Πρωτοπρ. Βασίλειος Καλλιακμάνης, “Ως πτωχοί πολλούς δε πλουτίζοντες”
πηγή: Μακεδονία, 2/10/2011
“Ως πτωχοί πολλούς δε πλουτίζοντες”
Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης
α) Είναι γεγονός ότι στις μέρες μας η κοινωνία βιώνει μια πολύπλευρη κρίση. Όμως, την προσοχή της δημόσιας συζήτησης και το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης μονοπωλούν πρωτίστως, κυρίως και σχεδόν αποκλειστικώς τα τραγικά οικονομικά αδιέξοδα της χώρας. Δε θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος με ευκολία ότι και η πλευρά αυτή δεν είναι σημαντική. Αλλά για τους ανθρώπους που βλέπουν με άλλο μάτι την ανθρώπινη ιστορία, η κρίση δεν μπορεί να ταυτισθεί μόνο με οικονομικά μεγέθη, αφού σύμφωνα με το βιβλικό λόγιο “ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος” (Ματθ. 4,4).
β) Οπότε, η αποκλειστική μέριμνα για τους οικονομικούς δείκτες και η εξάρτηση της ευημερίας του λαού μόνο από αυτούς μάλλον ως σύγχρονος πειρασμός ανάλογος με τους πειρασμούς του Χριστού θα μπορούσε να θεωρηθεί... Χρειάζονται πνευματικά κριτήρια, αλλαγή νοοτροπίας και μετάνοια σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο, προκειμένου να γίνει δεκτό ότι, πίσω από το οικονομικό έλλειμμα, υφέρπει έλλειμμα πνεύματος, παιδείας, προσωπικής ευθύνης, χρηστού ήθους, κοινωνικής δικαιοσύνης, διαχρονικών αξιών και πολιτισμού.
γ) Αν τα παραπάνω γίνουν αποδεκτά και δεν απολυτοποιηθεί η οικονομική κρίση, δοθεί προτεραιότητα στη ζωή του πνεύματος και τις ανυπόκριτες ανθρώπινες σχέσεις, τότε γρήγορα μπορεί να ξαναγεννηθεί η ελπίδα στις καρδιές των ανθρώπων. Και εφόσον υπάρχει στην παράδοση του τόπου μας πλούτος σοφίας και απόθεμα πνευματικό, είναι αδιανόητο οι σύγχρονοι άνθρωποι να μην εμπνέονται από αυτά• να καταθλίβονται στη μιζέρια και να στερεύουν από φιλότιμο και ανθρωπιά.
δ) Έγραφε πριν από χιλιάδες χρόνια ο Απόστολος Παύλος από τη Μακεδονία προς τους Κορινθίους, περιγράφοντας τη σταυρική πορεία των ανθρώπων του Θεού και δίνοντας μέτρα σύγκρισης για τα πράγματα του κόσμου: “Συσταίνουμε τον εαυτό μας σαν υπηρέτες του Θεού: με τη μεγάλη υπομονή μας, με τις θλίψεις, τις δυσχέρειες, τις στενοχώριες, τις κακοποιήσεις, τις φυλακίσεις, τις εξεγέρσεις εναντίον μας, τις ταλαιπωρίες, τις αγρύπνιες, την πείνα. Συσταίνουμε τους εαυτούς μας με την εντιμότητα, τη γνώση της αλήθειας, τη μακροθυμία, την καλοσύνη, το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος και την ανυπόκριτη αγάπη”.
ε) Εκείνος που συνιστά τον εαυτό του ως διάκονο του Θεού χρειάζεται να έχει επίγνωση των δυσκολιών που αυτό συνεπάγεται. Γι’ αυτό και στη σημερινή αποστολική περικοπή (Β’ Κορ. 6,1-10) ο Απόστολος Παύλος δίνει μεγάλη έμφαση στη συμφωνία λόγων και έργων και στη ευαγγελική συνέπεια που πρέπει να διακρίνει τον άνθρωπο του Θεού, έστω κι αν αυτό συνεπιφέρει δοκιμασίες, ταλαιπωρίες, ακόμη και μέγιστες θυσίες. Επομένως, χρειάζεται σύνεση, προσοχή και διάκριση για να μη δίνεται καμιά αφορμή σκανδάλου, που ακυρώνει το έργο του ευαγγελισμού των ανθρώπων.
στ) Κατά αναλογία, τα ίδια ισχύουν τόσο σε προσωπικό πνευματικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κοινωνικοπολιτικής ζωής. Δεν μπορεί κάποιος να επιθυμεί να αλλάξει τον κοινωνία ενώ εκείνος είναι δούλος των παθών του. Και δεν μπορεί κάποιος να ευαγγελίζεται την κοινωνική δικαιοσύνη ενώ ο ίδιος αδικεί κατάφορα, έστω και μέσα από νομιμοφανείς διαδικασίες, τους συνανθρώπους του. Κι εδώ οι ευθύνες όσων ηγούνται της κοινωνίας είναι ασύγκριτα μεγαλύτερες από εκείνες του απλού λαού. Οπωσδήποτε ο λαός έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τους ηγέτες του. Αλλά κι εκείνοι, αν δεν είναι έτοιμοι να λειτουργούν “ως πόλις επάνω όρους κειμένη” (βλ. Ματθ. 5,13), να είναι συνεπείς και σε κάθε στιγμή να επωμίζονται τις ευθύνες τους, τότε δεν πείθουν κανέναν για τις προθέσεις τους και αποδεικνύονται ανάξιοι της αποστολής τους.
ζ) Σε κάθε περίπτωση, για να καρπίσει το πνευματικό αλλά και κάθε έργο, απαιτείται υπομονή και ελπίδα. Η ανυπομονησία και η απόγνωση είναι σύγχρονοι πειρασμοί, που μπορούν να ακυρώσουν κάθε προσπάθεια ηθικής ανάταξης του λαού. Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς γράφει: Όπως το καρποφόρο δένδρο υφίσταται ακραίες καιρικές συνθήκες κρύου, ανέμου, βροχής και ζέστης, αλλά υπομένοντας όλα αυτά παράγει καρπούς έτσι κι εκείνος που αντιμετωπίζει με υπομονή τις δυσκολίες της ζωής καρποφορεί πνευματικά. Μπορεί να είναι πτωχός, αλλά με την ευρύχωρη καρδιά και την καλοκαγαθία του “πλουτίζει τους συνανθρώπους του”.
γ) Αν τα παραπάνω γίνουν αποδεκτά και δεν απολυτοποιηθεί η οικονομική κρίση, δοθεί προτεραιότητα στη ζωή του πνεύματος και τις ανυπόκριτες ανθρώπινες σχέσεις, τότε γρήγορα μπορεί να ξαναγεννηθεί η ελπίδα στις καρδιές των ανθρώπων. Και εφόσον υπάρχει στην παράδοση του τόπου μας πλούτος σοφίας και απόθεμα πνευματικό, είναι αδιανόητο οι σύγχρονοι άνθρωποι να μην εμπνέονται από αυτά• να καταθλίβονται στη μιζέρια και να στερεύουν από φιλότιμο και ανθρωπιά.
δ) Έγραφε πριν από χιλιάδες χρόνια ο Απόστολος Παύλος από τη Μακεδονία προς τους Κορινθίους, περιγράφοντας τη σταυρική πορεία των ανθρώπων του Θεού και δίνοντας μέτρα σύγκρισης για τα πράγματα του κόσμου: “Συσταίνουμε τον εαυτό μας σαν υπηρέτες του Θεού: με τη μεγάλη υπομονή μας, με τις θλίψεις, τις δυσχέρειες, τις στενοχώριες, τις κακοποιήσεις, τις φυλακίσεις, τις εξεγέρσεις εναντίον μας, τις ταλαιπωρίες, τις αγρύπνιες, την πείνα. Συσταίνουμε τους εαυτούς μας με την εντιμότητα, τη γνώση της αλήθειας, τη μακροθυμία, την καλοσύνη, το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος και την ανυπόκριτη αγάπη”.
ε) Εκείνος που συνιστά τον εαυτό του ως διάκονο του Θεού χρειάζεται να έχει επίγνωση των δυσκολιών που αυτό συνεπάγεται. Γι’ αυτό και στη σημερινή αποστολική περικοπή (Β’ Κορ. 6,1-10) ο Απόστολος Παύλος δίνει μεγάλη έμφαση στη συμφωνία λόγων και έργων και στη ευαγγελική συνέπεια που πρέπει να διακρίνει τον άνθρωπο του Θεού, έστω κι αν αυτό συνεπιφέρει δοκιμασίες, ταλαιπωρίες, ακόμη και μέγιστες θυσίες. Επομένως, χρειάζεται σύνεση, προσοχή και διάκριση για να μη δίνεται καμιά αφορμή σκανδάλου, που ακυρώνει το έργο του ευαγγελισμού των ανθρώπων.
στ) Κατά αναλογία, τα ίδια ισχύουν τόσο σε προσωπικό πνευματικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο κοινωνικοπολιτικής ζωής. Δεν μπορεί κάποιος να επιθυμεί να αλλάξει τον κοινωνία ενώ εκείνος είναι δούλος των παθών του. Και δεν μπορεί κάποιος να ευαγγελίζεται την κοινωνική δικαιοσύνη ενώ ο ίδιος αδικεί κατάφορα, έστω και μέσα από νομιμοφανείς διαδικασίες, τους συνανθρώπους του. Κι εδώ οι ευθύνες όσων ηγούνται της κοινωνίας είναι ασύγκριτα μεγαλύτερες από εκείνες του απλού λαού. Οπωσδήποτε ο λαός έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τους ηγέτες του. Αλλά κι εκείνοι, αν δεν είναι έτοιμοι να λειτουργούν “ως πόλις επάνω όρους κειμένη” (βλ. Ματθ. 5,13), να είναι συνεπείς και σε κάθε στιγμή να επωμίζονται τις ευθύνες τους, τότε δεν πείθουν κανέναν για τις προθέσεις τους και αποδεικνύονται ανάξιοι της αποστολής τους.
ζ) Σε κάθε περίπτωση, για να καρπίσει το πνευματικό αλλά και κάθε έργο, απαιτείται υπομονή και ελπίδα. Η ανυπομονησία και η απόγνωση είναι σύγχρονοι πειρασμοί, που μπορούν να ακυρώσουν κάθε προσπάθεια ηθικής ανάταξης του λαού. Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς γράφει: Όπως το καρποφόρο δένδρο υφίσταται ακραίες καιρικές συνθήκες κρύου, ανέμου, βροχής και ζέστης, αλλά υπομένοντας όλα αυτά παράγει καρπούς έτσι κι εκείνος που αντιμετωπίζει με υπομονή τις δυσκολίες της ζωής καρποφορεί πνευματικά. Μπορεί να είναι πτωχός, αλλά με την ευρύχωρη καρδιά και την καλοκαγαθία του “πλουτίζει τους συνανθρώπους του”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου