Ο ΤΙΜΙΟΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ

Μπροστά στην οσιακή μορφή του προφήτη Ιωάννου, του Προδρόμου και Βαπτιστή του Χριστού, υποκλινόμαστε με δέος και σεβασμό, καθώς τον συναντούμε μέσα από την ανάμνηση της θλιβερής επετείου της αποκεφάλισής του. το γεγονός και το περιεχόμενο της γιορτής το αντλούμε από το ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας.

Απόστολος, ομολογητής, μάρτυρας, όσιος και δίκαιος υπήρξε ο Τίμιος Πρόδρομος, ο τελευταίος προφήτης του Ισραήλ, αλλά και ο πρώτος Άγιος της Εκκλησίας, αφού βρίσκεται στο μεταίχμιο των δύο κόσμων, της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης. Σαν λυχνάρι φώτισε «τους κεθημένους εν σκότει και σκιά θανάτου» ανθρώπους της εποχής του, ώστε να αναγνωρίσουν στο πρόσωπο του Ιησού τον αναμενόμενο Μεσσία και να πιστέψουν σ’ Αυτόν. Με την διδασκαλία του ομολόγησε την θεότητα του Χριστού και προετοίμασε τον δρόμο για τον ερχομό Του, ενώ με την στάση ζωής του εξαφάνισε την ατομικότητά του, για να φανεί το φώς του Χριστού. Η γέννησή του υπήρξε θαυμαστή, καρπός άτεκνων μέχρι τότε και ηλικιωμένων γονέων. Η ζωή του υπήρξε ασκητική, γεμάτη στερήσεις και κακουχίες, ζωή εγκράτειας και αυτοκυριαρχίας, ζωή σ’ όλα αγγελική.

Ο ταπεινός ερημίτης εγκαταλείπει τις δυσκολίες της ερημητικής ζωής, για να διακονήσει με το κήρυγμά του την προετοιμασία της οδού του Κυρίου, ανταποκρινόμενος στην κλήση του Θεού. έτσι, μας διδάσκει ότι το θέλημα του Θεού γίνεται πυξίδα κάθε ασκητικής προσπάθειας. Ο διαπρύσιος κήρυκας της Βασιλείας του Θεού αναδείχθηκε, σύμφωνα με την ομολογία του ίδιου του Χριστού, «μείζων εν γεννητοίς γυναικών». Το κήρυγμά του συγκίνησε τα πλήθη, αφύπνισε τις συνειδήσεις και κάλεσε τους ανθρώπους σε ριζική αλλαγή σκέψεων και φρονημάτων, σε ουσιαστική μεταστροφή συμπεριφοράς και ζωής, σε επιστροφή στο θέλημα του Θεού, όπως αυτό συμπυκνώνεται στο σύνθημά του: «μετανοείτε, ήγγικε γάρ η Βασιλεία των Ουρανών». Ακούμπησε το χέρι του στην καθαρή, άφθορη και απείραχτη κορυφή του Χριστού κατά την βάπτισή Του στον Ιορδάνη και , παρ’ όλα αυτά, με ταπείνωση θεώρησε ότι τελείωσε την αποστολή του λέγοντας για τον Χριστό και τον εαυτό του: «εκείνον δεί αυξάνειν, εμέ δε ελαττούσθαι» εκείνου το έργο πρέπει να μεγαλώνει και το δικό μου να μικραίνει.

Ο Τίμιος Πρόδρομος, με την πνευματική του φυσιογνωμία και ακτινοβολία, με το κήρυγμα και την ζωή του, υπήρξε έλεγχος και κρίση για τον Ηρώδη. Στην ελεγκτική του στάση βλέπουμε την προφητική φωνή της Εκκλησίας μέσα στον κόσμο. Είναι ευνόητο ότι η έννοια του ελέγχου και της κρίσης ανήκει στον Θεό, στην απόλυτη γνώση και αλήθειά Του, αλλά και στην φιλάνθρωπη δικαιοκρισία Του. Η Εκκλησία έχει την προφητική κλήση και την αποστολή με την Αλήθειά Της να γίνεται κριτής, φύλακας και οδηγός της κοινωνίας μέσα στην οποία ζεί. Ο προφητικός λόγος Της δεν συμβιβάζεται και δεν ταυτίζεται με τις τάσεις και τις αντιλήψεις του σύγχρονου κόσμου. Πρέπει να αντιδρά, όταν αδίστακτα αναποδογυρίζονται αξίες και αρχές, όταν παραμερίζονται και γελοιοποιούνται ηθικές και συνειδήσεις. Ο Χριστός διακηρύττει: «νυν κρίσις εστί του κόσμου».

Η παρουσία του καθένα από εμάς μπορεί να γίνει προφητική στο περιβάλλον όπου ζούμε. Μόνο αν έχουμε ηθικό ανάστημα και συνέπεια στην ζωή μας, μπορούμε με τον λόγο μας και το παράδειγμά μας να «κρίνουμε» τον κόσμο μας και να τον προσανατολίζουμε προς την σωτηρία. Αυτή η κρίση και ο έλεγχος, όμως, είναι παιδαγωγικά μέσα, που δεν μπορεί να εκθέτουν, να ντροπιάζουν και να ταπεινώνουν τον άλλο άνθρωπο. Απαιτείται περισσή διάκριση, ώστε να ξεχωρίζουμε το ανθρώπινο πρόσωπο από τις όποιες αμαρτωλές καταστάσεις του, όταν αυτές αποθρασύνονται αδιάντροπα και προκαλούν τα όρια και τις αντοχές μας. Μόνο με αγάπη, κατανόηση και σύνεση μπορούμε να αναγνωρίζουμε στον αμαρτωλό, τον άρρωστο αδελφό που προσπαθούμε να θεραπεύσουμε, και όχι τον ένοχο που μας αρέσει να κρίνουμε και να καταδικάζουμε.

Αγαπητοί αδελφοί, το στόμα του Τιμίου Προδρόμου έκλεισε, καθώς τον αποκεφάλισε ο Ηρώδης. Η φωνή του, όμως, ακούγεται και σήμερα δυνατή, για να ελέγχει την ηθική μας αδυναμία και μετριότητα και να αφυπνίζει τις ναρκωμένες από την παρακμή συνειδήσεις του κόσμου, που θέλει να ζήσει και να σωθεί. Αμήν.

Αρχιμ. Ν.Κ.