ΓΝΗΣΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

                Από τήν σημερινή Κυριακή, αγαπητοί αδελφοί, αρχίζει η νηστεία τής Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Είναι μια πνευματική προπόνηση, στάδιο άθλησης, που θα μας βοηθήσει να φτάσουμε και να ζήσουμε την μεγάλη εορτή τού Πάσχα. Ήδη δια τού Τριωδίου η Εκκλησία μας μάς εισάγει σε αυτό το κατανυκτικό κλίμα, σε αντίθεση με διάφορα ξεφαντώματα που στο ίδιο χρονικό διάστημα, παρωθούν σε αντίθετο τρόπο ζωής, παρασύροντας δυστυχώς και κάποιους κατά τα άλλα χριστιανούς.

                Ο Χριστός είπε πως από τα ην αγάπη που θα έχουμε μεταξύ μας οι χριστιανοί θα καταλάβουν οι άλλοι άνθρωποι ότι είμαστε μαθητές του. Πολλές φορές όμως, η συμπεριφορά μας γίνεται χειρότερη κι από αυτών που λένε πως δεν πιστεύουν. Ο Χριστός πάνω στόν σταυρό εξόφλησε τα πλήθη τών αμαρτιών μας κι εμείς δεν μπορούμε να συγχωρήσουμε τόν διπλανό μας για κάτι στο οποίο μας έφταιξε. Αυτό δείχνει και τό μέγεθος τής αχαριστίας και τής πνευματικής μας τύφλωσης. Χρειάζεται λοιπόν στήν προσευχή να ζητάμε δύναμη να μπορούμε να συγχωρούμε.             

                Η νηστεία είναι η δεύτερη αρετή για τήν οποία κάνει λόγο η σημερινή περικοπή. Η νηστεία είναι συνηλικιώτις τής ανθρωπότητος κατά τον Μέγα Βασίλειο, ο οποίος λέει ότι αν είχαμε νηστεύσει μέσα τόν Παράδεισο τότε, δεν θα χρειαζόταν να νηστεύουμε τώρα. Είναι θεόσδοτος θεσμός η νηστεία, δόθηκε από τόν ίδιο τόν Θεό στούς πρωτόπλαστους σαν άσκηση που θα συντελούσε στήν πνευματική τους πρόοδο. Εκείνοι όμως, ως γνωστόν, κάνοντας κακή χρήση τού θεόσδοτου χαρίσματος τής ελευθερίας, παρέβησαν τήν εντολή τού Θεού.

                Η νηστεία πρέπει να είναι και πνευματική, δηλαδή νηστεία από λογισμούς, πάθη, κακές επιθυμίες, που είναι και πολύ δυσκολότερη. Όσοι πιστεύουν ότι είναι καλοί άνθρωποι και δεν χρειάζεται να νηστεύουν, πλανώνται διότι πώς πέτυχαν τό δύσκολο και δεν τα καταφέρνουν στό εύκολο; Άλλωστε, όταν η Εκκλησία νηστεύει και ο άνθρωπος δεν νηστεύει, χωρίς να υπάρχει αποχρών λόγος, λ.χ. μια ασθένεια, δηλαδή δεν σέβεται τόν θεσμό τής νηστείας και κινείται εγωκεντρικά, τότε αφορίζεται από μόνος του, με την έννοια ότι βγαίνει εκτός ορίων, εκτός σώματος, εκεί όπου δεν υπάρχει σωτηρία.

                Η νηστεία καταπολεμάει και τήν εγωκεντρικότητα τού σύγχρονου ανθρώπου γιατί νηστεύοντας αυτός σκέπτεται κάποιο άλλο πρόσωπο χάριν τού οποίου νηστεύει, τόν Χριστό. Δημιουργείται μία σχέση. Βγαίνει από τόν εαυτό του και σκέπτεται κάποιον άλλο. Και αυτός ο άλλος το λαμβάνει σοβαρά υπόψη του αυτό και επεμβαίνει στην ζωή τού νηστεύοντος ανθρώπου.

                Η νηστεία αποτελεί σπουδαία άσκηση και για τα παιδιά· γι αυτό και οι γονείς, δίνοντας πρώτα οι ίδιοι τό καλό παράδειγμα, οφείλουν να μαθαίνουν στα παιδιά τους να νηστεύουν. Η μικρή αναλογικά αυτή άσκηση θα τα καταστήσει ικανά να περάσουν από τό «όχι» στίς «προτάσεις» τών σύγχρονων εμπόρων τών Εθνών που αργότερα θα τα πλησιάσουν.

                Ως προς τό ζήτημα τής νηστείας και επίδειξης, σαφώς και δεν πρέπει να επιδεικνύεται κανείς όταν νηστεύει. Η σκυθρωπότητα και «ταλαιπωρημένη» όψη κάποιου που νηστεύει και που κάποιες φορές τεχνηέντως καλλιεργείται, απηχούν φαρισαϊκό πνεύμα και θα χρησιμοποιήσουμε τήν φράση τού μακαριστού Νικοπόλεως Μελετίου πως ο φαρισαϊσμός και η συνώνυμή του υποκρισία αποτελούν «ψυχοπάθειες» τής πνευματικής ζωής.

                Αλλιώτικα κινούμαστε όταν εκ τών πραγμάτων χρειάζεται να ομολογήσουμε και μάλιστα ευθαρσές ότι νηστεύουμε για να μην διακόψουμε τήν νηστεία μας. φυσικά και δεν είναι προτιμότερο να διακοπεί η νηστεία από τόν «κίνδυνο» τάχατες να περηφανευθούμε ή να θίξουμε τούς άλλους, εφόσον κι εμείς δεν θιγόμαστε – και σωστά – από τό γεγονός ότι οι άλλοι δεν νηστεύουν.

                Αν ο θησαυρός τής καρδιάς μας δεν είναι ο Χριστός και μόνον, θα είναι άλλα πράγματα και αυτά δεν θα είναι παρά είδωλα, φαντάσματα. Με αυτά δεν μπορεί να χορτάσει ο άνθρωπος. Τόν παρασύρουν σε μια κατάσταση ψεύτικου κορεσμού. Η ειδωλολατρία και η πλεονεξία είναι καταστάσεις συνώνυμες από τις οποίες πάσχει κατεξοχήν ο σημερινός άνθρωπος. Δυστυχής περιφέρεται εκτός εαυτού, αγνοώντας τόν εσωτερικό άνθρωπο, την αληθινή πατρίδα.

                Χρειάζεται λοιπόν να βρεί το χαμένο κέντρο του, που είναι ο Χριστός· ο όντως πατέρας, ο όντως φίλος, ο όντως αδελφός που απέδειξε ότι μας αγαπάει πεθαίνοντας στον σταυρό για μας. Αν κάποιος αμφιβάλλει κατά πόσον ο Θεός τόν αγαπάει, δεν έχει παρά να κοιτάξει τόν σταυρό, που αποδεικνύει το μέτρο τής αγάπης τού Θεού για τόν άνθρωπο και επομένως αυτός έχει τόν πρώτο και μοναδικό λόγο στήν καρδιά μας.

Αρχιμ. Ε.Τ.