Μετάνοια

Απόθεση και ένδυση

Ένα εγερτήριο σάλπισμα μετανοίας θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί το αποστολικό αυτό ανάγνωσμα. Ο απόστολος Παύλος απευθυνόμενος στους Χριστιανούς, λέει: Είναι πλέον ώρα να σηκωθούμε από τον ύπνο της αμέλειας. Διότι τώρα η ημέρα της Δευτέρας Παρουσίας είναι πλησιέστερη σε μας παρά τότε που πιστεύσαμε. Η ζωή αυτή, που μοιάζει με νύχτα σκοτεινή, προχώρησε, ενώ η ημέρα της άλλης ζωής πλησίασε. «Ἀποθώμεθα οὖν τὰ ἔργα τοῦ σκότους καὶ ἐνδυσώμεθα τὰ ὅπλα τοῦ φωτός». Ας πετάξουμε λοιπόν από πάνω μας τα έργα της αμαρτίας που γίνονται στο σκοτάδι, κι ας ντυθούμε σαν όπλα τα φωτεινά έργα της αρετής. Όπως συμπεριφέρεται κανείς την ημέρα, που τα βλέμματα πολλών τον παρακολουθούν, έτσι κι εμείς ας συμπεριφερθούμε με ευπρέπεια και σεμνότητα· όχι με άσεμνα φαγοπότια και μεθύσια, ούτε με πράξεις αισχρότητας και ασέλγειας, ούτε με φιλονικίες και ζηλοτυπίες. Αλλά να ενδυθούμε σαν ένδυμα της ψυχής μας τον Κύριο Ιησού Χριστό, ώστε στον όλη ζωή μας να μοιάζουμε μ’ Αυτόν.

Με το όλο ιερό κείμενο ο άγιος Απόστολος μας καλεί σε μετάνοια και εγρήγορση και μας ζητεί να κάνουμε δύο ενέργειες: πρώτα να πετάξουμε από πάνω μας τα έργα της αμαρτίας, κι έπειτα να ντυθούμε και να οπλισθούμε με τα όπλα του φωτός και της αρετής. Να μισήσουμε δηλαδή την αμαρτία και τα έργα της, και να αγαπήσουμε τον Χριστό και την αρετή. Να αφήσουμε τη νύχτα και τα αμαρτωλά της έργα, και να ζήσουμε πλέον μέσα στο φως της ημέρας, της νέας εν Χριστώ ζωής. Διπλό λοιπόν το έργο της μετανοίας, ξερίζωμα και ένδυση, μίσος και αγάπη, απάρνηση της αμαρτίας και αφοσίωση στον Χριστό. Ας μη νομίσουμε ότι το κάλεσμα αυτό δεν μας αφορά, αλλά αφορά μόνο τους ανθρώπους που βρίσκονται μακριά από τον Θεό. Καθώς εισερχόμαστε στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, η Εκκλησία μας επέλεξε αυτό το αποστολικό ανάγνωσμα για να καλέσει όλους – κι εμάς που νομίζουμε ότι είμαστε προοδευμένοι Χριστιανοί – σε μετάνοια. Διότι αν ψάξουμε καλά μέσα στην ψυχή μας, θα δούμε ένα σωρό πάθη και επιθυμίες αμαρτωλές, σκέψεις και φρονήματα σκοτεινά. Αλλά και στην καθημερινή μας ζωή κάθε τόσο πέφτουμε στα ίδια και στα ίδια. Ας ξυπνήσουμε λοιπόν από τον λήθαργο της αδιαφορίας και της αμέλειας. Ιδιαιτέρως τώρα καθώς μπαίνουμε στο στίβο των πνευματικών αγώνων. Ας κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα με ζήλο. Και θα το ευλογήσει ο Θεός.

Κατάκριση

Στη συνέχεια ο απόστολος Παύλος αναφέρεται στο θέμα των φαγητών που ταλαιπωρούσε τότε τους Χριστιανούς. Λέει λοιπόν ο θείος Απόστολος: Να δέχεσθε με καλοσύνη εκείνον που είναι αδύνατος στην πίστη και εξαρτά τη σωτηρία του και από τη διάκριση των φαγητών και των ημερών, χωρίς να συζητάτε και να επικρίνετε τις ιδέες του. Άλλος βέβαια πιστεύει ότι δεν απαγορεύεται να φάει όλα τα φαγητά. Ενώ ο αδύνατος στην πίστη τρώει λαχανικά και αποφεύγει τις άλλες τροφές από το φόβο μήπως μολυνθεί απ’ αυτές. Εκείνος που λόγω της ισχυρότερης πίστεώς του τρώει απ’ όλες τις τροφές, ας μην περιφρονεί ως στενοκέφαλο εκείνον που δεν τρώει απ’ όλες. Κι αυτός που δεν τρώει απ’ όλα, ας μην κατακρίνει εκείνον που τρώει.

Άλλωστε ποιος είσαι εσύ, που κατακρίνεις ξένο δούλο; Αυτός δεν έχει εσένα Κύριο αλλά τον Θεό. Για τον Κύριό του λοιπόν μένει σταθερός ή πέφτει πνευματικά. Μάθε λοιπόν ότι, ενώ εσύ τον κατακρίνεις, αυτός θα μείνει σταθερός στην πίστη, διότι ο Θεός έχει τη δύναμη να τον ανορθώσει και να τον στερεώσει.

Παίρνοντας αφορμή από το ζήτημα των τροφών ο θείος Απόστολος ξεσκεπάζει το φοβερό πάθος της κατακρίσεως, που πάντοτε ταλαιπωρούσε και ταλαιπωρεί ιδιαιτέρως τους πιστούς. Αν εξετάσουν προσεκτικά τον εαυτό μας, θα δούμε πόσο πάσχουμε κι εμείς στο θέμα της κατακρίσεως. Πόσο εύκολα ανοίγουμε το στόμα μας για να κρίνουμε τους άλλους αδελφούς μας. Και μας εγκαλεί ο απόστολος Παύλος και μας ρωτά: Ποιοι είμαστε εμείς που κάνουμε τους δικαστές των άλλων; Με ποιο δικαίωμα αρπάζουμε το δικαίωμα του Θεού, που είναι ο μόνος κριτής όλων μας;

Επιπλέον όταν κατακρίνουμε, χωρίς να το καταλαβαίνουμε αποκαλύπτουμε την κακία που έχουμε για τους αδελφούς μας, και τον μεγάλο εγωισμό μας. Νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα κι ότι έχουμε το δικαίωμα να καυτηριάζουμε τα λάθη των άλλων. Κατακρίνουμε αυτά που βλέπουμε, και δεν ξέρουμε ότι οι άλλοι μπορεί να μετανόησαν, ενώ εμείς μένουμε σκλάβοι στο ολέθριο πάθος μας. Κατακρίνουμε διότι δεν αποκτήσαμε ακόμη συναίσθηση και φροντίδα για τα δικά μας αμαρτήματα. Εμείς καθημερινά σφάλλουμε σε χειρότερα αμαρτήματα και κατακρίνουμε τους άλλους! Διώχνουμε όμως έτσι τη Χάρη του Θεού και παραχωρεί ο Θεός και πέφτουμε στα ίδια αμαρτήματα, κάποτε και σε άλλα βαριά, ακόμη και σε σαρκικά, για να ταπεινωθούμε και να μετανοήσουμε. Ας προσέξουμε λοιπόν πολύ, κι ας ζητήσουμε με μετάνοια από τον Θεό να μας δώσει τη χάρη του να απαλλαγούμε από την κατάκριση. Διαφορετικά με την κατάκριση οδεύουμε σ’ έναν από τους συντομότερους δρόμους για την κόλαση.

Περιοδικό “Ο Σωτήρ”, αριθ. 1994

ΠΗΓΗ