Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2014

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΚΡΕΩ, Σχόλια στο Αποστ. Ανάγνωσμα: Α΄ Κορ. 8,8 – 9,2

Σήμερα είναι Κυριακή της Απόκρεω και βρισκόμαστε όλο και πιο κοντά προς την έναρξη της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Είμαστε μια βδομάδα πριν από την αρχή της νηστείας. Η Κυριακή της Απόκρεω μας παραπέμπει με την αποχή από την κρεοφαγία να νηστεύουμε συγχρόνως από τα φθοροποιά πάθη μας και να ασχοληθούμε με την ημέρα της κρίσεως όπως ακριβώς ομολογούμε και στο σύμβολο της Πίστεως. Η παρουσία του Κυρίου ως ενυπόστατου αγάπης του Θεού αποκαλύπτει ότι το μοναδικό κριτήριο της κρίσεως του ανθρώπου είναι το μυστήριο της αγάπης.
 Στην Αποστολική Περικοπή της Κυριακής ο απόστολος Παύλος απευθυνόμενος προς τους Κορινθίους, εξηγεί ότι δεν είναι οι τροφές που θα καθορίσουν τη θέση τους απέναντι στο Θεό, χωρίς να εννοεί ότι πρέπει χωρίς διάκριση αυτοί που έχουν τη «γνώση» να μετέχουν σε ειδωλολατρικά τραπέζια τρώγοντας ειδωλόθυτα, κρέατα, δηλαδή κρέατα προερχόμενα από τις θυσίες τις οποίες οι  εθνικοί προσέφεραν στα είδωλα, γιατί κάποιοι από τους αδελφούς μας είναι αδύνατοι στην πίστη και ενδέχεται να σκανδαλιστούν.
Τα ζητήματα που θίγει ο απόστολος Παύλος με την περικοπή αυτή είναι σημαντικότατα και αφορμή ήταν η μεταξύ των Χριστιανών διχογνωμία που αφορούσε την κατανάλωση κρέατος προερχόμενου από ζώα τα οποία θυσιάζονταν στα είδωλα. Το πρόβλημα των ειδωλοθύτων  παραπέμπει τον άνθρωπο κάθε εποχής στη θεμελιώδη σχέση της αγάπης με την ελευθερία. Στα χρόνια της Καινής διαθήκης τα ειδωλόθυτα μπορεί να ήταν η αιτία της μεταπτώσεως στη ειδωλολατρία. Τα ειδωλόθυτα ήταν εκείνα τα σφάγια που οι ειδωλολάτρες πρόσφεραν θυσία σε θεούς. Συνήθως θυσίαζαν τα πόδια και τα εντόσθια του ζώου ντυμένα από το λίπος του και τα έριχναν στη φωτιά του βωμού. Το υπόλοιπο του σφαγίου το έτρωγαν στα γεύματα ή τα δείπνα ή και τα πωλούσαν στην αγορά. Υπήρχαν χριστιανοί που εξακολουθούσαν να διατηρούν οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις με τους ειδωλολάτρες και να μετέχουν μάλιστα στα δείπνα αυτά.
 Το πρόβλημα  των ειδολοθύτων αντιμετώπιζαν και οι χριστιανοί της Κορίνθου. Το όλο θέμα ήταν καθαρά υπαρξιακό και πνευματικό και το φαγητό και τα ειδωλόθυτα ήταν μόνον η αιτία και η αφορμή. Η ρίζα του προβλήματος ήταν οι σχέσεις του ανθρώπου με το Θεό και τους άλλους ανθρώπους. Η αγάπη του Θεού εκφράζεται σε όλα τα χαρίσματα, που ο Θεός ελεύθερα  δώρισε στον άνθρωπο. Γι’ αυτό και η προσφορά της αγάπης ταυτίζεται με την ανάδυση της ελευθερίας στον άνθρωπο. Δεν είναι δυνατόν οι δυο αυτές αλήθειες να χωρίζονται η μια από την άλλη. Εκείνο που συνδέει  τον άνθρωπο με τον Θεό και τους άλλους ανθρώπους, είναι η στάση του απέναντι σ αυτές τις δύο θεμελιώδεις υπαρξιακές αλήθειες  δηλαδή την αγάπη και την ελευθερία.
Παρόλο που σήμερα δεν υφίσταται θέμα της ειδωλοθύτων , όμως ο σύγχρονος άνθρωπος κινδυνεύει από την πλήρη υποταγή του στους κινδύνους της πρακτικής ειδωλολατρίας. Η θεοποίηση των επιτευγμάτων του ανθρώπου στο χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας θεμελιώνεται και στηρίζεται αποκλειστικά στις υλικές και βιολογικές δυνάμεις και ικανότητες του ανθρώπου. Σε μια τέτοια πορεία ο άνθρωπος αισθάνεται την ύπαρξη του κενή από κάθε πνευματική αξία και δύναμη, γι’ αυτό και επιχειρεί να την ασφαλίσει στηριζόμενος στην επιβαλλόμενη δύναμη στα χρήματα και στα υλικά αγαθά.
Η ελευθερία των χριστιανών δεν μπορεί να αυτονομηθεί. Βρίσκει το νόημά της, όταν μπαίνει στην υπηρεσία της αγάπης. Πάνω από την ελευθερία μας οι χριστιανοί πρέπει να τοποθετούμε την ωφέλεια των αδελφών μας και την οικοδομή της Εκκλησίας. Κανόνας συμπεριφορά μας πρέπει να είναι το «μη τιθέναι πρόσκομμα τω αδελφώ ή σκάνδαλον» (Ρωμ. 14,13). Όταν χρειάζεται να είμαστε πρόθυμοι να στερηθούμε την ελευθερία μας και να θυσιάσουμε τα «δικαιώματά» μας. Η αγάπη αυτή συνεπάγεται προσφορά και θυσία του εγωιστικού εαυτού μας για την προκοπή και την εν Χριστώ σωτηρία των συνανθρώπων μας. Η αγάπη κατά τον απόστολο Παύλο «ου ζητεί τα εαυτής» (Α΄ Κορ., 13,5), αλλά «πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει» (Α΄ Κορ. 13, 7) και γι αυτό και εκουσίως «υποτάσσεται» στην αδυναμία του αδελφού.
Σε λίγες μέρες θα αρχίσει η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Ένας αγώνας πνευματικός με κατάληξη το Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου. Ο απόστολος Παύλος με την αναφορά του αυτή, θέτει τα πλαίσια του ήθους και της συμπεριφοράς μας όσον αφορά τη νηστεία σε συσχετισμό με τη συμπεριφορά μας απέναντι στους αδελφούς μας. Η κλήση απευθύνεται σε όλους να χρησιμοποιήσουν αυτό το πνευματικό μέσο. Αν όμως μερικοί δεν νηστεύουν, δεν πρέπει να γίνονται προκλητικοί προς εκείνους που νηστεύουν και εκείνοι που νηστεύουν δεν πρέπει να υπερηφανεύονται και να κατακρίνουν εκείνους που δεν νηστεύουν. Αλλά βεβαίως το ζήτημα δεν περιορίζεται στο θέμα της κρεοφαγίας ή της νηστείας. Αυτό είναι ένα παράδειγμα μεταξύ των πολλών. Εκείνο που πρέπει να έχουμε κατά νουν ως βασική αρχή, είναι η μη απολυτοποίηση των δικών μας θέσεων και επιλογών, όταν αυτές κινδυνεύουν να δημιουργήσουν διαιρέσεις και όξυνση στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους για θέματα που είναι δευτερεύοντα. Όπως ο Θεός, για παράδειγμα, θα καταργήσει και την κοιλία που δέχεται τα φαγητά, αλλά και τα ίδια τα φαγητά, έτσι και πολλά άλλα υλικά πράγματα θα καταργηθούν όταν ο άνθρωπος εισέλθει στη βασιλεία του Θεού. Και το βασικό ερώτημα είναι κατά πόσο με τη συμπεριφορά μας οικοδομούμε την κοινωνία, την οικογένεια, την Εκκλησία, τους άλλους, ή συμβάλλουμε στον σκανδαλισμό, στην καταστροφή των θεμελίων της βασιλείας του Θεού μέσα στον κόσμο μας.
Παράλληλα διαπιστώνουμε ότι, ο Απόστολος Παύλος μιλώντας για ζητήματα ήθους και συμπεριφοράς των Χριστιανών, κατατάσσει τον εαυτό του μεταξύ των δυνατών και προσάγει τον εαυτό του ως παράδειγμα. Μέσα στην Εκκλησία σήμερα δεν γνωρίζουμε  ποίος μπορεί να είναι δυνατός στην πίστη και στην συνείδηση και ποίος αδύνατος, γιατί όλοι πολλές φορές είναι δυνατό να συλλάβουμε τον εαυτό μας σε στιγμές αδυναμίας και στην πίστη και στη συμπεριφορά μας απέναντι στους άλλους. Βέβαια, ως χριστιανοί, πρέπει να έχουμε δυνατή πίστη και δυνατή συνείδηση, γιατί έχουμε τη χάρη και τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος και η θυσία του Ιησού Χριστού μας οδηγεί στη σωτηρία. Ο καθένας στη δύναμη και στην αδυναμία του έχει την ικανότητα να βοηθήσει και να ενισχύσει τον αδύνατο αδελφό του, για τον οποίο ο ίδιος ο Χριστός θυσιάστηκε. Ο Απόστολος Παύλος λέει κατηγορηματικά: «οφείλομεν λέγει ημείς οι δυνατοί τα ασθενήματα των αδυνάτων βαστάζειν».
Οι Χριστιανοί της Κορίνθου τότε διχογνωμούσαν σχετικά με τα ειδωλόθυτα. Εμείς σε πόσα θέματα δεν διχογνωμούμε σήμερα; Εάν ενεργούμε γιατί έτσι μας αρέσει και γιατί αισθανόμαστε δυνατοί στη γνώση έναντι των άλλων, ή γιατί πιστεύουμε ότι ήμαστε δυνατοί, τότε ενεργούμε εγωιστικά , γιατί η γνώσις φυσιοί τον ανθρώπον. Η αγάπη θα πρέπει να αποτελεί βάση και το κριτήριο της δικής μας στάσεως και συμπεριφοράς. Με αυτό τον τρόπο όχι μόνο δεν θα επιζητούμε εγωιστικά το δικό μας συμφέρον αλλά θα μας είναι και δυνατό και εύκολο να παραιτηθούμε και από τα προφανή δικαιώματα που θα είχαμε.
http://www.imconstantias.org.cy

Δεν υπάρχουν σχόλια: