«ΑΦΗΣΑΜΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΜΕ»

            Στην κλήση τού Ματθαίου, ενός εκ τών Μαθητών, από τον ίδιο τον Χριστό, αναφέρεται η σημερινή ευαγγελική περικοπή, αγαπητοί αδελφοί. Ήταν τελώνης κατά το επάγγελμα. Με σημερινή ορολογία θα λέγαμε φοροεισπράκτορας ή τελωνειακός. Το όνομά του ήταν Λεβίς και είναι ο συγγραφέας τού πρώτου Ευαγγελίου. Οι τελώνες, εκείνη τήν εποχή είχαν κακή φήμη, διότι εισέπρατταν περισσότερα από όσα έπρεπε. Ο Χριστός, γνωρίζοντας τήν προαίρεση τού Ματθαίου και υπερβαίνοντας, μάλλον αδιαφορώντας εντελώς για τήν φήμη του, τού απευθύνει ευθύβολο κάλεσμα: «Έλα, ακολούθησέ με». Ο μετέπειτα απόστολος και ευαγγελιστής Τον ακολουθεί· και όχι μόνο, αλλά καλεί ανθρώπους «κάθε είδους» και δεξιώνεται τον Χριστό στό σπίτι του. Το ιουδαιοφαρισαϊκό κατεστημένο αντιδρά απέναντι στις συναναστροφές τού Χριστού, ελεγχόμενο από τον ηθικισμό του. Ο Χριστός πολύ όμορφα τούς απαντάει ότι δεν έχουν ανάγκη από Αυτόν αυτοί που νομίζουν ότι είναι δίκαιοι, αλλά αυτού που αναγνωρίζουν τήν αμαρτωλότητά τους.

            Μας κάνει εντύπωση η προθυμία με τήν οποία ο Ματθαίος ανταποκρίνεται στήν κλήση τού Χριστού. Δεν κάθεται να αναλογιστεί ούτε ποιος είναι αυτός που τον καλεί, ούτε ποια θα είναι η πορεία του, τί καλείται να αντιμετωπίσει, ούτε ποιούς θα αφήσει πίσω του. Δεν σκέπτεται τίς ενδεχόμενες δυσκολίες. Απλώς υπακούει. Αυτό είναι και το αξιέπαινο και αξιομίμητο για τον κακόφημο λίγο ως πολύ τελώνη. Θυμίζει τήν αδίστακτη προθυμία τού Πέτρου που, υπακούοντας στην εντολή τού Χριστού να ξαναρίξει τα δίκτυα, το κάνει χωρίς να μιλάει με το μυαλό του. Θυμίζει ακόμη το λόγιο τού Ιησού στό κατά Λουκάν, ότι αυτός που βάζει το χέρι πάνω στό άροτρο και στρέφει το κεφάλι του προς τα πίσω δεν κάνει για γεωργός· πολύ περισσότερο αυτός που αναλαμβάνει πνευματική διακονία, πρέπει να είναι εντελώς αφοσιωμένος σε αυτήν. Ο Ματθαίος έμελλε αργότερα να αναλάβει τήν διακονία τού Αποστόλου, αυτού δηλαδή που παντού και πάντοτε ευαγγελίζεται τον Χριστό.

            Με το να τρέξει αμέσως στό προσκλητήριο που τού απηύθυνε ο Χριστός, δείχνει ήδη ότι γι αυτόν η μέχρι τώρα ζωή του αποτελεί παρελθόν. Ουσιαστικά η άνευ ουδεμίας επιφύλαξης παράδοση στον λόγο τού Χριστού, σηματοδοτεί το διαζύγιο από τον πρότερο βία. Έτσι κι εκείνος ο οποίος καλείται όντως από τον Χριστό – διότι υπάρχουν και ψευδοκλήσεις – και απαντάει σε Αυτόν με πλήρη ελευθερία θετικά, παίρνει οριστικό και αμετάκλητο διαζύγιο από τήν πρότερη ζωή του. Άλλωστε και οποιοσδήποτε χριστιανός θέλει να βαδίσει στα ίχνη τών αγίων και τών ηρώων τής πίστεως, αποτάσσεται τα έργα τού σκότους και τον αμαρτωλό βίο. Καταπίνει, θα λέγαμε τό παρελθόν του η μετάνοια. Η θεία Χάρη διαιρεί τήν ζωή του με ένα νοερό πέτασμα σε ζωή πρό και μετά Χριστόν.

            Τα φοβερά ουαί, ο Κύριος δεν τα εκτόξευσε εναντίον τών αμαρτωλών, αλά εναντίον τών υποκριτών. Ενθυμούμαι τον μακαριστό Μητροπολίτη Νικοπόλεως Μελέτιο, που αποκαλούσε τήν υποκρισία και τον φαρισαϊσμό ψυχοπάθεια τής πνευματικής ζωής. Ο Φαρισαίος ελέγχεται, όταν βλέπει ότι ο Κύριος συγχωρεί αμαρτωλούς και αναξιοπαθούντας και μαίνεται εναντίον και αυτών και του Θεού. Τον Θεό τον θεωρεί υποχρεωμένο να τον σώσει, με βάση τήν τήρηση κάποιων ηθικών επιταγών που τίς πιο πολλές φορές από συνήθεια τηρεί και μάλιστα από μικρής ηλικίας, τούς αμαρτωλούς δε που δεν ζούν όπως αυτός, θεωρεί αξίους για τήν κόλαση. Γι αυτό και απαντώντας ο Χριστός στούς κακούς λογισμούς τών Φαρισαίων του σημερινού Ευαγγελιου, αλλά και στούς υποκριτές κάθε εποχής, τούς υπενθυμίζει το τού προφήτη Ωσηέ, «έλεον θέλω και ου θυσίαν», βλέπω δηλαδή τήν αγάπη που έχει μια ψυχή, οπότε και το έργο που από αυτήν προκύπτει είναι ευλογημένο και όχι τα έξωθεν καλά έργα καθ’ εαυτά.

            Ο ηθικιστής στήν ουσία καταδικάζει στούς άλλους αυτά από τα οποία και ο ίδιος πάσχει. Απωθεί στό βάθος τό πρόβλημά του και το προβάλλει, το βλέπει στα πρόσωπα τών συνανθρώπων του. Ειδικά δε για τίς ηθικού τύπου πτώσεις αντιδρά με αφύσικη κακία και αντί τήν αμαρτία να τήν εννοήσει ως προσωπική ζημιά τού αδελφού, θεωρώντας ίσως τον εαυτό του πιο επίφοβο, φέρεται όπως κάποιος που φθονεί γιατί δεν διέπραξε τήν ίδια αμαρτία, για να μην πούμε ότι κάποτε χαίρεται κιόλας! Τέτοια πώρωση και πνευματική τύφλωση!

            Ο Χριστός απευθύνεται στα ασθενή και εξουθενημένα, τα περικαθάρματα τού κόσμου, τούς ανεπαρκείς και αναπήρους, τούς κακοποιημένους και χρεωκοπημένους, τούς απορριμένους και περιφρονημένους, τού αποτυχημένους και κεκοπιακότες, τούς απογοητευμένους και στιγματισμένους, τούς περιθωριοποιημένους και αποδιωγμένους όλως τών αιώνων με τήν ίδια πρόσκληση που απηύθυνε στόν Ματθαίο: «έλα, ακολούθησέ με». Ναι μεν, η πρόσκληση σε αυτόν προοιωνίζει το ειδικό αποστολικό χάρισμα που θα λάβει ο Άγιος ύστερα από λίγο καιρό, όμως η ίδια πρόσκληση απευθύνεται από τον Χριστό μας και σε κάθε βαπτισμένο Ορθόδοξο χριστιανό, ώστε αυτός που θα Τον ακολουθήσει να είναι φώς γλυκύτητος και παρηγορίας, ιεραποστολικός φάρος νήφουσας καρδίας και ευλογημένων έργων στούς αδελφούς γύρω του.

Αρχιμ. Ε.Τ.