Κυριακή σήμερα προ της παγκοσμίου Υψώσεως του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού και ακούσαμε κατά την θεία Λειτουργία να διαβάζεται περικοπή από την προς Γαλάτας επιστολή του αποστόλου Παύλου. Δεν πρόκειται βέβαια για τυχαία σύμπτωση, αλλά για ηθελημένη υπενθύμιση, προπαρασκευαστική της μεγάλλης και λαμπρής δεσποτικής πανήγυρης που έπεται.
«Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού». Ο απόστολος Παύλος ομολογεί ότι για τίποτε άλλο δεν θα επέτρεπε στον εαυτό του να καυχηθεί, παρά μόνο για τον σταυρό του Χριστού. Αυτός είναι η «ωραιότης της εκκλησίας», κατά τον λόγο του ιερού υμνωδού, ο θρήνος και η ήττα των δαιμόνων. Πάνω σε αυτόν, που ήταν ξύλο φθοράς και θανάτου, σύμβολο αιδούς και αισχύνης, αναρτάται το πανάγιο σώμα του Χριστού και τον καθιστά ξύλο ζωής, φυτό ζωηφόρο. Πάνω σε αυτόν τελεσιουργείται εφάπαξ η προσκομιδή της Αναστάσεως. Ποτέ στην ορθόδοξη πνευματικότητα δεν χωρίστηκε ο Σταυρός από την Ανάσταση. Το «αναστάς» πάντοτε έπεται του «σταυρωθείς».
Για αυτό, τον σταυρό του Χριστού δεν τον λούζει το πένθος και το δάκρυ, η απογοήτευση και η απόγνωση, αλλά τον περιβάλλει η αλλόκοτη για τον κόσμο και τους κάθε εποχής σταυρωτές χαρμολύπη της Ορθοδοξίας, η προσμονή και η βέβαιη ελπίδα της Αναστάσεως. Καυχάται ο απόστολος Παύλος για τον σταυρό του Χριστού και αυτή η καύχηση δεν είναι σημείο έπαρσης και αλαζονείας, αλλά φως εκ του ανεσπέρου φωτός της Αναστάσεως του Χριστού ζώντας τον σταυρό των δοκιμασιών τους οι Άγιοι δεν λιποψυχούν, αλλά πορεύονται στην μαρτυρία και το μαρτύριο της «εν χαρά αειζωίας».
Ο σταυρός του Χριστού είναι γι αυτούς που πιστεύουν το κριτήριο και το εχέγγυο συνάμα της πνευματικής τους πορείας. Η κοσμική αντίληψη βέβαια τα αντίθετα ακριβώς πρεσβεύει. Ότι δηλαδή η αναζήτηση της άνεσης, της καλοζωίας, της ευδαιμονίας, είναι ο μόνος σκοπός αυτής της ζωής, ένας σκοπός που σίγουρα αγιάζει τα μέσα για την ευόδωσή του. Ο αγιασμός αυτών των μέσων είναι που δυστυχώς οδήγησε στην απανθρωποποίηση πολλών – χριστιανικών μάλιστα – κοινωνιών και στην καλλιέργεια του δόγματος της υπερίσχυσης του δυνατότερου, της αρχής δηλαδή που από της δημιουργίας και εντεύθεν διέπει τις κοινωνίες των άλογων ζώων.
Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, ο άγιος ισχυρός, επέδειξε και απέδειξε μια ανήκουστη ισχύ τείνοντας τα χέρια στον σταυρό. Ο κόσμος, ακόμη και εκείνες τις φοβερές στιγμές, ζητούσε δια του «εκπροσώπου» του- του συσταυρωθέντος ληστού – τεκμήρια της δύναμής του. «εάν είσαι γιός του Θεού, κατέβα από τον σταυρό, σώσε τον εαυτό σου κι εμάς». Η προσάρτηση και η ανύψωση του Χριστού στον σταυρό αποτέλεσε και αποτελεί για πολλούς και τότε και τώρα σημείο αντιλογίας. Χωρίς το φώς της Αναστάσεως είναι αδύνατο να κατανοηθεί αυτό το μυστήριο.
Σύμφωνα με τα ισχύοντα κατά την λειτουργική πράξη της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, όπου και όποτε τελείται η θεία Λειτουργία, ακόμη και κατά την πιο απλή άμνημη ημέρα, ακόμη και στο πιο φτωχό εκκλησάκι, ο λειτουργός ιερέας και οι συμμετέχοντες πιστοί τελούν Πάσχα. Η συμμετοχή στο σταυρωμένο και αναστημένο σώμα του Χριστού δια της θείας Μεταλήψεως είναι κατ’ εξοχήν μεταδοτική αυτής της πασχάλιας χαράς και αξιώνει αυτής της ευφροσύνης τον πιστό άνθρωπο, που σταυρωμένος στα προβλήματα και τις αδυναμίες του ποθεί την ένωση με τον Χριστό.
Εάν επισκεφθούμε τα μοναστήρια μας, που διατηρούν κατά τεκμήριο ακέραιη την παράδοσή μας – η οποία ποτέ δεν χωρίστηκε από την θεολογία -, θα δούμε τον σταυρωμένο Χριστό όχι πίσω από την αγία Τράπεζα, όπως συνηθίζεται στους περισσότερους ναούς, αλλά στο κέντρο του τέμπλου, πάνω από την ωραία Πύλη. Όπως γνωρίζουμε, το ιερό Βήμα συμβολίζει την Βασιλεία του Θεού. Ό, τι τελούμε στον ναό ονομάζεται ακολουθία και τελείται με προσανατολισμό προς το ιερό Βήμα. Η λέξη «ακολουθία» ενέχει το στοιχείο της κίνησης, της πορείας όλων προς την Βασιλεία. Ως εκ τούτου, πίσω από την αγία Τράπεζα θεολογικώς ορθή θέση έχει μόνον η εικόνα της Αναστάσεως του Χριστού, άρρηκτα συνδεόμενη με τον σταυρό, αλλά πάντοτε επόμενη σε σχέση με εκείνον. Είθε λοιπόν με αυτήν την προοπτική να εορτάσουμε την μεγάλη εορτή που ακολουθεί, λαμβάνοντας φώς από τον σταυρό και την Ανάσταση του Χριστού.
Αρχιμ. Α. Α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου