Η αρετή των γονέων ωφελεί τα παιδιά τους.

 Posted on 28 Δεκεμβρίου, 2024

Ευγενίου Βούλγαρη (1716-1806) – «ΑΔΟΛΕΣΧΙΑ ΦΙΛΟΘΕΟΣ»
(Απόδοση: Θεοδόσης Σπεράντσας)

Σάββας Ηλιάδης, Δάσκαλος
Κιλκίς, 27-12-2024

Επίκαιρος όσο ποτέ άλλοτε ο Διδάσκαλος του Γένους Ευγένιος Βούλγαρης. Με το κείμενο αυτό στους σημερινούς χαλεπέστατους καιρούς, σαν να ζει το σήμερα, αν και έζησε τον 18ο αιώνα, απευθυνόμενος στους γονείς, διδάσκει διά της Αγίας Γραφής, παρηγορεί και τρέφει με ελπίδα συνάμα τις ψυχές που αγωνιούν για την ανατροφή των παιδιών τους. Μπαίνει στο κλίμα της εποχής και με διάκριση αρίστου διδασκάλου συμβουλεύει, δίχως ακρότητες, παρακινώντας το φιλότιμο του Ρωμιού, ώστε να παλέψει, να γίνει το παράδειγμα, για να μεταδώσει στους επιγόνους του το αληθινό νόημα της ζωής. Μια καλή ευκαιρία, για τους γονείς και τις νέες αποφάσεις για ανανέωση, τώρα με την έναρξη της νέας χρονιάς:

Η θεία Γραφή διαλαλεί θαυμάσια την δικαιοσύνη του Νώε: «ο Νώε ήταν άνθρωπος δίκαιος και τέλειος… ο Νώε είχε την συμπάθεια του Θεού… ο Θεός ήταν ευχαριστημένος από τον Νώε…». Για τα παιδιά του όμως, που τ΄ αναφέρει το καθένα με τ΄ όνομά του και για την γυναίκα του και τις νύφες του, που δεν τις ονοματίζει (Γεν.ε΄10,18 η΄ 16,18) τίποτε δεν λέει ο θείος λόγος, ούτε για την αρετή τους ούτε και για την δικαιοσύνη τους.

Η σιωπή αυτή μπορεί να βάλει κάποιον σε υποψία, πως η φαμίλια του δεν ήταν όλως διόλου αμέτοχη στην μόλυνση που είχε τότε «κάθε πλάσμα με σάρκα» και «κάθε άνθρωπος». Και η υπόνοια αυτή δυναμώνει ακόμη περισσότερο και γίνεται πιθανή και εύλογη από την αναισχυντία που έδειξε κατόπιν στον πατέρα του ένα από τα παιδιά του, ο Χαμ. (Σημ: Μετά τον κατακλυσμό, όταν ο Νώε μεθυσμένος γυμνώθηκε, ο Χαμ είδε τη γύμνια του πατέρα του, γι αυτό και προκάλεσε την κατάρα του Νώε, λέγοντας ότι ο γιος του Χαναάν θα γινόταν χειρότερος και από τους δούλους των αδερφών του (Γένεση 9,20-27). Γι’ αυτό το λόγο ο Χαμ δεν συμπεριλαμβάνεται μαζί με τ’ αδέρφια του στην Κυριακή των Προπατόρων).

Κι όμως το σωστό είναι ότι κι αν δεν ανεβάσουμε ολόκληρη την φαμίλια του Νώε στην τελειότητα της αρετής του πατέρα, δεν πρέπει να την κατεβάσουμε πάλι κι ως την μεγάλη διαφθορά που βασίλευε τότε στην υπόλοιπη κοινωνία. Βλέπουμε πως ο Θεός, όπως προνόησε για τον πατέρα, έτσι το έκανε και για όλη του την φαμίλια και είπε «Να μπεις μέσα στην Κιβωτό και συ και όλο το σπιτικό σου» και προσθέτει ακόμη «επειδή μέσα σ΄ αυτήν την γενιά εσύ στάθηκες μπροστά μου δίκαιος» (Γεν. ζ΄,1).

Αυτό όμως μπορούμε να το εκλάβουμε ότι το είπε κυρίως για τον Νώε, όχι όμως και με την έννοια πως η φαμίλια του δεν άξιζε να σωθεί και πολύ περισσότερο όταν δεν έχουμε από πουθενά αλλού κι άλλη πληροφορία που να μας στηρίζει σ΄ αυτήν την εκδοχή για την κακή του υπόληψη προς την οικογένεια του δικαίου εκείνου ανθρώπου. Γι΄ αυτό, όταν σταμάτησε η νεροποντή και βγήκανε από την Κιβωτό, βλέπουμε πως «ο Θεός εξίσου ευλόγησε και τον Νώε και τα παιδιά του» (Γεν. θ΄, 1) και ότι την ίδια υπόσχεση έδωσε και στον Νώε και σ΄ αυτά΄ «και είπεν ο Θεός του Νώε και στα παιδιά του, που τα είχε μαζί του΄ να τώρα σας δίνω μια υπόσχεσή μου, που είναι και για σας και για τους απογόνους σας» (Γεν. θ΄, 8-9).

Είτε όμως ήταν δίκαιη και τέλεια η φαμίλια του Νώε στου Θεού τα μάτια, όπως ήταν και ο ίδιος είτε και όχι και ήταν και αυτή όπως και όλοι οι άνθρωποι του καιρού της και είχε κάποια συμμετοχή στην γενική τότε διαστροφή και εξαχρείωση, οπωσδήποτε και να το πάρουμε το πράγμα και κατά την μία εκδοχή και κατά την άλλη, ένα είναι το υπερωφέλιμο δίδαγμα που βγαίνει για κάθε γονιό΄ ότι δηλαδή και αν δεν ήταν η φαμίλια του τέλεια όπως εκείνος, σώθηκε όμως ολόκληρη, χάρις στην αρετή και την αγιότητα του Πατέρα. «Έμπα και εσύ και όλη σου η οικογένεια μέσα στην Κιβωτό, επειδή στάθηκες ενάρετος και δίκαιος εμπρός μου στην γενεά αυτήν» (Γεν.ζ΄1). Και αν πάλι η οικογένειά του ζούσε σύμφωνα με το υπόδειγμά του, μιμούμενη το παράδειγμα του αρχηγού της, όπως είναι δίκαιο να το πιστέψουμε, διπλό είναι και στην περίπτωση αυτή το κέρδος που συλλογιζόμαστε πως είχε από τον πατέρα της. Πρώτα πως έγινε και αυτή ευάρεστη στον Θεό για την αρετή της, που είχε καθοδηγηθεί σ΄ αυτήν από εκείνον και δεύτερον ότι για να είναι ευάρεστη στον Κύριο, σώθηκε και αυτή από την καταστροφή…

Ακούστε το δίδαγμα αυτό όλοι όσοι έχετε παιδιά. Ζείτε με θεοσέβεια. Συμπεριφέρεσθε θεάρεστα. Καλλιεργείτε την αρετή. Και όσο μπορείτε να κάνετε πάντα το καλό και να αγαπάτε το δίκαιο στον κόσμο μας αυτόν. Αν τα κάνετε αυτά, τότε και τα παιδιά σας θα ακολουθήσουν το παράδειγμά σας, έστω και αν ζούνε ανάμεσα σε διεστραμμένους ανθρώπους.

Ακόμη και αν διαφθαρεί ο κόσμος όλος και αν πλημμυρίσει από την αδικία η πλάση και αν δεν μείνει πλάσμα που να μην εξαχρειωθεί και αν ξεπέσει στην φαυλότητα κάθε άνθρωπος, πάλι και τότε το φυσικό είναι τα παιδιά του Νώε να μιμηθούνε στην ζωή τους την αρετή του πατέρα τους και αξιομακάριστα τότε θα ζήσουνε και θα βρούνε την αληθινή ευτυχία.

Και αν πάλι, κατά δυστυχίαν, δεν συμβεί αυτό, και τότε ακόμη θα είναι λιγότερο δυστυχισμένα και τα παιδιά΄ και στην περίπτωση αυτή θα ωφεληθούν από την αρετή και από την προκοπή τού πατέρα τους. Και ο Πανάγαθος Θεός, χάρις σ΄ αυτόν και την δικαιοσύνη του, θα τα λυπηθεί και θα τα φυλάξει από πολλά δυσάρεστα περιστατικά. Υπάρχει επομένως κάθε ελπίδα πως μαζί με τον Νώε θα μπει και ολόκληρη η φαμίλια του μέσα στην Κιβωτό και θα σωθεί. Επειδή ο Θεός τον βρήκε δίκαιο και ενάρετο στον κόσμο μας αυτόν.

Τέτοια είναι και η υπόσχεση που έδωσε ο Θεός και στον Προφήτη και Βασιλέα Δαβίδ΄ «εάν τα παιδιά του περιφρονήσουν τον νόμο μου και αν δεν βαδίσουν σύμφωνα με τις εντολές μου, εάν βεβηλώσουν τα δικαιώματά μου και δεν φυλάξουν τις εντολές μου, θα πατάξω τότε με την ράβδο μου τις ανομίες τους και με το μαστίγιο τις αδικίες τους…» (Ψαλμ. πη΄30-34).

Πρόλογος – Αντιγραφή:
Σάββας Ηλιάδης, Δάσκαλος
Κιλκίς, 27-12-2024