Σπήλαια και Σπηλαιοβάραθρα Υμηττού

Σπήλαια Υμηττού

Posted by evag on Nov 19, 2019 in Σπήλαια Υμηττού | 0 comments

Σπήλαια και Σπηλαιοβάραθρα Υμηττού:

• ένας κρυμμένος αναξιοποίητος θησαυρός,
• ένας ακόμη λόγος να προστατευθεί ο Υμηττός από οποιαδήποτε δόμηση, καταπατήσεις και εμπρησμούς και να διασωθεί ό,τι απέμεινε από τον Φυσικό του πλούτο.

Ο Υμηττός είναι προστατευμένη περιοχή, τόπος κοινοτικής σημασίας NATURA 2000, με την ονομασία “Υμηττός – Αισθητικό δάσος Καισαριανής – Λίμνη Βουλιαγμένης” και κωδικό (GR3000006).
Τα σπήλαια και σπηλαιοβάραθρα του Υμηττού έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο χαρακτηρισμό του ως τόπου κοινοτικής σημασίας. Είναι διάσπαρτα σε όλο το βουνό με κάποια από αυτά απαράμιλλης ομορφιάς, αλλά τα περισσότερα παραμένουν αναξιοποίητα και άγνωστα στο ευρύ κοινό!
Στον Υμηττό κυριαρχούν τα ασβεστολιθικά πετρώματα, στα οποία οφείλεται η δημιουργία πολλών καρστικών σχηματισμών, όπως είναι τα σπήλαια και τα βάραθρα, λόγω της εύκολης διάβρωσης των πετρωμάτων αυτών από το νερό.
Μερικοί από τους καρστικούς σχηματισμούς που δημιουργήθηκαν έχουν καταστραφεί, είτε από τη διάνοιξη ορεινών δρόμων, είτε από τα λατομεία, όπως είναι το σπήλαιο των Γλυκών Νερών (ΑΣΜ 3833), το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη του Καρέα (ΑΣΜ 4485), το σπηλαιοβάραθρο Κρητικού (ΑΣΜ 1068), είτε από άλλες αιτίες όπως το σπήλαιο Ηλιουπόλεως (ΑΣΜ 3400). 

Τα σπήλαια και σπηλαιοβάραθρα του Υμηττού είναι ένας ακόμη πολύ σπουδαίος λόγος, για τον οποίο ο Υμηττός πρέπει να παραμείνει προστατευμένος από οποιεσδήποτε παρεμβάσεις υπέργειες και υπόγειες!
Είναι ένας ακόμη λόγος για να προστατευθεί ο Υμηττός από οποιαδήποτε δόμηση, καταπατήσεις και εμπρησμούς και να διασωθεί ό,τι απέμεινε από τον Φυσικό κοινό μας πλούτο. Γι αυτό ζητάμε από την πολιτεία να τον υπερασπιστεί, να τον προστατέψει με ένα αυστηρό θεσμικό πλαίσιο και να αναδείξει τους πολύτιμους θησαυρούς του!
Οφείλουμε να διατηρήσουμε τα οικοσυστήματά του ζωντανά και υγιή, να αναδείξουμε  την πλούσια βιοποικιλότητα που φιλοξενεί, τον αρχαιολογικό του πλούτο, αλλά κι αυτόν που κρύβει στα σπλάχνα του, που σε κάποιες περιπτώσεις συνυπάρχει με αρχαιότητες όπως στην περίπτωση του σπηλαίου του Νυμφολήπτου, το οποίο είναι διακοσμημένο από το Θηραίο γλύπτη Αρχέδημο, τον 5ο αιώνα π.Χ.!

Παραθέτουμε φωτογραφίες μερικών εξ αυτών, θεωρώντας ότι είναι ένας πλούτος ο οποίος όχι μόνο δεν πρέπει να θιγεί, αλλά αντίθετα πρέπει να αξιοποιηθεί και να γίνει προσβάσιμος στο ευρύ κοινό.

Ευχαριστούμε πολύ το Λουκά Χαπσή, που μας επέτρεψε να χρησιμοποιήσουμε το θαυμάσιο φωτογραφικό υλικό του, για να αναδείξουμε ένας μέρος των κρυμμένων θησαυρών του Υμηττού, ελπίζοντας η πολιτεία να αναγνωρίσει σ’ αυτόν μιά μεγάλη ευκαιρία, που δε θ’ αφήσει να χαθεί…

Σπήλαιο Νυμφολήπτου

Το Σπήλαιο Νυμφολήπτου, γνωστό και ως Σπήλαιο Πανός και Σπήλαιο Αρχέδημου, είναι σπηλιά στις νότιες πλαγιές του Υμηττού. Βρίσκεται στο λόφο Κρεβάτι σε υψόμετρο 260 μέτρων στα βόρεια της Βάρης σε μικρή απόσταση από το μικρό σπήλαιο Συκιά. Είναι πιο εύκολα προσβάσιμο από τη Βούλα και το δρόμο που συνεχίζει μετά το κοιμητήριο. Το σπήλαιο αποτελεί σημαντικό αρχαιολογικό χώρο καθώς το εσωτερικό του είναι διακοσμημένο από τον Θηραίο γλύπτη Αρχέδημο, τον 5ο αιώνα π.Χ..














Στην αρχαιότητα ήταν ιερό των Νυμφών, του Απόλλωνα και του Πάνα. Στο σπήλαιο πραγματοποιήθηκαν ανασκαφές το 1901 από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα και δεν είναι επισκέψιμο για το κοινό. Το άνοιγμά του, με διαστάσεις 5 επί 2 μέτρα, είναι σχεδόν κάθετο και στο χείλος έχουν σκαλιστεί σκαλοπάτια τα οποία σήμερα έχουν καταστραφεί.










Υπάρχουν επίσης ένα σκαλισμένο ακέφαλο άγαλμα ένθρονης θεότητας, η οποία πιθανότατα απεικονίζει τον Απόλλωνα η, σύμφωνα με μία άλλη άποψη που έχει διατυπωθεί στο παρελθόν, τη Γαία Μητέρα ή τη Ρέα Κυβέλη….

Σπήλαιο Λεοντάρι

Το Σπήλαιο Λεοντάρι βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Υμηττού(ΑΣΜ 91), σε υψόμετρο 540 μ. περίπου, ΒΑ-Α της κορυφής 693μ. του υψώματος Κορακοβούνι του Υμηττού και σε απόσταση 500μ. από αυτή, δυτικά των Γλυκών Νερών Αττικής. Η ονομασία του οφείλεται σε τοπική παράδοση, σύμφωνα με την οποία, ένα λιοντάρι που κατοικούσε στο σπήλαιο τρομοκρατούσε τους κατοίκους της περιοχής μέχρι που τελικά μαρμάρωσε. Σε ανάμνηση της παράδοσης ένα μαρμάρινο άγαλμα λέοντος ήταν τοποθετημένο κοντά στην Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην Κάντζα έως τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το σπήλαιο είναι οριζόντιο, με έναν ενιαίο θάλαμο, διαστάσεων περίπου 50 Χ 20 μ., που έχει ύψος οροφής από 6 έως 11 μ. Δύο μεγάλοι σταλαγματικοί σχηματισμοί δημιουργούνται στο βαθύτερο τμήμα του. Μικρή σταγονορροή, που συμβάλλει στη συνέχιση της δημιουργίας του λιθωματικού διάκοσμου, παρατηρείται ακόμα σε κάποια σημεία. Στα νεότερα χρόνια ο χώρος χρησιμοποιήθηκε για τον σταυλισμό ζώων.


Στο σπήλαιο αυτό βρίσκονται κάποιοι πολύ ιδιαίτεροι σταλακτίτες και σταλαγμίτες, όπως αυτός ο μεγάλος ομπρελοειδής σχηματισμός, από τους λίγους στον ελληνικό χώρο.





Το σπήλαιο ερευνήθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με την Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας. Χρησιμοποιήθηκε συστηματικά κατά τη Νεολιθική περίοδο (από τις αρχές της 5ης έως και το τέλος περίπου της 4ης χιλιετίας π.Χ.), οπότε διαμορφώθηκαν λιθόστρωτα δάπεδα με πυρές, αρκετή κεραμική, λίθινα εργαλεία και συγκεντρώσεις ειδωλίων από πηλό και λίθο. Από την κεραμική και τα ειδώλια των ιστορικών χρόνων, που βρέθηκαν επάνω στα προϊστορικά στρώματα, προκύπτει ότι στους Κλασικούς χρόνους και αργότερα το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως ιερό, πιθανότατα αφιερωμένο στον Πάνα και τις Νύμφες. 

Σπήλαιο Κακαβούλας ή Κακοβούλας (ΑΣΜ 102)

Βρίσκεται σε υψ. 280 μ. στη νότια πλαγιά του λόφου Κακαβούλα ( υψ. 412 μ. ), που είναι το ΝΔ αντέρεισμα της κορυφής Στραβαετός του Υμηττού. Η είσοδος του σπηλαίου είναι ένα άνοιγμα στην επιφάνεια του εδάφους και “βλέπει” ( στα νότια ) τη μέση ακριβώς του κόλπου της Βάρκιζας. Μια πτώση μέρους της οροφής, που εξωτερικά εμφανίζεται σαν ένα βούλιαγμα με διάμετρο 8 μ. δημιούργησε δύο εισόδους.











Το σπήλαιο αποτελείται από ένα μεγάλο κατηφορικό θάλαμο 26Χ16 μ. περίπου και ύψος γύρω στα 8 μ. και σχεδόν στο κέντρο του υψώνονται πέντε μεγάλες σταλακτικές κολόνες που οι τρεις τους συγκρατούν τον πεσμένο ογκόλιθο της οροφής. Ενας δεύτερος θάλαμος 15Χ3 μ. στο βάθος του σπηλαίου καταλήγει σε στενό κατηφορικό ελικοειδές λαγούμι ( σαλίγκαρο ) μήκους 24 μ. που τελικά καταλήγει σ’ ένα μικρό θάλαμο 4Χ5 μ. και ύψους 2,50 μ. Το συνολικό βάθος ( υψομετρικά ) του σπηλαίου είναι 33 μ.

Σπηλαιοβάραθρο ‘Αποστολικό’

Βρίσκεται στη βόρεια πλαγιά του Κορακοβουνίου και περιλαμβάνει μια αίθουσα με αξιόλογα σπηλαιοθέματα! 

Σπηλαιοβάραθρο Προφήτη Ηλία (ΑΣΜ 3509)

Βρίσκεται στην άνω Γλυφάδα λίγα μέτρα από τα σπίτια και κοντά στο ομώνυμο εκκλησάκι. Κοντά επίσης και σε μια χαρακτηριστική μεγάλη τσιμεντένια δεξαμενή.

Η είσοδος του σπηλαίου είναι σχετικά στενή, πλάτους 1χ0,80μ. και μετά από 1μ περίπου ανοίγεται από κάτω μία μεγάλη αίθουσα διαστάσεων 50×20μ.

Κατακόρυφοι παραπετασματοειδείς σταλακτίτες κρέμονται σ΄ όλη την επιφάνεια ως τα χαμηλότερα σημεία. Όπου υπάρχουν προεξοχές έχουν αναπτυχθεί ωραιότατοι σταλαγμίτες σε διάφορα σχήματα.
Σο δάπεδο υπάρχουν ογκώδεις σταλαγμίτες, που φθάνουν σε ύψος 8-10 μέτρων!



 https://kipi.gr/?p=8690