Γιώργος Μιλτ. Σαλεμής
Στην εποχή της δικτατορίας των μεσαζόντων, των ενδιαμέσων, δεν μπορεί παρά να ευδοκιμεί και η αντίστοιχη θεολογία. Η θεολογία των μεσαζόντων, των ενδιαμέσων. Εκείνων που ξέρουν τον Νόμο και τον ερμηνεύουν σε μας τους αδαείς. Εκείνων που μαθαίνουν τα λόγια των Πατέρων με το νι και με το σίγμα για να μας τα ξηγάνε. Εκείνων, των λίγων, των “εκλεκτών”, που μιλάνε με τον θεό και μας μεταφέρουν τις βουλές του. “Ο δραγουμάνος του βεζύρη πίνει μαστίχα ρίχνει τα χαρτιά...”
“Συμπερασματικές παρατηρήσεις: Βλέπουμε λοιπόν ὅτι ὑπό ὁρισμένες προϋποθέσεις ὁ φόνος καί ἐπιτρεπτός καί εὐάρεστος εἶναι στό Θεό. Σέ ἀνομήματα τύπου προσκυνήσεως καί λατρείας εἰδώλων, πορνείας, μοιχείας ἀλλά καί ἀνθρωποκτονίας (περίπτωση τοῦ Ἀγάγ πού ἐσφάγη ἀπό τόν Σαμουήλ) ἡ ἐπιβολή τοῦ θανάτου τῶν ὑποπιπτόντων σ᾿ αὐτά τά ἀνομήματα εἶναι ἐπιβλητέα ὡς μέσον ἀποπλύσεως τοῦ μιάσματος πού προεκλήθη ἀπό αὐτά τά ἀνομήματα. Ἔτσι λοιπόν μία βίαιη ἀφαίρεση τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς θεωρεῖται στή Χριστιανική Ἠθική (ὁμολογουμένως σέ ὅλως σπάνιες καί ἰδιάζουσες περιπτώσεις) ὡς θεάρεστη πράξη, ἀκριβῶς διότι κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπο αἴρεται ἡ βεβήλωση πού προεκλήθη ἀπό ὁρισμένες παραβιάσεις τοῦ θείου νόμου”. [ Ὁ φόνος ὡς ἐπαινετή πράξη στή Χριστιανική Ἠθική ]
Μάλιστα! Ο θεός επαινεί τους φονιάδες! Σε ορισμένες περιπτώσεις και υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Ποιες είναι αυτές οι προϋποθέσεις; Μα οι φονιάδες να είναι “δικοί του”, να μιλάνε μαζί του, να ξέρουν το θέλημά του!
Σε ποιες περιπτώσεις; “Σέ ἀνομήματα τύπου προσκυνήσεως καί λατρείας εἰδώλων, πορνείας, μοιχείας ἀλλά καί ἀνθρωποκτονίας...” Οι αλλόθρησκοι, δηλαδή, που λίγο πολύ είναι όλοι ειδωλολάτρες, οι πόρνοι, οι μοιχοί, άντε και κανένας δολοφόνος όπως ο Αγάγ που τον εκτέλεσε ο Σαμουήλ τιμωρώντας έτσι και....την μάνα του φονιά: «Όπως το σπαθί σου στέρησε από γυναίκες τα παιδιά τους έτσι και η μητέρα σου θα γίνει η πλέον στερημένη από παιδιά ανάμεσα στις γυναίκες».—1Σα 15:32, 33· παράβαλε Κρ 1:5‐7.
“...ἡ ἐπιβολή τοῦ θανάτου τῶν ὑποπιπτόντων σ᾿ αὐτά τά ἀνομήματα εἶναι ἐπιβλητέα ὡς μέσον ἀποπλύσεως τοῦ μιάσματος πού προεκλήθη ἀπό αὐτά τά ἀνομήματα. Ἔτσι λοιπόν μία βίαιη ἀφαίρεση τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς θεωρεῖται στή Χριστιανική Ἠθική (ὁμολογουμένως σέ ὅλως σπάνιες καί ἰδιάζουσες περιπτώσεις) ὡς θεάρεστη πράξη, ἀκριβῶς διότι κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπο αἴρεται ἡ βεβήλωση πού προεκλήθη ἀπό ὁρισμένες παραβιάσεις τοῦ θείου νόμου”.
Ποιες είναι αυτές οι ορισμένες παραβιάσεις; Είναι η λατρεία των ειδώλων, η πορνεία, η μοιχεία και -όχι πάντα- ο φόνος!!! Αυτές και μόνον! Μόνο από αυτές βεβηλώνεται ο θείος νόμος....μόνο από αυτές μιαίνεται η κοινωνία!!! Τρε μπιεν, που λέει κι ο ναύαρχος.
Είναι η δεύτερη φορά, κοντά κοντά, που από τις σελίδες του Αντιφώνου επιχειρείται να αγιαστεί το μέσον από τον σκοπό. Δεν είναι η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο επιχειρείται να τεκμηριωθεί και μάλιστα με τα λόγια των Πατέρων. “Περί Θεού μπορεί να ομιλεί και ο διάβολος και ξέρει μάλιστα και τις Γραφές”. Σε αυτό θα συμφωνήσουμε πλήρως με τον κ. Φ. Σχοινά.
Με τον κ. Σχοινά θα συμφωνήσουμε και στο ότι “αγαθό είναι ό, τι θέλει ο Θεός”. Πιστεύουμε και μεις ότι τίποτα δεν είναι από μόνο του κακό και άλλοτε, προς κάτι, είναι κακό και άλλοτε, προς κάτι, είναι καλό. Θα προσθέσουμε δε ότι αυτό αποτελεί τεράστιας σημασίας θεϊκό λάκτισμα του ανθρώπου προς την ελευθερία του. Ότι έτσι ο άνθρωπος τίθεται, κάθε φορά, ελεύθερος προ των πράξεών του και υπεύθυνος να αποφασίσει, κάθε φορά κάθε στιγμή, για το τι είναι καλό και τι είναι κακό. Αν ο Ηρακλής διάλεξε μια φορά τον δρόμο της Αρετής και ξέγνοιασε ο Χριστιανός καλείται να διαλέγει κάθε φορά γιατί ξέρει πια ότι αυτή είναι μια άλλη φορά. Ότι δεν υπάρχει αυτόματος πιλότος.
Και ακόμα παραπάνω. Ιστάμενος ο Χριστιανός μοναχός, ελεύθερος και υπεύθυνος μπροστά στις πράξεις του δεν είναι τυφλός. Ούτε διαθέτει ένα κατεβατό καλών ή κακών πράξεων σαν το Κοράνι, έναν κατάλογο στον οποίο πρέπει να εντάξει την πράξη του, κόβοντας ή ράβοντας δια της προκρουστείου μεθόδου. Αλλά διαθέτει ένα σύντροφο πιστό, σύντροφο ακριβό, τον σοφότερο όλων, τον αγαθότερο πάντων! Εκείνον όπου ανά πάσα στιγμή μπορεί να Του απευθυνθεί, να Τον συμβουλευτεί κι απέ ν' αποφασίσει. Μας πήρε ο Θεός του καταλόγους, τις ηθικολογίες, τις περιπτωσιολογίες, μας πήρε τα δεσμά και μας έδωσε την ελευθερία. Μας έδωσε τον Λόγο του, δεν μας έδωσε το Κοράνι. Και ακόμα πάρα πάνω: μας έδωσε ένα πρωτοφανές, Καινο-φανές, “Σύστημα” Παγκόσμιας Θεσηθεσίας, γεγονός που αυγάτισε την ελευθερία μας αυτή έτι περαιτέρω, μας επέτρεψε να πλεύσουμε στα αχαρτογράφητα βαθιά νερά του “Ειρηνικού καθ΄ όλα Ωκεανού”. Ένα “σύστημα” που ανακαινίζει τα μέχρι τούδε και που μας επιτρέπει να μη το θεωρούμε σύστημα αλλά Πρόσωπο και Σχέση και Ρυθμό. Ένα σύστημα που μας επιτρέπει να το προσαρμόζουμε έτσι, ώστε να γίνεται ακόμα πιο προσιτό και ορατό κατά την πτωτική μας πορεία. Έτσι, ώστε να είναι κοντά μας και να μη μας εγκαταλείπει ποτέ, ακόμη κι όταν εμείς το εγκαταλείπουμε...εγκαταλιμπάνοντες τον νόμον Του. Η “προσαρμογή”, το “καλιμπράρισμα”, του Παγκοσμίου και Κοσμικού και Κοσμίου αυτού “Συστήματος” Θεσηθεσίας γίνεται από τους λόγους και τις πράξεις των Πατέρων ημών. Και τις πράξεις λέγω...όχι μόνο τα λόγια.
Κι ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Ο κ. Φ. Σχοινάς αναφέρεται σε τέσσερις περιπτώσεις όπου ο φόνος είναι επαινετός από τον Θεό. Τις πράξεις που αναφέρει και ο Ιωάννης το Δαμασκηνός.
Πρώτη είναι αυτή του Μωυσή, ο οποίος κατεβαίνοντας με τις Δέκα Εντολές στο χέρι βλέπει τους πατριώτες του να λατρεύουν τον χρυσό μόσχο. Και τι του λέει ο Θεός σ' εκείνον και στους υιούς Λεβί; “ἀποκτείνατε ἕκαστος τόν ἀδελφόν αὐτοῦ καί ἕκαστος τόν πλησίον αὐτοῦ καί ἕκαστος τόν ἔγγιστα αὐτοῦ”. “Σκοτωθείτε μεταξύ σας” λέει ο Θεός, τότε και εκεί! Αλλά μετά αλλάζει γνώμη. Τάχα ήταν ο γιαλός στραβός ή Εκείνος στραβά αρμένιζε; Ποιος ξέρει;! Γεγονός πάντως είναι πως στέλνει τον Γυιο του στη ίδια περιοχή, στον ίδιο λαό, για να πει και να πράξει το “αγάπα τον πλησίον σου” αντί για το “απόκτεινε τον πλησίον σου”. Για να πει και να πράξει το “αγάπα και τους εχθρούς σου” γιατί αν αγαπάμε μόνο τους δικούς μας δεν κάνουμε τίποτα. Κι εγώ ο έσχατος, πλην όμως ψυλλιασμένος, συντάσσομαι με τον λόγο και το έργο του Χριστού, με την....αριστοτελική του σκέψη περί δικαιοσύνης ή αν θέλετε – για να μην σας σκανδαλίσω κι άλλο – με την ...χριστιανική σκέψη περί δικαιοσύνης του Αριστοτέλη. Εφόσον ο Χριστός δεν έκανε ό, τι έκανε ο Μωυσής εμείς κάνουμε ό, τι έκανε ο Χριστός και ακυρώνουμε τον Μωυσή. Οι Ισραηλίτες δε, οι με τον Νόμο του Μωυσέως αναθρεμένοι, κρέμασαν επί του ξύλου Τον εν ύδασι την Γην κρεμάσαντα! Το Αφεντικό είναι ο Χριστός και ο Μωυσής είναι ο μεσίτης, ο μεσάζων. Ποιανού ο λόγος, ποιανού οι πράξεις, μετράνε πιο πολύ;
Δεύτερη περίπτωση “επαινετής” δολοφονίας είναι εκείνη του Φινεέ. Εκείνου που με τη σειρομάστη, από την συναγωγή εκκινώντας, διαπέρασε το ζεύγος των πόρνων. Κι ερωτώ εγώ ο αδαής: Είναι ο Φινεές Πατέρας ημών; Τον γιορτάζουμε κάποια μέρα; Δίνουμε το όνομά του στα παιδιά μας; Τον έχουμε για πρότυπο σε κάτι; Μα φυσικά, θα μου πει κάποιος, και τον έχουμε. Στην ιερή οργή και στις μεθόδους της οπού μπουκάρανε, μέχρι προ τινός, οι φύλακες του Νόμου, κραδαίνοντας την “σειρομάστην” της χωροφυλακής, και έσερναν τους μοιχούς στα αστυνομικά τμήματα τυλιγμένους με τα σεντόνια του εγκλήματος. Ενώ ο Ιησούς; Εκείνος κάνει παρέα με πόρνες και μοιχούς, από τη Σαμαρείτισσα ζητάει νερό, από την πόρνη δέχεται το μύρο και από τους...ενάρετους φύλακες της ηθικής διασώζει την μοιχαλίδα...ωραΐζοντας την φύσιν του παντός.
Τρίτη περίπτωση θεάρεστης δολοφονίας είναι εκείνη του Σαμουήλ. Ενώ στην αρχή του την χάρισε μετά εκτέλεσε τον αντίπαλο βασιλέα λέγοντάς του όπως και παραπάνω είπαμε: «Όπως το σπαθί σου στέρησε από γυναίκες τα παιδιά τους έτσι και η μητέρα σου θα γίνει η πλέον στερημένη από παιδιά ανάμεσα στις γυναίκες».—1Σα 15:32, 33· παράβαλε Κρ 1:5‐7.Δηλαδή: Δεν τιμώρησε μόνο τον γυιο με τον θάνατο αλλά και τη μητέρα με την απώλεια του γυιου! Γιατί; Γιατί έτσι έκανε κι εκείνος, ο γυιος, όχι η μητέρα! Εδώ είναι που έχουμε την δικαιοσύνη ως εκδίκηση, ήγουν τον μωσαϊκό νόμο. Τι κάνουμε εμείς σήμερα, στην Μετά Χριστόν εποχή; Ε εμείς ευτυχώς προσευχόμαστε στη Θεία Λειτουργία αδιαλείπτως υπέρ της απελευθερώσεως των αιχμαλώτων και όχι υπέρ της εκτελέσεώς των. Ποιον αιχμαλώτων; Μα δεν λέει τίποτα γι' αυτό η Θεία Λειτουργία...προφανώς για όλους...ακόμα και γι' αυτούς που σκότωσαν τον Χριστό και στέρησαν τον Υιό από τη Μάνα. Αφήνουμε δε την τιμωρία τους στον Χίτλερ. Την “δικαίωση” του Χίτλερ ποιος δικηγόρος του διαβόλου θα αναλάβει;
Τέταρτη θεάρεστη δολοφονία είναι εκείνη του Προφήτη Ηλία. Κατέσφαξε, λέει, τους ιερείς του Βάαλ. Πριν όμως τους σφάξει : “...προσήγαγεν Ἠλιοὺ πρὸς πάντας, καὶ εἶπεν αὐτοῖς Ἠλιού· ἕως πότε ὑμεῖς χωλανεῖτε ἐπ᾿ ἀμφοτέραις ταῖς ἰγνύαις; εἰ ἔστι Κύριος ὁ Θεός, πορεύεσθε ὀπίσω αὐτοῦ· εἰ δὲ ὁ Βάαλ, πορεύεσθε ὀπίσω αὐτοῦ. καὶ οὐκ ἀπεκρίθη ὁ λαὸς λόγον”. ( Γ Βασ. 18, 21) Στον μεν Ηλία, ο Θεός, έστειλε την πυρά παρουσία του πιστού λαού και των απίστων μεσαζόντων. Σε μας ο Θεός έστειλε τον Υιό Του παρουσία και του Μωυσή και του Ηλία (όρος Θαβώρ). Δεν φτάνει αυτό για να κουτσαίνουμε, έστω, από το ένα πόδι;
Ο κ. Φ. Σχοινάς τέσσερις φορές αναφέρεται επίσης σε αποφάνσεις Πατέρων της Εκκλησίας. Συγκεκρινένα αναφέρεται στον Μ. Αθανάσιο, στον Ιωάννη τον Δαμασκηνό, στον Α. Γρηγόριο τον Παλαμά και στον Α. Νικόδημο τον Αγιορείτη.
Για τον Α. Νικόδημο δεν θα πω τίποτα. Και ο άγιος και ο Θεός ήρθαν προ τετελεσμένου γεγονότος. Το μειράκιον σκότωσε τον αγά στην Αλεξάνδρεια και τέλος. Τι να πει ο Θεός και τι να πει ο άγιος. Η δουλειά ήταν καθαρή, άμεση, πρόσωπο με πρόσωπο, χωρίς θεωρίες, χωρίς αναλύσεις και ερμηνείες. Αρκεί που κατάφερε το εν λόγω μειράκιον να σκοτώσει....γιατί άλλοι και άλλες δεν ημπόρεσαν.
Ο Μ. Αθανάσιος λέει στην επιστολή προς Αμμούν: “Φονεύειν οὐκ ἔξεστιν ἀλλ᾿ ἐν πολέμοις ἀναιρεῖν τούς ἀντιπάλους καί ἔννομον καί ἐπαίνου ἄξιον. Ὥστε τό αὐτό κατά τι μέν καί κατά καιρόν οὐκ ἔξεστι, κατά τι δέ καί εὐκαίρως ἀφίεται καί συγκεχώρηται».(Μ. Ἀθανασίου, Ἐπιστολή πρός Ἀμμοῦν, ΡG 26, 1173Β) Και πάλι ρωτώ εγώ ο αδαής: Την απόφανση αυτή του Αγίου μπορεί να την χρησιμοποιήσει και ο Έλληνας και ο Ιταλός στην Αλβανία του 1940; Είναι θεάρεστοι και οι δύο τρόποι συμμετοχής στον πόλεμο; Συγχωρούνται και οι δύο; Για τον Εμφύλιο, τον Ελληνικό Εμφύλιο, δεν έχω απορίες γιατί εκεί, σύμφωνα με τα γραφόμενα του κ. Καθηγητού, σίγουρα ο φόνος είναι θεάρεστος αφού οι μεν όχι απλώς ειδωλολάτρες ήταν αλλά άθεοι.
Ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός χρησιμοποιείται αλλιώς για να φωτιστούμε έτι περαιτέρω. “εἰ δέ φονεύσω ὑπό Θεοῦ κελευόμενος, ἀγαθόν· πᾶν γάρ ἐκ τοῦ ἀγαθοῦ, ἀγαθόν”. Μόνο που ο καημένος ο Ιωάννης δεν αξιώθηκε ούτε μία φορά να λάβει τέτοια εντολή. Άλλη δωρεά του εδώθη. Η όλη προσπάθειά του λοιπόν, να διαδώσει την πίστη του Χριστού, περιορίστηκε στην πειθώ και στα εκπληκτικής σαφήνειας και πυκνότητας κείμενά του. Αντιθέτως, εντολές από τον θεό έλαβαν διάφοροι άλλοι, προσφάτως δε και ο Μπους, ο Μόρσι, ο Αχμαντινετζάντ, εκείνος με τη φράτζα στο κούτελο της Χεζμπολάχ και σίγουρα τόσοι άλλοι που μου ξεφεύγουν. Σφάζονται όλοι μαζί υπό το υποβλητικό και μεγαλοπρεπές “Αλλάχ ακμπάρ”!
Ανάλογα προβληματική ήταν και η στάση του Γρηγορίου του Παλαμά κατά τα αιματηρά γεγονότα της Θεσσαλονίκης. Παρά τις θεωρητικές του προσεγγίσεις στο θέμα του φόνου ως επαινετής υπό του Θεού πράξεως- που τόσο καλά μας κατατόπισε ο κ. Φώτης Σχοινάς- εκείνος δεν επεδίωξε τον θείο έπαινο λαμβάνοντας μέρος στα γεγονότα αλλά αντίθετα κράτησε άτεγκτη ουδετερότητα. Μπέρδευε δε και τους μεν και τους δε γιατί διατηρούσε φίλους και στις δύο πλευρές του εμφυλίου μετώπου. Τελικά απέσπασε τον εν Λόγω έπαινο, ανακηρύχθηκε άγιος, δια της πλαγίας οδού κι αυτός, και όχι δια της ευθείας και της παλληκαρίσια φονεύοντας τους αντιπάλους του.
Στο σημείο αυτό δεν μπορώ να μη κάνω λόγο για τον Νεοφανή Άγιο Ραφαήλ, ο οποίος μαρτύρησε στη Λέσβο, μετά των συν αυτώ, την τρίτη μέρα του Πάσχα του 1463 μΧ. Ο κατά κόσμον Γεώργιος Λασκαρίδης ή Λάσκαρης ήταν γιατρός, φιλόσοφος και ανώτατος αξιωματικός του στρατού της Ρωμανίας, φίλος προσωπικός του τελευταίου Βασιλέα μας. Ήταν κάτι σαν τον Πετρέους δηλαδή. Ε αυτός ο άνθρωπος, μετά τη μάχη της Βάρνας, απεσύρθει από το στρατό και κατέληξε να μονάζει στη Λέσβο. Καμία αντίσταση δεν προέβαλλε στους Τούρκους αλλά αντιθέτως υπέστη φρικτά βασανιστήρια – μαζί του μικρά παιδιά και ειρηνικοί ενήλικες – χωρίς να λάβει καμία εντολή άνωθεν....το σύστημα επικοινωνιών ίσως να έφταιγε.
Αλλά και οι εν Σεβαστεία Σαράντα Μάρτυρες τα ίδια έπαθαν. Και εκείνοι ήταν επίλεκτοι του Ρωμαϊκού στρατού. Θα μπορούσαν να διαπράξουν πολλές θεάρεστες ανθρωποκτονίες αλλά παραδόξως εντολή δεν έλαβαν. Κάθισαν λοιπόν και πέθαναν από το κρύο μέσα στα παγωμένα νερά της λίμνης. Όταν δε κάποιος δείλιασε και βγήκε – προφανώς όποιος ήθελε έμπαινε και όποιος ήθελε έβγαινε- τον αντικατέστησε κάποιος άλλος από τη φρουρά. Ετούτος ο Θεός των Πατέρων ημών αρέσκεται να πεθαίνει τους δικούς του και όχι να σκοτώνει με τους δικούς Του τους άλλους! Και αρχή έκανε από τον Υιό!!!
Συμπερασματικές παρατηρήσεις:
- Ο Θεός όταν θέλει να σκοτώσει σκοτώνει ντρέτα και καθαρά. Όπως έκανε με τον Κατακλυσμό, όπως έκανε με τα Σόδομα και τα Γόμορρα. Δεν χρειάζεται μεσάζοντες, στέλνει απλώς αγγέλους! Ο Θεός, επίσης, όταν κάνει κάτι τώρα δεν σημαίνει ότι δεσμεύεται να το κάνει πάντα. Έτσι ενώ μας έπνιξε σαν τα κουτάβια στον Κατακλυσμό μετά υπεσχέθη ότι δεν θα το επαναλάβει. Ενώ καταστρέφει τα Σόδομα σώζει τη Νινευή παρά κι ενάντια στην δυσαρέσκεια του Ιωνά. Προφανώς γιατί αγαπάει τα δημιουργήματά του, τουλάχιστον, όσο ο Ιωνάς αγαπάει την κολοκύνθη που του κάνει σκιά. Τι θα κάνει με μας τους αδιόρθωτους; Άγνωσται αι βουλαί...πάντως δεν θα πλήξουμε, οι θείες εκπλήξεις δεν θα μας λείψουν. Αναλόγως, μπορεί κάποτε να σκότωνε και μετά να άλλαξε γνώμη. Νομίζετε πως ο θάνατος είναι η πιο σκληρή τιμωρία; Είσαστε γελασμένοι...δεν ξέρω, βέβαια, αν είσαστε γελαστοί.Αν δεν είστε γελαστοί, ελάτε να σας φτιάξω τη διάθεση. Μια κι ετέθη θέμα γέροντος Παϊσίου, φαντάζομαι πως σας είναι γνωστή η αφήγησή του όπου λέει εκείνο που άκουσε με τη σειρά του από Ρώσο γέροντα. Όταν, λέει, οι μπολσεβίκοι έκαιγαν έναν ναό μαζί με τους πιστούς εκείνοι που είχαν καταφύγει ψηλά στον τρούλο για να αναπνεύσουν από τα σπασμένα παράθυρα είδαν αγγέλους Κυρίου. Εκείνοι τους παρηγόρησαν και τους είπαν πως αυτή είναι μια τιμωρία που θα κρατήσει εβδομήντα χρόνια. Μια δοκιμασία η οποία και τον Χίτλερ αναχαίτισε και τον καπιταλισμό συνεκράτησε (το αντίπαλον δέος) και τους Ρώσους (κυρίως) συνέτισε και τους επανέφερε στην Οδό της σωτηρίας. Να, λοιπόν, που ο Θεός μαθαίνει από μας τους δόλιους και εφευρίσκει τιμωρίες σύνθετες και πολύπλοκες προκειμένου να μας κρατήσει σε μια κάποια λογική. Οι μέθοδοι της Παλαιάς Διαθήκης, προφανώς, δεν τελεσφόρησαν. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, ο Θεός εκτός από ζάρια να παίζει και σνούκερ.
- Το ίδιο κάνει και ο άνθρωπος που είναι εικόνα Θεού και θέλει να γίνει και ομοίωσή του. Άμα θέλει και μπορεί να σκοτώσει, σκοτώνει και παίρνει την ευθύνη. Άμα θέλει να πει “σκοτώστε”, το λέει και μετά παίρνει την ευθύνη. Αλλά μετά πρέπει να δώσει λόγο στο Θεό και όχι να κρύβεται πίσω από “εντολές” και “επιθυμίες”. Γιατί όταν υπάρχει εντολή και επιθυμία του Θεού η ευθύνη μετατίθεται σ' Εκείνον.
- Από τις τέσσερις ανθρωποκτονίες της Παλαιάς Διαθήκης που μνημονεύονται, μόνον στη μία ο Θεός δίνει εντολή. Σ' εκείνη με τον Μωυσή. Οι άλλες είναι επιλογές ανθρώπινες που εκ των υστέρων συγ-χωρούνται στην όλη θεία οικονομία για τις περιστάσεις και για τους ανθρώπους που εμπλέκονται.
- Από τις τέσσερις αναφορές στους Πατέρες της Εκκλησίας καμία δεν αφορά αυτούς. Κανένας δεν λέει ότι πήρε εντολή. Κανένας δεν επικαλείται παρόμοιο περιστατικό στην εποχή του Ευ-αγγελίου! Κανένας δεν έχει περιστατικό βίας στον εν Χριστώ βίο του! Ο ίδιος ο Χριστός δεν βιαιοπραγεί ούτε καν στους εμπόρους στον Οίκο του Πατρός του.
- Η Παλαιά Διαθήκη δεν μπορεί να σταθεί από μόνη ως “Χριστιανισμός”. Δεν υπάρχει προ Χριστού Εκκλησία! Η Παλαιά Διαθήκη είναι Χριστιανισμός εφόσον γεννιέται ο Χριστός και εφόσον φωτίζεται από το Ευαγγέλιο, ερμηνεύεται από το Ευαγγέλιο και ερμηνεύει το Ευαγγέλιο. Εφόσον ανα-Καινίζεται από την Καινή. Εγώ, ο ελάχιστος, έτσι την καταλαβαίνω κι εσείς, σεβαστοί μου συζητητές του Αντιφώνου, πέστε ό, τι άλλο θέλετε.
- Η όλη φιλολογία για τον Θεό της Παλαιάς Διαθήκης εφόσον δεν φωτίζεται από το Κάλλος της θυσίας του Αμνού, βάζει βούτυρο στο ψωμί των δωδεκαθεϊστών, των γνωστικών και κάθε είδους αιρετικών και αθέων. Την προηγούμενη φορά που έγινε μια τέτοια “συζήτηση”, πολλοί από μας, πήραν τα μάτια τους και έφυγαν μακράν της Εκκλησίας χαρίζοντας στους μεσάζοντες έναν τέτοιο θεό που τους μεσίτευαν. Τώρα δεν θα πρέπει να γίνει το ίδιο. Θα μείνουμε και θα υπομείνουμε! Στώμεν καλώς στώμεν μετά φόβου!
- Για την ανα-Καινισμένη αντίληψη για το πώς στεκόμαστε απέναντι στη βία, στην ισχύ, στη δύναμη, για το τι είναι δύναμη και τι σθένος, έχουν γράψει πολλοί και πολλά. Μερικά από αυτά είναι ιδιαίτερα επίκαιρα και εντελώς φρέσκα. Στο Ισοκράτημα, έχουμε αναφερθεί, με τέσσερα κείμενα[1], στον Ρ. Ζιράρ και στην ερμηνευτική του πρόταση. Εκεί μπορεί να δει κανείς ποιο είναι - το σχετικό με τη βία- το της Καινής Διαθήκης Καινό. Να κατανοήσει κάπως τι σημαίνει η παρουσία του Χριστού στην αποπομπή της βίας από την Ιστορία.
- Η συζήτηση αυτή γίνεται ενώ μόλις έχουν κηδευτεί τα αθώα θύματα στο σχολείο του Κονέκτικατ ενώ όλοι κάνουν λόγο για την “μανία των όπλων” και κανείς δεν συζητά για την “μανία της βίας” που έχει εξαπλωθεί παντού και ξεπετάγεται μπροστά μας από κει που δεν το περιμένουμε. Γιατί, ως γνωστόν, η τρέλα δεν πάει στα βουνά.
- Σωστά επισημάνθηκε ότι τέτοιες απόψεις είναι επικίνδυνες διότι ιεροποιούν τη βία και την αγιάζουν ως μέσον. Αν στο όνομα του “δίκιου του εργάτη” ιεροποιήται η ταξική βία τότε στο όνομα του “δίκιου του θεού” πάμε κατ' ευθείαν στον όλεθρο. Ο Θεός να μας φιλάει από εκείνους που “μιλάνε” με τον θεό και κείνος τους “δίνει” εντολές να διαπράξουν ανθρωποκτονίες. Ο Θεός να μας φυλάει κι από εκείνους που προσπαθούν να μπάσουν από το παραπόρτι ότι: ναι, είναι δυνατόν ο θεός να λειτουργεί σαν τον Τζιχάν και Μπερζάν (βλέπε “Σιλά” στο Μέγα) και δίνει εντολές να σκοτώσουν την πόρνη, τη μοιχαλίδα και το κορίτσι που φθείρει την παρθενίαν του.
- Το χούι να ερμηνεύουμε τους ερμηνευτές ξεχνώντας του Χριστού τα Πάθη, είναι επικίνδυνη. Ιδίως για όποιον είναι θεολόγος. Ούτε λίγο ούτε πολύ μπορεί να βρεθεί να ισχυρίζεται ότι οι αγάδες του Μάρντιν (νοτιοανατολική Τουρκία) βαδίζουν στα βήματα του Γρηγορίου του Παλαμά αφού, κάθε φορά που ένα αγόρι ερωτεύεται ένα κορίτσι, εκείνοι φροντίζουν για την τιμή της φυλής και για το ξέπλυμα του μιάσματος που την βαραίνει.
- Ο κ. Φ. Σχοινάς έχει σαφή άποψη. Αυτή είναι που με βάζει σε πειρασμό, εμένα τον αγράμματο, να γράψω γι' αυτά τα πράγματα. Στο πρώτο κείνενό του για τις αντιδράσεις στο Corpus Cristi κάνει το πρώτο βήμα: το καλό εξαρτάται από τις προθέσεις! Δεν είναι Ουσία, δηλαδή. Ουσία γίνεται από κάτι άλλο, τις προθέσεις που προτάσσονται. Παραδείγματος χάριν: εξ-ουσία, παρ-ουσία, απ-ουσία, συν-ουσία κλπ. Όποιος έχει τις καλές προθέσεις αυτός καθορίζει και την ουσία. Άρα η ουσία δεν είναι ουσία αφού χρειάζεται κάτι άλλο για να είναι! Σωστά;Ναι, αν κάποιος θέλει να με σκοτώσει, σίγουρα πρέπει να λογαριάσω τις προθέσεις του. Μπορεί να έχει και δίκιο. Δεν έχει παρά να με πείσει. Εγώ θα τον συγ-χωρέσω κι ενδεχομένως να τον αφήσω να το κάνει. Αν όμως κάποιος θέλει να σκοτώσει του ειδωλολάτρες, τις πόρνες- ακόμα κι αν είναι έγχρωμες, με έιτζ, στο κέντρο της Αθήνας- τους πόρνους και τις κόρες τις φθείρουσες την παρθενία τους, ποσώς με ενδιαφέρουν οι προθέσεις του και σαφώς με ενδιαφέρει ο πολιτικός του λόγος. Το τι κάνει, μας ενδιαφέρει, και όχι τι προθέσεις έχει. Και ο λόγος του ενός, ένας τέτοιος κιόλας λόγος, είναι πράξη και κάτι παρά πάνω: είναι παρότρυνση σε πολλές πράξεις πολλών άλλων.
- Στο δεύτερο κείμενό του, το εδώ σχολιαζόμενο, ο κ. Σχοινάς κάνει ένα βήμα παραπάνω. Μας υποβάλλει την ιδέα πως γενικά, προ και μετά Χριστόν, ο Θεός επαινεί τη βία όταν έχει δώσει σχετική εντολή. Μας λέει πως υπάρχουν άνθρωποι που αξιώνονται τέτοιας εντολής. Εμείς δεν τους ξέρουμε-σύμφωνα με το πρώτο κείμενο- και γι' αυτό δεν πρέπει να μιλάμε, πρέπει να κάνουμε μόκο. Στη χειρότερη περίπτωση. Γιατί στην καλύτερη περίπτωση πρέπει να ακολουθήσουμε τον Γέροντα Παΐσιο στη διαδήλωση κατά του Σκορτσέζε! Αναρωτιέμαι, εγώ ο αστοιχείωτος, άραγε μόνο ο π. Παΐσιος ήταν αγιασμένος εκείνη την εποχή; Αν υπήρχαν άλλοι αγιασμένοι γιατί δεν κράτησαν την ίδια στάση; Ή μήπως κράτησαν και οι συγκεντρώσεις αυτές ήταν συναθροίσεις αγιασμένων; Τόσοι λίγοι είναι οι αγιασμένοι;
- Σε μια κοινωνία όπου η εξουσία δεν αμφισβητείται ούτε “απειλείται” από τον λαό, σε μια κοινωνία όπου η σπιτωμένη (συνωκισμένη, λέει, όχι υπανδρεμένη με θρησκευτικό γάμο) γυναίκα του πλησίον είναι το μόνο “πράγμα” που μπορώ να επιθυμήσω (όλα τα άλλα τα έχω κι εγώ κι επομένως δεν τα επιθυμώ) και η σεξουαλική απόλαυση είναι η μόνη απόλαυση στην οποία μπορώ να παρεκτραπώ, η πέτρα του σκανδάλου δεν μπορεί παρά να είναι αυτή η γυναίκα και αυτή η απόλαυση. Σε μια άλλη όμως κοινωνία όπου όλα όσα έχει ο πλησίον μου είναι από μένα επιθυμητά και ό, τι έχω εγώ είναι και από τον πλησίον μου επιθυμητά (για τον εχθρό δεν λέω, καταλαβαίνετε) τότε γιατί ο Θεός πρέπει να έχει την ίδια νοοτροπία στην προσπάθειά του να μας κάνει ανθρώπους; Στην κοινωνία μας, το είπα κάποτε και σε κάποιον μοναχό στο Όρος, οι σεξουαλικές παρεκτροπές είναι οι πιο αθώες από τόσες άλλες που μπορούνε να βλάψουν τον διπλανό μας.
- Εν τω μεταξύ εμείς ας προσηλωθούμε στη Θεία Λειτουργία, στο Ευαγγέλιο, στις Ακολουθίες, όπως ήλοις προσηλώθη ο Νυμφίος της Εκκλησίας.Έστιν ούν Θεία Λειτουργία μίμησις πράξεως σπουδαίας και τελείας- αυτοθυσίας και ουχί θυσίας- μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ, χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδὼν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καὶ οὐ δι’ ἀπαγγελίας, δι’ ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν .Στη Θεία Λειτουργία γίνεται λόγος για τις αναίμακτες θυσίες, για τα Δώρα, τα Σα και των Σων. Μέσα εκεί βρίσκεται η Οδός της σωτηρίας, εκεί βρίσκεται η Χάρις. Τι λέει ο Ιησούς όταν ο Πέτρος αποκόπτει το ωτίον του Μάλχου;Κατά Ματθαίον 52τότε λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· ἀπόστρεψόν σου τὴν μάχαιραν εἰς τὸν τόπον αὐτῆς· πάντες γὰρ οἱ λαβόντες μάχαιραν ἐν μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται Πάντες, λέει, ο Κύριος! 53 ἢ δοκεῖς ὅτι οὐ δύναμαι ἄρτι παρακαλέσαι τὸν πατέρα μου, καὶ παραστήσει μοι πλείους ἢ δώδεκα λεγεῶνας ἀγγέλων;
- Είναι ο Χριστιανισμός θρησκεία;;; Κι εγώ γιατί πιστεύω πως είναι Εκκλησία;;;; Είναι, ο Χριστιανισμός, ατομικός τρόπος του ευ ζην και του σχετίζεσθαι προς τον Θεό ή είναι τρόπος του ευ ζην και του σχετίζεσθαι εσύ μαζί με όλους τους άλλους προς τον Θεό;
Σημειώσεις
[1]
http://www.antifono.gr/portal/Προσεγγισεις/Ισοκράτημα/2361-ΡΖιράρ-Η-μιμητική-επιθυμία.html
http://www.antifono.gr/portal/Προσεγγισεις/Ισοκράτημα/2372-ΡΖιράρ3aΗ-μιμητική-βία.html
http://www.antifono.gr/portal/Προσεγγισεις/Ισοκράτημα/2383-Ο-Θυσιαστικός-κύκλος.html
http://www.antifono.gr/portal/Προσεγγισεις/Ισοκράτημα/2408-Ο-ΡΖιράρ-και-του-22στραβού-το-δίκιο.html
http://www.antifono.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου