«Ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλον σου,
ως και εγώ σε ηλέησα;»
ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΕΝΔΥΜΑ της παραβολής που ακούσαμε σήμερα, ο Κύριος έκρυψε μια από τις μεγαλύτερες αρετές, την ανεξικακία. Τι σημαίνει ανεξικακία; Μακροθυμία και ανοχή των κακών που μας προξενούν οι άλλοι, οι συνάνθρωποι μας. Ακόμη, διάθεση ειλικρινής και πηγαία όχι μόνο να μη θυμόμαστε τα κακά αυτά που μας προξένησαν και να μη θέλουμε να αντεκδικηθούμε, αλλά και να συγχωρούμε εκείνους που μας έβλαψαν και να ανταποδίδουμε καλό αντί του κακού που μας έκαναν.
Στο πρόσωπο του βασιλιά της παραβολής, που είναι ο ίδιος ο Θεός, βλέπουμε την ευσπλαχνία και τη συγγνώμη. Στο πρόσωπο του δούλου την ασπλαχνία και την κακότητα. Ενώ ο ίδιος συγχωρείται, ενώ του παραγράφεται το τεράστιο χρέος του εκείνος αρνείται να συγχωρήσει τον σύνδουλό του και να μακροθυμήσει για λίγο, ώστε να μπορέσει ο δυστυχής συνάδελφος του να του εξοφλήσει το μικρό χρέος. Γι’ αυτό και το ερώτημα που θα του θέσει ο βασιλιάς μετά από την καταγγελία των άλλων δούλων θα είναι αμείλικτο: «Πονηρέ δούλε, διότι με παρακάλεσες, σου άφησα όλο εκείνο το τεράστιο χρέος. Δεν έπρεπε, λοιπόν, όπως εγώ σε λυπήθηκα, να λυπηθείς και συ τον σύνδουλό σου;»
Και ο Κύριος κλείνει την παραβολή μ’ ένα ιδιαίτερης σημασίας συμπέρασμα: «Έτσι θα κάνει και σε σας ο επουράνιος Πατέρας μου, προς τον οποίο είστε οφειλέτες ανεξόφλητου χρέους λόγω των αμαρτιών σας, αν δεν συγχωρήσετε ο καθένας τον αδελφό του και όχι μόνο με το στόμα σας, αλλά από την καρδιά σας». Πολύ εύλογα, λοιπόν, γεννιέται το ερώτημα: Που έγκειται η σημασία της ανεξικακίας; Γιατί πρέπει να είμαστε ανεξίκακοι;
Πρώτον, διότι
είναι εντολή του Κυρίου μας.
ΑΣ ΘΥΜΗΘΟΥΜΕ την επί όρους ομιλία Του: «Ηκούσατε ότι ερρέθη, αγαπήσεις τον πλησίον σου και μισήσεις τον εχθρόν σου. Εγώ δε λέγω υμίν, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς και προσεύχεστε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς» (Ματθ. 5, 43-44). Εντολή, λοιπόν, Κυρίου. Εντολή καινούργια. Άγνωστη στους αρχαίους. Τη θέσπισε πρώτος ο Κύριος. Και μ’ αυτή μας ζητά να αγαπούμε εκείνους που θέλουν το κακό μας και μας καταδιώκουν. Που μας μισούν και μας αδικούν. Με μια λέξη: που είναι εχθροί μας. Και όχι μόνο να τους αγαπούμε, αλλά και να τους ευεργετούμε και να προσευχόμαστε γι’ αυτούς.
Στην καρδιά του χριστιανού δεν είναι νοητό να υπάρχει απέχθεια και μίσος. Για κανένα λόγο. Μισούμε και αποστρεφόμαστε την αμαρτία και την κακία. Ποτέ τα πρόσωπα που αμαρτάνουν ή δείχνουν κακότητα. Κάθε άνθρωπος, παρ’ όλη ίσως την κακότητα του, παραμένει πλάσμα και εικόνα του Θεού και σαν τέτοιο έχει δικαιώματα στην αγάπη μας.
Το γνώρισμα μας ως χριστιανών είναι η αγάπη. Να ξέρουμε να συγχωρούμε. Το να κάνουμε το καλό στο καλό είναι ανθρώπινο. Το να κάνουμε, όμως, το καλό στο κακό, αυτό είναι ηρωισμός. Είναι το γνήσιο χριστιανικό ήθος. Τότε πράγματι βρισκόμαστε κοντά στο Θεό, όταν απαντούμε στο κακό με το καλό, στο μίσος με την αγάπη, στην αχαριστία και την ευεργεσία και όταν ειλικρινά συγχωρούμε αυτούς που μας εχθρεύονται και μας βλάπτουν.
Δεύτερον, διότι
είμαστε παιδιά του Θεού.
ΟΛΟΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ είμαστε παιδιά του Θεού. Αν θέλουμε, λοιπόν, να είμαστε γνήσια και αληθινά παιδιά Του, οφείλουμε να ακολουθούμε το παράδειγμα Του. Τι έκανε για μας ο Θεός; Μας συγχώρησε όλα τα παραπτώματα μας. «Εχαρίσατο ημίν πάντα τα παραπτώματα, εξαλείψας το καθ’ ημών χειρόγραφον...., και αυτό ήρεν εκ του μέσου προσηλώσας αυτό τω σταυρώ» (Κολ. 2, 13-14). Και αφού μας συγχώρησε, μας υιοθέτησε. Μας έκανε παιδιά του αγαπημένα. Ως παιδιά, λοιπόν, του Θεού, ας μιμούμαστε το παράδειγμα του Πατέρα μας. «Γίνεσθε ούν οικτίρμονες, καθώς και ο πατήρ υμών οικτίρμων εστί» (Λουκ. 6,36).
Στην Κυριακή προσευχή ονομάζουμε τον Θεό πατέρα μας. Αλλά πως μπορούμε να τον επικαλούμαστε, αν δεν συμφωνούμε με το παράδειγμα Του και δεν συμμορφωνόμαστε με την εντολή Του;
Τρίτον, οφείλουμε να είμαστε ανεξίκακοι απέναντι των άλλων,
για να φανεί ανεξίκακος ο Θεός και σε μας.
Ο ΘΕΟΣ ΕΙΝΑΙ μακρόθυμος και πολυέλεος. Αν μετανοούμε ειλικρινά για τα σφάλματα μας και προστρέχουμε κοντά Του, είναι πάντοτε πρόθυμος να μας συγχωρήσει. Υπό μια, όμως, απαράβατη προϋπόθεση: Ότι κι εμείς θα συγχωρούμε όσους μας αδικούν και μας βλάπτουν. «Εάν γαρ αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, αφήσει και υμίν ο πατήρ υμών ο ουράνιος. Εάν δε μη αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, ουδέ ο πατήρ υμών αφήσει τα παραπτώματα υμών» (Ματθ. 6, 14-15).
Τα λόγια του Κυρίου είναι σαφή και καθαρά. Κατά το μέτρο της δικής μας συγγνώμης και ανεξικακίας απέναντι των άλλων, θα φανεί ίλεως και ανεξίκακος και σε μας ο Θεός. «Ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλον σου, ως και εγώ σε ελέησα;», θα πει και σε μας ο Θεός, αν δεν συγχωρούμε τον πλησίον μας.
Τέταρτον,
για να εισακούσει ο Θεός τις προσευχές μας
ΩΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΑΝ θέλουμε ν’ ακούει ο Θεός τις προσευχές μας, χρεωστούμε να είμαστε συμφιλιωμένοι με τους αδελφούς μας. Διότι αν μέσα μας φωλιάζει εχθρότης, μνησικακία και αντιπάθεια, τότε ούτε μας συγχωρεί ούτε ακούει την προσευχή μας. Η εντολή του Κυρίου είναι ολοκάθαρη: «Εάν, όταν προσφέρεις το δώρο σου στο θυσιαστήριο θυμηθείς ότι ο αδελφός σου έχει κάτι εναντίον σου, τότε άφησε το δώρο σου μπρος στο θυσιαστήριο και πήγαινε πρώτα να συμφιλιωθείς με τον αδελφό σου, και τότε έλα να προσφέρεις το δώρο σου» (Ματθ. 5, 23-24).
Ο Θεός δεν θέλει τόσο τα δώρα μας, όσο την καρδιά μας. Δεν ενδιαφέρεται για την εξωτερική συμπεριφορά μας, όσο για τις εσωτερικές διαθέσεις μας. Δεν προσέχει στα όσα προφέρουν τα χείλη, όσο στα όσα κρύβονται στο βάθος της καρδιάς. Και αυτό που ζητά για να υπάρξει ουσιαστική κοινωνία μαζί Του, είναι η παρουσία μέσα μας της συγγνώμης και της ανεξικακίας.
Ανεξίκακοι διότι δεν είμαστε αναμάρτητοι
ΚΙ ΕΝΑ τελευταίο: Οφείλουμε να είμαστε ανεξίκακοι, διότι απλούστατα δεν είμαστε αναμάρτητοι. Είναι βέβαιο ότι κι εμείς σφάλλουμε. Κι εμείς πικραίνουμε. Κι εμείς αδικούμε. Κι εμείς ανοίγουμε το στόμα μας και κατακρίνουμε και κακολογούμε. Ωστόσο θέλουμε οι άλλοι να μας συγχωρούν. Να μη μας κρατούν κακία. Το ίδιο, λοιπόν, ας κάνουμε κι εμείς, εφόσον κι εμείς έχουμε ανάγκη από τη συγγνώμη και την επιείκεια των άλλων.
* * *
Αδελφοί μου,
Με την παραβολή που ακούσαμε σήμερα ο Κύριος μας ζητά να είμαστε άνθρωποι της αγάπης και της συγγνώμης. Μας προτρέπει να ακολουθούμε πάντοτε τον ευλογημένο δρόμο της ανεξικακίας. Είναι δρόμος σωτηρίας. Έτσι θα σωθούμε. Είναι δρόμος μεγαλείου και δόξας. Έτσι θα δοξαστούμε στην ουράνια Βασιλεία Του. Είναι ο δικός Του δρόμος. Αυτόν περπάτησε κι Εκείνος. Πάνω από το ύψος του σταυρού με τα λόγια Του «Πάτερ άφες αυτοίς...» (Λουκ. 23, 34) μας άφησε αιώνιο υπόδειγμα ανεξικακίας. Είναι ο δρόμος των Αγίων του Θεού. Ας θυμηθούμε τον πρωτομάρτυρα Στέφανο: «Κύριε, μη στήσης αυτοίς την αμαρτίαν ταύτην» (Πραξ. 7,60). Λόγια που αποκαλύπτουν ανέκφραστο βάθος ανεξικακίας. Ας θυμηθούμε ακόμη και τους αγίους Αποστόλους: «Λοιδορούμενοι ευλογούμεν, διωκόμενοι ανεχόμεθα, βλασφημούμενοι παρακαλούμεν...» (Α’ Κορ. 4, 12-13).
Τον δρόμο αυτό ας ακολουθήσουμε κι εμείς, αδελφοί μου. Αποτελεί ιερό χρέος. Είναι βαθιά ανάγκη. Για να είμαστε αληθινοί άνθρωποι, εικόνες και παιδιά του Θεού. Για να γίνουν ανθρωπινότερες οι κοινωνίες μας. Για να έχουμε δικαιώματα στο έλεος και την ανεξικακία του Θεού. Και τώρα και κατά την ημέρα της κρίσεως.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου