Κυριακή Η’ Επιστολών, των Αγίων Πατέρων, Αποστ. Ανάγνωσμα: Α’ Κορ. 1: 10-17
Στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα ο Παύλος αναφέρεται σε ένα ποιμαντικό πρόβλημα που αντιμετώπιζαν οι Χριστιανοί της εκκλησίας της Κορίνθου. Το πρόβλημα αυτο συνίστατο σε έριδες και προστριβές μεταξύ των πιστών, οι οποίοι φαίνεται πως χωρίστηκαν σε παρατάξεις και έλεγαν ότι ανήκουν ο καθένας σε συγκεκριμένο άτομο. Έτσι επήλθε διχασμός μεταξύ τους. Οι διαιρέσεις μέσα στην Εκκλησία είναι δυστυχώς ένα θλιβερό φαινόμενο και ο απόστολος Παύλος μέσα απο τις πατρικές του νουθεσίες προσπαθεί να δώσει λύση.
Ο απόστολος Παύλος καλεί τους Κορινθίους, τους οποίους αποκαλεί αδελφούς του, να έχουν ομόνοια μεταξύ τους και ενότητα. Να ενεργούν ως ένας άνθρωπος, με μία σκέψη και ένα φρόνημα. Και τους ζητά αυτό στο όνομα του Ιησού Χριστού. Το βασικό στοιχείο της ενότητας συνίσταται στην πίστη τους στον αναστημένο Κύριο. Η ενότητα των πιστών είναι βασικό στοιχείο στην Εκκλησία. Οι διχόνοιες, οι έχθρες και τα μίση είναι έργο του διαβόλου και δεν έχουν θέση στην Εκκλησία. Γι’ αυτό άλλωστε και ο θείος Παύλος τους ζητά να είναι ενωμένοι και αγαπημένοι μεταξύ τους.
Στη συνέχεια ο Παύλος εξηγεί στους παραλήπτες της επιστολής του γιατί τους γράφει αυτά. Ο λόγος είναι η πληροφόρηση που είχε ότι μεταξύ τους αναπτύχθηκαν έριδες και προστριβές, οι οποίες φέρουν καίρια πλήγματα στην ενότητα της εκκλησίας της Κορίνθου, αλλά και της Εκκλησίας γενικότερα. Οι πληροφορίες αυτές δόθηκαν στον Παύλο απο οικείους της Χλόης, μιας γυναίκας άγνωστης σε εμάς, που όπως φαίνεται, είχε εξέχουσα θέση στην κοινότητα της Κορίνθου. Στη συνέχεια ο Απόστολος των εθνών εξηγεί αναλυτικά την αιτία των προστριβών. Η αιτία είναι η υπερβολική προσκόλληση, η οποία φτάνει στα όρια της προσωπολατρίας, των Κορινθιών σε συγκεκριμένα άτομα. Κάποιοι καυχόνταν και έλεγαν ότι ανήκουν στον Παύλο, άλλοι πάλι ότι είναι του Απολλώ, άλλοι του Κηφά, ενώ άλλοι έλεγαν ότι ανήκουν στο Χριστό. Ο πιστός απο τη στιγμή που βαπτίζεται, ανήκει στο Χριστό και στην Εκκλησία και όχι σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο, όσο και αυτό το πρόσωπο διακρίνεται για την αγιότητα του. Κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο Χριστός. Μέλη της Εκκλησίας οι πιστοί. Μπροστά στην Κεφαλή λοιπόν της Εκκλησίας, είμαστε όλοι ίσοι. Ως εκ τούτου προσωπολατρίες δεν έχουν θέση. Δεν ανήκουμε σε κανένα άνθρωπο, αλλά όλοι ανήκουμε στο Χριστό και την Εκκλησία, η οποία είναι το Σώμα του ζώντος Χριστού.
Τη στάση αυτή των Κορινθίων και τις έριδες μεταξύ των πιστών της Κορίνθου, καυτηριάζει και ταλανίζει ο απόστολος Παύλος. Ερωτά λοιπόν ο Παύλος: «μεμέρισται ο Χριστός;». Διαμοιράστηκε λοιπόν ο Χριστός; Μήπως τους λέει ο Χριστός και η Εκκλησία διαιρέθηκαν και τεμαχίστηκαν; Και συνεχίζει και ερωτά : «Μήπως είναι ο Παύλος που πέθανε πάνω στο σταυρό για να σας σώσει; ή μήπως βαφτιστήκατε στο όνομα του Παύλου;» Τα ερωτήματα αυτά του Παύλου έχουν σκοπό να ταρακουνήσουν και να συνεφέρουν τους Κορινθίους. Τους εξηγεί ότι αυτός που πέθανε στο Σταυρό για να σώσει, αλλά και να ενώσει τα διασκορπισμένα τέκνα του Θεού, είναι ο Χριστός. Αυτός που μας λύτρωσε απο το θάνατο με το θάνατο του και την Ανάσταση του, είναι ο Χριστός και όχι ο απόστολος Παύλος ή οποιοσδήποτε άλλος. Και η βάπτιση τους έγινε στο όνομα της Αγίας Τριάδας και όχι στο όνομα του Παύλου ή κάποιου άλλου. Μάλιστα η σχέσεις των Προσώπων της Αγίας Τριάδας είναι σχέσεις αγάπης και ενότητας. Στο πρότυπο λοιπόν των ενδοτριαδικών σχέσεων πρέπει να συγκροτείται και η Εκκλησία.
Ακολούθως ο Παύλος ευχαριστεί το Θεό που δεν βάφτισε κανένα, εκτός απο τον Κρίσπο, το Γάιο και την οικογένεια του Στεφανά. Ο Κρίσπος, σύμφωνα με μαρτυρία των Πράξεων, ήταν αρχισυνάγωγος στην Κόρινθό και υπήρξε απο τους πρώτους που πίστεψαν στο Χριστό. Για τον Γάιο δεν έχουμε επαρκείς πληροφορίες. Ο Στεφανάς βρισκόταν απο τη βάπτιση του στο πλευρό του Παύλου. Το ότι ο Απόστολος ευχαριστεί το Θεό που δεν βάφτισε κανένα, εκτός αυτούς που ανέφερε πιο πάνω, ίσως αυτό να μας φαίνεται παράξενο και παράδοξο, όμως ο απόστολος Παύλος δίνει μια εξήγηση. Ο λόγος είναι γιατί δεν μπορεί να πει κάποιος πως βαφτίστηκε στο δικό του όνομα. Φαίνεται πως ο Παύλος στην Κόρινθο, ο ίδιος βάπτισε ελάχιστα άτομα, τα οποία και μνημονεύει στην επιστολή του. Έτσι δεν μπορούν να ισχυριστούν κάποιοι ότι βαπτίστηκαν στο δικό του όνομα.
Ο απόστολος Παύλος καλεί τους Κορινθίους, τους οποίους αποκαλεί αδελφούς του, να έχουν ομόνοια μεταξύ τους και ενότητα. Να ενεργούν ως ένας άνθρωπος, με μία σκέψη και ένα φρόνημα. Και τους ζητά αυτό στο όνομα του Ιησού Χριστού. Το βασικό στοιχείο της ενότητας συνίσταται στην πίστη τους στον αναστημένο Κύριο. Η ενότητα των πιστών είναι βασικό στοιχείο στην Εκκλησία. Οι διχόνοιες, οι έχθρες και τα μίση είναι έργο του διαβόλου και δεν έχουν θέση στην Εκκλησία. Γι’ αυτό άλλωστε και ο θείος Παύλος τους ζητά να είναι ενωμένοι και αγαπημένοι μεταξύ τους.
Στη συνέχεια ο Παύλος εξηγεί στους παραλήπτες της επιστολής του γιατί τους γράφει αυτά. Ο λόγος είναι η πληροφόρηση που είχε ότι μεταξύ τους αναπτύχθηκαν έριδες και προστριβές, οι οποίες φέρουν καίρια πλήγματα στην ενότητα της εκκλησίας της Κορίνθου, αλλά και της Εκκλησίας γενικότερα. Οι πληροφορίες αυτές δόθηκαν στον Παύλο απο οικείους της Χλόης, μιας γυναίκας άγνωστης σε εμάς, που όπως φαίνεται, είχε εξέχουσα θέση στην κοινότητα της Κορίνθου. Στη συνέχεια ο Απόστολος των εθνών εξηγεί αναλυτικά την αιτία των προστριβών. Η αιτία είναι η υπερβολική προσκόλληση, η οποία φτάνει στα όρια της προσωπολατρίας, των Κορινθιών σε συγκεκριμένα άτομα. Κάποιοι καυχόνταν και έλεγαν ότι ανήκουν στον Παύλο, άλλοι πάλι ότι είναι του Απολλώ, άλλοι του Κηφά, ενώ άλλοι έλεγαν ότι ανήκουν στο Χριστό. Ο πιστός απο τη στιγμή που βαπτίζεται, ανήκει στο Χριστό και στην Εκκλησία και όχι σε οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο, όσο και αυτό το πρόσωπο διακρίνεται για την αγιότητα του. Κεφαλή της Εκκλησίας είναι ο Χριστός. Μέλη της Εκκλησίας οι πιστοί. Μπροστά στην Κεφαλή λοιπόν της Εκκλησίας, είμαστε όλοι ίσοι. Ως εκ τούτου προσωπολατρίες δεν έχουν θέση. Δεν ανήκουμε σε κανένα άνθρωπο, αλλά όλοι ανήκουμε στο Χριστό και την Εκκλησία, η οποία είναι το Σώμα του ζώντος Χριστού.
Τη στάση αυτή των Κορινθίων και τις έριδες μεταξύ των πιστών της Κορίνθου, καυτηριάζει και ταλανίζει ο απόστολος Παύλος. Ερωτά λοιπόν ο Παύλος: «μεμέρισται ο Χριστός;». Διαμοιράστηκε λοιπόν ο Χριστός; Μήπως τους λέει ο Χριστός και η Εκκλησία διαιρέθηκαν και τεμαχίστηκαν; Και συνεχίζει και ερωτά : «Μήπως είναι ο Παύλος που πέθανε πάνω στο σταυρό για να σας σώσει; ή μήπως βαφτιστήκατε στο όνομα του Παύλου;» Τα ερωτήματα αυτά του Παύλου έχουν σκοπό να ταρακουνήσουν και να συνεφέρουν τους Κορινθίους. Τους εξηγεί ότι αυτός που πέθανε στο Σταυρό για να σώσει, αλλά και να ενώσει τα διασκορπισμένα τέκνα του Θεού, είναι ο Χριστός. Αυτός που μας λύτρωσε απο το θάνατο με το θάνατο του και την Ανάσταση του, είναι ο Χριστός και όχι ο απόστολος Παύλος ή οποιοσδήποτε άλλος. Και η βάπτιση τους έγινε στο όνομα της Αγίας Τριάδας και όχι στο όνομα του Παύλου ή κάποιου άλλου. Μάλιστα η σχέσεις των Προσώπων της Αγίας Τριάδας είναι σχέσεις αγάπης και ενότητας. Στο πρότυπο λοιπόν των ενδοτριαδικών σχέσεων πρέπει να συγκροτείται και η Εκκλησία.
Ακολούθως ο Παύλος ευχαριστεί το Θεό που δεν βάφτισε κανένα, εκτός απο τον Κρίσπο, το Γάιο και την οικογένεια του Στεφανά. Ο Κρίσπος, σύμφωνα με μαρτυρία των Πράξεων, ήταν αρχισυνάγωγος στην Κόρινθό και υπήρξε απο τους πρώτους που πίστεψαν στο Χριστό. Για τον Γάιο δεν έχουμε επαρκείς πληροφορίες. Ο Στεφανάς βρισκόταν απο τη βάπτιση του στο πλευρό του Παύλου. Το ότι ο Απόστολος ευχαριστεί το Θεό που δεν βάφτισε κανένα, εκτός αυτούς που ανέφερε πιο πάνω, ίσως αυτό να μας φαίνεται παράξενο και παράδοξο, όμως ο απόστολος Παύλος δίνει μια εξήγηση. Ο λόγος είναι γιατί δεν μπορεί να πει κάποιος πως βαφτίστηκε στο δικό του όνομα. Φαίνεται πως ο Παύλος στην Κόρινθο, ο ίδιος βάπτισε ελάχιστα άτομα, τα οποία και μνημονεύει στην επιστολή του. Έτσι δεν μπορούν να ισχυριστούν κάποιοι ότι βαπτίστηκαν στο δικό του όνομα.
Στο στίχο 17 ο Παύλος αναφέρει ότι η αποστολή που ανατέθηκε απο το Χριστό δεν είναι να βαφτίζει, αλλά να κηρύττει το ευαγγέλιο. Το βάπτισμα μπορεί να το τελέσει και ένας απλός λειτουργός. Η διάδοση όμως του ευαγγελικού μηνύματος είναι έργο δύσκολο, που δεν μπορεί να το επιτελέσει κάθε άνθρωπος. Και ο Χριστός ανέθεσε στον Παύλο τη διάδοση του χριστιανικού μηνύματος στα έθνη. Για τον σκοπό αυτό ο θείος Παύλος πραγματοποίησε και τις γνωστές του αποστολικές περιοδείες. Ο Παύλος ακόμη αναφέρει κάτι ιδιαίτερα σημαντικό: ότι το κήρυγμα του ευαγγελίου πρέπει να μεταδίδεται με απλότητα, χωρίς περίτεχνα λόγια, χωρίς να χρησιμοποιείται η θύραθεν σοφία. Μόνο τότε κατά τον Παύλο δεν θα χάσει και το νόημα του το κήρυγμα για το σταυρικό θάνατο του Χριστού.
Δυστυχώς και σήμερα, 2000 χρόνια απο τότε που συνέγραψε την επιστολή αυτή ο Παύλος, υπάρχουν διχόνοιες και έριδες μεταξύ των πιστών. Ήδη απο τους πρώτους αιώνες έχουμε τις αιρέσεις, που τόσο ταλαιπώρησαν και ταλαιπωρούν την Εκκλησία. Οι αιρέσεις αποτελούν σημάδι εκκοσμίκευσης της Εκκλησίας και συνίστανται στην προσκόλληση κάποιων ανθρώπων σε κάποιες απόψεις και σε κάποια πρόσωπα. Θλιβερό ορόσημο της Εκκλησίας αποτέλεσε το Σχίσμα του 1054 που διαίρεσε την Εκκλησία και τους πιστούς. Απο την άλλη έχουμε στην Εκκλησία το φαινόμενου του γεροντισμού και του γεροντικού φονταμενταλισμού. Πρόκειται για την υπερβολική και φανατική προσκόλληση πιστών στον πνευματικό τους πατέρα ή σε συγκεκριμένους γέροντες. Θεωρούν ότι ο γέροντας τους αποτελεί αυθεντία, ότι είναι «υπερ-ορθόδοξος», ενώ οι υπόλοιποι δεν εκφράζουν το ορθόδοξο φρόνημα. Είναι όντως ένα νοσηρό φαινόμενο που πρέπει να εκλείψει. Οι πνευματικοί πατέρες και οι γέροντες είναι μεν πνευματικοί οδηγοί, αλλά είναι και αυτοί διάκονοι του Χριστού και της Εκκλησίας. Είμαστε πιστοί και ακόλουθοι του Χριστού και όχι οποιοδήποτε προσώπου.
Ρένου Κωνσταντίνου, Θεολόγος, Καθηγητής Μ.Ε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου