Αίτημα απομάκρυνσης θρησκευτικών συμβόλων σε δικαστήριο

Τρίτη, 10 Νοεμβρίου 2009

Μία απρόσμενη έκπληξη περίμενε τους δικαστές του Γ’ Τριμελούς Εφετείου Αθηνών, καθώς κλήθηκαν να απαντήσουν για πρώτη φορά σε ένα «δύσκολο» και θρησκευτικά φορτισμένο αίτημα… Στις εννιά ακριβώς ανέβηκαν στην έδρα για να δικάσουν θεωρητικά απλές υποθέσεις, συζυγικές διαφορές, ατυχήματα, κλοπές και αιτήματα διόρθωσης αποφάσεων. Στη δεύτερη μόλις υπόθεση, όμως, «βρήκαν σε…ξέρα»!.. Κι αυτό γιατί ενώ εκφώνησαν υπόθεση που αφορούσε τη διόρθωση δικαστικής απόφασης, δηλαδή μία ακροαματική διαδικασία που κατά συνήθεια θα διαρκούσε λίγα λεπτά, ο μάρτυρας και εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΣΠΑ) Παναγιώτης Δημητράς και η πολιτική ενάγουσα κυρία Andrea Gilbert υπέβαλαν αίτημα απομάκρυνσης των θρησκευτικών συμβόλων από την αίθουσα. Ο Παναγιώτης Δημητράς ανέπτυξε προφορικά το αίτημα όταν κλήθηκε να καταθέσει ως μάρτυρας στη δίκη και, επιπλέον, κατέθεσε σχετικό υπόμνημα στο δικαστήριο μαζί με την πολιτική ενάγουσα.

Ο εισαγγελέας της έδρας ακούγοντας για πρώτη φορά τέτοιο αίτημα σε ελληνική δικαστική αίθουσα ζήτησε αμέσως την απόρριψή του, ο πρόεδρος εφετών όμως και οι δύο εφέτες της έδρας επιφυλάχθηκαν, λέγοντας στον κ. Δημητρά: «Θα μελετήσουμε τις νέες τάσεις (σ.σ. της νομολογίας) και θα σας πούμε μετά τη διάσκεψη».

Στο υπόμνημα που κατατέθηκε στο Γ’ Τριμελές Εφετείο Αθηνών από τα στελέχη του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΣΠΑ) γίνεται επίκληση της πρόσφατης καταδικαστικής σε βάρος της Ιταλίας απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ). Όπως είναι γνωστό το ΕΔΔΑ στις 3 Νοεμβρίου δημοσιοποίησε την απόφασή του στην υπόθεση Lautsi κατά Ιταλίας, με την οποία διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 2 του πρώτου σύνθετου Πρωτοκόλλου σε συνδυασμό με το άρθρο 9 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), λόγω της ανάρτησης του «εσταυρωμένου» στα δημόσια ιταλικά σχολεία.

Ειδικότερα τα στελέχη του ΕΣΠΑ αναφέρουν στο υπόμνημά τους: «Κατά αναλογία και το ελληνικό κράτος οφείλει να απέχει από την επιβολή ενός συγκεκριμένου θρησκευτικού δόγματος σε χώρους όπου το άτομο βρίσκεται σε σχέση εξάρτησης από την πολιτεία, όπως είναι η δικαιοσύνη (και η δημόσια εκπαίδευση). Η παρουσία της εικόνας του Χριστού και του Ευαγγελίου μπορεί να εκληφθεί ως ένδειξη πως η πολιτεία και η δικαιοσύνη τάσσονται με το μέρος της χριστιανικής θρησκείας, στην οποία δεν ανήκουν οι εδώ προσφεύγοντες. Το αρνητικό δικαίωμα θρησκευτικής ελευθερίας περιλαμβάνει την απουσία συμβόλων θρησκειών ή αθεϊσμού και πρέπει να προστατεύεται ιδιαίτερα όταν η ελληνική πολιτεία, και ειδικότερα η ελληνική δικαιοσύνη με την παρουσία της εικόνας του Χριστού και του Ευαγγελίου, εκφράζει μία πίστη.

Ταυτόχρονα ο μη Χριστιανός πολίτης χρειάζεται να καταβάλλει ειδικότερη και δυσανάλογη προσπάθεια για να εξασφαλίσει το δικαίωμά του, όπως για παράδειγμα να δηλώνει τη μη χριστιανική θρησκεία όταν του ζητείται να ορκισθεί στο Ευαγγέλιο προκειμένου να δώσει πολιτικό όρκο. Το ελληνικό κράτος οφείλει να διατηρεί αυστηρή ουδετερότητα στην άσκηση της δημόσιας λειτουργίας, ειδικότερα δε στο χώρο της δικαιοσύνης (και της εκπαίδευσης)».

Παράλληλα, στο υπόμνημα που κατατέθηκε στους δικαστές του Γ’ Τριμελούς Εφετείου Αθηνών γίνεται αναφορά στις απόψεις που έχει εκφράσει δημόσια ο καθηγητής Μιχάλης Σταθόπουλος, ενώ, επισημαίνεται ότι η παρουσία εικόνων στις αίθουσες των δικαστηρίων και του Ευαγγελίου στο εδώλιο εξέτασης μαρτύρων αποτελούν διοικητικές πρακτικές που δεν προβλέπονται από το νόμο και γίνεται αναφορά στον Κώδικα Οργανισμού των Δικαστηρίων.

«Γι’ αυτούς τους λόγους», καταλήγουν τα στελέχη του ΕΣΠΑ, «υποβάλλεται το αίτημα στο Δικαστήριο να απομακρυνθούν η εικόνα του Χριστού και το Ευαγγέλιο, τουλάχιστον κατά την εξέταση της παρούσας υπόθεσης ώστε να μην παραβιάζεται το άρθρο 6.1 της ΕΣΔΑ για την απαραίτητη αντικειμενική αμεροληψία των δικαστών σε συνδυασμό με το άρθρο 9 της ΕΣΔΑ για το σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας και την πρόσφατη νομολογία στην υπόθεση Lautsi v. Italy».

Τελικά, το Γ’ Τριμελές Εφετείο Αθηνών απέρριψε το αίτημα των στελεχών του ΕΣΠΑ με το σκεπτικό ότι στη συγκεκριμένη δίκη αφενός δεν ήταν παρούσα η κατηγορουμένη για να προσβληθεί το δικαίωμα της στην ανεξιθρησκία και αφετέρου δεν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθετική διάταξη που να προβλέπει κάτι τέτοιο. «Ενδεχομένως εάν ληφθούν υπόψη οι αποφάσεις του ΕΔΔΑ το εν λόγω μέτρο να ληφθεί στα σχολεία, αλλού και τα δικαστήρια» σημείωσε ο πρόεδρος στην ανακοίνωση της απόφασης.

Ακούγοντας ο Παναγιώτης Δημητράς την απόφαση του δικαστηρίου είπε απευθυνόμενος στους δικαστές: «Εγώ, πάντως, είμαι παρών και είμαι άθεος».

http://www.apogevmatini.gr/?p=51914