Το θέμα «αμαρτία» απασχολεί την σκέψη του αποστόλου Παύλου στην σημερινή περικοπή της προς Ρωμαίους επιστολής. Κάνει συγκεκριμένα μια σοφότατη και πρακτικότατη προσέγγιση του θέματος αυτού με την σοφή προτροπή: «ώσπερ … παρεστήσατε τα μέλη υμών δούλα τη ακαθαρσία και τη ανομία εις την ανομίαν, ούτω νύν παραστήσατε τα μέλη υμών δούλα τη δικαιοσύνη εις αγιασμόν». Μη διαμαρτύρεστε ότι είναι δύσκολο να εγκαταλείψετε την ζωή της αμαρτίας και να επιστρέψετε στην κατά Θεό ζωή. Όπως παραδώσατε όλα τα μέλη σας και τις πέντε εισόδους των αισθήσεών σας στον διάβολο, αλλά και την ψυχή και το πνεύμα σας, έτσι αναβαπτίστε τα στην δικαιοσύνη του Χριστού και λάβετε τον αγιασμό.
Ποτέ μέσα στην ορθόδοξη παράδοση η αμαρτία δεν σκιαγραφήθηκε ηθικιστικά και δεν θεραπεύθηκε δικανικά, όπως συμβαίνει στον Ρωμαιοκαθολικισμό και στην σκληρή προτεσταντική παράδοση. Η αμαρτία μέσα στο πνευματέμφορο κλίμα της ορθόδοξης ζωής είναι ένα καθαρά οντολογικό και υποστατικό πρόβλημα του ανθρώπου. Έχει να κάνει με την στάση του απέναντι στον Θεό και την εικόνα του, τον άνθρωπο, και όχι τόσο με τις πράξεις ή τις παραλείψεις του. Ας θυμηθούμε τον πρώτο άγιο, τον πρώτο κατά σειρά οικιστή του Παραδείσου, τον ευγνώμονα ληστή. Όχι μόνο δεν είχε να επιδείξει καλές πράξεις – όπως ενδεχομένως θεωρούμε ότι έχουμε πολλοί από μας – αλλά σίγουρα είχε κάνει πολλές κακές, φοβερές και εγκληματικές, αφού κατά την δική του παραδοχή δικαίως είχε βρεθεί στον συγκεκριμένο τόπο και τρόπο της καταδίκης. Όμως η στάση του απέναντι στον Χριστό, η μετάνοιά του και η συντριβή του, που τον οδήγησαν στο «μνήσθητί μου, Κύριε, εν τη βασιλεία σου», τον κατέστησαν άξιο να ακούσει από τον Χριστό εκείνο το ευλογημένο «σήμερον μετ’ εμού έση εν τω Παραδείσω».
Πολλοί, επηρεασμένοι από το πνεύμα της Δύσης φρονούν ότι κατά την τελική κρίση ο Κύριος θα αρχίσει να κάνει προσθέσεις, αφαιρέσεις και υπολογισμούς έργων, πράξεων και παραλείψεων, για να μας κατατάξει στα δεξιά ή τα αριστερά του. τα άπιστα έργα, καθώς και η άεργος πίστη, σύμφωνα με την θεολογία των αγίων Πατέρων μας, με τον ίδιο τρόπο θα αποδοκιμαστούν. Η αμαρτία είναι αστοχία στις σχέσεις μας με τους συνανθρώπους μας και ως εκ τούτου με τον Θεό, και το αντίστροφο βεβαίως. Η αμαρτία είναι βλάβη, ας μας επιτραπεί σχηματικά να σημειώσουμε: προξενεί στον άνθρωπο την ίδια εκείνη πλάνη, η οποία διαγιγνώσκεται όταν μια βλάβη συμβεί σε μια συσκευή οικιακής χρήσης. Εάν η συσκευή, παρά την βλάβη, συνεχίζει να δουλεύει, αναβάλλουμε διαρκώς την πρόσκληση του αρμόδιου τεχνικού για την επισκευή της. Μετά όμως παθαίνει και δεύτερη και Τρίτη βλάβη και στο τέλος αυτήν η διαδοχή βλαβών καθίσταται ιδιαίτερα δυσχερές να αποκατασταθεί.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν επισωρεύουμε τα απλά καθημερινά προβλήματα που μπορεί να είναι ή να γίνουν πολύ σοβαρά, αν δεν τα θεραπεύσουμε έγκαιρα. Παραδιδόμαστε στην φθορά της αμαρτίας ολοκληρωτικά, διαστρέφουμε τα μάτια, το στόμα, τα αυτιά, τα χέρια, τον νού και την καρδιά μας, καθώς και όσα αντιλαμβανόμαστε δι’ αυτών, δηλαδή τα πάντα. Άλλοτε τρέχουμε στον πνευματικό πατέρα προσπαθώντας να βρούμε χίλιες δυό δικαιολογίες για να στολίσουμε τις πράξεις μας. «Πρίν πάς στον πνευματικό», έλεγε σύγχρονος αγιορείτης γέροντας, «τρέχα βρές τον σύζυγο, το παιδί, τον γονιό σου, την πεθερά, τον συνεργάτη, τον γείτονά σου, ζήτα συγνώμη κι ας μην φταίς, φίλιωσε μαζί τους και δεν πειράζει, πάς την άλλη μέρα στον πνευματικό».
Χρειάζεται, επομένως, αδελφοί μου, να συνειδητοποιήσουμε ότι η αναβλητικότητα είναι ο χειρότερος σύμβουλος σε όλες τις κρίσιμες στιγμές αλλά και στην καθημερινή ζωή κάθε ανθρώπου, καθώς, όπως λέμε, «οδηγεί στη χώρα του ποτέ». Ιδιαίτερα στα πνευματικά ζητήματα φέρνει ολέθρια αποτελέσματα και όσο επεκτείνεται, τόσο κατεργάζεται τον δεσμό με την αμαρτία. Ας λάβουμε λοιπόν σήμερα την απόφαση που θα είναι πανηγύρι για τον ουρανό, χαρά για τους αγίους αγγέλους, δόξα και τιμή για τον κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή του πλάσαντα εμάς Θεό. Την σωτήρια απόφαση να ζητήσουμε το έλεός του, «έως εστί καιρός», να παραδώσουμε όλο το είναι μας στο θεϊκό θέλημα, ώστε να συνεισέλθουμε και εμείς με τον νυμφίο Χριστό στο μεγάλο Δείπνο της αιώνιας Βασιλείας του. Αμήν.
Αρχιμ. Α. Α.
Ποτέ μέσα στην ορθόδοξη παράδοση η αμαρτία δεν σκιαγραφήθηκε ηθικιστικά και δεν θεραπεύθηκε δικανικά, όπως συμβαίνει στον Ρωμαιοκαθολικισμό και στην σκληρή προτεσταντική παράδοση. Η αμαρτία μέσα στο πνευματέμφορο κλίμα της ορθόδοξης ζωής είναι ένα καθαρά οντολογικό και υποστατικό πρόβλημα του ανθρώπου. Έχει να κάνει με την στάση του απέναντι στον Θεό και την εικόνα του, τον άνθρωπο, και όχι τόσο με τις πράξεις ή τις παραλείψεις του. Ας θυμηθούμε τον πρώτο άγιο, τον πρώτο κατά σειρά οικιστή του Παραδείσου, τον ευγνώμονα ληστή. Όχι μόνο δεν είχε να επιδείξει καλές πράξεις – όπως ενδεχομένως θεωρούμε ότι έχουμε πολλοί από μας – αλλά σίγουρα είχε κάνει πολλές κακές, φοβερές και εγκληματικές, αφού κατά την δική του παραδοχή δικαίως είχε βρεθεί στον συγκεκριμένο τόπο και τρόπο της καταδίκης. Όμως η στάση του απέναντι στον Χριστό, η μετάνοιά του και η συντριβή του, που τον οδήγησαν στο «μνήσθητί μου, Κύριε, εν τη βασιλεία σου», τον κατέστησαν άξιο να ακούσει από τον Χριστό εκείνο το ευλογημένο «σήμερον μετ’ εμού έση εν τω Παραδείσω».
Πολλοί, επηρεασμένοι από το πνεύμα της Δύσης φρονούν ότι κατά την τελική κρίση ο Κύριος θα αρχίσει να κάνει προσθέσεις, αφαιρέσεις και υπολογισμούς έργων, πράξεων και παραλείψεων, για να μας κατατάξει στα δεξιά ή τα αριστερά του. τα άπιστα έργα, καθώς και η άεργος πίστη, σύμφωνα με την θεολογία των αγίων Πατέρων μας, με τον ίδιο τρόπο θα αποδοκιμαστούν. Η αμαρτία είναι αστοχία στις σχέσεις μας με τους συνανθρώπους μας και ως εκ τούτου με τον Θεό, και το αντίστροφο βεβαίως. Η αμαρτία είναι βλάβη, ας μας επιτραπεί σχηματικά να σημειώσουμε: προξενεί στον άνθρωπο την ίδια εκείνη πλάνη, η οποία διαγιγνώσκεται όταν μια βλάβη συμβεί σε μια συσκευή οικιακής χρήσης. Εάν η συσκευή, παρά την βλάβη, συνεχίζει να δουλεύει, αναβάλλουμε διαρκώς την πρόσκληση του αρμόδιου τεχνικού για την επισκευή της. Μετά όμως παθαίνει και δεύτερη και Τρίτη βλάβη και στο τέλος αυτήν η διαδοχή βλαβών καθίσταται ιδιαίτερα δυσχερές να αποκατασταθεί.
Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν επισωρεύουμε τα απλά καθημερινά προβλήματα που μπορεί να είναι ή να γίνουν πολύ σοβαρά, αν δεν τα θεραπεύσουμε έγκαιρα. Παραδιδόμαστε στην φθορά της αμαρτίας ολοκληρωτικά, διαστρέφουμε τα μάτια, το στόμα, τα αυτιά, τα χέρια, τον νού και την καρδιά μας, καθώς και όσα αντιλαμβανόμαστε δι’ αυτών, δηλαδή τα πάντα. Άλλοτε τρέχουμε στον πνευματικό πατέρα προσπαθώντας να βρούμε χίλιες δυό δικαιολογίες για να στολίσουμε τις πράξεις μας. «Πρίν πάς στον πνευματικό», έλεγε σύγχρονος αγιορείτης γέροντας, «τρέχα βρές τον σύζυγο, το παιδί, τον γονιό σου, την πεθερά, τον συνεργάτη, τον γείτονά σου, ζήτα συγνώμη κι ας μην φταίς, φίλιωσε μαζί τους και δεν πειράζει, πάς την άλλη μέρα στον πνευματικό».
Χρειάζεται, επομένως, αδελφοί μου, να συνειδητοποιήσουμε ότι η αναβλητικότητα είναι ο χειρότερος σύμβουλος σε όλες τις κρίσιμες στιγμές αλλά και στην καθημερινή ζωή κάθε ανθρώπου, καθώς, όπως λέμε, «οδηγεί στη χώρα του ποτέ». Ιδιαίτερα στα πνευματικά ζητήματα φέρνει ολέθρια αποτελέσματα και όσο επεκτείνεται, τόσο κατεργάζεται τον δεσμό με την αμαρτία. Ας λάβουμε λοιπόν σήμερα την απόφαση που θα είναι πανηγύρι για τον ουρανό, χαρά για τους αγίους αγγέλους, δόξα και τιμή για τον κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσή του πλάσαντα εμάς Θεό. Την σωτήρια απόφαση να ζητήσουμε το έλεός του, «έως εστί καιρός», να παραδώσουμε όλο το είναι μας στο θεϊκό θέλημα, ώστε να συνεισέλθουμε και εμείς με τον νυμφίο Χριστό στο μεγάλο Δείπνο της αιώνιας Βασιλείας του. Αμήν.
Αρχιμ. Α. Α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου