιαλιτέ. Για την ακρίβεια, είναι το μοναδικό γαλακτοκομικό προϊόν στην ιαπωνική ιστορία. Παρασκευαζόταν μεταξύ 8ου και 14ου αιώνα, κυρίως για τις τάξεις των ευγενών. Το γάλα βραζόταν μέχρι να γίνει μία σχεδόν στέρεη ουσία σαν πάστα. Δεν ήταν κάποια γαστρονομική απόλαυση. Για τους ευγενείς αποτελούσε περισσότερο ένα σύμβολο κύρους.

Καθώς τότε δεν διέθεταν ψυγεία και η παστερίωση δεν είχε ακόμα ανακαλυφθεί, ο αρχικός στόχος ήταν η διατήρηση του γάλακτος όσο το δυνατόν περισσότερο. Οι καταγραφές μάς λένε πώς παρασκευαζόταν, αλλά όχι και τι γεύση είχε. Ίσως να θύμιζε λίγο το γιαούρτι, αλλά σίγουρα ήταν πολύ πιο πηχτό και ξινό.

Ιστορικά, στην Ιαπωνία τα βοοειδή εκτρέφονταν για να οργώνουν χωράφια και να έλκουν κάρα, ποτέ όμως για το κρέας ή το γάλα τους. Με το που χάθηκε η αριστοκρατία στη χώρα, εξαφανίστηκε και το Σο.