Στήν πνευματική ζωή ὑπάρχει ἕνα ξεχωριστό τρίπτυχο, τό ὁποῖο μᾶς ὁδηγεῖ στήν πρόοδο κατά Θεόν. Εἶναι ἡ ἀνάγνωση, ἡ συμβουλή πού παρηγορεῖ καί ἡ διδασκαλία. Καί τά τρία περιλαμβάνονται στίς πνευματικές ὑποθῆκες πού ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀπευθύνει στόν μαθητή του Τιμόθεο, ἐπίσκοπο Ἐφέσου, καί κατ’ ἐπέκτασιν πρός ὅλους τούς χριστιανούς. «Ἕως ἔρχομαι πρόσεχε τῇ ἀναγνώσει, τῇ παρακλήσει, τῇ διδασκαλίᾳ» (Α΄ Τιμ. 4,13). Ἴσως κάποιος νά ἰσχυριζόταν ὅτι αὐτά ἀναφέρον ται στούς ἐπισκόπους καί τούς ἱερεῖς, στούς πνευματικούς μας καθοδηγητές. Ὅμως αὐτοί δέν ὑπάρχουν μόνο γιά τόν ἑαυτό τους. Ὅ,τι ἰσχύει γιά ἐκείνους ἰσχύει καί γιά ἐμᾶς. Ἑπομένως, ἄν θέλουμε νά προκόψουμε ἀληθινά, χρειάζεται αὐτό τό τρίπτυχο νά τό ἐφαρμόζουμε στή ζωή μας. Καί μάλιστα, ἡ ἐφαρμογή του νά γίνεται μέ «προσοχή», δηλαδή μέ ἀφιέρωση τοῦ νοῦ καί τῆς καρδιᾶς μας στήν πνευματική ἐργασία.
Γράμμα καί πνεῦμα
Ἡ ἀνάγνωση τῆς Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν πνευματικῶν λόγων ἀποτελεῖ στοιχεῖο τό ὁποῖο μᾶς ὁδηγεῖ στήν πνευματική καί ἐκκλησιαστική αὐτοσυνειδησία. Διαβάζοντας τό Εὐαγγέλιο γνωρίζουμε ποιοί εἴμαστε. Ποιός εἶναι ὁ Θεός στόν Ὁποῖο πιστεύουμε καί τί θέλει ἀπό ἐμᾶς. Ἐρευνοῦμε τά κρύφια τῆς καρδιᾶς μας, διότι κάθε λόγος Θεοῦ ἀποκαλύπτει τό βάθος τῆς ψυχῆς μας. Καί τήν ἴδια στιγμή μᾶς δείχνει τή συνέχεια τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας. Ποῦ ἀνήκουμε. Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι ἡ Ἁγία Γραφή ἀποτελεῖ ἱερό βιβλίο, ὄχι γιατί μπορεῖ νά ὑποκαταστήσει τήν Ἐκκλησία, ἀλλά γιατί ἡ Ἐκκλησία μᾶς δείχνει δι’ αὐτῆς ὅτι «Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. 13,8). Ἡ προσοχή κατά τήν ἀνάγνωση, λοιπόν, δέν ἔχει νά κάνει μόνο μέ τή συγκέντρωση τοῦ νοῦ ὅταν διαβάζουμε. Ἔχει νά κάνει μέ τήν ἀνάγκη τοῦ φωτισμοῦ μας ἀπό τόν Θεό, ὥστε νά μποροῦμε νά κατανοοῦμε ὅσα διαβάζουμε, νά μή μένουμε μόνο στό γράμμα τους, ἀλλά νά προσπαθοῦμε νά κάνουμε δικό μας τό πνεῦμα τους, γιά νά ζήσουμε ὅπως πιστεύουμε.
Συμβουλές πού σώζουν
Ἡ παράκληση εἶναι ἡ παρηγοριά πού μᾶς δίνουν οἱ πνευματικές συμβουλές. Ὅλοι μας ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό αὐτές, ἀρκεῖ νά μᾶς δείχνουν τόν Χριστό καί τή σωτηρία μας, καί νά μήν ἀποσκοποῦν ἁπλῶς στό νά αἰσθανθοῦμε καλύτερα, νά κάνουμε δηλαδή κέντρο τῆς ζωῆς μας τόν ἑαυτό μας. Ἀληθινά παρηγοροῦν οἱ συμβουλές πού δίνονται ἀπό ἐκείνους πού ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει ὁρίσει νά μᾶς διακονοῦν. Ὅμως καί ὁ καθένας πού ἀγωνίζεται πνευματικά, μπορεῖ νά μᾶς βοηθήσει, ἄλλοτε μέ τόν λόγο του, ἄλλοτε μέ τή σιωπή καί τήν ὑπομονή του. Μᾶς χρειάζεται ὅμως πνεῦμα μαθητείας καί προσευχή. Σ᾽ ἕναν ἀταπείνωτο καί «δοκησίσοφο» κόσμο, αὐτόν πού νομίζει ὅτι τά ξέρει ὅλα, ἰδίως μέ τήν εὐκολία τοῦ Διαδικτύου, παρασυρόμαστε καί δέν θέλουμε νά ἀκούσουμε καί νά μάθουμε, παραμένοντας ἀκατήχητοι πνευματικά. Παράλληλα, δέν προσευχόμαστε νά λάβουμε ἀπάντηση ἀπό τόν Θεό σέ ὅ,τι μᾶς θλίβει ἤ στόν τρόπο τῆς ζωῆς μας, μέ ἀποτέλεσμα νά παρασυρόμαστε ἀπό λόγους ἀνώφελους καί πρόσωπα πού δέν δείχνουν τόν Χριστό.
Ἡ διδασκαλία ὡς ἔργο τῆς Ἑκκλησίας
Ἡ διδασκαλία ἔχει νά κάνει μέ τήν αὐθεντικότητα τοῦ βιώματος τῆς Ἐκκλησίας, τό ὁποῖο παρατίθεται τόσο διά τοῦ λόγου ὅσο καί διά τῶν ἔργων. Διδασκαλία εἶναι ἡ ἁγιότητα καί ὁ τρόπος της. Διδασκαλία εἶναι ὁ συνδυασμός θεωρίας καί πράξης. Διδασκαλία εἶναι ἡ ἑρμηνεία τῆς ἀλήθειας. Διδασκαλία εἶναι ἡ ἀξιολόγηση τῶν ἔργων καί τῆς ζωῆς μας, ὄχι ἀπό τούς ἀνθρώπους, ἀλλά ἀπό τά ὅσα ὁ Θεός θέλει. Διδασκαλία εἶναι ἡ ἀνάπτυξη σχέσης μέ αὐτόν πού διδάσκει, γιατί τίποτε στήν Ἐκκλησία δέν εἶναι ἀπρόσωπο. Διδασκαλία εἶναι ἡ συγκρότηση σέ κοινότητα, στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, γιατί τά πάντα γίνονται φανερά καί ἀπευθύνονται σέ ὅλους ὅταν μποροῦμε νά συναντιόμαστε. Διδασκαλία εἶναι ἡ ἐπισήμανση τοῦ ψεύδους, τῆς αἵρεσης, τῆς ἀπομάκρυνσης ἀπό τή γνησιότητα. Ὄχι μέ κραυγές, ἀλλά μέ νηφαλιότητα. Καί μέ ἐμπιστοσύνη τελικά στήν ἴδια τήν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία μπορεῖ νά ἀποδεχτεῖ ἤ καί νά ἀπορρίψει κάθε διδασκαλία, ἀκόμη κι ἄν φαίνεται εὐφυής καί ὀρθή. Γιατί γνώμονας τῆς Ἐκκλησίας δέν εἶναι νά εὐχαριστήσει ἤ νά ἐπαινέσει, ἀλλά νά σώσει.
Τό τρίπτυχο αὐτό δέν εἶναι εὔκολο νά βρεῖ ἐφαρμογή στή ζωή μας. Ἀπό τή μιά ἡ ἔλλειψη χρόνου καί ἡ πρόταξη ἄλλων προτεραιοτήτων δέν μᾶς ἀφήνουν νά μελετήσουμε. Ὁ ἐγωισμός καί ἡ αἴσθηση ὅτι ἐμεῖς κατέχουμε τήν ἀλήθεια δέν μᾶς ἐπιτρέπουν νά ἀκούσουμε τίς συμβουλές τῶν πνευματικῶν μας πατέρων. Τήν ἴδια στιγμή, ἡ κατά κόσμον σοφία ἔρχεται νά μᾶς συναντήσει καί νά μᾶς βάλει στόν πειρασμό τῆς ζωῆς χωρίς τόν Θεό. Τῆς υἱοθέτησης ἄλλων γραφῶν ὡς δῆθεν ἀρκετῶν γιά νά εἴμαστε καλά. Τῆς ἄρνησης ἔνταξης στήν Ἐκκλησία. Τῆς αἴσθησης ὅτι ἡ ἐπιστήμη τοῦ κόσμου ἀρκεῖ. Ἔχουμε ὅμως εὐθύνη ἔναντι τοῦ Θεοῦ νά καλλιεργούμαστε καί νά ἀνήκουμε στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, νά διδασκόμαστε καί νά παρακαλούμαστε, ξαναβρίσκοντας πορεία ζωῆς καί ἐλπίδας. Ἄς προσέξουμε λοιπόν τόν λόγο τοῦ Ἀποστόλου. Καί ἄς ἀλλάξουμε τίς προτεραιότητές μας λαμβάνοντας τή χάρη, τήν εὐλογία καί τήν ὀμορφιά πού ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μᾶς δίνει γιά κάθε περίσταση τῆς ζωῆς μας καί γιά κάθε πτυχή τοῦ ἑαυτοῦ μας.
π. Θ. Μ.
http://www.apostoliki-diakonia.gr/gr_main/fk/2021/05_2021(3531).pdf
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου