Ομιλία στην
Κυριακή της Ορθοδοξίας
(Ἰω. 1, 44-52)
του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Νικοπόλεως και Πρεβέζης
κ. Μελετίου
Διασκευασμένες ὁμιλίες πού ἔγιναν
στίς 16/3/2008 στόν Ἅγιο Βασίλειο Πρεβέζης καί στίς 25/2/2007 στή Ράχη.
***
Ἐνθουσιασμός καί ἐνθουσιασμός
Κάποια φορά, στήν ἀρχαία ἐποχή, σάστισε ὁ κόσμος γιατί εἶδε νά τρέχει στούς δρόμους ἕνας γέρος, γυμνός καί νά φωνάζει: «Τό βρῆκα, τό βρῆκα». Ἦταν ὁ Ἀρχιμήδης. Πού ἐνῶ ἔκανε τό μπάνιο του, διαπίστωσε ὅτι ἀνακάλυψε τό σπουδαῖο φυσικό νόμο τῆς ἄνωσης.
Βέβαια οἱ ἄνθρωποι γελοῦσαν μέ τά καμώματα τοῦ Ἀρχιμήδη, γιατί δέν κατάλαβαν ἀμέσως τί ἦταν αὐτό πού βρῆκε καί τρέχει στούς δρόμους γυμνός μέ τέτοιο ἐνθουσιασμό καί τό φωνάζει. Ἐκεῖνος τούς τό ἐξήγησε... Καί φυσικά ἦταν κατενθουσιασμένος μέ τήν ἀνακάλυψη του. Τόσο πού τό θεώρησε δικαιολογημένο νά βγεῖ ἀπό τό μπάνιο ὅπως ἦταν, νά τρέχει στούς δρόμους καί νά φωνάζει, χωρίς νά καθυστερήσει λίγα λεπτά γιά νά ντυθεῖ.
Ἀκούσαμε στό εὐαγγέλιο ὅτι ἕνας ἄλλος ἄνθρωπος, ὁ Φίλιππος, πού συνάντησε τόν Χριστό, τόν κατάλαβε, τόν ἀγάπησε, τόν πίστευσε· ἔτρεξε μέ ἱερό ἐνθουσιασμό σέ ἕνα φίλο του καί τοῦ φώναξε:
-Εὑρήκαμεν, εὑρήκαμεν. Τόν βρήκαμε.
-Τί βρῆκες; τόν ρώτησε. Γιατί κάνεις ἔτσι;
-Αὐτόν πού ἔγραψε ὁ Μωυσῆς χίλια πεντακόσια χρόνια πρίν καί οἱ προφῆτες. Πού λένε ὅτι ὁ Θεός θά στείλει τόν Υἱόν του στόν κόσμο. Γιά νά τόν σώσει. Βρήκαμε τόν Σωτήρα. Τόν Σωτήρα τοῦ κόσμου.
Ὁ ἐνθουσιασμός τοῦ Φιλίππου, ἦταν πιό ἱερός, πιό λογικός, πιό φυσικός καί πιό σοβαρός ἀπό τοῦ Ἀρχιμήδη. Ὁ Ἀρχιμήδης ἁπλῶς, αὔξησε τίς γνώσεις του. Ἔκανε μιά μικρή ἐπιτυχιούλα, σάν αὐτές πού κάνομε ὅλοι στή ζωή μας.
Ὁ Φίλιππος, ἔκανε τήν μεγαλύτερη καί τήν ὠφελιμότερη διαπίστωση. Πού ἔχει σημασία γιά ὁλόκληρη τήν ἐδῶ ζωή καί γιά τήν αἰώνια ζωή.
-Καί ποιός εἶναι αὐτός; Ρώτησε ὁ Ναθαναήλ.
-Ὁ Ἰησοῦς ἀπό τήν Ναζαρέτ.
-Καί ἐνθουσιάστηκες ἔτσι ἄκριτα καί ἀπερίσκεπτα, ἀκούοντας ὅτι κάποιος Ἰησοῦς ἀπό τήν Ναζαρέτ -τό μεγαλύτερο ἀλητοχώρι τῆς περιοχῆς μας- μπορεῖ νά εἶναι ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου; Ἔχε λίγη προσοχή καϋμένε. Λογική χρειάζεται, σκέψη, ἐξέταση. Ὄχι προχειρότητες.
Ἄλλο ἡ ἐμπειρία καί ἄλλο συναισθήματα
Ἀπάντησε ὁ Φίλιππος:
-Κύτταξε... Ἄν εἶναι νά ἀρχίσομε νά μιλᾶμε μέ τόν τρόπο πού λές, «μοῦ ἀρέσει, δέν μοῦ ἀρέσει· νομίζω, δέν νομίζω», εἶναι σάν νά στεκόμαστε ὁ ἕνας ἀπέναντι στόν ἄλλο καί νά κάνομε πετροπόλεμο. Ποιός θά ρίξει τίς περισσότερες πέτρες. Δέν λύνονται ἔτσι τά ζητήματα...
-Καί πῶς λύνονται;
-Ἔρχου καί ἴδε! Μέ τά λόγια καί τίς συζητήσεις δέν βγαίνει τίποτε. Νά ρθεῖς, νά δεῖς, νά ἔχεις ἐμπειρία δική σου, νά καταλάβεις. Καί τότε μοῦ λές. Ὄχι νά διαμορφώνεις γνώμη ἀπό τό ἄν κάτι «σοῦ πάει ἤ δέν σοῦ πάει» στό νοῦ.
Γιατί εἶναι γραμμένα αὐτά στό εὐαγγέλιο;
Γιά τόν ἁπλούστατο λόγο ὅτι οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι ἔτσι ἐνεργοῦμε.
-Μοῦ πάει; Μέ ἐξυπηρετεῖ;
-Δέν μοῦ πάει!.. Τό ἀφήνω λοιπόν.
Μά ἀσχολήθηκες ποτέ νά δεῖς ἄν εἶναι ἀληθινό καί τί εἶναι ἀληθινό;
-Ὄχι.
-Τότε πῶς τό ἔβγαλες τό συμπέρασμα; Μέ κάποιες ἀποφάσεις τῆς στιγμῆς;
Ἔρχου καί ἴδε...
Πῆρε ὁ Φίλιππος τόν Ναθαναήλ καί πηγαίνουν καί βρίσκουν τόν Χριστό. Γιατί πῆγε ὁ Ναθαναήλ; Γιατί ἤξερε ὅτι ἄλλο νά κάνεις μιά σκέψη καί ἄλλο νά βλέπουν τά μάτια σου, νά ἀκοῦνε τά αὐτιά σου καί νά καταλαβαίνει ἡ καρδιά.
Ἄλλο ἡ ἐμπειρία καί ἄλλο τά ὄμορφα λόγια καί τά ὄμορφα συναισθήματα.
Βλέπει ὁ Ἰησοῦς τόν Ναθαναήλ καί λέγει:
-Ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἐστι.
Γιά δές ἕνα καλό παιδί πού ἔρχεται, πού δέν ἔχει μέσα του καθόλου δόλο. Εἶναι ἴσιος καί εἰλικρινής.
Τί σημαίνει «δόλος»;
Ἄλλη εἶναι ἡ ἀλήθεια, ἄλλα λέω. Γιατί; Γιά κάποιο συμφέρον μου. Ἔτσι μέ βολεύει. Ἔτσι θά κερδίσω ὑπόληψη, τιμή, χρήματα, διασκέδαση.
-Ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης, καλός ἄνθρωπος, ὄντως χριστιανός θά λέγαμε. Χωρίς δολιότητες. Μέ εἰλικρίνεια.
Λέγει ὁ Ναθαναήλ:
-Πόθεν μέ γινώσκεις; Πῶς μέ ξέρεις; Πότε μέ εἶδες;
Ὁ Χριστός βλέπει τήν ἐσωτερική μας πάλη
Ὁ Χριστός τοῦ ἀπάντησε μέ μιά φράση πού σημαίνει πολλά.
-Πρίν νά ρθεῖς ἐδῶ, σέ εἶδα πού καθόσουν κάτω ἀπό τήν συκιά.
Ἐμεῖς νομίζομε ὅτι μιλᾶ γιά κάποια συκιά.
Ἀλλά ὁ Χριστός μιλοῦσε αἰνιγματικά. Ἐμεῖς δέν καταλαβαίνομε τίποτε, μά ὁ Ναθαναήλ κατάλαβε πολλά, ὅτι δηλαδή ὁ Χριστός τόν εἶχε καταλάβει στό σύνολό του.
Ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ παλαιοῦ Ἰσραήλ, ἦταν ὅτι ὁ Ἀδάμ, τότε πού πῆγε τό φίδι καί ἀπάτησε τήν Εὔα καί τήν ἔκανε νά παραβεῖ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ, καθόταν κάτω ἀπό μιά συκιά. Καί ἐκεῖνο πού ἔφαγε, ἦταν ἕνα σῦκο.
Τοῦ λέει λοιπόν ὁ Χριστός:
-Σέ εἶδα πού στεκόσουν κάτω ἀπό τήν συκιά. Ξέρω τί ποθοῦσες καί τί σκεπτόσουν.
Δηλαδή τί ἔκανε ὁ Ναθαναήλ ἐκείνη τήν στιγμή; Μιά ἐσωτερική πάλη, σάν τήν δική μας:
-Νά φάω αὐτό τό σῦκο πού εἶναι πάνω ἤ ὄχι;
Εἶναι καλύτερα νά ἀκολουθῶ τό δρόμο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, τῆς πίστεως;
Νά ζῶ μέ σεμνότητα, μέ ἐγκράτεια, μέ προσευχή, μέ Ἐκκλησία, μέ καλά ἔργα;
Ἤ νά κυττάζω τόν ἑαυτό μου, πῶς θά περάσω καλύτερα καί πῶς θά διασκεδάσω περισσότερο;
Μήπως εἶμαι ὁ κουτός τῆς ὑποθέσεως, πού κάθομαι καί ἀγωνίζομαι γιά τό καλό, καί δέν παίρνω τόν δρόμο γιά τόν κόσμο ἤ τόν ὑπόκοσμο;
Αὐτές ἦταν οἱ σκέψεις πού ἔτρωγαν τόν Ναθαναήλ, νεαρό παιδί, τότε πού τόν εἶδε ὁ Χριστός καί σάν πάνσοφος Θεός τόν κατάλαβε καί τοῦ εἶπε ἀλληγορικά:
«Σέ εἶδα πού καθόσουν κάτω ἀπό τήν συκιά καί ἤσουν στό τσάκ νά ἀλλάξεις δρόμο. Νά ἁπλώσεις τό χέρι σου καί νά φᾶς τόν ἀπαγορευμένο καρπό, γιά νά βρεῖς τήν χαρά καί τήν εὐτυχία τῆς ζωῆς σου».
Καί ἐπειδή αὐτή ἦταν ἡ πραγματικότητα, κατάπληκτος ὁ Ναθαναήλ φώναξε: «Σύ εἶσαι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ· σύ εἶσαι ὁ Βασιλεύς τοῦ Ἰσραήλ». Σύ εἶσαι Ἐκεῖνος πού περιμένομε. Ὅτι δέν καταλάβαμε ἀπό τόν νόμο τοῦ Μωυσῆ, σύ θά μᾶς τά διδάξεις ὅλα.
Ἀπό ἐκείνη τήν στιγμή, ἄφησε τόν κόσμο ὁ Ναθαναήλ καί ἔγινε μαθητής τοῦ Χριστοῦ γιά ὅλη του τή ζωή.
Δηλαδή;
Γιά πάντα. Γύρισε σέ πολλούς τόπους καί στό τέλος μαρτύρησε καί πέθανε γιά τήν δόξα τοῦ Θεοῦ.
Αὐτά σημαίνουν, ὅτι ὅταν εἶδε τόν Χριστό καί ἄκουσε τά λόγια του, ὁ Ναθαναήλ δέν ἔμεινε ἁπλά σέ κάποια καλή σκέψη, ἀλλά ἔγινε κάτι ἄλλο.
Σωστός προγραμματισμός τῆς λογικῆς μας
Νά τί ἔγινε:
Ὅταν θέλεις νά καταλάβεις κάτι, δέν φτάνουν οἱ καλές σκέψεις καί οἱ κουβέντες. Χρειάζεται ἐμπειρία τῆς ἀλήθειας. Νά καταλάβεις τί εἶναι τό σωστό.
Καί πῶς τό καταλαβαίνομε;
Μέ τά μάτια, μέ τά αὐτιά, καί μέ τήν καρδιά.
Ὄχι μέ τήν σκέψη καί τόν νοῦ. Ἡ σκέψη καί ὁ νοῦς εἶναι πολύ ἀπατηλά πράγματα.
Ὁ Ναθαναήλ λοιπόν εἶδε τόν Χριστό. Ἄκουσε λόγια του, πού ἦταν ζωντανή πραγματικότητα. Πιό ζωντανή, ἀπό τό νά ἦταν μπροστά του μιά συκιά καί νά τήν ἔβλεπε σάν συκιά.
Γιατί ὁ Χριστός τοῦ εἶπε, τί εἶχε μέσα στήν καρδιά του.
-Ὄντα ὑπό τήν συκῆν εἶδον σε.
Ἐγώ σέ παρακολουθοῦσα, ὅπως παρακολουθεῖ καί τόν καθένα μας, ὅταν βρισκόμαστε κάτω ἀπό κάποια «συκιά». Ὅμοια μέ τήν συκιά κάτω ἀπό τήν ὁποία ἀρνήθηκε τήν ὑπακοή στό Θεό ἡ Εὔα καί ὁ Ἀδάμ.
Ὅποιος ἀκούει καί καταλαβαίνει, ὅτι ὁ Χριστός βλέπει τήν καρδιά του, πού δέν μπορεῖ νά τήν δεῖ κανένας ἄνθρωπος, καταλαβαίνει τί σημαίνει Χριστός μέ τέτοια βεβαιότητα, σάν νά βλέπει τόν οὐρανό μέ τά ἄστρα.
Γι’ αὐτό ὁ Ναθαναήλ δέν ἔβαλε τήν λογική στήν ἄκρη, ἀλλά τήν «γύρισε» στό σωστό. Γιατί τό μυαλό μας, γιά νά χρησιμοποιήσομε μιά σύγχρονη ἔννοια, εἶναι ἕνα κομπιουτεράκι. Ὅπως τό προγραμματίσεις, ἔτσι ἐργάζεται. Ὅτι κατεύθυνση τοῦ δώσεις, τέτοιο ἀποτέλεσμα θά σοῦ βγάλει.
Ἔτσι κάνει τό κομπιοῦτερ πού εἶναι μηχανηματάκι. Μά ὁ ἄνθρωπος εἶναι κυρίως ὁ ἐσωτερικός μας κόσμος.
Καί τό μυαλό; Ὑπηρετεῖ τόν ἐσωτερικό μας κόσμο.
Λέγει ἕνας μεγάλος ἅγιος καί πολύ σοφός, ὁ ἅγιος Αὐγουστῖνος: «Κύριε, φανέρωσέ μου τόν ἑαυτό σου. Δεῖξε μου τόν ἑαυτό σου, νά σέ δῶ νά σέ καταλάβω, νά σέ ἀγαπήσω. Γιατί χωρίς ἐσένα, ποτέ δέν θά καταλάβω οὔτε τί εἶμαι ὁ ἴδιος, οὔτε τί εἶναι ὁ κόσμος, οὔτε τί εἶναι τά πάθη, οὔτε τί εἶναι ὁ Θεός».
Ἡ μεγάλη συνάντηση
Τό μεγαλύτερο καί καλύτερο ἔργο πού ἔχομε νά κάνομε εἶναι νά ψάξομε γιά τόν Χριστό. Πῶς θά ψάξομε;
Ρώτησε κάποιος νεαρός ἕναν ἱερέα:
-Πάτερ μᾶς εἶπες χίλια πράγματα γιά τόν Χριστό. Πές μας ὅμως, πῶς θά τόν βροῦμε; Πῶς θά πᾶμε κοντά του;
Ἀπάντηση:
-Ὄχι μέ τά πόδια σου παιδί μου. Μέ τήν καρδιά σου.
Τί σημαίνει καρδιά;
Βούληση. Θέληση. Ἀπόφαση. Ἀγάπη. Ἄν δέν διαθέσεις αὐτά, οὔτε θά ψάξεις γιά τόν Χριστό, οὔτε μάτια, οὔτε αὐτιά θά ἀνοίξεις.
Καί προπαντός, δέν θά ἀνοίξεις ποτέ τήν καρδιά σου.
Θέλεις νά βρεῖς τόν Χριστό καί τήν ἀλήθεια;
Ἄνοιξε τήν βούλησή σου καί πήγαινε στήν Ἐκκλησία.
Νήστευσε λίγο.
Διάβασε πολύ. Εὐαγγέλιο· ὄχι ἐφημερίδες, οὔτε μυθιστορήματα.
Κάνε λίγη προσευχή.
Συμμορφώσου μέ τό Εὐαγγέλιο. Καί θά δεῖς ὅτι ἄλλη ἀλήθεια στόν κόσμο δέν ὑπάρχει. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος διαβάσει τό Εὐαγγέλιο, καταλαβαίνει γιατί ἔχει τά μάτια, γιατί ἔχει τό σῶμα. Καταλαβαίνει τί ρόλο παίζει ἡ κάθε λειτουργία τοῦ σώματος. Καταλαβαίνει γιατί ὑπάρχουν τά δένδρα, τά φυτά, τά ἄστρα, ὁ κόσμος ὁλόκληρος.
Καταλαβαίνει ὅτι ὑπάρχει μέλλουσα ζωή, αἰώνια, πού ἦλθε νά μᾶς τήν ἑτοιμάσει ὁ Χριστός καί θυσιάστηκε καί σταυρώθηκε γιά μᾶς. Γιά νά μᾶς πλένει μέ τό αἷμα του ἀπό τά λάθη μας καί ἀπό τίς ἁμαρτίες μας.
Καί ἐμεῖς ἤρθαμε σήμερα στήν Ἐκκλησία γιατί καταλαβαίνομε ὅτι ἡ ζωή, τήν ὁποία θέλει νά μᾶς μεταδώσει ὁ Χριστός, εἶναι πιό μεγάλη ἀπό τήν πρόσκαιρη ζωή. Ὅμως παρότι τό ξέρομε ὅτι θά φύγομε, πόσους ὑπολογισμούς κάνομε γιά τόν θάνατο καί τά πέρα ἀπό αὐτόν;
Θά φύγουμε... Καί τί μένει;
Θά κληρονομήσομε τήν αἰώνια ζωή;
Βέβαια ὁ Θεός εἶναι εὔσπλαγχνος καί ἦλθε κοντά μας γιά νά πάρει πρῶτον ἕνα ληστή, πού τοῦ εἶπε: «Μνήσθητί μου Κύριε». Καί τοῦ ἀπάντησε:
-Σήμερα θά εἶσαι μαζί μου, στή Βασιλεία μου.
Γιατί πρῶτον ληστή;
Ἀπάντηση:
Γιά νά μήν ἀπελπίζεται κανένας. Ἀρκεῖ νά ἐπαναλαμβάνει τήν προσευχή τοῦ ληστῆ. Καί νά συμμετέχει στίς προσευχές τῆς Ἐκκλησίας πού ἔχουν μεγάλη δύναμη. Μεγάλη παρηγοριά. Μεγάλη ἐλπίδα.
Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ, εἶναι ἡ μόνη ἀλήθεια.
Ὅταν ὁ ληστής εἶπε τό «Μνήσθητί μου», ὁ Χριστός δέν τοῦ ἀπάντησε διφορούμενα, ἀλλά ἐντελῶς ξεκάθαρα: «Ἀμήν λέγω σοι, σήμερον μετ’ ἐμοῦ ἔση ἐν τῷ Παραδείσῳ». Τοῦ μίλησε ὅπως μιλᾶμε ἐμεῖς γιά τό σπίτι μας, τό μαγαζί μας, τό χωράφι μας. Μέ ἀπόλυτη βεβαιότητα.
Ὅποιος εἶχε μυαλό καί ἄκουγε τά λόγια του καί τά ὑπολόγιζε, καταλάβαινε ὅτι ὁ Χριστός εἶναι τό μεγάλο ἀφεντικό, ὁ Κύριος τοῦ κόσμου, πού ἦλθε γιά νά μᾶς δώσει ζωή αἰώνια.
Ἀξίζει νά ἀγωνίζεται κανείς γιά τήν παρούσα ζωή...
Δικαιολογημένο εἶναι νά θέλομε νά τήν περάσομε ἤρεμα καί εὐχάριστα. Μά ἡ αἰώνια ζωή ἀξίζει χιλιάδες φορές περισσότερο. Καί πρέπει νά ἀγωνιστεῖ κανείς καί μέ τό μυαλό καί μέ τήν καρδιά καί μέ τά χέρια καί μέ τά μάτια καί μέ ὁλόκληρο τόν ἑαυτό του νά τήν κερδίσει.
Καί νά ζητᾶ γι’ αὐτό τίς εὐχές τῶν ἀδελφῶν του, τῶν ἱερέων, τήν εὐλογία τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας· καί ἀπό τόν οὐρανό τήν εὐλογία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀμήν.-
αντεγράφη από εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου