Tου Δημήτρη Καζαντζή
Τους τελευταίους μήνες θα μπορούσε να πει κανείς ότι παρατηρείται μια επέλαση τουρκικών σήριαλ στην ελληνική τηλεόραση με επικεφαλής την σειρά «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής». Δεν θα μπούμε στο κόπο να αναφερθούμε ποιοί είναι αυτοί που δίδουν βήμα στην Τούρκικη Προπαγάνδα και για ποιους λόγους, απλά θα αναφερθούμε σε μια άλλη πτυχή της προσωπικότητας του Σουλεϊμάν που τεχνηέντως η τουρκική σειρά αποσιωπά. Ο λόγος, για το «Αρσενικό Χαρέμι» Εντερούν του Σουλτάνου και το σύστημα στελέχωσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας η οποία περνούσε από τις πύλες του Εντερούν.
Ειδικότερα στο βιβλίο του Νεοκλή Σαρρή «Οσμανική Πραγματικότητα, Εκδόσεις Αρσενίδη, 1990, Τόμο Α' (Το Δεσποτικό Κράτος), στη σελίδα 383 αναφέρει τα εξής: «Το Δεύτερο τμήμα του χώρου των ανακτόρων του Τοπ-Καπί, μετά το Χαρέμι, που αφορά κατά βάση τον πατισάχ (Σουλτάνο), είναι το Εντερούν (Enderûn). Η λέξη, παρότι φαίνεται ως περσική, αντιστοιχεί προς την Ελληνική «ενδότερα». Εννοιολογικά σημαίνει ακριβώς ό,τι και το Χαρέμι. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα χώρο απαγορευμένο στους υπόλοιπους, όπου αντί για γυναίκες υπάρχουν άντρες. Με άλλα λόγια, είναι το χαρέμι των αγοριών του Σουλτάνου.»
Στην σελίδα 384, ο αείμνηστος Ν. Σαρρής αναφέρει ότι: «Ο Σουλτάνος διαμοίραζε τη ζωή του ανάμεσα στα δύο τμήματα των ανακτόρων. Στο Χαρέμι περιστοιχιζόταν από γυναίκες, στο Εντερούν από τους «γκουλεμά»..... που σε πιστή μετάφραση αποδίδονται «Ίτς Ογλάν» (iç = εσωτερικό, oğlan = αγόρι) εξ ού και «τσογλάνι», ο αριθμός των οποίων ξεπερνούσε τους χίλιους. Να σημειώσουμε εδώ ότι λόγω της παρατεταμένης αγαμίας και εγκλεισμού στα χαρέμια, οι τρόφιμοι συχνά δημιουργούσαν ομοφυλοφιλικές σχέσεις μεταξύ τους καθώς και με τους ευνούχους. Το φαινόμενο αυτό περιγράφει ο Ν. Σαρρής στις σελίδες 380-382. «Οι Σουλτάνοι επέλεγαν τις συντρόφισσές τους από τις παλλακίδες που τους δώριζαν πολλές φορές οι γονείς τους. Για παράδειγμα, ο Μπαγιαζήντ Β' το 182 μεταξύ διαφόρων δώρων που προσέφερε στο γιό του Σεχνισάχ ήταν και 5 αγόρια, 5 παλλακίδες και 4 γεράκια για τα κυνήγια του. Στον άλλο του γιό Αχμέντ έστειλε 10 αγόρια και 10 παλλακίδες... οι ερωτικές σχέσεις των Σουλτάνων διαμοιράζονταν ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια».
Παράλληλα όμως το Εντερούν ήταν και η σχολή πολιτική διοίκησης και στελέχωσης της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ειδικότερα στην σελίδα 384 αναφέρονται τα εξής: «Το Εντερούν ήταν παράλληλα μία σχολή πολιτικής και διοίκησης. Την εισαγωγή στο Εντερούν ακολουθούσε μία διαδικασία επιλογής από ευάριθμους εφήβους που κρίνονταν ανάλογα με τα σωματικά και τα πνευματικά τους προσόντα. Γι αυτό λειτουργούσαν και άλλα ανάκτορα με τροφίμους Ίτς Ογλάν («εσώκλειστα αγόρια»).....Ο σουλτάνος κάθε 2 ή 3 χρόνια επισκέπτονταν το Γαλατά Σαράι, και επέλεγε 12 ιτς ογλάν που μεταφέρονταν στα ανάκτορα....Το εγκύκλιο πρόγραμμα σπουδών περιείχε διάφορες πειθαρχίες γνώσεων, όπως μουσική και θρησκευτικά, καλλιγραφία, ιππασία και ξυλογύπτική.....Στο Εντερούν καταβαλλόταν προσπάθεια για τέλεια εκμάθηση του πρωτοκόλλου και της εθιμοτυπίας. Ειδικότερα το ίδρυμα αυτό αποτέλεσε την κοιτίδα της καλλιέργειας των Οσμανών ιθυνόντων. Με την είσοδό τους .... στο Εντερουν ο καθένας αποκτούσε τον παιδαγωγό του, προερχόμενο από τους πρεσβύτερους. Έτσι άρχιζε η εκπαίδευση που στηριζόταν κι αυτή , όπως των παλλακίδων στο χαρέμι, σε μία συντεχνιακή σχέση δασκάλου-μαθητευόμενου».
www.pentapostagma
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου