Posted by kantonopou at Ιουνίου 19, 2011
Το κοινό συμφέρον και η ενότητα των αγίων
Γράφει ο π. Βασίλειος Ι. Καλλιακμάνης
α) Ο διδάσκαλος του γένους Κοσμάς Αιτωλός σε μία από τις Διδαχές του, αναφερόμενος στην αφορμή που τον οδήγησε να αφήσει την ησυχία του Αγίου Όρους και να βγει για να κηρύξει στον κόσμο, ομολογεί: “Διαβάζοντας το άγιον και ιερόν Ευαγγέλιον ηύρηκα μέσα πολλά νοήματα, τα οποία είναι όλα μαργαριτάρια, διαμάντια, θησαυρός, πλούτος, χαρά, ευφροσύνη, ζωή αιώνιος. Σιμά εις τα άλλα ηύρηκα και τούτον τον λόγον οπού λέγει ο Χριστός μας πως δεν πρέπει κανένας χριστιανός, άνδρας ή γυναίκα, να φροντίζη διά του λόγου του μόνον πώς να σωθή, αλλά να φροντίζη και διά τους αδελφούς του. Και όποιος φροντίζει μόνον διά του λόγου του και δεν φροντίζει και διά τους αδελφούς του εκείνος θα κολασθή”.
β) Και συνεχίζει ο άγιος: “Με έτρωγε εκείνος ο λόγος μέσα εις την καρδίαν μου τόσους χρόνους ωσάν το σκουλήκι οπού τρώγει το ξύλον. Τι να κάμω και εγώ; Στοχαζόμενος και την αμάθειάν μου εσυμβουλεύτηκα τους πνευματικούς μου πατέρας, αρχιερείς, πατριάρχας, ανίσως και είναι θεάρεστον τέτοιον έργον ναν το μεταχειρισθώ, και όλοι με επαρακίνησαν ναν το κάμω και με είπαν πως τέτοιον έργον καλόν και άγιον είναι… και άφησα την εδικήν μου προκοπήν, το εδικόν μου καλόν και εβγήκα να περιπατώ από τόπον εις τόπον και διδάσκω τους αδελφούς μου”.
γ) Οι παραπάνω λόγοι του αγίου Κοσμά είναι πάντοτε επίκαιροι. Ιδιαίτερα στην παρούσα κοινωνική συγκυρία θεωρούνται άκρως απαραίτητοι και μπορούν να εμπνεύσουν τους ανθρώπους που διακονούν τον δημόσιο βίο για αλλαγή νοοτροπίας και ανάληψη κοινωνικής ευθύνης. Διότι δυστυχώς οι άνθρωποι στις μέρες μας, επηρεασμένοι από τον ατομοκεντρικό τρόπο ζωής που επέβαλαν οι νεότεροι χρόνοι, δεν θυσιάζουν εύκολα την ησυχία τους για το κοινό καλό, το κοινό συμφέρον. Όχι μόνο δεν έχουν διάθεση να φροντίσουν για το κοινό καλό, αλλά είναι έτοιμοι να θυσιάσουν άλλους “για να σώσουν τον κόσμο” ή μάλλον για να σωθούν οι ίδιοι σε βάρος των άλλων!
δ) Διαφορετικό είναι το ήθος των αγίων της Εκκλησίας, που εορτάζονται ομαδικά τη σημερινή Κυριακή των Αγίων Πάντων. Οι “Άγιοι Πάντες”, όπως αναφέρεται στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, διακρίθηκαν για την πίστη τους, αφού κατατρόπωσαν βασίλεια, κυβέρνησαν με δικαιοσύνη, έφραξαν στόματα λεόντων, έσβησαν τη δύναμη της φωτιάς. Άλλοι πάλι δοκίμασαν εξευτελισμούς και μαστιγώσεις, ακόμη και δεσμά και φυλακές. Λιθοβολήθηκαν, πριονίστηκαν, υπέστησαν δοκιμασίες, θανατώθηκαν, περιπλανήθηκαν ντυμένοι με προβιές και κατσικίσια δέρματα, υπομένοντας στερήσεις, υποφέροντας θλίψεις και κακουχίες, γυρίζοντας σε ερημιές και βουνά, σε σπηλιές και τρύπες της γης.
ε) Αλλά ήταν ο Χριστός που ενέπνευσε το πλήθος των αγίων για θυσιαστική αγάπη, αφού ήρθε πραΰς και πτωχός, χωρίς να έχει “πού την κεφαλήν κλίνη” (Λουκ. 9, 52). Η παρουσία Του δεν στηρίχθηκε σε καμιά πολιτική, κοσμική ή και θρησκευτική ακόμη αυθεντία. Γι’ αυτό δε χρειάστηκε κοσμικά σχήματα εξουσίας για να αντιμετωπίσει όσους αμφισβητούσαν το σωτηριώδες έργο του. Στο πρόσωπό του αποκάλυψε την κενωτική αγάπη του Θεού για τον κόσμο δίδοντας πρότυπο ζωής.
στ) Γράφονται όλα τα παραπάνω, διότι κλείνει σήμερα ο κύκλος των κινητών εορτών που είχε ως αφετηρία το Πάσχα και η Εκκλησία τιμά όλους τους γνωστούς και αγνώστους αγίους της. Αρχικά η εορτή αυτή ήταν αφιερωμένη στον “χορό των μαρτύρων”, ενώ αργότερα περιέλαβε το σύνολο των αγίων. Οι άγιοι είναι οι κατεξοχήν πνευματικοί άνθρωποι. Σε αυτούς αναπαύεται το Άγιο Πνεύμα, που τους καθιστά μετόχους της ζωής του Χριστού. Και όσοι μετέχουν στη ζωή του Χριστού αγιάζονται. Φανερώνουν εμπειρικά και βιωματικά την ευαγγελική αλήθεια. Είναι τα πρόσωπα της Εκκλησίας, που αλατίζουν και φωτίζουν τη ζωή του κόσμου.
ζ) Στον χορό των αγίων περιλαμβάνονται μάρτυρες, ομολογητές, εγκρατευτές, πατριάρχες, προφήτες, απόστολοι, ιεράρχες, ασκητές, δίκαιοι, έγγαμοι και άγαμοι κάθε ηλικίας, κοινωνικής τάξης, επαγγέλματος, μόρφωσης, φυλής και γένους. Οι άγιοι μπορεί να διαφέρουν ως προς τον τρόπο άθλησης και αγιασμού, αλλά είναι το ίδιο Άγιο Πνεύμα που εμπνέει την αγία βιωτή τους. Μπορεί να έζησαν σε διαφορετικές εποχές και κάτω από διαφορετικές ιστορικές συνθήκες, αλλά βρίσκονταν πάντοτε σε κοινωνία με την κοινή πηγή ζωής, τον Τριαδικό Θεό, αλλά και σε κοινωνία με τους άλλους ανθρώπους, για τους οποίους ήταν έτοιμοι να θυσιαστούν αφήνοντας στο περιθώριο το “ίδιον όφελος”.
β) Και συνεχίζει ο άγιος: “Με έτρωγε εκείνος ο λόγος μέσα εις την καρδίαν μου τόσους χρόνους ωσάν το σκουλήκι οπού τρώγει το ξύλον. Τι να κάμω και εγώ; Στοχαζόμενος και την αμάθειάν μου εσυμβουλεύτηκα τους πνευματικούς μου πατέρας, αρχιερείς, πατριάρχας, ανίσως και είναι θεάρεστον τέτοιον έργον ναν το μεταχειρισθώ, και όλοι με επαρακίνησαν ναν το κάμω και με είπαν πως τέτοιον έργον καλόν και άγιον είναι… και άφησα την εδικήν μου προκοπήν, το εδικόν μου καλόν και εβγήκα να περιπατώ από τόπον εις τόπον και διδάσκω τους αδελφούς μου”.
γ) Οι παραπάνω λόγοι του αγίου Κοσμά είναι πάντοτε επίκαιροι. Ιδιαίτερα στην παρούσα κοινωνική συγκυρία θεωρούνται άκρως απαραίτητοι και μπορούν να εμπνεύσουν τους ανθρώπους που διακονούν τον δημόσιο βίο για αλλαγή νοοτροπίας και ανάληψη κοινωνικής ευθύνης. Διότι δυστυχώς οι άνθρωποι στις μέρες μας, επηρεασμένοι από τον ατομοκεντρικό τρόπο ζωής που επέβαλαν οι νεότεροι χρόνοι, δεν θυσιάζουν εύκολα την ησυχία τους για το κοινό καλό, το κοινό συμφέρον. Όχι μόνο δεν έχουν διάθεση να φροντίσουν για το κοινό καλό, αλλά είναι έτοιμοι να θυσιάσουν άλλους “για να σώσουν τον κόσμο” ή μάλλον για να σωθούν οι ίδιοι σε βάρος των άλλων!
δ) Διαφορετικό είναι το ήθος των αγίων της Εκκλησίας, που εορτάζονται ομαδικά τη σημερινή Κυριακή των Αγίων Πάντων. Οι “Άγιοι Πάντες”, όπως αναφέρεται στο σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα, διακρίθηκαν για την πίστη τους, αφού κατατρόπωσαν βασίλεια, κυβέρνησαν με δικαιοσύνη, έφραξαν στόματα λεόντων, έσβησαν τη δύναμη της φωτιάς. Άλλοι πάλι δοκίμασαν εξευτελισμούς και μαστιγώσεις, ακόμη και δεσμά και φυλακές. Λιθοβολήθηκαν, πριονίστηκαν, υπέστησαν δοκιμασίες, θανατώθηκαν, περιπλανήθηκαν ντυμένοι με προβιές και κατσικίσια δέρματα, υπομένοντας στερήσεις, υποφέροντας θλίψεις και κακουχίες, γυρίζοντας σε ερημιές και βουνά, σε σπηλιές και τρύπες της γης.
ε) Αλλά ήταν ο Χριστός που ενέπνευσε το πλήθος των αγίων για θυσιαστική αγάπη, αφού ήρθε πραΰς και πτωχός, χωρίς να έχει “πού την κεφαλήν κλίνη” (Λουκ. 9, 52). Η παρουσία Του δεν στηρίχθηκε σε καμιά πολιτική, κοσμική ή και θρησκευτική ακόμη αυθεντία. Γι’ αυτό δε χρειάστηκε κοσμικά σχήματα εξουσίας για να αντιμετωπίσει όσους αμφισβητούσαν το σωτηριώδες έργο του. Στο πρόσωπό του αποκάλυψε την κενωτική αγάπη του Θεού για τον κόσμο δίδοντας πρότυπο ζωής.
στ) Γράφονται όλα τα παραπάνω, διότι κλείνει σήμερα ο κύκλος των κινητών εορτών που είχε ως αφετηρία το Πάσχα και η Εκκλησία τιμά όλους τους γνωστούς και αγνώστους αγίους της. Αρχικά η εορτή αυτή ήταν αφιερωμένη στον “χορό των μαρτύρων”, ενώ αργότερα περιέλαβε το σύνολο των αγίων. Οι άγιοι είναι οι κατεξοχήν πνευματικοί άνθρωποι. Σε αυτούς αναπαύεται το Άγιο Πνεύμα, που τους καθιστά μετόχους της ζωής του Χριστού. Και όσοι μετέχουν στη ζωή του Χριστού αγιάζονται. Φανερώνουν εμπειρικά και βιωματικά την ευαγγελική αλήθεια. Είναι τα πρόσωπα της Εκκλησίας, που αλατίζουν και φωτίζουν τη ζωή του κόσμου.
ζ) Στον χορό των αγίων περιλαμβάνονται μάρτυρες, ομολογητές, εγκρατευτές, πατριάρχες, προφήτες, απόστολοι, ιεράρχες, ασκητές, δίκαιοι, έγγαμοι και άγαμοι κάθε ηλικίας, κοινωνικής τάξης, επαγγέλματος, μόρφωσης, φυλής και γένους. Οι άγιοι μπορεί να διαφέρουν ως προς τον τρόπο άθλησης και αγιασμού, αλλά είναι το ίδιο Άγιο Πνεύμα που εμπνέει την αγία βιωτή τους. Μπορεί να έζησαν σε διαφορετικές εποχές και κάτω από διαφορετικές ιστορικές συνθήκες, αλλά βρίσκονταν πάντοτε σε κοινωνία με την κοινή πηγή ζωής, τον Τριαδικό Θεό, αλλά και σε κοινωνία με τους άλλους ανθρώπους, για τους οποίους ήταν έτοιμοι να θυσιαστούν αφήνοντας στο περιθώριο το “ίδιον όφελος”.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου