Μέ τήν σημερινή ἑορτή τῆς καταθέσεως τῆς ἁγίας Ἐσθῆτος ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ἡ ὁποία ἀπό τῶν ἀποστολικῶν ἤδη χρόνων βρίσκεται στό κέντρο τῆς εὐσεβείας τῶν πιστῶν, ἐπειδή ἀκριβῶς ἔτεκε τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ τόν ἐνανθρωπήσαντα. Σχετικά μέ τήν ἱστορική θεμελίωση τῆς ἐν λόγῳ ἑορτῆς διασώζεται ὅτι ἡ ἐσθήτα (μαφόριο, εἶδος ἐσάρπας) τῆς Θεοτόκου μεταφέρθηκε ἀπό τήν Παλαιστίνη ὅπου φυλασσόταν στήν Κωνσταντινούπολη, τό ἔτος 473.
Ἐκεῖ, καί συγκεκριμένα στόν Ναό τῶν Βλαχερνῶν, ὁ αὐτοκράτωρ Λέων Α΄ ἀνήγειρε παρεκκλήσιο κυκλικοῦ σχήματος γιά νά ἀποθέσει τό ἱερό κειμήλιο. Ἔκτοτε ἡ Ἐκκλησία τῆς Θεοτόκου τῶν Βλαχερνῶν ἀναδείχθηκε σέ ἕνα ἀπό τά σημαντικότερα προσκυνήματα τῆς Βασιλεύουσας, ὅπου διαδραματίσθηκαν σπουδαῖα ἱστορικά γεγονότα καί τελέσθηκαν πολλά καί ἐξαίσια θαύματα. Ἐκεῖ, λόγου χάριν, ὁ ὅσιος Ἀνδρέας ὁ διά Χριστόν σαλός (τέλη 9ου – ἀρχές 10ου αἰ.) ἀξιώθηκε νά δεῖ τήν Θεοτόκο νά σκεπάζει τόν λαό τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἱερά της ἐσθήτα, σύμβολο τῆς μητρικῆς ἀγάπης, προστασίας καί ἀέναης στοργῆς της.
Στήν προοπτική αὐτή κατανοεῖται καί ἡ ἰδιαίτερη τιμή πού ἀπέδιδε ἐξαρχῆς ἡ Ἐκκλησία στούς Ἁγίους καί τά ἱερά τους λείψανα. Αὐτά ὡς αἰσθητά σημεῖα τῆς παρουσίας τους στόν κόσμο διακονοῦν τήν κοινωνία τῶν πιστῶν μέ τόν Χριστό καί ἐκφράζουν τήν «ἀποκαραδοκία» τῆς Ἀναστάσεως.
Κατά παρόμοιο τρόπο τιμῶνται καί τά ἀντικείμενα πού συνδέονται μαζί τους. Διαβάζουμε στίς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ὅτι οἱ πιστοί ἔπαιρναν ἀκόμη καί τά μανδήλια τῆς κεφαλῆς ἤ τοῦ λαιμοῦ πού εἶχε χρησιμοποιήσει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, τά ἔβαζαν ἐπάνω στούς ἀσθενεῖς καί αὐτοί θεραπεύονταν ἀπό τίς ἀσθένειες καί τά πονηρά πνεύματα ἔφευγαν ἀπ’ αὐτούς (Πράξ. 19,12).
«Χαῖρε σκηνή τοῦ Θεοῦ καί Λόγου»
Τό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα τῆς ἑορτῆς ἔχει ἄμεση σχέση καί συνάφεια μέ τό πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Καθότι τά ἀναφερόμενα στήν «πρώτη σκηνή», στήν σκηνή δηλαδή τοῦ μαρτυρίου ὅπου λατρευόταν ὁ Θεός ἀπό τούς Ἰσραηλίτες πρίν οἰκοδομηθεῖ ὁ ναός τῶν Ἱεροσολύμων, τό θυσιαστήριο καί τά ἱερά ἀντικείμενα πού ὑπῆρχαν ἐκεῖ, ἀποτελοῦν τύπο καί προεικόνιση τῆς Παναγίας. Σύμβολα πού ἀνάγουν στό συμβολιζόμενο, στήν «Τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ καί ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ».
Πιό συγκεκριμένα, ἡ σκηνή τοῦ μαρτυρίου διαχωριζόταν σέ δύο μέρη, τό ἐξωτερικό πού ὀνομαζόταν «Ἅγια» καί τό ἐσωτερικό καί ἱερώτερο τά «Ἅγια τῶν Ἁγίων». Ἐκεῖ, στά Ἅγια τῶν Ἁγίων, ὑπῆρχε τό χρυσό θυσιαστήριο τοῦ θυμιάματος καί ἡ κιβωτός τῆς διαθήκης, μέσα στήν ὁποία βρισκόταν ἡ χρυσή στάμνος μέ τό μάννα, ἡ ράβδος τοῦ Ἀαρών, πού εἶχε βλαστήσει θαυματουργικά, καί οἱ δύο πλάκες πού περιεῖχαν τίς διατάξεις τῆς διαθήκης.
Καί ὅλα αὐτά ἦταν σκιά ἐκείνων πού θά ἐπακολουθοῦσαν κατά τήν περίοδο τῆς Καινῆς Διαθήκης καί προεικονίσεις τῆς ἐμψύχου κιβωτοῦ τοῦ Θεοῦ, τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία στήν ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν ἀποκαλεῖται «Ἁγία Ἁγίων μείζων», διότι ὡς μητέρα τοῦ ἐνσαρκωθέντος Λόγου τοῦ Θεοῦ εἶναι ἁγιωτέρα τῶν Ἁγίων τῆς σκηνῆς τοῦ μαρτυρίου. Ἡ Θεοτόκος, ἐπίσης, ἔγινε ἡ ἀληθινή σκηνή ὅπου κατοίκησε ὁ Ἰησοῦς Χριστός καί, ἑπομένως, ἡ αὐθεντική μαρτυρία περί τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του καί τῆς δυνατότητας νά γίνει ὁ ἄνθρωπος υἱός Θεοῦ κατά χάριν.
Γι’ αὐτό ἡ Παναγία ἀποκαλεῖται ἀπό τούς ἱερούς ὑμνογράφους τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι εἶναι συνάμα καί κορυφαῖοι θεολόγοι της, ἔμψυχο θυσιαστήριο, χρυσό θυμιατήριο, θυμίαμα εὔοσμο, μύρο πολύτιμο, κιβωτός πού ἔχει χρυσωθεῖ ἀπό τό Ἅγιο Πνεῦμα, στάμνος πού φέρει τόν Ἄρτο τῆς ζωῆς, ράβδος μυστική ἀπό τήν ὁποία βλάστησε ὁ Κύριος, τό «ἀμάραντον ἄνθος».
Ὁλόκληρος δέ ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος εἶναι πλήρης ἀπό παρόμοιους πρός τήν Θεοτόκο χαρακτηρισμούς. Ὡς ἐκ τούτου, ἡ Παναγία εἶναι ἡ κορύφωση καί ἡ τελείωση, ἡ ὁλοκλήρωση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Γιατί ὅλος ὁ κόσμος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης προετοιμαζόταν παιδαγωγούμενος ἀπό τόν Θεό γιά νά βρεθεῖ ἐκεῖνο τό πρόσωπο, δηλαδή ἡ Παναγία, πού ἑκουσίως θά συνεργαζόταν μέ τόν Θεό γιά τόν ἐρχομό τοῦ Σωτῆρος στόν κόσμο. Γιά νά συντελεσθεῖ ἡ προσωπική συνάντηση καί ἕνωση κάθε πιστοῦ μέ τόν σεσαρκωμένο Λόγο, ὁ ὁποῖος εἶναι «δικαιοσύνη τε καί ἁγιασμός καί ἀπολύτρωσις» (Α΄ Κορ. 1,30).
Ἀρχιμ. Ν. Κ.
https://apostoliki-diakonia.gr/gr_main/fk/2023/27_2023(3657).pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου