Από την εποχή του Ομήρου, οι Έλληνες έχουν εξιδανικεύσει τους μυκηναϊκούς “προγόνους” τους σε επικά ποιήματα και κλασικές τραγωδίες που δοξάζουν τα κατορθώματα του Οδυσσέα, του βασιλιά Αγαμέμνονα και άλλων ηρώων που δέχθηκαν την υποστήριξη ή την απόρριψη από τους Έλληνες θεούς.
Αν και αυτοί οι Μυκηναίοι ήταν φανταστικοί, οι μελετητές συζητούν αν οι σημερινοί Έλληνες κατάγονται από τους πραγματικούς Μυκηναίους, που δημιούργησαν έναν διάσημο πολιτισμό που κυριάρχησε στην ηπειρωτική Ελλάδα και στο Αιγαίο από το 1600 π.Χ. έως το 1200 π.Χ., ή αν οι αρχαίοι Μυκηναίοι απλώς εξαφανίστηκαν από την περιοχή.
Τώρα, το αρχαίο DNA υποδηλώνει ότι οι Έλληνες που ζουν είναι όντως απόγονοι των Μυκηναίων, με μόνο ένα μικρό ποσοστό DNA από μεταγενέστερες μεταναστεύσεις στην Ελλάδα. Και οι ίδιοι οι Μυκηναίοι ήταν στενά συνδεδεμένοι με τους παλαιότερους Μινωίτες, σύμφωνα με μελέτη, έναν άλλον μεγάλο πολιτισμό που άνθισε στο νησί της Κρήτης από το 2600 π.Χ. έως 1400 π.Χ. (ονομάστηκε έτσι από τον μυθικό βασιλιά Μίνωα).
Το αρχαίο DΝΑ προέρχεται από τα δόντια 19 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων 10 Μινωιτών από την Κρήτη που χρονολογούνται από το 2900 π.Χ. έως το 1700 π.Χ., τεσσάρων Μυκηναίων από τον αρχαιολογικό χώρο στις Μυκήνες και άλλα νεκροταφεία στην ελληνική ηπειρωτική χώρα που χρονολογούνται από το 1700 π.Χ. έως το 1200 π.Χ. και πέντε άτομα από άλλες κουλτούρες της πρώιμης Εποχής του Χαλκού (5400 π.Χ. έως 1340 π.Χ.) στην Ελλάδα και την Τουρκία.
Συγκρίνοντας 1,2 εκατομμύρια γράμματα γενετικού κώδικα σε αυτά τα γονιδιώματα με αυτά των 334 άλλων αρχαίων ανθρώπων από όλο τον κόσμο και 30 σύγχρονους Έλληνες, οι ερευνητές μπόρεσαν να σχεδιάσουν πώς τα άτομα συνδέονταν μεταξύ τους.
Οι αρχαίοι Μυκηναίοι και οι Μινωίτες συνδέονταν πιο στενά μεταξύ τους και οι δύο πήραν τα τρία τέταρτα του DNA τους από πρώιμους αγρότες που ζούσαν στην Ελλάδα και τη νοτιοδυτική Ανατολία, η οποία είναι τώρα μέρος της Τουρκίας.
Και οι δύο πολιτισμοί κληρονόμησαν επιπλέον, DNA από ανθρώπους από τον ανατολικό Καύκασο, κοντά στο σημερινό Ιράν, γεγονός που υποδηλώνει την πρώιμη μετανάστευση ανθρώπων από την ανατολή, αφού εγκαταστάθηκαν εκεί οι πρώτοι γεωργοί, αλλά πριν οι Μυκηναίοι χωρίσουν από τους Μινωίτες.
Οι Μυκηναίοι είχαν μια σημαντική διαφορά: Είχαν κάποιο DNA – 4% έως 16% – από τους βόρειους προγόνους που ήρθαν από την Ανατολική Ευρώπη ή τη Σιβηρία. Αυτό υποδηλώνει ότι ένα δεύτερο κύμα ανθρώπων από τη στέπα της Ευρασίας ήρθε στην ηπειρωτική Ελλάδα μέσω της Ανατολικής Ευρώπης ή της Αρμενίας, αλλά δεν έφτασε στην Κρήτη, λέει ο Ιωσήφ Λαζαρίδης, γενετιστής πληθυσμού στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, που ηγήθηκε της μελέτης.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι Μινωίτες και οι Μυκηναίοι έμοιαζαν, αμφότεροι με γονίδια για καστανά μαλλιά και καστανά μάτια. Καλλιτέχνες και στους δύο πολιτισμούς ζωγράφιζαν ανθρώπους με σκούρα μάτια, σκούρα μαλλιά στις τοιχογραφίες και την αγγειοπλαστική που μοιάζουν μεταξύ τους, αν και οι δύο πολιτισμοί μιλούσαν και έγραφαν διαφορετικές γλώσσες.
Οι Μυκηναίοι ήταν πιο στρατιωτικοί, με τέχνη γεμάτη με δόρατα και εικόνες πολέμου, ενώ η μινωική τέχνη έδειξε λίγα σημάδια πολέμου, λέει ο Λαζαρίδης. Επειδή η μινωική γραφή χρησιμοποιούσε ιερογλυφικά, ορισμένοι αρχαιολόγοι πίστευαν ότι ήταν εν μέρει Αιγύπτιοι, πράγμα που αποδείχθηκε ψευδές.
Όταν οι ερευνητές συνέκριναν το DNA των σύγχρονων Ελλήνων με αυτό των αρχαίων Μυκηναίων, βρήκαν πολλές γενετικές αλληλεπικαλύψεις. Οι σύγχρονοι Έλληνες μοιράζονται παρόμοιες αναλογίες DNA από τις ίδιες προγονικές πηγές όπως οι Μυκηναίοι, αν και έχουν κληρονομήσει λίγο λιγότερο DNA από τους αρχαίους Ανατόλιους αγρότες και λίγο περισσότερο DNA από μεταγενέστερες μεταναστεύσεις στην Ελλάδα.
Η συνέχεια μεταξύ των Μυκηναίων και των ζωντανών ανθρώπων είναι «ιδιαίτερα εντυπωσιακή δεδομένου ότι το Αιγαίο υπήρξε σταυροδρόμι πολιτισμών για χιλιάδες χρόνια», λέει ο συν-συγγραφέας Γιώργος Σταματογιαννόπουλος του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σιάτλ. Αυτό υποδηλώνει ότι τα βασικά συστατικά της καταγωγής των Ελλήνων ήταν ήδη στη θέση τους στην εποχή του Χαλκού, αφότου η μετανάστευση των πρώτων αγροτών από την Ανατολία έθεσε το πρότυπο για τη γενετική σύνθεση των Ελλήνων και στην πραγματικότητα, των περισσότερων Ευρωπαίων.
«Η εξάπλωση των γεωργικών πληθυσμών ήταν η αποφασιστική στιγμή όταν τα κυριότερα στοιχεία του ελληνικού πληθυσμού υπήρχαν ήδη», λέει ο αρχαιολόγος Colin Renfrew του Πανεπιστημίου του Cambridge στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία.
Τα αποτελέσματα δείχνουν επίσης ότι είναι δυνατή η απόκτηση αρχαίου DNA από το ζεστό, ξηρό τοπίο της ανατολικής Μεσογείου, λέει ο Renfrew. Αυτός και οι άλλοι έχουν τώρα την ελπίδα να πάρουν DNA από ομάδες όπως οι μυστηριώδεις Χίττες που ήρθαν στην αρχαία Ανατολία κάποια στιγμή πριν από το 2000 π.Χ. και ποιος ίσως ήταν η πηγή της καταγωγής των Καυκάσιων στους Μυκηναίους και στις πρώιμες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες στην περιοχή.
Ο αρχαιολόγος Kristian Kristiansen του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία, συμφωνεί. «Τα αποτελέσματα έχουν τώρα ανοίξει το επόμενο κεφάλαιο της γενετικής ιστορίας της δυτικής Ευρασίας – αυτό της Μεσογειακής Εποχής του Χαλκού».
Πηγή: sciencemag.org
Επιμέλεια-Μετάφραση: olympia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου