Ἡ πεμπτουσία τοῦ κηρύγματος τοῦ Ἰησοῦ ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς δημόσιας ἐμφάνισής του δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τή χαρμόσυνη ἀγγελία τῆς ἐλεύσεως μιᾶς νέας πραγματικότητας, δηλαδή ἀπό τό Εὐαγγέλιο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Καθώς ὅμως οἱ ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὅπως ἄλλωστε καί κάθε ἐποχῆς, δέν εἶχαν τήν πνευματική ὡριμότητα ὥστε νά κατανοήσουν πλήρως τό οὐσιαστικό περιεχόμενο τοῦ ἐλπιδοφόρου αὐτοῦ ἀγγέλματος, ὁ Ἰησοῦς χρησιμοποιοῦσε διάφορες παραβολές, βοηθώντας τους νά συλλάβουν μέ μιά σειρά ἀπό εἰκόνες τό βαθύτερο νόημα τῶν λεγομένων του, ὅπως κάνει καί στή σημερινή εὐαγγελική περικοπή.
Ὀφειλές καί ὀφειλέτες
«Μετανοεῖτε· ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν»· ὅπως ἄρχιζε τό προδρομικό κήρυγμα τοῦ Ἰωάννη, ἔτσι ἀνοίγει καί τό σωτηριῶδες κήρυγμα τοῦ Ἰησοῦ, σύμφωνα μέ τόν εὐαγγελιστή Ματθαῖο. Ὅμως ἡ ἔλευση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ στή ζωή μας δέν εἶναι μόνο μιά εὐεργετική δωρεά, ἀλλά εἶναι συγχρόνως καί ἡ ἔμπρακτη ἀνάληψη ἀπό ἐκεῖνον πού τήν ἀποδέχεται τῆς εὐθύνης πού τοῦ ἀναλογεῖ· αὐτό ἀκριβῶς ἔρχεται νά μᾶς διδάξει ἡ σημερινή περικοπή. Κάποιος ἄνθρωπος, μᾶς λέει ὁ Κύριος, ἀποφάσισε κάποτε νά εἰσπράξει τά χρήματα πού τοῦ χρωστοῦσαν ἐκεῖνοι στούς ὁποίους εἶχε δανείσει κατά καιρούς. Ἕνας ἀπό αὐτούς ὅμως, στόν ὁποῖο εἶχε δανείσει ἕνα πολύ μεγάλο ποσό, δέν εἶχε τή δυνατότητα νά τό ἀποδώσει. Σύμφωνα μέ τό δίκαιο τῆς ἐποχῆς, ὁ δανειστής διέταξε νά πουληθεῖ ὁ ὀφειλέτης καί ἡ οἰκογένειά του ὡς δοῦλοι, ἀλλά καί τά ὑπάρχοντά του, προκειμένου νά εἰσπράξει ὁ ἴδιος τό ποσό πού τοῦ ἀνῆκε. Κάμφθηκε ὅμως ὅταν ὁ ὀφειλέτης ἄρχισε νά τόν ἐκπλιπαρεῖ γιά ἔλεος καί πῆρε μιά παράδοξη γιά τά ἀνθρώπινα μέτρα ἀπόφαση. Δέν θέλησε ἁπλῶς νά τόν διευκολύνει, νά τοῦ ρυθμίσει τό χρέος σέ δόσεις ἤ νά τοῦ δώσει κάποια μικρή ἤ μεγάλη παράταση· ἀποφάσισε νά διαγράψει τό χρέος στό σύνολό του. Ὀ ὀφειλέτης ἀνακουφίστηκε ἀπό τό βάρος, ἀλλά –ὅπως φαίνεται– δέν ἄλλαξε στό βάθος τῆς ψυχῆς του. Ἔτσι λοιπόν, ὅταν ἀμέσως μετά συνάντησε κάποιον στόν ὁποῖο εἶχε δανείσει ἕνα ἐλάχιστο, ἀνάξιο λόγου ποσό, τόν ἅρπαξε ἀπό τόν λαιμό καί ἀπαίτησε νά τοῦ τό ἐξοφλήσει. Δέν σταμάτησε ὅμως ἐκεῖ, ἀλλά ἔφθασε στό σημεῖο νά τόν ρίξει στή φυλακή. Ὅταν τό γεγονός ἔφτασε στά αὐτιά τοῦ εὐεργέτη του, ἐκεῖνος ὁ φιλεύσπλαγχνος ἀνακάλεσε τή χάρη πού τοῦ εἶχε δώσει καί διέταξε νά τιμωρηθεῖ ὁ μεγαλοοφειλέτης ὅπως τοῦ ἄξιζε.
Ἡ δική μας ὑποχρέωση
Πόσα νοήματα δέν περικλείει ἡ περικοπή αὐτή! Μᾶς διδάσκει κατ’ ἀρχάς ὅτι τίποτε ἀπ’ ὅσα νομίζουμε ὅτι ἔχουμε, λίγα ἤ πολλά, δέν μᾶς ἀνήκει· ὅλα εἶναι δανεισμένα ἀπό τόν Θεό, τήν πηγή τῶν ἀγαθῶν. Μᾶς φανερώνει ἐπίσης ὅτι ὁ Θεός δέν εἶναι μόνο δίκαιος, ἀλλά καί φιλεύσπλαγχνος· ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ εἶναι συχνά σκανδαλώδης, ἀκόμη καί ἄδικη γιά τήν ἀνθρώπινη ἀντίληψη, ἀκριβῶς γιατί εἶναι ζυμωμένη μέ ἄπειρη ἀγάπη. Ἄλλωστε, ἡ ἠθική τοῦ Εὐαγγελίου δέν εἶναι ἠθικιστική, οὔτε σχολαστική, οὔτε διαπνέεται ἀπό στεῖρο καί ἄκαμπτο νομικισμό. Ὅμως αὐτός ὁ φιλεύσπλαγχνος Θεός ἔχει ἀπό ἐμᾶς τήν εὔλογη προσμονή νά συμπεριφερόμαστε ὁ ἕνας στόν ἄλλον ὅπως μᾶς φέρεται ὁ ἴδιος, ὅσο αὐτό εἶναι δυνατόν. Κι αὐτό δέν ἰσχύει μόνο γιά ὅσους διαθέτουν πλοῦτο καί ἐξουσία· καί μήν ἐπαναπαύεσαι καθώς στή ζωή σου –περιορισμένη, τακτοποιημένη καί πεζή– τέτοια θεαματικά καί φοβερά δέν ἔχει. Μήπως κι ἐμεῖς οἱ ἴδιοι δέν ἐμφανιζόμαστε συχνά δουλοπρεπεῖς μπροστά στούς ἀνωτέρους μας, ἀλλά ἄτεγκτοι σέ αὐτούς πού νομίζουμε ὅτι «μᾶς παίρνει»; Πόσες φορές στήν ἀνθρώπινη ἱστορία, ἀλλά δυστυχῶς ἀκόμη καί σήμερα, δέν παρατηρεῖται ἔθνη, κράτη, λαοί, ὀντότητες πού ἔχουν εὐεργετηθεῖ ποικιλοτρόπως στό παρελθόν, ὅταν ἔρχονται οἱ ἴδιοι στή θέση τοῦ ἰσχυροῦ νά ξεχνοῦν τά πάντα καί ἁπλῶς νά ἐπιβάλλουν τήν ἰσχύ τους στούς ἄλλους διά τῆς βίας; Ἄς παραδειγματιστοῦμε λοιπόν καί ἄς προσέχουμε, ὥστε νά μποροῦμε πάντοτε ἀκατακρίτως νά προσευχόμαστε: «Καί ἄφες ἡμῖν τά ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καί ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν». Γένοιτο!
Ἀρχιμ. Ἄ. Ἀ.
https://apostoliki-diakonia.gr/gr_main/fk/2022/35_2022(3613).pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου