Περί ελευθερίας της τέχνης και άλλων ιλαροτραγικών.

 Posted on 31 Μαρτίου, 2025

Ελπιδοφόρος Σωτηριάδης, MD, SM, ScD
Αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας
Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου

Τις τελευταίες εβδομάδες γίναμε και πάλι μάρτυρες τραγικών για την πατρίδα μας καταστάσεων που υποδηλώνουν τον επικίνδυνο κατήφορο που έχει πάρει η πορεία του Έθνους η οποία φαίνεται να καταπίπτει συνεχώς από το ένα κακό σκαλοπάτι στο ακόμα χειρότερο χωρίς ελπίδα βελτίωσης.

Πολλά θα μπορούσε να γράψει κανείς για όλα όσα συνέβησαν τον τελευταίο καιρό στην μητρόπολη του Ελληνισμού. Οι προκλητικές πληροφορίες και οι εξοργιστικές αποκαλύψεις για την ανοικτή πληγή της τραγικής σύγκρουσης των Τεμπών που έχουν δει το φως της δημοσιότητας δεν έχουν τελειωμό και πληγώνουν τις ψυχές όλων των Ελλήνων. Είναι τόσα πολλά τα αρνητικά που μας περιβάλλουν καθημερινά που καθιστούν την επιλογή σχολιασμού μια άχαρη διαδικασία. Εντούτοις, στο παρόν άρθρο θα ήθελα να επικεντρωθώ σε δυο γεγονότα της πρόσφατης επικαιρότητας τα οποία προκάλεσαν το κοινό αίσθημα, την προβολή αισχρών και προσβλητικών εκθεμάτων στην Εθνική πινακοθήκη της Ελλάδας και τα υβριστικά συνθήματα που ακούστηκαν στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου.

Ίσως να ειπώθηκαν και να γράφτηκαν τόσα πολλά για τα πιο πάνω ώστε η δημοσίευση ενός ακόμα άρθρου να μην έχει και τόση αξία ή χρησιμότητα μέσα στον ορυμαγδό της πολυλογίας που διακατέχει την εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Δεν γράφω όμως αυτό το κείμενο με κύριο σκοπό να το διαβάσουν άλλοι. Μάλλον γράφω για να συζητήσω με τον εαυτό μου τα γεγονότα και να προσπαθήσω να διατηρήσω την ψυχική μου ισορροπία. Αν κανείς ωφεληθεί από την κοινοποίηση, θα είναι περίσσιο κέρδος.

Όταν έμαθα για αυτά τα τερατουργήματα της Εθνικής Πινακοθήκης δεν μπόρεσα να συγκρατήσω την οργή μου, όχι τόσο για τον κακοτέχνη όσο για τους υπεύθυνους της Εθνικής Πινακοθήκης που επέτρεψαν να φιλοξενηθούν τέτοια αίσχη σε ένα Εθνικό Ίδρυμα. Ο καθένας έχει ασφαλώς το δικαίωμα να προσβάλλει ή/και να υβρίζει τον ίδιο τον Θεό. Αύτη είναι η μεγαλύτερη τραγικότητα του ανθρώπου, ότι ο Θεός δημιουργός, μας χάρισε αυτό το υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας, ώστε να μπορούμε ακόμα και να Τον αρνηθούμε. Αυτοί όμως που πληρώνονται από το υστέρημα του Ελληνικού λαού για να μορφώνουν Ελληνικές συνειδήσεις, να καλλιεργούν την αισθητική του Έθνους και να εμπνέουν τα παιδιά μας, δεν μπορούν ατιμώρητα να μολύνουν με τις επιλογές τους την Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας με αυτά τα επαίσχυντα και μιαρά δημιουργήματα. Τέτοια «εκθέματα» δεν προσβάλλουν μόνο την Ελληνική παράδοση του μέτρου, της λιτότητας, της αρχοντιάς και της αισθητικής αλλά ταυτόχρονα αποτελούν ανεπίτρεπτη ύβρη κατά της Χριστιανικής μας πίστης. Είναι να απορεί κανείς που τους βρίσκουν όλους αυτούς τους ανευθυνο-υπεύθυνους, για να πω το λιγότερο, και τους δίνουν θέσεις ευθύνης και διοίκησης στα Εθνικά Ιδρύματα της πατρίδας μας.

Ασφαλώς και βγάζω το καπέλο στον εξαίρετο συνάδελφο Νίκο Παπαδόπουλο για το θάρρος του να τα αποκαθηλώσει. Όπως ήταν αναμενόμενο οι λεγόμενοι «δημοσιογράφοι» – μόνο σε εισαγωγικά μπορεί κανείς να τους αποδώσει αυτόν τον τίτλο – δεν είδαν τον βιασμό των ψυχών των ελληνόπουλων από την προβολή αυτών των τερατοσκανδάλων, δεν αντιλήφθηκαν την ψυχική κακοποίηση την οποία υπέστησαν τα παιδιά που υποχρεώνονταν να εκτεθούν σε αυτά τα αισχρά δημιουργήματα κατά τις επισκέψεις τους στην Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας και δεν ενοχλήθηκαν από την παραβίαση της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας που απαγορεύει την προσβολή της Χριστιανικής πίστης. Τους ενόχλησε μόνο το γεγονός ότι ο Νίκος Παπαδόπουλος κατέβασε αυτά τα τερατουργήματα από τον τοίχο της Πινακοθήκης και τα έριξε στο πάτωμα, παρόλο που μάλλον θα έπρεπε να τα είχε πετάξει στον υπόνομο.

Δυστυχώς, η κοινωνία μας στερείται ήθους, Ελληνικού και Χριστιανικού, την ίδια ώρα που περισσεύει σε υποκρισία και συναγωνίζεται τους γραμματείς και τους φαρισαίους της εποχής του Χριστού. Ακόμα δυστυχέστερη είναι η Ελλάδα που στις πιο κρίσιμες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας της, έλαχε να την κυβερνούν και να την καθοδηγούν από θέσεις ευθύνης τέτοιοι ανάξιοι. Μόνο κατ’ ευφημισμό θα μπορούσε να ονομαστεί ως κυβέρνηση της Ελλάδας αυτό το συνονθύλευμα απάτριδων, απαίδευτων και επικίνδυνων πολιτικάντηδων. Η χειρότερη «ηγεσία» που έλαχε στους Έλληνες από καταβολής του σύγχρονου Ελληνικού κράτους. Ίσως αυτοί μας αξίζουν… Ίσως πάλι αυτούς να επέλεξαν οι ταγοί της νέας παγκόσμιας τάξης για να αποκόψουν το Ελληνικό Έθνος από τις ρίζες του και να ακυρώσουν το μέλλον της Ελλάδας δηλητηριάζοντας τις ψυχές των παιδιών μας. Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν ότι «όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει ράβδος». Καλώς λοιπόν έκανε ο Νίκος Παπαδόπουλος διότι ένα τέτοιο προκλητικό σκάνδαλο που δεν λυνόταν με τα λόγια έπρεπε να κοπεί, ακολουθώντας το παράδειγμα του κορυφαίου των ηγετών, του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Εκεί όμως που πλησίαζε να καταλαγιάσει ο θόρυβος από αυτήν την αναίσχυντη πρόκληση κατά των Ελλήνων Ορθοδόξων στην Εθνική Πινακοθήκη, μας προέκυψαν, ως μη όφειλαν, και τα υβριστικά συνθήματα που ακούστηκαν στην παρέλαση της 25ης Μαρτίου αμαυρώνοντας την πιο ένδοξη γιορτή του Ελληνικού έθνους. Διερωτώμαι αν αυτές οι αναίσχυντες ύβρεις έχουν κάποια σχέση με το ήθος του Ελληνικού πολιτισμού ή αν ταιριάζουν έστω και κατ’ ελάχιστο με το ήθος ενός Ορθόδοξου Χριστιανού Έλληνα στρατιώτη.

Ασφαλώς και θα έπρεπε να υπάρξει παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων για αυτή την προσβολή της Ελλάδας και του πολιτισμού μας κατά την διάρκεια της πιο ένδοξης γιορτής του Έθνους. Ποιοι όμως είναι υπεύθυνοι για αυτή την κατάντια; Μήπως οι τελευταίοι στρατιώτες και δεκανείς που τιμωρήθηκαν; Ποιοι είναι οι διοικητές που δεν κατάφεραν να καλλιεργήσουν το ήθος του Έλληνα στρατιώτη στους δοκίμους της Σχολής; Ποιοι «υπεύθυνοι» δεν ενέπνευσαν τους δοκίμους να βροντοφωνάξουν συνθήματα για τους ήρωες του απελευθερωτικού έπους των Ελλήνων; Ποιοι «καθηγητές» της Σχολής δεν φρόντισαν να διδάξουν στους δοκίμους την λεβεντιά του Αθανάσιου Διάκου, το ήθος του Ιωάννη Καποδίστρια, την αρχοντιά του γέρου του Μωριά Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και την αγάπη για την πατρίδα της Μπουμπουλίνας και τους άφησαν κενούς να παρελαύνουν σαν τενεκέδες γεμάτοι ύβρεις; Αυτοί που όφειλαν από θέσεις ευθύνης να εμφυσήσουν στους δοκίμους τις αρετές των ηρώων της Ελληνικής Επανάστασης και, είτε εκούσια είτε ακούσια, περιφρόνησαν τις αρετές του Ελληνικού Πολιτισμού και το Ορθόδοξο ήθος θα έπρεπε να καθίσουν στο σκαμνί για εσχάτη προδοσία. Διότι, τί άλλο εκτός από εσχάτη προδοσία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η αποτυχία να μεταλαμπαδεύσουν την κληρονομιά του έθνους στην νέα γενιά της πατρίδας μας;

Βεβαίως και η μικρή μας πατρίδα είναι Ελληνική γιατί το χώμα που μας γέννησε και μας ανάστησε είναι ποτισμένο, αιώνες τώρα, με το αίμα Ελλήνων ηρώων και Αγίων. Ως Έλληνας της Κύπρου όμως δεν θέλω κανένας να χρησιμοποιεί ένα τέτοιο σύνθημα ως άλλοθι για να ντροπιάζει τις Εθνικές μας γιορτές με ύβρεις του πεζοδρομίου.

Αν έχουν κάτι κοινό τα δύο πιο πάνω γεγονότα, είναι ότι τιμωρήθηκαν όπως πάντα οι λάθος άνθρωποι για τους λάθος λόγους. Για την πρόκληση της Εθνικής Πινακοθήκης τιμωρήθηκε ο Νίκος Παπαδόπουλος από την Βουλή των Ελλήνων με στέρηση μισθού, όταν παρέμειναν στο απυρόβλητο οι πραγματικοί ένοχοι – δηλαδή το Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Πινακοθήκης. Για τις απαράδεκτες ύβρεις τιμωρήθηκαν οι πιο χαμηλόβαθμοι στρατιωτικοί με σκληρή και απάνθρωπη απόταξη από το σώμα, ενώ παρέμειναν και πάλι στο απυρόβλητο οι πραγματικοί υπεύθυνοι – δηλαδή οι διευθυντές της στρατιωτικής σχολής που απέτυχαν να εμπνεύσουν τους δοκίμους ώστε να αποδώσουν τιμή στους ήρωες του 1821 αντί να βρίζουν χυδαία σε μια επίσημη παρέλαση του Έθνους.

Αν μπορούσαμε να κερδίσουμε κάτι θετικό από τις τραγικές καταστάσεις, αυτό είναι η συνειδητοποίηση ότι η πατρίδα μας κινδυνεύει γιατί οδεύει σε καταστροφικό κατήφορο. Όχι μόνο κινδυνεύει από τους εξωτερικούς εχθρούς που απειλούν συνεχώς την ακεραιότητα των συνόρων μας και την φυσική μας επιβίωση, αλλά κινδυνεύει, ίσως πολύ περισσότερο, από τους εσωτερικούς εχθρούς που απειλούν την ίδια τη συνέχεια του Έθνους με την απώλεια της Ελληνικής και Ορθόδοξης κληρονομιάς μας. Ο Ξυλούρης παραμένει πάντα επίκαιρος με το τραγούδι του: «Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί, σπαθιά κρατούσαν οι οχτροί κι εμείς τα πήραμε για φυλαχτά την άλλη μέρα». Ο νοών νοείτω.

Η εθνοκτόνος αυτή κατρακύλα των κρατών μας, Ελλαδικού και Κυπριακού, δεν διορθώνεται όσο συνεχίζει να κυριαρχεί η απαιδευσιά στα σχολεία και τις σχολές μας. Πολύ περισσότερο δεν θα βελτιωθεί με τον εκχυδαϊσμό της κοινωνικής μας ζωής. Χρειάζεται επειγόντως να ανασκουμπωθούμε και να αρχίσουμε σκληρή δουλειά με τα βιβλία και τα γόνατα. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από την εγρήγορση, την προσοχή και την προσευχή.

Αδέλφια απανταχού της γης, η διαμόρφωση της σύγχρονης ιστορίας των Ελλήνων σε ένα κόσμο που παραπαίει περιμένει τις δικές μας σώφρονες επιλογές. Εύχομαι να πορευθούμε μπροστά επιστρέφοντας στις ρίζες της φυλής μας.