Τετάρτη 22 Μαΐου 2013

Γιατί απαγορεύεται η χειροτονία στις γυναίκες;

Η χειροτονία των γυναικών απαγορεύεται απολύτως στην Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία και στη Ρωμαιοκαθολική. Στους Προτεστάντες δεν τίθεται ζήτημα, μια και αυτοί δεν έχουν ιερωσυνη και ιερείς. Το θέμα έχει ειδική σημασία μόνο για τους Αγγλικανούς, οι όποιοι, αν και δέχονται το μυστήριο της ιερωσύνης, προβαίνουν -όχι βέβαια χωρίς αντίδραση στους κόλπους τους- σε χειροτονία γυναικών. Από ορθόδοξη πλευρά το ολίσθημα τους αυτό θεωρείται τόσο μεγάλο, ώστε απειλείται η διακοπή του θεολογικού διαλόγου, που διεξάγει σήμερα η Εκκλησία μας μαζί τους.

Εξ αρχής πρέπει να τονισθεί ότι η χειροτονία των γυναικών δεν είναι ζήτημα δογματικό. Δεν υπάρχει τίποτε στη γυναίκα, υποκειμενικό η αντικειμενικό, το οποίο να κωλύει την Ιερατική χάρη να λειτουργήσει μέσα της. Στο κράτος της χάριτος η γυναίκα έχει απόλυτη ισοτιμία με τον άνδρα. Είναι «εικών» Θεού σε ίση μοίρα με αυτόν. Φέρει το χρίσμα του Θεού απαράλλακτα όπως και εκείνος. Μετέχει μαζί του στη γενική ιερωσύνη και μπορεί επίσης να τελέσει το έκτακτο βάπτισμα ανάγκης. Η γυναίκα είναι σώμα Χριστού σε ισοτιμία με τον άνδρα.

Ούτε πάλι ευσταθούν διάφοροι άλλοι λόγοι που προσάγονται για να δικαιολογήσουν τη μη χειροτονία των γυναικών, π.χ. ο βιολογικός κύκλος της γυναικείας φύσεως, η έλλειψη σωματικής και ψυχικής δυνάμεως για την ανάληψη ενός τόσο δύσκολου έργου, που απαιτεί αντοχή και πολλές ψυχικές κυρίως δυνάμεις κ.α. Το επιχείρημα του βιολογικού κύκλου δεν είναι πειστικό, γιατί μπορεί να χειροτονηθεί η γυναίκα μετά το τέλος του κύκλου αυτού. Όσο για την έλλειψη δυνάμεων, η θέση αυτή έχει ξεπερασθεί από τα πράγματα. Οι γυναίκες έχουν καταλάβει σχεδόν όλες τις θέσεις που παλαιότερα θεωρούνταν ότι ανήκαν αποκλειστικά στους άνδρες.

Η μη χειροτονία των γυναικών είναι μάλλον ζήτημα εκκλησιαστικής και λειτουργικής ευταξίας. Είναι αρχαιοπαράδοτος θεσμός στην Εκκλησία. Κανείς ποτέ δε διανοήθηκε να τον αμφισβητήσει και να θέσει θέμα συμμετοχής των γυναικών στη διακονία του ιερού θυσιαστηρίου.

Το ζήτημα εθεωρείτο αυτονόητο. Μόνο σε αιρετικούς κύκλους (Μοντανιστές) οι γυναίκες είχαν μετοχή στην προφητεία και τα ενθουσιαστικά εκστατικά φαινόμενα της αίρέ-σεως. Ότι όμως ήταν ζήτημα λειτουργικής τάξεως, φαίνεται και εκ της απαγορεύσεως του Παύλου στις γυναίκες να λαλούν στις λατρευτικές συνάξεις των πιστών (Α΄Κορ. 14, 34).

Η Εκκλησία είναι μία ιεραρχικώς οργανωμένη κοινωνία. Έχει χαρίσματα, λειτουργίες και διακονήματα, τα όποια κατανέμει το Πνεύμα του Θεού, όπως βούλεται (Α΄Κορ. 12, 4-11). Αλλά και η λειτουργία της που είναι έκφραση της πίστεως και της ευσέβειας της, πρέπει να είναι στο ίδιο μέτρο ιεραρχημένη και πειθαρχημένη. Την κύρια θέση στο ναό έχει ο άνδρας. Έτσι έχει ορίσει τα πράγματα το ήθος και το έθος της Εκκλησίας. Είναι ο ιερέας και ο λειτουργός εκείνος, στο πρόσωπο του οποίου πρέπει να πειθαρχείται η ευχαριστιακή λατρεία της Εκκλησίας. Η γυναίκα μετέχει στη θεία λατρεία και έχει άλλα δευτερεύοντα καθήκοντα και λειτουργήματα σ' αυτή. Έχει όλα τα δικαιώματα που έχουν γενικά οι λαϊκοί. Όχι όμως και πρόσβαση στο ιερό θυσιαστήριο. Αυτό απαγορεύεται πλήρως.

Η γυναίκα, βέβαια, η οποία μέχρι τώρα δεχόταν αδιαμαρτύρητα τη θέση της αυτή, τον τελευταίο καιρό άρχισε να εγείρει αξιώσεις. Την απαγόρευση της χειροτονίας της θεωρεί ως υποτίμηση της προσωπικότητας της και καταπάτηση του ιερού της δικαιώματος. Δεν κατανοεί το λόγο αποκλεισμού της εκ του μυστηρίου της ίερωσύνης, μια και δεν υπάρχει δογματικό κώλυμα σ' αυτό. Δεν έχει όμως δίκαιο. Η προσωπικότητα της δεν υποτιμάται, όπως δεν υποτιμάται και η προσωπικότητα των πολιτών, όταν δεν μπορούν όλοι να κυβερνήσουν το κράτος. Το παράδειγμα φυσικά δεν είναι ισχυρό. Οι πολίτες έχουν το δικαίωμα από το σύνταγμα να κυβερνήσουν το κράτος. Η γυναίκα αντιθέτως εκ προοιμίου δεν έχει τη δυνατότητα προσβάσεως στη χειροτονία. Εν πάση περιπτώσει η προσωπικότητα της πιστής γυναίκας όχι μόνο δεν υποτιμάται, αλλά αντιθέτως εξαίρεται και αναδεικνύεται όταν πειθαρχεί στο κανονικό έθος της Εκκλησίας. Οι άλλες διεκδικήσεις της μπορεί να είναι εκ του πονηρού και να επιφέρουν μεγάλες αναστατώσεις στην εύτακτη και απρόσκοπτη ζωή του πληρώματος της Εκκλησίας. Και έναν τελευταίο λόγο. Στην αρχαία Εκκλησία υπήρχε και ο σημαντικότατος θεσμός των διακονισσών.


Ανδρέα Θεοδώρου, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 1997, σελ. 172-178

orthodoxes-anazitiseis.

Δεν υπάρχουν σχόλια: