Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018

Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί


Ημερομηνία εορτής: 01/11/2018Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 1 Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Ιερά Λείψανα: Αποτμήματα των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Κοσμά βρίσκονται στις Μονές Διονυσίου και Παντοκράτορος Αγίου Όρους.
Αποτμήματα των Ιερών Λειψάνων του Αγίου Δαμιανού βρίσκονται στις Μονές Διονυσίου και Παντοκράτορος Αγίου Όρους και στον ομώνυμο Ρωμαιοκαθολικό Ναό Ρώμης.
Άγιοι που εορτάζουν: Αγιος Κοσμας Ο Αναργυρος Και Θαυματουργος, Αγιος Δαμιανος Ο Αναργυρος Και Θαυματουργος


Εἰ καὶ παρῆκαν γῆν Ἀνάργυροι δύω,
Πληροῦσιν, ὡς πρίν, καΙ πάλιν γῆν θαυμάτων.
Πρώτῃ Ἀκέστορε φῶτε Νοεμβρίου ἔκπτατον ἐκ γῆς.
Βιογραφία
Οι Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός κατάγονταν από την Ασία. Οι γονείς τους ήταν άριστο πρότυπο χριστιανών συζύγων.

Όταν η μητέρα τους Θεοδότη (βλέπε 2 Ιανουαρίου) έμεινε χήρα, αφιέρωσε κάθε προσπάθεια της στη χριστιανική ανατροφή των δυο παιδιών της, Κοσμά και Δαμιανού. Τους δύο αδελφούς διέκρινε μεγάλη ευφυΐα και επιμέλεια, γι' αυτό και σπούδασαν πολλές επιστήμες. Ιδιαίτερα όμως, επιδόθηκαν στην ιατρική επιστήμη, την οποία εξασκούσαν σαν διακονία φιλανθρωπίας προς τον πλησίον. Θεράπευαν τις ασθένειες των ανθρώπων, και ιδιαίτερα των φτωχών, χωρίς να παίρνουν χρήματα, γι' αυτό και ονομάστηκαν Ανάργυροι. Πολλοί ασθενείς που θεραπεύθηκαν ήθελαν να τους ευχαριστήσουν. Αλλά αυτοί, δε δέχονταν τις ευχαριστίες και απαντούσαν με τον ορθό λόγο της Αγίας Γραφής: «Ἡ εὐλογία καὶ ἡ δόξα καὶ ἡ σοφία καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ ἰσχὺς τῷ Θεῷ ἡμῶν εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Αποκάλυψη Ιωάννου, ζ' 12). Δηλαδή, όλος ο ύμνος και η δόξα και η σοφία και η ευχαριστία και η τιμή και η δύναμη και η ισχύς, ανήκει στο Θεό μας, στους αιώνες των αιώνων.

Έτσι ταπεινά αφού διακόνησαν σε όλη τους τη ζωή τον πλησίον, πέθαναν ειρηνικά και ετάφησαν στην τοποθεσία Φερεμά.

Σημείωση: Για τα τρία διαφορετικά ζευγάρια «Αγίων Κοσμά και Δαμιανού των Αναργύρων» διαβάστε εδώ.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)
Ἦχος πλ δ’.
Ἅγιοι Ἀνάργυροι καὶ θαυματουργοί, ἐπισκέψασθε τὰς ἀσθενείας ἡμῶν, δωρεὰν ἐλάβετε, δωρεὰν δότε ἡμῖν.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείου Πνεύματος, τὴ χειρουργία, θεραπεύετε, παντοίας νόσους, σὺν Κοσμᾶ Δαμιανὲ οἱ Ἀνάργυροι, ὁ γὰρ Σωτὴρ ἰατροὺς ὑμᾶς ἔδειξεν, εἰς περιποίησιν πάντων καὶ ἴασιν ὅθεν ρύσασθε, παθῶν δυσαλθῶν καὶ θλίψεων, τοὺς ποθῶ τῷ ναῷ ὑμῶν προστρέχοντας.

Κοντάκιον
Ἦχος β’.
Οἱ τὴν χάριν λαβόντες τῶν ἰαμάτων, ἐφαπλοῦτε τὴν ῥῶσιν τοῖς ἐν ἀνάγκαις, Ἰατροὶ θαυματουργοὶ ἔνδοξοι, ἀλλὰ τῇ ὑμῶν ἐπισκέψει, καὶ τῶν πολεμίων τὰ θράση κατευνάσατε, τὸν κόσμον ἰώμενοι ἐν τοῖς θαύμασιν.

Ἕτερον Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἐκ τῆς Ἀσίας ὥσπερ δύο ἀστέρες, ἐξανατείλαντες Ἀνάργυροι θεῖοι, τῇ οἰκουμένῃ λάμπετε θαυμάτων ταῖς αὐγαῖς, νόσους μὲν ἰώμενοι, καὶ δεινὰς καχεξίας, χάριν δὲ παρέχοντες, τοῖς πιστοῖς εὐρωστίας, Δαμιανὲ θεόφρον καὶ Κοσμᾶ, χειμαζομένων, λιμένες πανεύδιοι.

Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν.
Οὐρανόθεν θαυμάτων τὴν δωρεάν, παραδόξως λαβόντες παρὰ Χριστοῦ, πάντα θεραπεύετε, ἀενάως τὰ πάθη· ἐν ὑμῖν γὰρ ὤφθη, ἡ χάρις τοῦ Πνεύματος, χορηγοῦσα θείων, ἰάσεων δύναμιν· ὅθεν καὶ ἀφθάρτων, ἀγαθῶν εὐπορίαν, τῇ πίστει ἐκτήσασθε, ἀναργύρῳ φρονήματι, Θεοφόροι Ἀνάργυροι, πρεσβεύσατε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, τοῖς ἑορτάζουσι πόθῳ, τὴν ἁγίαν μνήμην ὑμῶν.

Ὁ Οἶκος
Πάσης συνέσεως καὶ σοφίας ὑπέρκειται ὁ λόγος τῶν σοφῶν ἰατρῶν· τοῦ γὰρ Ὑψίστου χάριν λαβόντες, ἀοράτως τὴν ῥῶσιν δωροῦνται πᾶσιν· ὅθεν καμοί, διηγήσεως χάριν δεδώρηνται, ὑμνῆσαι ὡς θεοφόρους, εὐαρέστους Θεοῦ καὶ θεράποντας, ἰαμάτων πλήθη παρέχοντας· ἀλγηδόνων γὰρ πάντας λυτροῦνται, τὸν κόσμον ἰώμενοι ἐν τοῖς θαύμασι.

Μεγαλυνάριον
Οἷά περ θεράποντες ἰατροί, ψυχῶν καὶ σωμάτων, ἀσθενείας ὀδυνηράς, ἰάσασθε τάχος, ἀρρήτῳ ἐπισκέψει, ἡμῶν θαυματοβρῦται, σοφοί Ἀνάργυροι. 




Οπτικοακουστικό Υλικό
media
Ακούστε το απολυτίκιο!




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί

Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί

Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί

Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί

Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί
Άγιοι Κοσμάς και Δαμιανός οι Ανάργυροι και θαυματουργοί

Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη


Ημερομηνία εορτής: 01/11/2018Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 1 Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Αγια Ελενη Η Παρθενομαρτυς Απο Τη Σινωπη

Βιογραφία
Η Αγία Ελένη μαρτύρησε τον 18ο αιώνα μ.Χ. Καταγόταν από την ωραία πόλη του Πόντου Σινώπη και ήταν κόρη της ευσεβούς οικογενείας Μπεκιάρη. Ήταν 15 ετών ωραιότατη στο σώμα, η δε αγνότητα της έδινε ιδιαίτερη χάρη στο πρόσωπο της. Διακρινόταν για την υπακοή στους γονείς της και τον θερμό έρωτα της ψυχής της προς τον νυμφίο Χριστό. Στην ανατροφή της επέδρασε ιδιαίτερα ο θείος της, αδελφός του πατέρα της, ο οποίος δίδασκε τότε σε Ελληνικό κρυφό Σχολεόο της Σινώπης.

Μια μέρα λοιπόν, η μητέρα της την έστειλε ν' αγοράσει νήματα για το κέντημα, από το κατάστημα του Κρύωνα. Στο δρόμο υπήρχε το σπίτι του Ουκούζογλου πασά, διοικητού της Σινώπης. Την ώρα που περνούσε η Ελένη, ο πασάς την είδε απ' το παράθυρο. Η ωραιότητα της τράβηξε την ακόλαστη ψυχή του και σκέφθηκε να τη μολύνει. Διέταξε τότε και την έφεραν μπροστά του. Αφού έμαθε ποια ήταν, προσπάθησε πολλές φορές να τη βιάσει, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Διότι ένα αόρατο τείχος προστάτευε την Ελένη, που συνεχώς προσευχόταν.

Ο πασάς, αντί να δει το θαύμα, σκλήρυνε περισσότερο η ψυχή του και επειδή δεν μπορούσε να ικανοποιήσει τον σκοπό του, τη βασάνισε σκληρά και τελικά την αποκεφάλισε. Το Ιερό της λείψανο το έβαλαν σε ένα σάκο και το έριξαν στη θάλασσα,. Αντί όμως να βυθιστεί, το λείψανο της Αγίας επέλπλεε και ένα ουράνιο φως το φώτιζε. Το σεπτό Λείψανο συνέχισε να επιπλέει, ώσπου έφτασε στην τοποθεσία Γάει, όπου λόγω του μεγάλου βάθους της θάλασσας τα νερά είναι μαύρα. Εκεί πλέον βυθίστηκε.

Μετά από αρκετές ημέρες, ένα ελληνικό πλοίο αγκυροβόλησε στην τοποθεσία Γάει. Ένα βράδυ, ο φύλακας του πλοίου παρατήρησε ότι από το πυθμένα της θάλασσας έβγαινε ένα φως και νόμισε ότι εκεί θα υπήρχε ένα μεγάλος θυσαυρός από χρυσό. Αμέσως ειδοποίησε τον καπετάνιο και δύτες ανείλκυσαν το σάκκο που όμως αντί χρυσού υπήρχε το τίμιο λείψανο της Αγίας. Ο καπετάνιος του πλοίου μετέφερε κρυφά την τιμία Κάρα της Αγίας στον ιερό Ναό της Παναγίας στην Σινώπη, το δε σεπτό σκήνωμα της το έβαλε σε ένα άλλο πλοίο, το οποίο έφευγε με Έλληνες για την Ρωσία. Στο σημείο της θάλασσας που βυθίστηκε το Ιερό Λείψανο, άρχισε να βγαίνει γλυκό νερό και από τότε η περιοχή αυτή ονομάστηκε «Αγιάσματα».

Διά της τιμίας Κάρας της Αγίας Παρθενομάρτυρος Ελένης γίνονταν πολλά θαύματα στην Σινώπη. Ιδιαίτερα, όσοι υπέφεραν από πονοκεφάλους, καλούσαν τον Ιερέα, ο οποίος έφερνε την αγία Κάρα, έψαλλε την Παράκληση, έκαμνε Αγιασμό και θεραπεύονταν ο πόνος.

Κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών πριν από το 1924 μ.Χ., ο τότε πρόεδρος της Σινώπης Χρήστος Καφαρόπουλος, έφερε την Κάρα της Αγίας Ελένης στον Ιερό Ναό της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Μαρίνης στην Άνω Τούμπα Θεσσαλονίκης, όπου φυλάσσεται σήμερα ευωδιάζουσα και θαυματουργούσα.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Τῆς ἁγνείας τὸ ἄνθος τὸ εὐωδέστατον, καὶ Σινώπης τὸ κλέος καὶ θεῖον βλάστημα, Παρθενομάρτυς τοῦ Χριστοῦ ῾Ελένη πάνσεμνε, ἡ ἀθλήσασα στερρῶς, καὶ καθελοῦσα τὸν ἐχθρόν, τῆς πίστεως τῇ δυνάμει, διὰ παντὸς ἐκδυσώπει, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον
Ως παρθένος ἄμωμος ἐν τῇ δυνάμει, τοῦ Χριστοῦ κατέβαλες, τὸν πολυμήχανον ἐχθρόν, καὶ μαρτυρίῳ κεκόσμησαι, Παρθενομάρτυς ῾Ελένη πανεύφημε.

Μεγαλυνάριον
Χαίροις τῆς Σινώπης ἄνθος τερπνόν, καὶ τῆς παρθενίας, τὸ ἀλάβαστρον τὸ σεπτόν· χαίροις τῶν Μαρτύρων, ἰσότιμος ῾Ελένη, οἷα Παρθενομάρτυς, Χριστοῦ ἀήττητος.




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη
Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη

Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη
Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη

Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη
Αγία Ελένη η Παρθενομάρτυς από τη Σινώπη

Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός



Ημερομηνία εορτής: 01/11/2018Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 1 Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Ιερά Λείψανα: Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Διονυσίου βρίσκονται στη Μητρόπολη Διδυμοτείχου και στη Μονή Αγίας Αναστασίας Βασιλικών Θεσσαλονίκης.
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ιακώβου του Οσιομάρτυρα βρίσκονται στη Μητρόπολη Διδυμοτείχου, στη Μονή Αγίας Αναστασίας Βασιλικών Θεσσαλονίκης και στι Μητροπ. Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Καστοριάς.
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου Ιακώβου του Οσιομάρτυρα του Διακόνου βρίσκονται στη Μητρόπολη Διδυμοτείχου και στη Μονή Αγίας Αναστασίας Βασιλικών Θεσσαλονίκης.
Άγιοι που εορτάζουν: Αγιος Ιακωβος Ο Νεος Οσιομαρτυρας Απο Την Καστορια (; - 1520), Αγιος Ιακωβος Ο Διακονος Μαθητης Του Αγιου Ιακωβου Του Νεου Οσιομαρτυρα Απο Την Καστορια (; - 1520), Αγιος Διονυσιος Ο Μοναχος Μαθητης Του Αγιου Ιακωβου Του Νεου Οσιομαρτυρα Απο Την Καστορια (; - 1520)


Τοὺς τρεῖς Ὁσίους θανατοῦσιν ἀγχόνῃ,
ἐχθροῖ κάκιστοι τῆς Ἁγίας Τριάδος.
Βιογραφία
Ο Άγιος Ιάκωβος γεννήθηκε σ' ένα χωριό της Καστοριάς (Κορησός), από χριστιανούς γονείς, τον Μαρτίνο και την Παρασκευή. Έγινε βοσκός προβάτων και απόκτησε αρκετό πλούτο, με αποτέλεσμα να τον φθονήσει ο αδελφός του, που τον διέβαλε στον κριτή, ότι δήθεν βρήκε θησαυρό. Για ν' αποφύγει τον φθόνο του αδελφού του ο Ιάκωβος, έφυγε στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργαζόμενος σαν έμπορος προβάτων έγινε και πάλι πλούσιος.

Κάποια μέρα όμως, πήγε στον Πατριάρχη, εξομολογήθηκε και διαμοίρασε την περιουσία του στους φτωχούς, πήγε στο Άγιο Όρος, όπου εκάρη μοναχός στη Μονή Δοχειαρίου. Κατόπιν πήγε στη Μονή Τιμίου Προδρόμου (που ήταν σκήτη της Ιεράς Μονής Ιβήρων), όπου ησύχαζε υποτασσόμενος σε κάποιον γέροντα Ιγνάτιο.

Αφού ασκήθηκε αρκετά στις αρετές, αναχώρησε και από εκεί ήλθε στα ενδότερα του Αγίου Όρους, όπου εγκαταστάθηκε μαζί με έξι μαθητές του, και διακρίθηκε σαν δάσκαλος της αρετής στη μοναχική πολιτεία. Αργότερα αναχώρησε με τους μαθητές του από το Άγιο Όρος και πήγε στο Κάστρο Πέτρα και από κει στα Μετέωρα, όπου δίδαξε στους εκεί Μοναχούς. Έπειτα πήγε στο Μοναστήρι Τιμίου Προδρόμου της Δεβέρκιστας, κοντά στη Ναύπακτο, όπου ζούσε με προσευχή τον λόγο του Θεού.

Εκεί λοιπόν, συκοφαντήθηκε απ' τους Τούρκους, ότι εξεγείρει τους χριστιανούς κατά της εξουσίας. Συλλήφθηκε και οδηγήθηκε μαζί με δύο μαθητές του στον Μπέη Τρικάλων, που τον έκλεισε στη φυλακή για 40 μέρες. Από τη φυλακή αυτή, οδηγήθηκε σιδηροδέσμιος μαζί με τους μαθητές του, Ιάκωβο διάκονο και Διονύσιο μοναχό, στο Διδυμότειχο της Θράκης, όπου βρισκόταν ο Σουλτάνος Σελήμ. Εκεί αφού τους βασάνισαν φρικτά, τους έστειλαν στην Αδριανούπολη, όπου ήλθε και ο Σουλτάνος, ο οποίος τους πίεζε να αλλαξοπιστήσουν. Οι Άγιοι όμως, με μια φωνή απάντησαν: «μὴ γένοιτο ποτὲ νὰ ἀρνηθῶμεν τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστόν, κἂν μύρια βάσανα μᾶς παιδεύσετε». Τότε με διαταγή του Σουλτάνου, οι βασανιστές έξυναν με σιδερένια νύχια τις σάρκες τους, γρονθοκοπούσαν τα σαγόνια του γέροντα Ιακώβου και έβγαζαν λουρίδες το δέρμα του από το στήθος, και στις πληγές του έριχναν αλάτι και ξίδι. Τους δύο μαθητές του, τους μαστίγωσαν σκληρά με μαστίγια από νεύρα βοδιών. Επειδή όμως και οι τρεις ήταν αμετακίνητοι στην πίστη τους, τους απαγχόνισαν στις 1 Νοεμβρίου του 1520 μ.Χ.

Τα λείψανα του οσιομάρτυρα Ιακώβου και των συμμαρτύρων του, βρίσκονται στη Μονή Αγίας Αναστασίας κοντά στη Θεσσαλονίκη. Βίο και Ακολουθία του νεομάρτυρα αυτού, συνέγραψε ο ρήτωρ Θεοφάνης ο Θεσσαλονικεύς, που υπήρξε σύγχρονος του.

Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἀγγελικῶς ἐπὶ τῆς γῆς διαπρέψας, τῶν Ἀποστόλων ἀνεδέξω τὴν χάριν, καὶ μετανοίας κήρυξ καὶ διδάσκαλος πεμφθείς, ἔδειξας τοῖς θέλουσι, σωτηρίας τὴν τρίβον, ὅθεν καὶ πρὸς ἄθλησιν, παρετάξω γενναίως, σὺν τοῖς στεῤῥοῖς συνάθλοις σου σοφέ, Ὁσιομάρτυς Ἰάκωβε μέγιστε.

Κοντάκιον
Ἦχος πλ. δ´. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τῆς μετανοίας τὴν λαμπρὰν καὶ θείαν σάλπιγγα, φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ τὸν νέον Κήρυκα, ἀνυμνήσωμεν Ἰάκωβον ἐπαξίως. Τοῦ Κυρίου, τὸν βαστάσαντα τὰ στίγματα, καὶ πληρώσαντα Ἁγίων τὸ ὑστέρημα. Ὅθεν εἴπωμεν· Χαίροις, Πάτερ Ἰάκωβε.

Μεγαλυνάριον
Δεῦτε τὴν τριάδα τὴν θαυμαστήν, τῶν Νεομαρτύρων καὶ Ὁσίων τὴν καλλονήν, ἐν ἐτησίοις ὕμνοις, προσπίπτοντες ὑμνοῦμεν, τοὺς τρώσαντας γενναίως, τὸν πολυμήχανον.




Οπτικοακουστικό Υλικό
media
Ακούστε το απολυτίκιο!




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός - Εικόνα τέμπλου Ιεράς Μονής Αγίας Αναστασίας Φαρμακολυτρίας, Βασιλικών Θεσσαλονίκης (1836 μ.Χ.).
Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός - Εικόνα τέμπλου Ιεράς Μονής Αγίας Αναστασίας Φαρμακολυτρίας, Βασιλικών Θεσσαλονίκης (1836 μ.Χ.).

Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός
Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός

Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός
Άγιοι Ιάκωβος ο νέος Οσιομάρτυρας από την Καστοριά και οι δύο μαθητές του Ιάκωβος ο Διάκονος και Διονύσιος ο Μοναχός

Άγιος Δαβίδ ο Μέγας Κομνηνός ο νεομάρτυρας και η συνοδεία του Βασίλειος, Γεώργιος, Μανουήλ οι υιοί του και Αλέξιος ο ανεψιός του


Ημερομηνία εορτής: 01/11/2018Άγιος Δαβίδ ο Μέγας Κομνηνός ο νεομάρτυρας και η συνοδεία του Βασίλειος, Γεώργιος, Μανουήλ οι υιοί του και Αλέξιος ο ανεψιός του
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 1 Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Αγιος Δαβιδ Ο Μεγας Κομνηνος Ο Νεομαρτυρας (; - 1463), Αγιος Βασιλειος Ο Υιος Του Αγιου Δαβιδ Του Μεγα Κομνηνου (; - 1463), Αγιος Γεωργιος Ο Υιος Του Αγιου Δαβιδ Του Μεγα Κομνηνου (; - 1463), Αγιος Μανουηλ Ο Υιος Του Αγιου Δαβιδ Του Μεγα Κομνηνου (; - 1463), Αγιος Αλεξιος Ο Ανεψιος Του Αγιου Δαβιδ Του Μεγα Κομνηνου (; - 1463)

Βιογραφία
Στις 15 Αυγούστου 1461 μ.Χ., ο Μωάμεθ ο πορθητής μετά από σκληρή πολιορκία καταλαμβάνει την πρωτεύουσα των Μεγάλων Κομνηνών, την Τραπεζούντα. Η ύστατη ισχυρή έπαλξη της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού στην Ανατολή έπαψε να φωτίζει. Η αυτοκρατορία εσβέσθη και η κληρονομία ημών μετεστράφη αλλοτρίοις. Ο Ελληνισμός του Πόντου έζησε δύσκολες και κρίσιμες στιγμές. Πολλές φορές αισθάνθηκε την ανάσα του θανάτου. Και αυτός όμως ο θάνατος στο προπύργιο αυτό του ελληνισμού, που ονομάζεται Πόντος, δεν αντίκρυσε τίποτε άλλο παρά ψυχές όρθιες και ακατάβλητη απόφαση.

Ο τελευταίος αυτοκράτορας Δαβίδ, ο Μέγας Κομνηνός, όμηρος στα χέρια του πορθητή μαζί με τα τρία του παιδιά και τον ανεψιό του και διάδοχο Αλέξιο τον Ε ἐκτοπίζεται στην Αδριανούπολη. Η σωτηρία της Τραπεζούντας είναι ασφαλώς αδύνατη.

Είναι βέβαιο ότι η αγριότητα της άλωσης υπήρξε μικρότερη λόγω της συνθηκολογήσεως. Συνήθεια υπάρχει για κάθε καταστροφή να ρίχνονται οι ευθύνες μόνο στους ηγήτορες. Τα πραγματικά όμως αίτια ενυπάρχουν σε σύνθετες καταστάσεις και η νηφάλια διάγνωση παραθεωρείται. Αυτός που έχει την ατυχία να κυβερνά τις τελευταίες αυτές ώρες και να υφίσταται τους κλονισμούς της καταστροφής, αυτός είναι και ο εκ του προχείρου υπεύθυνος, ο άνανδρος, ο προδότης. Τέτοιο διπλό θύμα υπήρξε και ο αυτοκράτορας Δαβίδ.

Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι πάρα πολλοί ήσαν εκείνοι που θεωρούσαν την αντίσταση μάταιη και επίεζαν για τη λύση της συνθηκολογήσεως ελπίζοντας ότι θα εμετριάζετο το κακό και η οργή του πορθητού. Εμάς όμως μας ενδιαφέρει το τέλος του αυτοκράτορα.

Το ανώνυμο συναξάριο του γένους με λιτές γραμμές αναφέρεται στο μαρτυρικό του τέλος.

«Κατά τήν 26ην τοῦ μηνός Μαρτίου τῆς ΙΑ΄ Ἰνδικτιῶνος τοῦ 1463 ἔτους, ἡμέρα Σαββάτω, πικροτάτη, ὥρα γ΄ ἐκρατήθη ὁ Ἅγιος ἡμῶν Αὐθέντης καί Βασιλεύς Τραπεζοῦντος κύριος Δαβίδ ὁ Μέγας Κομνηνός ἐν Ἀνδριανουπόλει καθειρχθείς σύν ἁλύσεσι ἐν τῷ Πύργῳ». (Μητροπολίτου Τραπεζούντος Χρυσάνθου, «Η εκκλησία Τραπεζοῦντος», Αθήναι 1933, σ. 521).

«Ἐν δέ τῇ πρώτῃ Νοεμβρίου, ἡμέρα Κυριακή καί ὥρα τετάρτη τῆς νυκτός ἐτελειώθη τῷ ξίφει ὁ αὐτός σύν ἅμα τοῖς τρισίν αὐτοῦ υἱοῖς καί τῷ ἀνεψιῷ, τῷ 1463 ἰνδικτιῶνος ΙΒ΄ ἐν Κωνσταντινουπόλει», Αθήναι 1933, σ. 522 (Σκευοφυλάκειο Οικουμενικού Πατριαρχείου, ἀριθμ. 8, φυλ. 294α) ].

Οι παραπάνω συναξαριακές σημειώσεις βρίσκονται σε μεμβράνινο χειρόγραφο ευαγγελιστάριο της Μονής της Θεοτόκου στη νήσο Χάλκη. Τώρα το χειρόγραφο με τις ενθυμίσεις βρίσκεται στο σκευοφυλάκειο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Όταν ο Δαβίδ παρουσιάσθηκε στον Μωάμεθ αυτός του πρότεινε ένα από τα δυό, η να μείνει ζωντανός εφόσον απαρνηθεί την πίστη του η να θανατωθούν αυτός και όλη η οικογένειά του. Από την τρομερή αυτή πρόταση ο Δαβίδ διάλεξε τη δεύτερη λύση λέγοντας με παρρησία στον Μωάμεθ ότι: «Κανένα μαρτύριο δεν πρόκειται να με φέρει στο σημείο ν’ απαρνηθώ την πίστη των πατέρων μου». (WEISZ WELTGESCHICTE – GRAZ LEIPZIG 1892 VII 117). Έτσι πέρασε ο Δαβίδ στην αιωνιότητα ανταλλάσσοντας τη βασιλική αλουργίδα με το φωτοστέφανο του μάρτυρα.

Όλοι όσοι ασχολήθηκαν με το τραγικό τέλος της Τραπεζουντιακής αυτοκρατορίας κατατάσσουν τον Δαβίδ στη χορεία των μαρτύρων, εκφράζοντας την κοινή συνείδηση του εκκλησιαστικού πληρώματος.

Ο Σάββας Ιωαννίδης στο έργο του «Ιστορία και στατιστική Τραπεζούντος» γράφει: «Και ο Ελληνισμός, προς τιμή του, έχει να επιδείξει δυό αυτοκράτορες, έναν να πεθαίνει με γενναιότητα πολεμώντας για την πατρίδα, τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, και έναν να μαρτυρεί για την πίστη του. Δηλαδή τον τελευταίο αυτοκράτορα της Τραπεζούντας Δαβίδ, τον Μεγάλο Κομνηνό.

Και έτσι καθώς δυό είναι τα στοιχεία της εθνικής ύπαρξης του όλου Ελληνισμού, δηλαδή η πίστη στην πατρίδα και η θρησκεία, η Θεία πρόνοια συνεισφέρει σ’ αυτόν με τον Κωνσταντίνο ως έφορο και ήρωα του Ελληνισμού και με τον Δαβίδ ως έφορο και ήρωα του χριστιανισμού». (Σάββα Ιωαννίδη,«Ιστορία και στατιστική της Τραπεζούντος», Θεσσαλονίκη 1988, σ. 95 (Α ἔκδοσις Κωνσταντινούπολις 1870) ).

«Αλλά και μάρτυρες της πίστης έγιναν πολλοί σε πολλά μέρη, ακόμα και σήμερα ανάμεσα στα απρόσιτα χριστιανικά χωριά και έχουν υποστεί μαρτυρικές διώξεις. Και πρώτος απ’ όλους είναι δίκαιο να μνημονευθεί ο τελευταίος από τους Μεγάλους Κομνηνούς, ο Δαβίδ, μαζί με τα παιδιά και τους συγγενείς του, που προτίμησε το μαρτυρικό θάνατο αντί να ζήσει και να απολαύσει τιμές, όπως έκαναν άλλοι που είδαμε, οι οποίοι επιθύμησαν τα πρόσκαιρα αντί για τα αιώνια και την εφήμερη εκτίμηση αντί γι’ αυτήν που προέρχεται από τον Θεό και τους ανθρώπους». (Σάββα Ιωαννίδη,«Ιστορία και στατιστική της Τραπεζούντος», Θεσσαλονίκη 1988, σ. 124 (Α ἔκδοσις Κωνσταντινούπολις 1870) ).

Ο λόγιος αρχιμανδρίτης Πανάρετος Τοπαλίδης, ηγούμενος της ιστορικής μονής του Τιμίου Προδρόμου Βαζελώνος στο περισπούδαστο έργο του «Ο Πόντος ανά τους αιώνας», σχολιάζει ως εξής το μαρτυρικό τέλος του αυτοκράτορα: « .... καί μετά τινας μῆνας τίθεται ὠμῶς ἀντιμέτωπος τοῦ διλήμματος, ἤ νά ἐξομόση, ἤ νά σφαγῆ μετά τῶν τέκνων του. Προείλετο τό δεύτερον καί εἶδε σφαζομένους τούς υἱούς του καί τόν ἀνεψιόν του Ἀλέξιον καί μετ’ αὐτούς ἐσφάγη καί αὐτός ἐπί λόφου καλουμένου «Πέγιογλου» ὑπό τῶν Τούρκων, καί κειμένου ἀντίπεραν τοῦ λόφου ἐφ’ οὗ μαχόμενος ἔπεσε πρό δέκα ἐτῶν ὁ Κωνσταντῖνος Παλαιολόγος. Καί οὕτω συνεπληρώθη τό μαρτύριον τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἐν τῷ προσώπῳ τῶν δυό αὐτοκρατόρων αὐτοῦ, τοῦ μέν πεσόντος ἐν μάχῃ ἀμύνης ὑπέρ ἐλευθερίας, τοῦ δέ σφαγέντος ἐν μαρτυρίᾳ ὑπέρ τῆς ἀληθείας». (Αρχιμ. Παναρέτου Τοπαλίδου, «Ο Πόντος ανά τους αιώνας», Δράμα 1929, σ. 63-64.).

Ο εκλεκτός Πόντιος επιστήμονας Οδυσσέας Λαμψίδης σχολιάζει: «Τραγικός ἥρως ὁ Δαβίδ, διά τοῦ θανάτου σφραγίζει τήν ἱστορίαν τῶν Μεγάλων Κομνηνῶν. Ἡ μοῖρα δέν ἠθέλησε νά χορηγήση εἰς αὐτόν τόν θάνατον ἑνός πολεμιστοῦ, ἀλλά ὥρισεν εἰς αὐτόν τό τέλος ἑνός μάρτυρος «ξίφει τελειοῦται» ». (Ἀρχεῖον Πόντου, Αθήναι 1961, τόμος 24, σ. 28).

Από τις παραπάνω μαρτυρίες και απόψεις, αβίαστα συμπεραίνουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σ’ έναν μάρτυρα στεφανωμένο και δικαιωμένο από τον δικαιοκρίτη Θεό, αδικημένο όμως από ολόκληρο τον ελληνισμό, αφού δεν προβάλλεται η θυσία του και δεν τιμάται το μαρτύριό του. Πολλοί είναι οι λόγοι για τους οποίους δεν τιμήθηκε πρεπόντως ο μάρτυς Βασιλεύς. Ήρθε όμως η ώρα εμείς οι απόγονοι και κληρονόμοι της Τραπεζουντιακής αυτοκρατορίας να αναδείξουμε την κοινή συνείδηση περί του μαρτυρίου του υπέρ του Χριστού, να αποδώσουμε προς αυτόν τα οφειλόμενα ως υιοί φιλοπάτορες και να επαληθεύσουμε την χρυσοστομικήν ρήσιν που λέγει: «ὥσπερ γάρ τόν ἥλιον ἀμήχανον σβεσθῆναι, οὕτω καί τήν μνήμην τῶν μαρτύρων». (Ἰωάννου Χρυσοστόμου, εις τον Άγιον Ιερομάρτυρα Φωκά, MIGNE, P.G. 50,699).

Ο αείμνηστος Μητροπολίτης πρώην Λεοντοπόλεως Σωφρόνιος Ευστρατιάδης στο επιστημονικό του έργο: «Αγιολόγιο της Ορθοδόξου εκκλησίας» γράφει τα εξής για το χρέος μας έναντι των μαρτύρων που βρίσκονται στην αφάνεια χωρίς να αποδίδονται σ’ αυτούς οι νενομισμένες τιμές: «Διά τοῦτο ἔχομεν καθῆκον ἱερόν νά ἀναστήσωμεν τούς νεκρούς ἐπί τῆς γῆς καί ζῶντας ἐν τοῖς οὐρανοῖς, νά ἀποδώσωμεν εἰς τήν Ἐκκλησίαν τήν δόξαν αὐτῆς καί τό κάλλος, τάς μορφάς καί τά ὀνόματα τῶν ἡρώων τῆς πίστεως, οἵτινες διά τοῦ αἵματος αὐτῶν, καί διά τοῦ βίου αὐτῶν ἐστερέωσαν τά θεμέλια αὐτῆς καί εἶναι μέρος τοῦ ἀκηράτου στεφάνου αὐτῆς, ἀδάμαντες ἐκπεσόντες ἐκ τοῦ πολυτίμου στέμματος, θησαυρός ἱερός τῆς ἡμετέρας πίστεως. Ἔχομεν ἱερόν καθῆκον νά ἀναζητήσωμεν καί εὕρωμεν τούς κρυπτομένους ἀπό τά νέφη ἀστέρας καί τοποθετήσωμεν εἰς τό ἡρῶον τῆς πίστεως. Αἱ κατά ἀνατολάς Ἐκκλησίαι διά τάς περιπετείας αὐτῶν ἀπώλεσαν τόν ἴδιον αὐτῶν κώδικα καί τά δίπτυχα καί τάς περγαμηνάς αὐτῶν˙ διεσκορπίσθησαν εἰς τούς τέσσαρας ἀνέμους ὑπό τῆς λύσσης τῶν ἐχθρῶν καί ἠφανίσθησαν πολλά πολύτιμα τῆς κληρονομίας ἡμῶν μνημεῖα καί πειστήρια˙ ἐναπέμειναν ὅθεν γεραρά λείψανα καί ταῦτα ἀπόκεινται εἰς ἡμᾶς νά περισυλλέξωμεν μετ’ εὐλαβείας». (Σωφρονίου Ευστρατιάδου, Μητροπολίτου πρ. Λεοντοπόλεως, «Αγιολόγιον της Ορθοδόξου εκκλησίας», Αθήναι 1995, σ. ιε).

Σύμφωνα με την παράδοση της Ορθοδόξου Ανατολικής εκκλησίας τον πρώτο λόγο στην αναγνώριση ενός αγίου έχει το πλήρωμα της τοπικής εκκλησίας. Η αυθόρμητη αναγνώριση από την συνείδηση των πιστών είναι καθοριστικός παράγων. Ειδικά για την τιμή στους μάρτυρας ο πολυγραφώτατος Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης παρατηρεί: «τῶν μαρτύρων τά λείψανα προσκυνοῦνται ὡς ἅγια καί χωρίς θαυμάτων καί εὐωδίας, μέ τό νά γίνεται φανερόν εἰς ὅλους διά τῆς ἐμπράκτου ἀποδείξεως τοῦ μαρτυρίου, ἡ εἰς Θεόν τελεία πίστις καί τελεία ἀγάπη αὐτῶν». (Ἁγίου Νικοδήμου Αγιορείτου, «Νέον Μαρτυρολόγιον», Ἀθῆναι 1961, σ. 24).

Και ο Άγιος Αθανάσιος ο Πάριος παρατηρεί τα εξής: « .... ἤ πού ἠκούσθη εἰς τήν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ οἱ Θεῖοι Μάρτυρες νά καρτεροῦν τήν ἐπίγειον κρίσιν νά κυρώση τό μαρτύριόν τους, καί νά βεβαιώση ἐκείνους, ὅπου ἤδη ἐσφράγισαν τό τέλος τους μέ τήν ὁμολογίαν τῆς θείας πίστεως, καί τούς ὁποίους εὐθύς ἐν τῷ ἅμα ὁ ἀγωνοθέτης Χριστός ἄνωθεν ἐστεφάνωσεν ; Τί ἄλλο εἶναι ἡ ἑορτή, παρά μακαρισμός καί δόξα καί τιμή, καί νά προβάλλωμεν εἰς τόν Θεόν πρέσβυν καί μεσίτην τόν ἑορταζόμενον, διά νά λαμβάνωμεν δι’ αὐτοῦ παρά Θεοῦ τῶν ψυχικῶν μας παθῶν τήν ἴασιν ; Εἶναι ἄλλο τίποτας ἡ ἑορτή παρά ταῦτα ; Ἔπειτα .... δέν ἤκουσαν ποτέ τους, πώς εὐθύς ὁπού πέση εἰς τήν γῆν ἡ κεφαλή τοῦ Μάρτυρος, οἱ παρόντες Χριστιανοί ἀπό ψυχῆς καί καρδίας χαίροντες, καί τόν Θεόν δοξάζουσι καί τόν Μάρτυρα μακαρίζουσι». (Π.Β.Πάσχου, «Εν ασκήσει και μαρτυρίω», Αθήναι 1996, (Αθανασίου Παρίου περί νεομαρτύρων), σ. 81-82.).

Ο Βασιλεύς Δαβίδ θυσίασε πρόθυμα τα πάντα, Πατρίδα, γένος, ύπαρξη, οικογένεια, για την αγάπη του επουρανίου βασιλέως Χριστού. Είναι η καλή απαρχή των Νεομαρτύρων του Ποντιακού Ελληνισμού. Γι’ αυτό δεν πρέπει η λήθη να καλύψει με το σιωπηλό της πέπλο το μαρτυρικό θάνατο του τελευταίου αυτοκράτορα της Τραπεζούντος Δαβίδ για πολλούς σοβαρούς λόγους, που έχουν σχέση με την εθνική μας, την Ορθόδοξη αυτοσυνειδησία μας και το μέλλον μας στο ιστορικό γίγνεσθαι.

Πρέπει να τιμούμε την ημέρα του μαρτυρίου του αποδεικνύοντας σε όλους εκείνους, που ίσως συνέφερε να παραδοθεί στην αφάνεια το πρόσωπο αυτό και το μαρτυρικό του τέλος, ότι τα παιδιά των ξεριζωμένων, όσο περνούν τα χρόνια, όχι μόνο δεν ξεχνούν˙ αλλά περισσότερο με ιερό δέος εγκύπτουν στην προγονική ιστορία, τη σπουδάζουν και αντλούν διδάγματα, αξίες και δύναμη και προχωρούν και διαπλέουν σ’ όλον τον κόσμο με την «ΑἈργώ» που δεν σταμάτησε το ταξίδι της. Τα παιδιά των ποντίων δεν ξεχνούν, διότι ηχεί μέσα τους η φωνή των Πατέρων τους, όπως την διασάλπισε ο αείμνηστος Λεωνίδας Ιασωνίδης: «Ξηρανθήτω ἡμῖν ὁ λάρυγξ, ἐάν ἐπιλαθόμεθά σου ὦ πάτριος ποντία γῆ».


Διάφορα Αρχεία
ΑΓΙΟΚΑΤΑΤΑΞΙΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΝΔΟΞΟΥ ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΔΑΒΙΔ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΚΟΜΝΗΝΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΙΑΣ ΑΥΤΟΥ




Αγιογραφίες / Φωτογραφίες
Άγιος Δαβίδ ο Μέγας Κομνηνός ο νεομάρτυρας και η συνοδεία του Βασίλειος, Γεώργιος, Μανουήλ οι υιοί του και Αλέξιος ο ανεψιός του
Άγιος Δαβίδ ο Μέγας Κομνηνός ο νεομάρτυρας και η συνοδεία του Βασίλειος, Γεώργιος, Μανουήλ οι υιοί του και Αλέξιος ο ανεψιός του

Πράξη κατατάξεως στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας των Νεομαρτύρων Δαβίδ του Μέγα Κομνηνού, των τριών υιών του Βασιλείου, Γεωργίου και Μανουήκ και του ανεψιού αυτού Αλεξίου
Πράξη κατατάξεως στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας των Νεομαρτύρων Δαβίδ του Μέγα Κομνηνού, των τριών υιών του Βασιλείου, Γεωργίου και Μανουήκ και του ανεψιού αυτού Αλεξίου

Πράξη κατατάξεως στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας των Νεομαρτύρων Δαβίδ του Μέγα Κομνηνού, των τριών υιών του Βασιλείου, Γεωργίου και Μανουήκ και του ανεψιού αυτού Αλεξίου
Πράξη κατατάξεως στο Αγιολόγιο της Εκκλησίας των Νεομαρτύρων Δαβίδ του Μέγα Κομνηνού, των τριών υιών του Βασιλείου, Γεωργίου και Μανουήκ και του ανεψιού αυτού Αλεξίου

10 πράγματα που ίσως δεν ξέρατε για την οδό Αιόλου

test
Ήταν, μαζί με την Ερμού, οι δύο πρώτοι δρόμοι που χαράχτηκαν στην σύγχρονη Αθήνα. Χρωστάει το όνομά της στο γεγονός ότι οι τότε κάτοικοι της νεοσύστατης πρωτεύουσας δεν ήταν ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τα αρχαία μνημεία: Θεωρώντας το Ωρολόγιο του Κυρρήστου (τους γνωστούς μας Αέρηδες) ναό του Αιόλου, έδωσαν στον δρόμο που ξεκινούσε από εκεί το όνομα του θεού των ανέμων. Ήταν, επίσης, ο δρόμος που φιλοξένησε το πρώτο εστιατόριο της πόλης, και ο πρώτος στην Ελλάδα που πλημμύρισε από την μυρωδιά της φρεσκοφτιαγμένης σοκολάτας. Εντυπωσιαστήκατε; Έχουμε κι άλλα.
– Στη συμβολή της με την οδό Βύσσης άνοιξε ο Σπυρίδων Παυλίδης το Γλυκισματοποιείον του, τον πρόδρομο της σοκολατοποιίας που αργότερα στεγάστηκε στο μεγάλο εργοστάσιο της Πειραιώς. Εδώ παρασκευάστηκε, το 1861, η πρώτη σοκολάτα στην Ελλάδα.
– Σχεδόν απέναντι από την Αγία Ειρήνη, άνοιξε τη δεκαετία του 1830 το πρώτο εστιατόριο της Αθήνας, η Πετρούπολις. Μέχρι τότε, εστιατόρια λειτουργούσαν μόνο εντός των ξενοδοχείων. Η Πετρούπολις δεν διέθετε τραπεζομάντηλα ή χαρτοπετσέτες, κι έτσι οι πελάτες σκούπιζαν τα χέρια τους στο πίσω μέρος της φουστανέλας του σερβιτόρου –το μπροστινό το χρησιμοποιούσε μόνο ο ίδιος, για τα δικά του χέρια.
– Η φράση «χαιρέτα μου τον πλάτανο» γεννήθηκε κι αυτή εδώ. Στην αυλή του Μεντρεσέ που βρίσκεται απέναντι από τους Αέρηδες, υπήρχε ένας πλάτανος από τα κλαδιά του οποίου κρεμούσαν τους θανατοποινίτες. Η φράση απευθυνόταν εν είδη προειδοποίησης σε όσους είχαν παραβατική συμπεριφορά – «αν συνεχίσεις έτσι σε βλέπω για κρέμασμα». Ένας κεραυνός έκαψε τον πλάτανο, μαζί με τη βαριά του ιστορία, το 1915.
– Η Αγία Ειρήνη, την οποία σχεδίασε ο Λύσανδρος Καυταντζόγλου, ήταν η πρώτη μητρόπολη της Αθήνας. Εδώ γινόταν η ανάδειξη του δημάρχου της πόλης, κι εδώ επίσης γιορτάστηκε η ενηλικίωση του Όθωνα –ο οποίος δεν φορούσε στέμμα και δεν κρατούσε σκήπτρο κατά τη διάρκεια της τελετής, γιατί το καράβι που θα τα έφερνε δεν έφτασε εγκαίρως στην Αθήνα.
– Η Βιβλιοθήκη του Αδριανού, η πρόσοψη της οποίας στολίζει μία πλευρά της Αιόλου, κοντά στους Αέρηδες, ήταν δώρο του Ρωμαίου Αυτοκράτορα στους κατοίκους της πόλης που αγαπούσε και θαύμαζε περισσότερο κι από την πατρίδα του. Η κατασκευή της ολοκληρώθηκε το 132 μ.Χ., αλλά η βιβλιοθήκη επέζησε μόνο λίγο παραπάνω από έναν αιώνα: Καταστράφηκε το 267 μ.Χ. από την επιδρομή των Ερούλων.
– Η Παναγία η Χρυσοσπηλιώτισσα, με τους δύο χαρακτηριστικούς πυργίσκους της που μας θυμίζουν (αλλά δεν είναι) γοτθική αρχιτεκτονική «έθαψε» δύο αρχιτέκτονες και άλλαξε άλλους δύο μέχρι να ολοκληρωθεί. Η σκυταλοδρομία έχει ως εξής: Τα αρχικά σχέδια εκπονεί το 1853 ο Δημήτρης Ζέζος, ο οποίος πεθαίνει το 1857, πριν ολοκληρωθεί ο ναός. Αναλαμβάνει ο Παναγής Κάλκος, ο οποίος πεθαίνει το 1878, και αναλαμβάνει ο Έρνστ Τσίλλερ, που εξοργίζει το εκκλησιαστικό συμβούλιο με τις παρεμβάσεις του στον τρούλο, ο οποίος καθαιρείται και ξανακατασκευάζεται σε σχέδια του τότε δημάρχου και πολιτικού μηχανικού, Δημητρίου Σούτσου. Η εκκλησία είναι σήμερα καλυμμένη από σκαλωσιές, για να επιδιορθωθούν τα στατικά προβλήματα που κατά καιρούς παρουσιάζει.
– Το 2003, όταν γίνονταν τα έργα για την πεζοδρόμηση της Αιόλου, ανακαλύφθηκαν δίπλα στο Μέγαρο Καρατζά, που στεγάζει σήμερα την Εθνική Τράπεζα, τα τείχη του Θεμιστοκλή, η τάφρος με το ανάλημμά της και οι δύο περιμετρικοί του δρόμοι, ένας εσωτερικός και ένας εξωτερικός.
– Να κι άλλη μία πρωτιά για την Αιόλου: Εδώ βρισκόταν, από το 1835, το πρώτο θέατρο της Αθήνας, ακριβώς στο σημείο που βρίσκεται σήμερα το Μέγαρο Καρατζά. Στην αρχή, το θέατρο δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα ξύλινο παράπηγμα χωρίς σκεπή. Ένα χρόνο αργότερα, στη θέση του κτίστηκε ένα μεγαλύτερο, επίσης ξύλινο θέατρο, με έξοδα του Αθανάσιου Σκαντζόπουλου. Το Θέατρο Σκαντζόπουλου, όπως ονομάστηκε, είχε οροφή, αλλά όχι και φωτισμό –οι θεατές παρακολουθούσαν τις παραστάσεις με φανάρια που έφερναν οι ίδιοι. Αργότερα, το 1882 ολοκληρώθηκε στην πλατεία αυτό που οι περιηγητές θα ονόμαζαν «το ωραιότερο θέατρο της Ευρώπης», το Δημοτικό Θέατρο σε σχέδια του Τσίλλερ. Κατεδαφίστηκε το 1940, με απόφαση του τότε δημάρχου Κώστα Κοτζιά.
– Το σχεδιασμένο από τον Τσίλερ Μέγαρο Μελά, ακριβώς απέναντί του (στη συμβολή Αιόλου και Σοφοκλέους κι αυτό) γράφτηκε στην ιστορία το 1942, ως ο χώρος από τον οποίο ξεκίνησε η πρώτη απεργία στη γερμανοκρατούμενη Ευρώπη. Την κήρυξαν οι υπάλληλοι του Γενικού Ταχυδρομείου, που στεγαζόταν εδώ.
– Τα Χαφτεία (και όχι Χαυτεία, όπως έχουμε συνηθίσει να τα γράφουμε) στην άλλη άκρη της Αιόλου, κοντά στη συμβολή της με την Πανεπιστημίου όπου και τελειώνει, πήραν το όνομά τους από τον Ιωάννη Χάφτα, που είχε εδώ το περίφημο καφενείο του την δεκαετία του 1840. Η περιοχή ήταν κακόφημη ως τα τέλη του 19ου αιώνα, παρά το γεγονός ότι συγκέντρωνε μερικά από τα δημοφιλέστερα καφενεία της πόλης. Εδώ, άλλωστε, συναντιούνταν οι μάρτυρες μονομαχιών και… μαγκουρομαχιών, οι οποίες συγκαλούνταν για λόγους πολιτικής ευθιξίας, τιμής αλλά και επίδειξης ανδρείας, και αποτελούσαν το αγαπημένο κουτσομπολιό των Αθηναίων της εποχής.

2/11/2018 | Αθήνα | Εκδήλωση: «Η δολοφονία του Κ. Κατσίφα και πώς διαμορφώνονται οι ελληνοαλβανικές σχέσεις»


Το Άρδην οργανώνει την Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2018 στις 19.30 εκδήλωση με θέμα:
Η δολοφονία του Κ. Κατσίφα και πώς διαμορφώνονται οι ελληνοαλβανικές σχέσεις 
Θα μιλήσουν:
Γιώργος Καραμπελιάς, συγγραφέας
Άγγελος Συρίγος, αναπληρωτής καθ. Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Λεωνίδας Παππάς, τ. πρόεδρος της Ομόνοιας
στον χώρο πολιτική & πολιτισμού Ρήγας Βελεστινλής Ξενοφώντος 4, Σύνταγμα
-- 
Περιοδικό Άρδην
Διευθ.: Ξενοφώντος 4, Αθήνα, 10557
Τηλ.: 2103826319, 2103802644
Ιστότοπος: www.ardin-rixi.gr

Η Ιεραποστολή στην Ουγκάντα, στο «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…»

Με ιδιαίτερη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 26 Οκτωβρίου, στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς και στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει…», η παρουσίαση της 7ης αποστολής στην Ουγκάντα που πραγματοποίησε η Ιερά Μονή Παναγίας Χρυσοπηγής Πολυδενδρίου Αττικής, με τίτλο : «Ιεραποστολή: Από χώμα και όνειρα».
Στην εκδήλωση αυτή, εθελοντές της 7ης αποστολής κατέθεσαν τις προσωπικές τους εμπειρίες και μαρτυρίες από την Ουγκάντα, ενώ προβλήθηκε κινηματογραφικό και φωτογραφικό υλικό από την αποστολή.
Από αριστερά: Σοφία Μαζιώτη, Φοιτήτρια, Αρχιμ. Εφραίμ Παναούσης, Νικόλαος Χαλιμούρδας, Στρατιωτικός, Χριστίνα Σεφερλή, Φυσιοθεραπεύτρια, Αγγελική Δασούλα, Γεωοπόνος.
Στο ξεκίνημα της εκδηλώσεως, ο υπεύθυνος του ιεραποστολικού κλιμακίου και αδελφός της Ιεράς Μονής, Αρχιμανδρίτης Εφραίμ Παναούσης αναφέρθηκε στο συνεχιζόμενο θαύμα που επιτελείται εδώ και επτά χρόνια με κέντρο το χωριό Λουγκουζί  και στο Ρουμπάρρε στις ψυχές εκατοντάδων ανθρώπων.
Και μίλησε  για τις στιγμές που έζησαν και φέτος και οι δύο ομάδες της έβδομης αποστολής, που κατέβηκαν εκεί τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο.
Επισκέφθηκαν αποστολές μοιράζοντας ιερατικά είδη, νάμα, λιβάνι, εικόνες, ιερατικές στολές κα. Επίσης έκαναν 87 βαπτίσεις στη νότιο Ουγκάντα.
Από αριστερά: Θάλεια Λαμπίδη, Φοιτήτρια, Ευαγγελίνα Μαζιώτη, Φοιτήτρια, Αρχιμ. Εφραίμ Παναούσης, Βάλια Περνιδάκη, Ψυχολόγος, Γεωργία Χαβατζόγλου, Φοιτήτρια.
Στο Λουγκουζί έγιναν βαπτίσεις και λειτούργησε ιατρείο. Φιλοξένησαν ένα ιερατικό σεμινάριο που λειτούργησε εκεί, επιμορφώνοντας 55 ιερείς απ’ όλη την Ουγκάντα., ενώ λειτούργησε και φέτος η κατασκήνωση.
Όπως είπε ο π. Εφραίμ, στο άκουσμα τη Αφρικής, στο μυαλό των περισσοτέρων περνάνε εικόνες από την μαύρη ήπειρο, εικόνες ένδειας και φτώχειας.
Αλλά για όσους συμμετέχουν σε αυτό το όνειρο της ιεραποστολής, γιατί περί ονείρου πρόκειται, είναι κάτι πολύ διαφορετικό, εμπειρία πραγματικής ζωής.
«Η Ουγκάντα, είναι μια εγκαταλελειμμένη χώρα. Όμως οι άνθρωποι εκεί είναι πολύ μπροστά σε έναν πρωταθλητισμό αγάπης.
Η Αφρική είναι στιγμές και μετά τις αποκωδικοποιείς όταν έχεις λίγο χρόνο με τον εαυτό σου.
Να καθίσεις να δεις πόσο μεγάλη δασκάλα είναι η ιεραποστολή και πόσα μαθήματα σου αφήνει
Στη συνέχεια της εκδήλωσης, κάποιοι από τους εθελοντές, μέσα από προσωπικές μαρτυρίες, μας γνώρισαν την έβδομη αποστολή  και μας έκαναν μετόχους αυτής της μεγάλης χαράς.
Μίλησαν η Αγγελική Δασούλα, η Χριστίνα Σεφερλή, η Σοφία Μαζιώτη, ο Νίκος Χαλιμούρδας, η Βάλια Περνιδάκη, η Ευαγγελίνα Μαζιώτη, η Γεωργία Χαβατζόγλουκαι η Θάλεια Λαμπίδη.
Χαρακτήρισαν την Ουγκάντα μία γέφυρα, από την δική μας πραγματικότητα σε μια άλλη όπου υπάρχουν πολλές δυσκολίες αλλά και ελπίδα.
Οι άνθρωποι ζουν δύσκολα αλλά κάθε μέρα που ξυπνάνε παλεύουν με το χαμόγελο, χωρίς σχέδια και προγραμματισμούς.
«Ζουν στο απόλυτο τίποτα κι έχουν τα πάντα. Ζούνε τόσο ευτυχισμένοι με το τίποτα.
Τα παιδιά εκεί δεν έχουνε τίποτα, δεν έχουνε φαΐ, φάρμακα, παρ’ όλα αυτά δεν είναι άνθρωποι μίζεροι ή πονηροί να προσπαθήσουνε να καταφέρουν να πάρουν κάτι.
Ήταν πρόσχαρα παιδιά και είχαν μάθει να τα μοιράζονται όλα, ακόμη και το ελάχιστο που είχαν
Του Σταμάτη Μιχαλακόπουλου