Πρωτοπρ. Βασίλειος Καλλιακμάνης, Υπομονή και ελπίδα
πηγή: Μακεδονία, 3/7/2011
α) “Καυχιόμαστε και για τις θλίψεις, επειδή γνωρίζουμε καλά ότι η θλίψη μάς ασκεί στην υπομονή. Η υπομονή μάς κάνει δόκιμους και σταθερούς, η σταθερότητα γεννά την ελπίδα και η ελπίδα αυτή δεν μας απογοητεύει”. Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από την προς Ρωμαίους Επιστολή του Αποστόλου Παύλου και περιλαμβάνεται στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα (Ρωμ. 5,1-10). Και ίσως ηχεί παράξενα στα αυτιά του σύγχρονου ανθρώπου η κλιμακωτή σκέψη του Αποστόλου, που αρχίζει με την αποδοχή των θλίψεων και τη θετική τους αξιοποίηση.
β) Διότι ο σύγχρονος άνθρωπος έχει εθιστεί στην αντίληψη κάποιας ιδιότυπης ευτυχίας, η οποία στηρίζεται αποκλειστικά στην υλική απόλαυση και ευμάρεια και τους οικονομικούς δείκτες... Η εξάρτηση της ποιότητας ζωής και της ανόδου του βιοτικού επιπέδου μόνο από οικονομικά μεγέθη και σωματική ευρωστία παραμερίζει κάθε άλλη πνευματική αναζήτηση και οδηγεί σε αδιέξοδο. Κι αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο σύγχρονο κοινωνικό γίγνεσθαι. Όταν το νόημα της ζωής στηρίζεται στο “έχειν” και υπάρχει πλήρης αδιαφορία για το “είναι”, τότε απολυτοποιούνται τα υλικά αγαθά, και η έλλειψή τους ή ο περιορισμός τους γίνεται πηγή δυστυχίας.
γ) Οι θλίψεις όμως μπορεί να προέρχονται και από άλλες αιτίες κι όχι μόνο από τη στέρηση υλικών αγαθών ή προβλήματα υγείας. Ανεκπλήρωτες επιθυμίες, πλασματικές ανάγκες, ανέφικτοι στόχοι, πειρασμικές καταστάσεις, τραυματικές ανθρώπινες σχέσεις, ατομικοί ή και συλλογικοί εγωισμοί, ανυπομονησία και βιασύνη γεννούν θλίψη και κατήφεια σε πολλούς ανθρώπους. Ειδικότερα η ανυπομονησία και η βιασύνη, που γίνονται ευδιάκριτες σε όλες τις ανθρώπινες ενέργειες, ευθύνονται για πολλά δεινά.
δ) Το παράδοξο είναι ότι και πολλοί χριστιανοί βιάζονται να δουν αμέσως αποτελέσματα στην πνευματική ζωή, επειδή απλώς άρχισαν να αγωνίζονται! Και απελπίζονται πολύ γρήγορα ή και εγκαταλείπουν τον αγώνα τους. Γι’ αυτό και ο Γέροντας Πορφύριος δίδασκε, η πνευματική εργασία να γίνεται απλά, απαλά και χωρίς βία. Και πρόσθετε: Δε θα κάνετε τίποτε με σκοπιμότητα. Να μη λέτε, “θα το κάνω έτσι για να έλθει αυτό το αποτέλεσμα”, αλλά θα το κάνετε έτσι απλά, χωρίς να το ξέρετε.
ε) Δηλαδή, συνεχίζει ο χαρισματικός Γέροντας, να προσεύχεστε απλά και μη σκέπτεστε τι θα χαρίσει ο Θεός μες στην ψυχή σας. Μην κάνετε υπολογισμούς... Η καρδιά σας να είναι απλή, όχι διπλή και ανειλικρινής• αγαθή κι όχι πονηρή και ιδιοτελής. Την απλή και αγαθή ψυχή όλοι την επιζητούν, αναπαύονται σ’ εκείνη, την πλησιάζουν χωρίς φόβο, χωρίς υποψία. Κι η ίδια ζει με εσωτερική ειρήνη, έχει αγαθή σχέση μ’ όλους τους ανθρώπους και μ’ όλη την κτίση.
στ) Για όσους διακρίνουν με πνευματικό τρόπο τα πράγματα, οι θλίψεις μπορεί να αποτελέσουν αφετηρία καύχησης και τρόπο άθλησης στην υπομονή. Η υπομονή δεν νοείται ως παραίτηση από τον αγώνα της ζωής, αλλά ως δημιουργική αναθεώρηση του τρόπου υπάρξεως και των στόχων του βίου. Ως στάση πνευματικού ανεφοδιασμού και νέα εκκίνηση με εσωτερική ανακαίνιση και ωριμότερη αυτεπίγνωση. Με την υπομονή δοκιμάζεται ο άνθρωπος και αποκτά σταθερότητα. Με βάση τη σταθερότητα στην πίστη γεννιέται ελπίδα, όχι ως κενή περιεχομένου ονειροπόληση αλλά ως βεβαιότητα για την αγάπη και την πρόνοια του Θεού.
ζ) “Ο Θεός αποδεικνύει την αγάπη του για μας με το ότι ο Χριστός πέθανε για χάρη μας, ενώ ήμασταν ακόμη αμαρτωλοί”, τονίζει ο Απόστολος. Και πράγματι η άπειρη αγάπη του Θεού φανερώνεται στον σταυρικό θάνατο του Κυρίου. Διότι δύσκολα θυσιάζει κάποιος τη ζωή του για τον άλλο• πολύ περισσότερο για κάποιον ασεβή και αμαρτωλό. Αυτό όμως που δεν συμβαίνει μεταξύ των ανθρώπων, συμβαίνει ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο. Κι ενώ “ήμασταν εχθροί, συμφιλιωθήκαμε με τον Θεό μέσω του θανάτου του Υιού του”. Η συμφιλίωση αυτή οδηγεί στη σωτηρία, αλλά με αφετηρία την πίστη. Η πίστη μεταμορφώνεται σε εμπιστοσύνη και γεννά τη βέβαιη ελπίδα ότι η δικαίωση που χαρίζει ο Χριστός είναι δεδομένη και ζητούμενη. Δεδομένη εκ μέρους του Θεού και ζητούμενη εκ μέρους του ανθρώπου, που υπομένει τις θλίψεις και ασκείται πνευματικά στην υπομονή.
http://thriskeftika.blogspot.com/2011/07/blog-post_6837.html
πηγή: Μακεδονία, 3/7/2011
α) “Καυχιόμαστε και για τις θλίψεις, επειδή γνωρίζουμε καλά ότι η θλίψη μάς ασκεί στην υπομονή. Η υπομονή μάς κάνει δόκιμους και σταθερούς, η σταθερότητα γεννά την ελπίδα και η ελπίδα αυτή δεν μας απογοητεύει”. Το παραπάνω απόσπασμα προέρχεται από την προς Ρωμαίους Επιστολή του Αποστόλου Παύλου και περιλαμβάνεται στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα (Ρωμ. 5,1-10). Και ίσως ηχεί παράξενα στα αυτιά του σύγχρονου ανθρώπου η κλιμακωτή σκέψη του Αποστόλου, που αρχίζει με την αποδοχή των θλίψεων και τη θετική τους αξιοποίηση.
β) Διότι ο σύγχρονος άνθρωπος έχει εθιστεί στην αντίληψη κάποιας ιδιότυπης ευτυχίας, η οποία στηρίζεται αποκλειστικά στην υλική απόλαυση και ευμάρεια και τους οικονομικούς δείκτες... Η εξάρτηση της ποιότητας ζωής και της ανόδου του βιοτικού επιπέδου μόνο από οικονομικά μεγέθη και σωματική ευρωστία παραμερίζει κάθε άλλη πνευματική αναζήτηση και οδηγεί σε αδιέξοδο. Κι αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο σύγχρονο κοινωνικό γίγνεσθαι. Όταν το νόημα της ζωής στηρίζεται στο “έχειν” και υπάρχει πλήρης αδιαφορία για το “είναι”, τότε απολυτοποιούνται τα υλικά αγαθά, και η έλλειψή τους ή ο περιορισμός τους γίνεται πηγή δυστυχίας.
γ) Οι θλίψεις όμως μπορεί να προέρχονται και από άλλες αιτίες κι όχι μόνο από τη στέρηση υλικών αγαθών ή προβλήματα υγείας. Ανεκπλήρωτες επιθυμίες, πλασματικές ανάγκες, ανέφικτοι στόχοι, πειρασμικές καταστάσεις, τραυματικές ανθρώπινες σχέσεις, ατομικοί ή και συλλογικοί εγωισμοί, ανυπομονησία και βιασύνη γεννούν θλίψη και κατήφεια σε πολλούς ανθρώπους. Ειδικότερα η ανυπομονησία και η βιασύνη, που γίνονται ευδιάκριτες σε όλες τις ανθρώπινες ενέργειες, ευθύνονται για πολλά δεινά.
δ) Το παράδοξο είναι ότι και πολλοί χριστιανοί βιάζονται να δουν αμέσως αποτελέσματα στην πνευματική ζωή, επειδή απλώς άρχισαν να αγωνίζονται! Και απελπίζονται πολύ γρήγορα ή και εγκαταλείπουν τον αγώνα τους. Γι’ αυτό και ο Γέροντας Πορφύριος δίδασκε, η πνευματική εργασία να γίνεται απλά, απαλά και χωρίς βία. Και πρόσθετε: Δε θα κάνετε τίποτε με σκοπιμότητα. Να μη λέτε, “θα το κάνω έτσι για να έλθει αυτό το αποτέλεσμα”, αλλά θα το κάνετε έτσι απλά, χωρίς να το ξέρετε.
ε) Δηλαδή, συνεχίζει ο χαρισματικός Γέροντας, να προσεύχεστε απλά και μη σκέπτεστε τι θα χαρίσει ο Θεός μες στην ψυχή σας. Μην κάνετε υπολογισμούς... Η καρδιά σας να είναι απλή, όχι διπλή και ανειλικρινής• αγαθή κι όχι πονηρή και ιδιοτελής. Την απλή και αγαθή ψυχή όλοι την επιζητούν, αναπαύονται σ’ εκείνη, την πλησιάζουν χωρίς φόβο, χωρίς υποψία. Κι η ίδια ζει με εσωτερική ειρήνη, έχει αγαθή σχέση μ’ όλους τους ανθρώπους και μ’ όλη την κτίση.
στ) Για όσους διακρίνουν με πνευματικό τρόπο τα πράγματα, οι θλίψεις μπορεί να αποτελέσουν αφετηρία καύχησης και τρόπο άθλησης στην υπομονή. Η υπομονή δεν νοείται ως παραίτηση από τον αγώνα της ζωής, αλλά ως δημιουργική αναθεώρηση του τρόπου υπάρξεως και των στόχων του βίου. Ως στάση πνευματικού ανεφοδιασμού και νέα εκκίνηση με εσωτερική ανακαίνιση και ωριμότερη αυτεπίγνωση. Με την υπομονή δοκιμάζεται ο άνθρωπος και αποκτά σταθερότητα. Με βάση τη σταθερότητα στην πίστη γεννιέται ελπίδα, όχι ως κενή περιεχομένου ονειροπόληση αλλά ως βεβαιότητα για την αγάπη και την πρόνοια του Θεού.
ζ) “Ο Θεός αποδεικνύει την αγάπη του για μας με το ότι ο Χριστός πέθανε για χάρη μας, ενώ ήμασταν ακόμη αμαρτωλοί”, τονίζει ο Απόστολος. Και πράγματι η άπειρη αγάπη του Θεού φανερώνεται στον σταυρικό θάνατο του Κυρίου. Διότι δύσκολα θυσιάζει κάποιος τη ζωή του για τον άλλο• πολύ περισσότερο για κάποιον ασεβή και αμαρτωλό. Αυτό όμως που δεν συμβαίνει μεταξύ των ανθρώπων, συμβαίνει ανάμεσα στον Θεό και τον άνθρωπο. Κι ενώ “ήμασταν εχθροί, συμφιλιωθήκαμε με τον Θεό μέσω του θανάτου του Υιού του”. Η συμφιλίωση αυτή οδηγεί στη σωτηρία, αλλά με αφετηρία την πίστη. Η πίστη μεταμορφώνεται σε εμπιστοσύνη και γεννά τη βέβαιη ελπίδα ότι η δικαίωση που χαρίζει ο Χριστός είναι δεδομένη και ζητούμενη. Δεδομένη εκ μέρους του Θεού και ζητούμενη εκ μέρους του ανθρώπου, που υπομένει τις θλίψεις και ασκείται πνευματικά στην υπομονή.
http://thriskeftika.blogspot.com/2011/07/blog-post_6837.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου