Συμπληρώθηκαν 190 χρόνια από το «έγκλημα καθοσιώσεως» του Ιωάννη Καποδίστρια
… ουδέ διαφεύγει την γνώσιν σας, ότι εν από τα συστατικά και χαρακτηριστικά των Εθνών είναι και το Νομισματοκοπείον. (Καποδίστριας, Δ΄ Εθνοσυνέλευση Άργους, Ιούλιος 1829)
1η Οκτωβρίου 1829: Η ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΚΑΙ Η ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΝΙΣΤΟΥΝ «ΕΓΚΛΗΜΑ ΚΘΟΣΙΩΣΕΩΣ»;
Είδαμε ότι την 28/9/1829 εκδόθηκε το διάταγμα για την κυκλοφορία του ελληνικού νομίσματος. Η επίσημη κυκλοφορία του έγινε την 1/10/1829.
Είδαμε επίσης ότι η αναγγελία αυτή ήταν κάτι παραπάνω από την σταγόνα που ξεχείλησε το ποτήρι της οργής των κοραϊστών. Όπως επιβεβαίωσαν αργότερα ο Τρικούπης (1857), ο Thiersch (1833) και -πρώτος απ’ όλους- ο ίδιος ο Κοραής (1830) η κίνηση αυτή του Καποδίστρια συνιστούσε «έγκλημα καθοσιώσεως». Περισσότερα για το θέμα μπορείτε να δείτε εδώ.
Δεν χρειάζεται μεγάλη ανάλυση για να εξηγηθεί η οργή του Κοραή. Το ότι ο Καποδίστριας έβαλε στο νόμισμα το όνομά του είναι πρόσχημα, γιατί άμεσα φαίνεται ότι τον Κοραή ενοχλεί ο Φοίνικας ως σύμβολο. Δεν εξηγεί όμως τι τον ενοχλεί στον φοίνικα. Δεν λέει ότι το σύμβολο αυτό εκφράζει την μια παράταξη της Φιλικής Εταιρείας, γιατί τότε θ’ αναγκαστεί να πει και ποια είναι η άλλη και σε τι διαφωνούν. Έτσι, περιορίζεται στην τακτική της συκοφάντησης. Ο Καποδίστριας είναι ένας «χριστιανός νεκροθάφτης» ή «χριστιανός τουρκίζων», δηλαδή ένας χριστιανός που εξαπατά την πατρίδα για ίδιον όφελος ή ένας χριστιανός τύραννος. Και επειδή οι δυο έννοιες είναι απολύτως ασύμβατες μεταξύ τους, καταφανώς ο Κοραής κατηγορεί τον Καποδίστρια ότι δεν είναι καλός χριστιανός (όπως εκείνος). Είναι ακόμα πολλές οι πηγές που θεωρούν τον Κοραή ως πιστό χριστιανό. Οι περισσότερες καλούν ως μάρτυρα τον ίδιο. Αυτό εμποδίζει την συζήτηση και αποτρέπει την περαιτέρω διείσδυση στα -έτσι κι αλλιώς- πολύπλοκα γεγονότα της Επανάστασης.
Αν κοιτάξουμε και τους Thiersch, Τρικούπη, έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα. Ο πρώτος κατηγορεί τον Καποδίστρια ότι τόλμησε (από το διάταγμα ήδη το έκανε) να ορίσει την ισοτιμία φοίνικα / ισπανικού δολαρίου [παρά την κατατρόπωση της Ισπανίας από την Αγγλία στην Λ. Αμερική, το ισπανικό νόμισμα αποτελούσε ακόμα το ισχυρότερο διεθνές συναλλακτικό μέσο]. Αυτό φανερώνει την διάθεση του Καποδίστρια να πρωταγωνιστήσει η ελληνική οικονομία στο διεθνές στερέωμα, κάτι που φαίνεται αδιανόητο με βάση το σύνηθες ιστορικό υλικό, όχι όμως με βάση τα πραγματικά στοιχεία της ελληνικής οικονομίας που το 1800 κυριαρχούσε σε αρκετά σημεία της Ευρώπης. Η πραγματική Φιλική Εταιρεία είχε μια κολοσσιαία οικονομική βάση. Αρκετά πρόσωπά της θα εμφανιστούν στην άκρως προβληματική μετακαποδιστριακή Ελλάδα ως «ευεργέτες». Κάποιοι έλεγαν ότι αν πετύχαινε η Επανάσταση (ελάχιστος στόχος ήταν Ήπειρος-Θεσσαλία-Στερεά-Πελοπόννησος-Κυκλάδες-Κρήτη και ορισμένα νησιά του Αν. Αιγαίου) γρήγορα η Ελλάδα θα γινόταν η 2η οικονομική δύναμη στον κόσμο. Όχι μόνον δεν το πέτυχε, αλλά καταστράφηκε και χρεώθηκε. Τα ίδια τα δάνεια της Επανάστασης φανερώνουν ότι είχαν αποκλειστικά πολιτικό στόχο και καμιά οικονομική ανάγκη δεν ικανοποιούσαν. Μάλιστα, στελέχη της παράταξης του Κοραή κατηγορούσαν το 1825 από το Λονδίνο τον Βαρβάκη ότι τόλμησε να ζητήσει υποκατάσταση του α΄ δανείου με δικά του χρήματα.
Το επόμενο σημείο μομφής που αξίζει να προσεχτεί, είναι ότι ο Καποδίστριας έκοβε τους φοίνικες με μια μηχανή, αγορασμένη από τους Ιππότες της Μάλτας. Πρόκειται για το πιο κωμικοτραγικό σημείο, αφού πίσω από την καταγγελία της κακής ποιότητας κοπής (και κιβδηλείας) ευδιάκριτη και εύγλωττη είναι η καταγγελία του ίδιου του Τάγματος των Ιπποτών του Αγ. Ιωάννη της Ιερουσαλήμ με το οποίο είχε στενές σχέσεις η οικογένεια Καποδίστρια, αλλά και όσοι δημιούργησαν το πρώτο ελληνικό κράτος, την Επτάνησο Πολιτεία (1800). Τουλάχιστον, ο μεν Τρικούπης κατονομάζει την παράταξή του (Αθηνά), ο δε Thiersch παραδέχεται ότι ο [εξωφρενικός] στόχος της Επανάστασης ήταν η υπερεθνική Κωνσταντινούπολη.
Η κοραϊκή επίθεση σχετικά με τον νόμισμα του φοίνικα αφορά σε δυο σημεία:
- στην ανεξαρτησία του κράτους (δεν υπάρχει ανεξάρτητο κράτος που βασίζεται μόνον σε δανεισμό, που δεν έχει παραγωγική οικονομία και δικό του νόμισμα)
- στην ταυτότητα του κράτους (άρα και της Επανάστασης)
α) Σύμφωνα με τον Κοραή, ο Καποδίστριας, προσπαθώντας να βγάλει το ελληνικό κράτος από την οικονομική δουλεία, διέπραξε έγκλημα εσχάτης προδοσίας. β) Σύμφωνα με τον Κοραή, ο Καποδίστριας, ερμηνεύοντας την Επανάσταση την 1/10/1829, μιλώντας για τις ζωογόνες ακτίνες του Αγίου Πνεύματος, διέπραξε έγκλημα κατά των ιερών και αγίων του Έθνους. Δεν μένει, παρά να μάθουμε το δεύτερο: ποιος οργάνωσε την Επανάσταση, και με ποιο δικαίωμα συνέδεσε ο Καποδίστριας το όνομά του με την αναγέννηση της Ελλάδας. Επειδή, την «ανιδιοτελή-ανθρωπιστική» παρέα του Κοραή την γνωρίζουμε: Bentham, Bowring, Jacob Rothschild. Ο τελευταίος αρνήθηκε να δώσει το συμφωνημένο δάνειο στον Καποδίστρια. Το έδωσε στην αντιβασιλεία του Όθωνα, αλλά κι αυτό, μόνον κατά τα 2/3 και μόνον όταν είχε εξασφαλιστεί η μη παραγωγική αξιοποίησή του. Όσο για την φιλελεύθερη βρετανική πολιτική που εξυμνούσε ο Κοραής, αν δεν ήταν αυτή που έφερε τον Ιμπραήμ, ήταν σίγουρα αυτή που μεταξύ 1825-27 έκανε το παν για να παραδοθεί η Στερεά στους Τούρκους και το 1829 υποδείκνυε στον Καποδίστρια να αποσύρει από κει τα στρατεύματά του.
Η ταλαίπωρος Ελλάς δεν ανεστάθη αληθώς, αλλά τάφου μόνον ήλλαξε, και επέρασεν από νεκροθαπτών Τούρκων χείρας εις χριστιανούς νεκροθάπτας (Ο κοραϊκός χλευασμός του καποδιστριακού συμβολισμού)
Φαίνεται πως το λάθος του Καποδίστρια ήταν ο οριστικός ενταφιασμός της έκθεσης του 1827 για την διαχείριση των δανείων 1824-25. Και μάλιστα, ειδικά για το β΄ δάνειο, θα ήξερε πολύ περισσότερα από πρώτο χέρι, αφού ακόμα και ο Cochrane απευθυνόταν στον Καποδίστρια (όσο βρισκόταν στην Ελβετία), ως απεσταλμένος των Βρετανών διαχειριστών και υπεύθυνων για την παραγγελία των ατμοποπλοίων και των φρεγατών που πληρώθηκαν, αλλά δεν έφτασαν ποτέ. Όπως δείχνει η ιστορία, ο Καποδίστριας δεν έκανε τέτοια «λάθη», άρα αλλού πρέπει ν’ αναζητήσουμε τα αίτια της σιωπής και της συναίνεσης που εφάρμοσε από το 1828. Μας βοηθάει σ’ αυτό και ο Σπυρίδων Τρικούπης που ισχυρίζεται πως αν και ο Καποδίστριας αποστρεφόταν την Φιλική Εταιρεία, υπέκυψε -από ασυγκράτητο εγωισμό- στον πειρασμό να χρησιμοποιήσει το σύμβολό της!
Στέργιος Ζυγούρας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου