Πέμπτη 18 Απριλίου 2013

Ο όσιος Θεόγνωστος για το λειτούργημα της ιεροσύνης


Το λειτούργημα της ιεροσύνης είναι πολύ σπουδαίο για την Εκκλησία του Κυρίου. Ο ιερέας, κατά βάση, έχει δύο κύρια πνευματικά καθήκοντα· το πρώτο, είναι να τελεί τα Θεία Μυστήρια που παρέδωσε ο Χριστός στους αποστόλους Του και οι απόστολοι στην Εκκλησία. Να είναι δηλαδή,‘’οικονόμος των μυστηρίων του Χριστού’’ (Α’ Κορινθίους δ 1), όπως αναφέρει ο απ Παύλος. Το δεύτερο, είναι να έχει την χάρη να θεραπεύει τα πάθη του ποιμνίου. Να έχει την χάρη να αναπαύει και να κερδίζει ψυχές για την Βασιλεία των ουρανών. Το πρώτο, επιτελείται με την χάρη που μεταδίδεται δια της χειροτονίας. Το δεύτερο όμως, δεν εξαρτάται μόνο από αυτό αλλά σημαντικό ρόλο έχει και η προσωπική αφιέρωση του λειτουργού.


Παρακάτω, θα παραθέσουμε τα σχετικά που γράφει ο άγιος Θεόγνωστος στο έργο του  ‘’Περί πράξεως και θεωρίας και περί ιεροσύνης’’ για την δεύτερη αυτή σημαντική λειτουργία του ιερέως. Παράλληλα, θα κατανοήσουμε τόσο εμείς όσο και οι λειτουργοί, την τεράστια ευθύνη που υπάρχει.

[...] φοβήσου το ύψος της ιεροσύνης, απ' όπου το πέσιμο είναι μεγάλο για όσους δεν είναι ικανοί [...]

« […] καταξιωθείς τη θεία και σεβάσμια ιεροσύνη, έχεις χρέος πρωτύτερα να θυσιάσεις τον εαυτό σου με τη νέκρωση των παθών και των ηδονών, και έτσι να τολμάς να πλησιάζεις τη ζωοποιό και φρικτή θυσία, αν δε θέλεις, σαν εύφλεκτο υλικό, να κατακαείς από τη θεϊκή φωτιά. Γιατί αν το Σεραφείμ δεν τόλμησε να πιάσει τον θεϊκό άνθρακα χωρίς λαβίδα, πώς θα τον αγγίσεις εσύ χωρίς να έχεις απάθεια; Με την απάθεια είναι που θ' αποκτήσεις γλώσσα αγιασμένη και χείλη καθαρά και ψυχή αγνή μαζί με το σώμα· ακόμη και χέρια λαμπρότερα από το χρυσό, αφού θα υπηρετούν το υπερούσιο πυρ και θύμα […]».

« […] Κοίταξε ποια ισάγγελη τιμή αξιώθηκες, και φρόντισε να παραμείνεις ανέπαφος στο βαθμό της ιεροσύνης που έχεις κληθεί, με κάθε αρετή και καθαρότητα. Γνωρίζεις από πόσο ύψος σε πόσο βάθος έπεσε ο εωσφόρος από υπερηφάνεια. Αυτό μην το πάθεις και συ  φανταζόμενος μεγάλα για τον εαυτό σου, αλλά να τον θεωρείς χώμα και στάχτη και 
σκουπίδι και σκυλί, και να θρηνείς αδιάκοπα, γιατί αξιώνεσαι να καλείσαι σε θεία κοινωνία και συγγένεια με το να διεξάγεις με τα χέρια σου τη φρικτή ιεροτελεστία των αγίων μυστηρίων, από απόρρητη φιλανθρωπία και ανέκφραστη αγαθότητα του Θεού. Ο ιερωμένος πρέπει βέβαια να είναι καθαρός από όλα τα πάθη, ιδιαίτερα όμως, από την πορνεία και τη μνησικακία, να μην έχει ούτε ψιλή φαντασία. Αλλιώς θα είναι μισητός και σιχαμερός, σαν κάποιος λεπρός ή μουτζουρωμένος στο πρόσωπο που αγγίζει το σώμα του βασιλιά. Αφού πρώτα με ποταμούς δακρύων θα λευκαίνεσαι καλύτερα από χιόνι, τότε με λευκασμένη τη συνείδηση από καθαρότητα, άγγιζε τα άγια ως άγιος, με την εξωτερική αγγελόμορφη λευκότητα των αμφίων φανερώνοντας την εσωτερική ωραιότητα της ψυχής σου. Πρόσεχε κατά την ιερουργία των θείων μυστηρίων, να μην αρκείσαι στη μυστική γνώση που παραδίδουν οι άνθρωποι, αλλά να έχεις και τη θεία χάρη να σε διδάσκει τις υψηλότερες αλήθειες με τρόπο κρυφό και μυστικό […]».

«[…] Θα μιλήσομε και πάλι για τη σεβάσμια ιεροσύνη· ότι απαιτεί αγγελική τάξη και κάθαρση, και στη συνέχεια μεγαλύτερη προφύλαξη και σωφροσύνη απ' ο,τι προηγουμένως. Αφού το ακάθαρτο πρέπει κάπως να γίνει καθαρό, πώς λοιπόν να βεβηλωθεί το καθαρό; Αλλιώς, αν ανακατεύομε το σκοτάδι με το φως και τη δυσωδία με το μύρο, μέλλομε να κληρονομήσομε οπωσδήποτε το ουαί και την απώλεια σαν ιερόσυλοι, όπως ο Ανανίας και η Σαπφείρα.«[…] Από σκεύος χαμένο και άχρηστο που ήσουν —αν και νομίζεις ίσως ότι επάξια δέχτηκες την ισάγγελη και ουράνια ιερωσύνη λόγω της κάποιας καθάρσεώς σου—, έγινες σκεύος εκλογής και χρήσιμος στον Κύριο, κατά τον Παύλο. Κράτα λοιπόν αμόλυντη την τιμή που αξιώθηκες να λάβεις, φυλάγοντας το θείο δώρο σαν τα μάτια σου, για να μη μολυνθείς από απροσεξία και απορριφθείς από το ύψος της ιερωσύνης σε βαθύ λάκκο, από όπου δύσκολα βρίσκεις επιστροφή […]».

 «[…] Το αξίωμα της ιεροσύνης είναι ελαφρό και ο ζυγός της καλός, αλλά όταν τη σηκώνει κανείς και την κατευθύνει όπως πρέπει, και όταν δεν έχει αγοραστεί με χρήματα η χάρη του Αγίου Πνεύματος. Αν όμως το αδιαπραγμάτευτο έχει γίνει αντικείμενο διαπραγματεύσεως με ανθρώπινη σκοπιμότητα και κάποιο φθαρτό δώρο, και δεν ήρθε η κλήση στην ιεροσύνη από τον ουρανό, τότε το φορτίο είναι υπερβολικά βαρύ, γιατί στηρίζεται σε κάποιον ανάξιο και χωρίς την απαιτούμενη δύναμη· και ο ζυγός είναι υπερβολικά σκληρός και, αν δεν αφεθεί από εκείνον που τον τραβάει, θα του φθείρει το λαιμό και τη δύναμη, έως ότου τον εξαντλήσει ολωσδιόλου και τον αφανίσει. Αφού τόλμησες και μπήκες κάτω από το ζυγό της ιεροσύνης, φρόντισε να είσαι άψογος και να διδάσκεις σωστά το λόγο της αλήθειας, εργαζόμενος μέσω της ιεροσύνης για τη σωτηρία σου με φόβο και τρόμο, γιατί ο Θεός μας είναι φωτιά που κατακαίει. Αν αγγίζεις αυτή τη φωτιά σαν χρυσός ή και άργυρος, μη φοβάσαι μήπως καείς, όπως οι τρεις νέοι στη Βαβυλώνα δε φοβήθηκαν τη φωτιά. Αν όμως είσαι από χόρτο ή από καλάμι, τα πιο εύφλεκτα δηλαδή υλικά, επειδή φρονείς τα γήινα, τρέμε μην κατακαείς από την ουράνια φωτιά, —εκτός αν αποφύγεις σαν τον Λώτ την οργή με την παραίτηση από τα φρικτότατα μυστήρια. Δεν γνωρίζω αν τα πολύ μικρά αμαρτήματα, που κάποιος έχει από αδυναμία, αφανίζονται από τη θεία αυτή φωτιά της ιερότατης λατρείας, και γι' αυτό κι εσύ δεν καίγεσαι απ' αυτή τη φωτιά, όπως το αδύνατο εκείνο φυτό της βάτου […]».

«[…] Είναι λαμπρό και το αξίωμα και το ένδυμα της ιεροσύνης, αλλά εφόσον και η ψυχή 
από μέσα λάμπει από καθαρότητα. Όταν όμως η ψυχή λερωθεί από απροσεξία, ενώ η συνείδηση που διαμαρτύρεται, αγνοείται, τότε το φως γίνεται σκοτάδι και προξενεί το αιώνιο σκοτάδι και την αιώνια φωτιά. Εκτός αν αφήσομε αυτό το δρόμο, τον απόκρημνο κι από τις δύο πλευρές, και στραφούμε προς άλλη οδό, η οποία με την αρετή και την ταπείνωσηοδηγεί χωρίς κίνδυνο στη βασιλεία του Θεού. Η επιτυχία της σωτηρίας γίνεται με την ταπείνωση και την αρετή, όχι με την ένδοξη ιεροσύνη, η οποία απαιτεί ζωή αγγελική. Ή λοιπόν γίνε απαθής όπως οι άγγελοι, με φρόνημα έξω από το κόσμο και τη σάρκα, και έτσι ανέβαινε την ουράνια αυτή κλίμακα, ή συνειδητοποιώντας την ασθένειά σου,φοβήσου το ύψος της ιεροσύνης, απ' όπου το πέσιμο είναι μεγάλο για όσους δεν είναι ικανοί. Διάλεξε το δρόμο που ακολουθούν οι πολλοί, ο οποίος φιλιώνει με το Θεό όχι λιγότερο από την ιεροσύνη. Σ' αυτόν κι αν συμβεί να πέσεις, είναι εύκολο να μετανοήσεις και να σηκωθείς με το έλεος και τη χάρη του Θεού […]» .

«[…] Όταν δεν έχεις εμπρός στα μάτια σου το φόβο του Θεού, νομίζεις ότι είναι μικρό πράγμα να ιερουργείς ανάξια, εξαπατώμενος από τη φιλαυτία σου και γι' αυτό νομίζοντας ότι ο Θεός είναι αγαθός. Αυτό έπαθαν παλιά ο Δαθάν και ο Αβειρών, έως ότου τους κατάπιε η γη. Τούτο το φοβερό και συ να φοβηθείς και να εννοήσεις πόσο μεγάλο πράγμα είναι η ιερουργία, και ή να ασκείς την ιεροσύνη άξια και καθαρά, για να μην πω σαν άγγελος, ή σταμάτησε σαν συνετός να τελείς τη φρικτή λατρεία· μήπως καταφρονώντας κατά το παρόν και ξεγελώντας τη συνείδησή σου που σε ελέγχει, φτάσεις τότε, όταν θα κρίνονται και θα τακτοποιούνται τα πάντα, να πεις με πόνο καθώς θα καταδικάζεσαι: ''Μου ήρθε ο φόβος που φοβόμουν, κι ό,τι με τρόμαζε, το συνάντησα'' […]».
«[…] Όπως είπε κάποιος από τους Αγίους, στη θεία λειτουργία δε θυσιάζεται το σώμα του Θεού Λόγου που έχει αναληφθεί στον ουρανό, κατεβαίνοντας από εκεί, αλλά ο ίδιος ο άρτος και ο ίδιος ο οίνος μεταβάλλονται σε σώμα και αίμα Χριστού, καθώς ιερουργούνται με πίστη και φόβο και πόθο και ευλάβεια απ' όσους έχουν αξιωθεί τη θεία ιεροσύνη, και δέχονται αυτή τη μεταβολή με την ενέργεια και την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος. Δε γίνεται σώμα διάφορο από αυτό του Κυρίου, αλλά ο άρτος μεταβάλλεται σ' αυτό το ίδιο σώμα και γίνεται πρόξενος, αφθαρσίας, χωρίς να φθείρεται. Πόση λοιπόν καθαρότητα και αγιότητα πρέπει να έχει ο ιερέας, αγγίζοντας το θεϊκό σώμα; […]».

Δεν υπάρχουν σχόλια: