Χειροδικοῦν ἐναντίον του. Μά ἐκεῖνος ἐργάζεται γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη.Ὁ πληγωμένος Ἀετός. Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

Ἀπό τό τέλος Μαΐου περίπου, στή Ναζιανζό, καί σ’ ὅλη τή περιοχή οὐσιαστικά ἐπίσκοπος ἤτανε ὁ Γρηγόριος. Ὁ γερο- Γρηγόριος δέν μποροῦσε πιά νά σηκώνει τό βάρος τῶν καθηκόντων του. Ἀκολουθίες, Λειτουργίες, διαποίμανση, κήρυγμα ἐνίσχυση τῶν ἐδῶ κι ἐκεῖ πιεζομένων πιστῶν ἀπό τούς κακοδόξους, ὅλα στούς ὤμους τοῦ Γρηγορίου. Καί ὅταν ἤτανε γιά Λειτουργίες καί Ἀκολουθίες καί κήρυγμα οἰκοδομητικό ἤ θεολογικό, πετοῦσε. Ὧρες καί μέρες καί νύχτες διέθετα ἀγόγγυστα. Μά ὅταν ἔρχονταν ἐκεῖνες οἱ διαμάχες ἔχανε τό κουράγιο του, λιποθυμοῦσε κυριολεκτικά.  Καί ἀφοῦ εἶχε τὴν εὐθύνη τῆς Ναζιανζοῦ δέν μποροῦσε πάντα ν’ ἀποφεύγει τίς διαμάχες αὐτές, πού ὀφείλονταν στήν ἐπιμονή τοῦ Ἀνθίμου καί τοῦ Βασιλείου.  Καί οἱ δύο ἐπιδιώκανε ἐπιρροή σέ καππαδόκες ἐπισκοπές ἤ ἐνορίες. Ἔτσι, στίς ἀρχές τοῦ καλοκαιριοῦ, εἶχε πολύ δυσάρεστο ἐπεισόδιο στίς Λίμνες. Ἤτανε στό χωριό κοντά στά Σάσιμα. Ὁ Ἄνθιμος ἐπιχείρησε νά ἐγκαταστήσει ἐκεῖ δικό του ἱερέα. Εἶχε καλά ὀργανωμένους ἀνθρώπους καί ξεσήκωναν τόν κόσμο. Ὁ Γρηγόριος πιεζόμενος πῆγε στίς Λίμνες. Δέν ξέρουμε ἄν ἦταν καί ὁ Ἄνθιμος ἐκεί.  Πάντως ἔγιναν συζητήσεις νά διευθετηθεῖ τό θέμα.  Τότε μίλησαν ἄσχημα κι ἔβρισαν τόν πρᾶο Γρηγόριο.  Σέ κάποια στιγμή ὀξύτητας, μάλιστα, σηκώσανε χέρια, καί χειροδίκησαν.  Χτυπήσανε τόν πιό ἀνίκανο γιά διαμάχες ἐπίσκοπο καί τόν πιό μεγάλο θεολόγο τῆς Ἐκκλησίας.

Συντριμμένος καί φυσικά νικημένος, γύρισε στή Ναζιανζό.  Αἰσθανόταν ἀηδία, μά ἔκανε ὑπομονή μέχρι τό θάνατο τοῦ πατέρα του.  Στό μεταξύ ὁ Ἄνθιμος ἄλλαξε τακτική. Ἐμφανίστηκε μιά μέρα στό σπίτι τῶν Γρηγορίων, στή Ναζιανζό. Ἐκεῖνοι τοῦ φέρθηκαν μέ εὐγένεια κι αὐτός ἔκανε πώς ἤρθε νά δεῖ καί νά ρωτήσει γιά τόν γερο -ἐπίσκοπο Γρηγόριο. Γρήγορα ὅμως καί, μετά τά τυπικά, ἔδειξε τόν ἀληθινό σκοπό τοῦ ταξιδιοῦ του. Ζήτησε νά συζητήσει ἰδιαίτερα μέ τόν Γρηγόριο.  Ἤξερε ὅτι ὅλα πιά ἐξαρτιόνταν ἀπό τόν υἱό- Γρηγόριο. Γιά ὅλ’ ἀποφάσιζε αὐτός.  Ὁ Γρηγόριος ἀπέρριψε τίς δελεαστικές προτάσεις. Ἀρνήθηκε νά ἐγκαταλείψει τόν βράχο τῆς Ὀρθοδοξίας Βασίλειο καί νά ὑπαχθεῖ στό μητροπολίτη Ἄνθιμο, πού εἶχε φιλαρειανική στάση ἀπό πεποίθηση ἤ ἀπό φόβο πρός τόν αὐτοκράτορα Οὐάλη.

Ἔφυγε, λοιπόν, ἄπρακτος ὁ Ἄνθιμος, ἀλλά δέ σταμάτησε τίς προσπάθειες.  Σέ λίγες ἡμέρες κάλεσε τό Γρηγόριο σέ σύνοδο ἐπισκόπων, νά συζητήσουνε τό θέμα τῶν ὁρίων τῶν δύο Μητροπόλεων. Ἐκεῖνος πάλι ἀρνήθηκε, διότι αὐτό γινόταν χωρίς τή γνώμη καί τοῦ Βασιλείου. Τότε ὁ Ἄνθιμος, ἀφοῦ εἶδε ὅτι μέ αὐτοδικία καί μέ τίς πλάτες τοῦ αὐτοκράτορα δέν μπορεῖ νά λυγίσει τό Βασίλειο καί τό Γρηγόριο, ἔκανε τήν πρώτη ὑποχώρηση. Ζήτησε ἀπό τό Γρηγόριο νά μεσολαβήσει στό Βασίλειο, ὥστε αὐτός νά ὁρίσει χρόνο καί τόπο συνόδου, στήν ὁποία θά συζητοῦσαν τά ἐπίμαχα θέματα.

Γιά κάποιο λόγο ὁ Βασίλειος παρεξήγησε τή μεσολάβηση τοῦ Γρηγορίου.  Νόμισε ὅτι ἐνδιαφέρεται πολύ γιά τόν Ἄνθιμο καί τοῦ μίλησε ἄσχημα. Αὐτό ἔγινε ἡ σταγόνα πού ξεχείλισε τό ποτήρι.  Θύμωσε ὁ Γρηγόριος καί οὔτε λίγο οὔτε πολύ ἔγραψε στό μεγάλο φίλο του, ὅτι ὅλ’ αὐτά δέν τ’ ἀνέχεται πλέον, ὅτι ἔχει ὅρια καί ἡ ὑπομονή του.

Στούς μῆνες πού ἀκολούθησαν βρέθηκε τρόπος καί διευθετήθηκαν οἱ διαφορές τῶν μητροπολιτῶν. Εὐτυχῶς γιά τήν εἰρήνη τῆς Ἐκκλησίας.  Ἠσύχασε καί ὁ Γρηγόριος ἀπό τίς ἄθλιες ἀντεγκλήσεις.  Νά’ χει καιρό νά ἐργαστεῖ θετικά καί καρποφόρα στό πλαίσιο τῆς ἐπισκοπῆς. Νά βρεῖ χρόνο νά θεολογήσει καί νά ἐπιδοθεῖ λίγο στήν ἀγαπημένη του ἀσκητική ζωή. Παρ’ ὅλα ὅσα εἴχανε συμβεῖ μέ τό Βασίλειο, προσπάθησε νά τόν βοηθήσει στό μεγάλο του ρόλο. Ἔβλεπε καθαρά ὅτι στήν Ἐκκλησία εἶχε φτάσει πλέον ἡ ὥρα τοῦ Βασιλείου. Τό κύρος του ἔγινε οἰκουμενικό.  Κι ἐφόσον ἤτανε ὀρθόδοξος καί φίλος του, ἔνιωθε ὑποχρεωμένος νά τόν βοηθήσει στήν ἐπιτυχία τῶν ἐπιδιώξεών του. Δηλαδή στήν εὐρύτερη διάδοση τῆς Ὀρθοδοξίας καί στήν ἑνότητα τῶν Ἐκκλησιῶν.

Ἔτσι ταξίδευε συχνά στήν Καισάρεια νά συσκέπτεται καί νά συμβουλεύει τό Βασίλειο. Ἐπισκεπτότανε ὅπου καί ὅσο ἦταν δυνατό ἐπισκόπους, τούς ὁποίους διαφώτιζε, νουθετοῦσε καί φρόντιζε νά τούς κρατήσει ἤ νά τούς φέρει στήν ὀρθόδοξη πίστη.

Ἀπό τό φθινόπωρο τοῦ 372 μέχρι τό Μάρτη του 373 ἀνάπτυξε τόση δραστηριότητα, πού κι ὁ ἴδιος ἐκπλησσότανε. Ὄργωσε τήν Καππαδοκία. Πῆγε στήν Ἰσαυρία καί τή Λυκία.  Στή Λυκαονία καί τή Γαλατία. Ἡ παρουσία τοῦ μεγάλου ὀρθοδόξου θεολόγου ἤτανε ἀναγκαία, διότι ὅσο ἀνέβαιεν ἡ δύναμη τοῦ αὐτοκράτορα Οὐάλη, τόσο κυριαρχούσανε οἱ ἀρειανόφρονες.  Μόνο στή Δύση ἔμεναν ἥσυχοι οἱ ὀρθόδοξοι. Στήν Ἀνατολή διώκονταν καί καταπιέζονταν παντοῦ. Γι’ αὐτό χρειάζονταν στήριξη, συμπαράσταση, θεολογική καί ἠθική.  Κι ἔτρεχε ὁ Γρηγόριος μέ χιόνια καί βροχές. Εὐτυχῶς πού ὁ γερο –πατέρας του εἶχε ἄλογα πολλά καί ἁμάξι δικό του. Ἐπίσης καί ἀνθρώπους που δουλεύανε στό σπίτι. Ὅλα καί ὅλοι γίνανε ὄργανα στόν ἱερό σκοπό. Νά φτάσει καί νά ἀκουστεῖ παντοῦ ἡ ὀρθοδοξη φωνή, μέ τό στόμα τοῦ Γρηγορίου.

Ὁ πληγωμένος Ἀετός (Γρηγόριος ὁ Θεολόγος)

(ἀφηγηματικὴ Βιογραφία)

  (σελ.117-120)

   Στυλιανοῦ Γ. Παπαδοπούλου Καθηγητή Πανεπιστημίου

Ἔκδοση Δ΄

Ἀποστολική διακονία

πηγή

πηγη