ΕΞΩ ΤΑ ΚΟΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΜΥΤΑΡΑ*


Ας μιλήσουμε για την Ανώτατη Παιδεία και τα Πανεπιστήμια. Έζησα σαράντα χρόνια στους χώρους του Πολυτεχνείου και της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών. Μπορώ να έχω έναν λόγο λοιπόν.

1 Κάθε Πανεπιστήμιο διοικείται και ελέγχεται από τη Γενική Συνέλευση και μόνο.

2 Ο Πρύτανης εκλέγεται από τον σύλλογο των καθηγητών με τη συμμετοχή αριθμού φοιτητών. Ο αριθμός τους είναι ισοδύναμος μ' εκείνον των εκλεκτόρων. Αυτά λέει ο νόμος - πλαίσιο.

3 Επειδή οι σύλλογοι των φοιτητών ελέγχονται από τα κόμματα κάθε είδους, τελικώς ο πρύτανης εκλέγεται με κομματικές σκοπιμότητες, και συχνά κατεβαίνει σε εκλογές με πολιτικό πρόγραμμα.

4 Θεωρώ αδιανόητο και επικίνδυνο για ένα Πανεπιστήμιο να καθοδηγείται από πολιτικούς, οι οποίοι ενδιαφέρονται μόνο για την ψηφοθηρία φοιτητικών ψήφων και τίποτε άλλο.

5 Οι καθηγητές υποχρεούνται να εκδίδουν τα βιβλία τους χωρίς καμία αμοιβή, εφόσον είναι υποχρέωσή τους, και εν συνεχεία να πληρώνει το κράτος την εκτύπωσή τους και να διανέμονται δωρεάν και εγκαίρως στους φοιτητές με την αρχή της σχολικής χρονιάς.

6 Πιστεύω, οι καθηγητές όλων των βαθμίδων πρέπει να ελέγχονται κατά διαστήματα, με την ευθύνη της Πρυτανείας, για την επαρκή διδασκαλία, την παιδαγωγική ικανότητα και την ενημέρωσή τους, ως προς το αντικείμενο διδασκαλίας τους.

7 Δυστυχώς, αντ' αυτού, ο νόμος - πλαίσιο, δίνει την ευχέρεια στο διδακτικό προσωπικό, να αυτοεξελίσσεται κατά διαστήματα, με δική του πρωτοβουλία και ευθύνη. Σ' αυτές τις περιπτώσεις δημιουργούνται, εντός του Πανεπιστημίου, συντεχνίες με ίδια συμφέροντα, αποκλείοντας συμμετοχή υποψηφίων εκτός Πανεπιστημίου.

Με άλλα λόγια, εάν ο Αϊνστάιν υπέβαλλε υποψηφιότητα, δεν θα μπορούσε να εκλεγεί ούτε λέκτορας.

8 Εάν κάνουμε μια έρευνα θα διαπιστώσουμε ότι οι νυν καθηγητές είναι σε συντριπτική πλειονότητα οι λέκτορες του 1982. Μερικοί απ' αυτούς και πρυτάνεις. Αλλά όλοι γνωρίζουν ότι οι λέκτορες επιλέγονται με τελείως διαφορετικά προσόντα από εκείνα των τακτικών καθηγητών.

9 Ο Σύλλογος των φοιτητών ασχολείται με προτάσεις και προβλήματα που τους αφορούν και τα οποία υποβάλλουν για συζήτηση στη γενική συνέλευση και αναλόγως προωθούνται στο υπ. Παιδείας. Στη διάρκεια των ετών έχουμε υποστεί άπειρες καταλήψεις, χωρίς προσωπικά να έχω καταλάβει πώς αυτές οι καταλήψεις νομιμοποιούνται «επαναστατικώ δικαίω» μέσα στις Ανώτατες Σχολές.

Πιο απλά, πώς έχει το δικαίωμα ο σύλλογος των φοιτητών να διακόψει τη συνέχεια των σπουδών, συχνά για απεριόριστο χρόνο, εις βάρος της παιδείας των φοιτητών και θα έλεγα και του κοινωνικού συνόλου. Πώς έχει το δικαίωμα να απαξιώνει τη γενική συνέλευση και να αποφασίζει μόνος του τη διακοπή της εκπαιδευτικής λειτουργίας. Είναι άθλιο το θέαμα του φοιτητή που αναγγέλλει στον Πρύτανη ότι κλείνει το Πανεπιστήμιο επ' αόριστον ο Πρύτανης παραδίδει τα κλειδιά και όλο το διδακτικό προσωπικό αποχωρεί πανικόβλητο. Η Σχολή κλείνει και η περιφρούρηση φοιτητών αναλαμβάνει την ευθύνη προστασίας του χώρου.

Σπάνια έχω δει να αποδίδει καρπούς αυτή η περιφρούρηση. Ακολουθούν καταστροφές πολλών εκατομμυρίων χωρίς κανείς να αναλαμβάνει τις ευθύνες του.

10 Το άσυλο υποτίθεται ότι προστατεύεται και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να επέμβει.

11 Τι είναι αυτό το άσυλο; Πρέπει κάποια στιγμή να επαναπροσδιοριστεί η ύπαρξη και η λειτουργία του. Πρέπει να διαχωριστούν οι ευθύνες για τα ποινικά αδικήματα που συντελούνται στη διάρκεια των καταλήψεων.

12 Ο γ.γ. της Αν. Σχολής όταν αντιληφθεί ότι διαπράττονται ξυλοδαρμοί Πρυτάνεων, που μεταφέρονται στο Νοσοκομείο, κακοποιήσεις καθηγητών, εμπρησμοί, -θυμηθείτε τον εμπρησμό του μισού Πολυτεχνείου στη δεξιά πτέρυγα- κλοπές οργάνων και εκπαιδευτικού υλικού διδασκαλίας, οφείλει κατά τη γνώμη μου να ειδοποιεί αμέσως τον εισαγγελέα για να επέμβει αυτεπαγγέλτως.

13 Δεν είναι δουλειά του Πρύτανη, εφόσον πρόκειται για ποινικά αδικήματα. Ο πρύτανης δεν είναι ούτε αστυνομικός ούτε εισαγγελέας και δεν πρέπει να μεταθέτουμε τις ευθύνες αυτών των εγκλημάτων στους εκπαιδευτικούς. Εξω λοιπόν τα κόμματα από το Πανεπιστήμιο.

14 Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι όταν οι καταλήψεις ακυρώνουν το σχολικό έτος, λόγω απουσιών, το έτος θα πρέπει να επαναλαμβάνεται και να μην μπαλώνεται εκ του προχείρου, διότι η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος έγινε μόνο μια φορά. Αγαπητοί φίλοι, αυτά που καταθέτω παραπάνω είναι μόνο μερικά απ' όσα μας τοποθετούν στον πάτο του σκουπιδοντενεκέ της παγκόσμιας εκπαίδευσης. Το πρόβλημα είναι πολύ πιο σοβαρό απ' ό,τι μερικοί νομίζουν.

* Ζωγράφος

(δημοσιεύθηκε στην εφημ. «Ελευθεροτυπία» το Σάββατο 19/09/2009)