ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΩΣ ΘΥΡΑ ΘΕΟΓΝΩΣΙΑΣ

                Τί είναι εκείνο που εμποδίζει πολλούς να πιστέψουν στήν αλήθεια; Αν είναι η άγνοια τότε τίποτε δεν τούς εμποδίζει να μάθουν όσα χρειάζονται για τήν αλήθεια τής πίστεως τής Εκκλησίας. Αν είναι η πλάνη, μπορούν μέσα στό φώς τής χριστιανικής διδασκαλίας να βρουν τό σωστό και να πιστέψουν στόν Θεό. Αν είναι η αμαρτία που δημιουργεί ενοχές, τότε υπάρχει η λυτρωτική δύναμη τής μετανοίας. Αν όμως για όλα αυτά φταίει ο ανθρώπινος εγωισμός, τότε για να απομακρυνθεί, χρειάζεται η ταπείνωση. Και σ’ αυτήν οδηγεί ο Σταυρός τού Χριστού.

Ο απόστολος Παύλος λέει ότι ο Σταυρός του Χριστού αποτελεί γι αυτόν το καύχημα τής ψυχής του. «δεν θέλω να καυχηθώ για τίποτε άλλο παρά μόνο για τόν Σταυρό τού Χριστού». Είχε προσωπική εμπειρία τό τι σημαίνει πλάνη, όταν δίωκε την Εκκλησία τού Χριστού. Γνώριζε και τό τι σημαίνει έπαρση και εγωισμός όταν, ως γνήσιος Φαρισαίος διακρινόταν για τόν φανατισμό του στήν παλαιά θρησκεία περισσότερο από όλους τούς συνομηλίκους και ομοϊδεάτες του Ιουδαίους. Τόν είχε τυφλώσει η άγνοια και ο εγωισμός ώστε δεν μπορούσε να δει τήν αλήθεια. Όμως, μετά το συγκλονιστικό γεγονός τής φανερώσεως τού Ιησού στόν Απόστολο, καθ’ οδόν προς τήν Δαμασκό, και τής θαυμαστής αλλαγής του, γνώρισε τήν αλήθεια μέσα από τό μυστήριο τού Σταυρού.

                Ο νούς του ξέφυγε από τήν άγνοια και από τήν πλάνη τού Ιουδαϊσμού και φωτίστηκε από τό φώς τής θείας γνώσεως.  Και η φαρισαϊκή καύχησή του συνετρίβη μπροστά στήν αποκάλυψη τού σταυρωμένου και αναστημένου Ιησού. Και μέσα απ’ αυτήν τήν συντριβή γνώρισε τήν άκρα ταπείνωση που υπέστη ο Χριστός πάνω στόν Σταυρό, αλλά θριάμβευσε απέναντι στήν αμαρτία και συνέτριψε τόν θάνατο με τήν Ανάστασή του. Γι αυτό και ο απ. Παύλος καυχιέται, χαίρει και αγάλλεται για τόν Σταυρό τού Χριστού. Διότι με τήν εμπειρία στό μυστήριο τού Σταυρού πέρασε από τά αδιέξοδα τής πλάνης και τού εγωισμού στήν εμπειρία τής μακαρίας ταπείνωσης.

                Κάθε αρετή είναι Σταυρός, ιδιαίτερα όμως η ταπείνωση. Γιατί σταυρώνει ο άνθρωπος τις πράξεις τού και τις ευθυγραμμίζει με τό θέλημα τού Θεού, δηλ. με τις εντολές Του. Πριν έπαιρνε εντολές από τόν κόσμο τής αμαρτίας που τόν κατηύθυνε. Τώρα όμως που η χάρη τού Χριστού τόν πλησίασε, παίρνει εντολές από τήν Εκκλησία, που είναι ο Χριστός. Για τον λόγο αυτό ο Απόστολος λέει ότι «ο κόσμος για μένα έχει σταυρωθεί», που σημαίνει ότι έχει πεθάνει τό θέλημα τού κόσμου μέσα του. Ούτε τόν επηρεάζει, ούτε τόν παρασύρει, ούτε τόν κατευθύνει σε πράξεις που αντίκεινται στό θέλημα τού Θεού. Έχει απαλλαγεί από τήν έλξη τής ηδονής, το πάθος τού πλούτου και τήν φαντασία τής δόξας, που δένουν τόν άνθρωπο μ ε τήν ματαιότητα τού κόσμου τούτου, με τόν κόσμο τής αμαρτίας.

                Παρά ταύτα δεν στερείται τήν χαρά της ζωής. Γιατί ζεί μέσα του ο Χριστός, που είναι η ζωή τών ανθρώπων. Μέσα από τήν ταπείνωση τού ιδίου θελήματος στό θέλημα τού Χριστού ένας άλλος κόσμος ανοίγει τις πύλες του για τόν άνθρωπο. προσεγγίζει το αιώνιο, αισθάνεται τό μακάριο, κοινωνεί τό θείο. Απολαμβάνει τήν ειρήνη και τήν αγαλλίαση τής θείας χάριτος, τής πνευματικής ηδονής, που δεν συγκρίνεται με τήν ηδονή τού κόσμου τής αμαρτίας. Ζει μέσα στόν πλούτο τής δόξας τού Θεού, που είναι ανεξάντλητος και δεν έχει σχέση με τόν μαμωνά τής φιλαργυρίας και τής ανθρώπινης ματαιοδοξίας. Ζει τήν χάρη τής θείας αγαθότητας, ζει μέσα στήν λαμπρότητα τής δόξας τού Θεού.

                Η εμπειρία τής ταπείνωσης μέσω τής χάριτος τού τιμίου Σταυρού τού Χριστού δεν απομακρύνει τόν κόσμο τής αμαρτίας από μέσα μας μόνο, αλλά απαγκιστρώνει και εμάς απ’ αυτόν. Ο Απόστολος λέει χαρακτηριστικά. «και εγώ έχω σταυρωθεί για τόν κόσμο». Αφού γευθούμε τήν χάρη τής ταπείνωσης τού Εσταυρωμένου Ιησού απελευθερωνόμαστε και από τήν επιθυμία τού κόσμου. «Αποβάλλουμε από τόν νου και τήν καρδιά μας τήν ενθύμηση και τήν επιθυμία τού κόσμου», γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεόλόγος.

                Εισέρχεται μέσα στόν νού μας ο φωτισμός τής θείας γνώσεως και η μαρτυρία τής παρουσίας τού Θεού είναι συνεχής μέσα μας. Δεν ψάχνουμε τήν αλήθεια. Η αλήθεια είναι μέσα μας, τό Πνεύμα τής αληθείας, ο Παράκλητος, και μας γεμίζει με θείες έννοιες και ιερές επιθυμίες. Φεύγει από μέσα μας κάθε αμφιβολία, κάθε δισταγμός για τόν Θεό που μας δημιούργησε, για τόν Θεό που μας επισκέφθηκε στήν γή, για τόν Υιό τού Θεού που μας δίδαξε τήν οδό τής ταπεινώσεως δια τού Σταυρού. Τόν Χριστό που μας αποκάλυψε τόν Πατέρα Του και μας έστειλε το Πανάγιο Πνεύμα, μετά τήν Ανάστασή Του, να μας καθοδηγεί συνεχώς και με ακρίβεια «εις πάσαν τήν αλήθειαν» τού Θεού, που πιστέψαμε και λατρεύουμε μέσα στήν Εκκλησία του.

                Στο άκουσμα τής λέξης «σταυρός» οι άνθρωποι εννοούν τα βάσανα και τήν θλίψη. Όποιος περνάει βάσανα και θλίψεις σηκώνει σταυρό. Δεν είναι εύκολο, όποιος περνά δοκιμασίες, να ελπίζει με βεβαιότητα ότι είναι δυνατόν να τις διαδεχθεί χαρά. Η θλίψη καταβάλλει τήν ψυχική αντοχή και σκοτίζει τον νού. Όμως οι θλίψεις και οι δοκιμασίες με τήν δύναμη τής πίστεως στόν Σταυρό τού Χριστού μετατρέπονται σε χαρά. Είναι η δύναμη τού Σταυρού πάνω στόν οποίο σταυρώθηκε ως άνθρωπος ο Παντοδύναμος και τήν αδυναμία τού σταυρικού μαρτυρίου τήν μετέβαλε σε δύναμη, θρίαμβο και σωτηρία. Η κατά Χριστόν θλίψη πάντα οδηγεί σε χαρά, σε νίκη και σε δόξα πνευματική.

                Επομένως, η δειλία που πολλές φορές καταβάλλει τόν άνθρωπο εξαιτίας τών θλίψεων, τό σταύρωμα που υφίσταται όποιος ζήσε στενοχώριες και αναποδιές, μπορούν μέσα από τήν χάρη τού Τιμίου Σταυρού να μετατραπούν σε ενίσχυση και θάρρος, σε δύναμη και αγαλλίαση, σε δόξα και ευφροσύνη πνευματική. Αρκεί με ταπείνωση να προσεγγίσουμε το μυστήριο τής σταυρικής θυσίας τού Θεανθρώπου και να εναποθέσουμε σ’ Αυτόν να μας οδηγήσει «εις αναψυχήν». Διότι ο Εσταυρωμένος Χριστός είναι και ο Αναστημένος Χριστός.

Αρχιμ. Χ.Ν.