Πανανθρώπινη η προσδοκία για λύτρωση

Στ΄ αλήθεια, αναρωτηθήκαμε ποτέ αν βρέθηκε κανείς πάνω στη γη και ολόκληρος ο κόσμος να μιλά γι΄ αυτόν πριν γεννηθεί; Όχι απλά να λένε γενικά και αόριστα στοιχεία για τη ζωή του, αλλά να προφητεύουν με λεπτομέρεια ακόμη και καταστάσεις πέραν των φυσικών δεδομένων. Πού θα γεννηθεί; Ποια γυναίκα θα έχει τις προϋποθέσεις να το γεννήσει; Ποιοι θα τον καλωσορίσουν στη ζωή; Τι θα συμβεί στη ζωή του και γιατί;

Όλα αυτά αφορούσαν τον Προαιώνιο Λόγο. Η παρουσία του στην ιστορία υπήρξε μέγα και ανεπανάληπτο γεγονός. Είναι η προ αιώνων υπόσχεση, που έδωσε ο Θεός στους πρωτοπλάστους μετά την πτώση τους και με αυτό τον τρόπο φανερώνεται η απύθμενη αγάπη Του προς τα δημιουργήματά του.

Η κακή χρήση της ελευθερίας τους έφερε αναστάτωση στη θεία δημιουργία και μετάλλαξαν τη φύση και το σκοπό της. Ο πόνος, ο κόπος, οι αρρώστιες, ο θάνατος ήταν οι κυρίαρχες καταστάσεις στις ανθρώπινες κοινωνίες όλων των εποχών. Η ανθρώπινη φύση είχε δεχθεί ανεπανόρθωτο τραύμα. Γνώριζε ότι μόνη της δεν μπορεί να επανέλθει στην προπτωτική της κατάσταση, έτσι περίμενε τον αναμενόμενο, λυτρωτή και σωτήρα.

Η προσδοκία ήταν πανανθρώπινη. Διαδόθηκε πολύ νωρίς και ανάμεσα σε όλα τα έθνη της γης η υπόσχεση που έδωσε ο Θεός στους πρώτους ανθρώπους ότι ένας από τους απογόνους της Εύας θα επανόρθωση το πταίσμα και θα καταλύσει την κυριαρχία του κακού πάνω στη γη.

Γενικά οι παραδόσεις των λαών αναφέρονται σε κάποιον που θα ερχόταν στη γη για να αποκαταστήσει την ηθική τάξη. Αυτόν το μοναδικό ανακαινιστή οι πρωτοχριστιανικοί λαοί τον περίμεναν ως βασιλέα τρανότερο από όλους τους ηγεμόνες, ως ημίθεο και φορέα της ειρήνης και της δικαιοσύνης, ως διδάσκαλο των ανθρώπων και κομιστή λυτρώσεων για τους αμαρτωλούς.

Οι θρύλοι των Βαβυλωνίων περίμεναν τον Μαρδούκ, οι Πέρσες τον Σαοσγιάν, οι Ινδοί τον Βισνού, οι Κινέζοι τον ουρανάνθρωπον ήρωα Κισίν–Τσεπού που σημαίνει Αρχών–Ποιμήν. Οι Αιγύπτιοι τον Ώρο που μετά από θλίψεις θα έφερνε νέα εποχή ειρήνης και ευδαιμονίας.

Από τους Έλληνες ξεχωρίζουμε το θρύλο του Προμηθέα που προλέγει τη γέννηση κάποιου ελευθερωτή με ασυνήθιστο τρόπο και μετά από επέμβαση του Θεού για λύτρωσή του. Ο Ερμής στο ίδιο έργο του Αισχύλου αναφέρει ότι για να τερματιστεί η τιμωρία πρέπει ο Θεός να αναλάβει επάνω του τα κακά και να κατεβεί στον Άδη.

Εξ΄άλλου ο Σωκράτης είπε προς τον Αλκιβιάδη, αναφορικά με τις σχέσεις Θεού και ανθρώπων, να αναβάλει τη θυσία μέχρι να έρθει σε αυτούς κάποιος απεσταλμένος να τους διδάξει.

Στην πολιτεία του Πλάτωνα ονομάζει τον αναμενόμενο από τους ουρανούς Λόγο, Σωτήρα, Υιόν του Θεού. Τον βλέπει να μαστιγώνεται σαν εγκληματία και αφού πάθει όλα τα κακά να πεθαίνει.

Στους Αρχαίους Ρωμαίους ξεχωρίζουμε τον Τάκιτο ο οποίος βεβαιώνει ότι από την Ιουδαία θα δουν να βγαίνει νέα δύναμη.

Ο Κικέρων αναφέρει ότι σύντομα θα εμφανιστεί ένας βασιλιάς στη γη που πρέπει να τον αναγνωρίσουν όσοι θέλουν να σωθούν.

Τόσο οι παραδόσεις τον Αιγυπτίων, όσο και οι λαοί τής Δύσεως ανέμεναν το λυτρωτή από την Ανατολή. Αντίθετα οι λαοί της ανατολής περίμεναν τη σωτηρία από τη Δύση. Και οι δύο απόψεις συμπίπτουν με κέντρο αναφοράς την περιοχή της Παλαιστίνης. Δικαιολογημένα λοιπόν ο Χριστός προαναγγέλλεται ως προσδοκία των Εθνών.

Η ελπιδοφόρος υπόσχεση του Θεού ανανεωνόταν συνεχώς και είχε πρόσφορο έδαφος κυρίως στο μονοθεϊστικό Εβραϊκό πολιτισμό. Με το στόμα των προφητών ο Θεός φανέρωνε κατά διαστήματα το θείο Του σχέδιο. Ο προφήτης Μιχαίας προαναγγέλλει τον τόπο: “Και συ Βηθλεέμ από σένα θα προέλθει ο άρχοντας ο προ αιώνιος”.

Ο προφήτης Ησαΐας προλέγει την καταγωγή του. “Θα είναι ράβδος από τη ρίζα του Ιεσσαί και το γενεαλογικό κορμό του Δαβίδ. Η δε μητέρα του θα είναι Παρθένος και μετά τη γέννηση του, ώστε ο υιός του θεού να έλθει στη γη και με το αναμάρτητο αίμα της θυσίας του να σώσει τον αμαρτωλό και πεπτωκότα άνθρωπο”.

Στην ταπεινή φάτνη παρουσιάζονται οι βοσκοί, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν το Ιουδαϊκό έθνος. Ο προφήτης Δαβίδ καθώς και ο προ Χριστού Ευαγγελιστής, Ησαΐας, μιλούν για τους μάγους, ακόμα και τα δώρα τους. Οι Μάγοι της Περσίας αντιπροσωπεύουν όλα τα άλλα έθνη που περίμεναν το λυτρωτή και αναγνωρίζουν την τελική αποκάλυψη. Με τα πολύτιμα δώρα τους προς τον Χριστό, το χρυσό, το λιβάνι και τη σμύρνα, επιβεβαίωναν την πεποίθηση τους ότι αυτός ήταν μια ξεχωριστή θεία προσωπικότητα. Σύμφωνα με την αλληγορία των δώρων ο χρυσός προσφέρθηκε στο Χριστό ως βασιλέα, το λιβάνι ως θεό και η σμύρνα ως τον μέλλοντα σταυρωμένο Σωτήρα των ανθρώπων. Έτσι οι μάγοι αναδείχθηκαν πρωτοπόροι ανάμεσα σε όλους τους εθνικούς, που αργότερα επρόκειτο να αναγνωρίσουν το Χριστό βασιλέα, θεό και σωτήρα τους.

Ο ερχομός του λυτρωτή στις μέρες μας είναι αναμφισβήτητο γεγονός. Χώρισε την ιστορία στα δύο. Προ Χριστού και μετά Χριστό. 2009 χρόνια τώρα γιορτάζουμε τα γενέθλια εκείνου που περίμεναν οι άλλοι να έρθει. Η είσοδός του στην ανθρώπινη ιστορία άλλαξε τη ροή τής σταθερά καθοδικής πορείας των ανθρώπων. Η θεία ενανθρώπισή Του είναι η ευλογημένη αρχή της μεγαλύτερης επανάστασης όλων των εποχών. Η ανατολή του νοητού ηλίου της δικαιοσύνης στη γη διέλυσε τα πυκνά σκοτάδια του προχριστιανικού παρελθόντος και αποδυνάμωσε τους εργαζόμενους τα σκοτεινά έργα. Τα ανθρώπινα γεγονότα και η Ιστορία έχουν πια κατευθυντήρια φορά και στόχο το μοναδικό πρόσωπο του Θεανθρώπου .

Το μήνυμα της Βηθλεέμ, το οποίο διαλαλήθηκε από τους αγγέλους τη νύκτα της γεννήσεως, είναι το πιο χαρμόσυνο και ελπιδοφόρο άγγελμα της Ιστορίας. Ο Θεάνθρωπος Ιησούς ήρθε ως λυτρωτής του κόσμου για να καταλύσει τους νόμους της αμαρτίας και να αποκαταστήσει, με την αμέτρητη και ανιδιοτελή αγάπη του, τις σχέσεις Θεού και ανθρώπων. Ο άνθρωπος που θέλει , βρίσκει τώρα το δρόμο του γυρισμού.

Στην Εκκλησία, κάθε Χριστούγεννα, ακούμε σε χρόνο ενεστώτα ότι ο Χριστός γεννάται και μας καλεί όλους να απαντήσουμε στον ερχομό Του, να υψωθούμε από τη γη προς τον ουρανό. Να γίνουμε από επίγειοι ουράνιοι αφού εκείνος για χάρη μας έκλινε ουρανούς και κατέβηκε στη γη, για να μας υψώσει στον ουρανό. Αυτά τα Χριστούγεννα ας είναι και για μας η πνευματική αναγέννηση μας. Ας μη μείνουμε μόνο στις υλικές απολαύσεις. Ας νιώσουμε κι εμείς στις καρδιές μας των μάγων τη μεγάλη χαρά, τη χαρά που ευαγγελίστηκαν οι Άγγελοι στους ποιμένες. Ας σπεύσουμε να τον προσκυνήσουμε με τους Μάγους, ας τον δοξάσουμε με τους ποιμένες κι ας πανηγυρίσουμε με τους αγγέλους ότι γεννήθηκε σήμερα για χάρη μας ο σωτήρας Χριστός. Αυτή η γιορτή είναι η γιορτή όλης της κτίσης, είναι η γιορτή που χαρίζει στον κόσμο υπερκόσμιες δωρεές.

Καλά Χριστούγεννα!!

Δέσποινα Ιωάννου – Βασιλείου

Πρεσβυτέρα – Εκπαιδευτικός

Αρχιεπισκοπή Κύπρου